“Είμαστε μαζί σου Ελλάδα μας” Χριστουγεννιάτικο μήνυμα των Ελλήνων της Αμερικής

Τα Χριστούγεννα μας φέρνουν στη μνήμη μας υπέροχες Άγιες Μέρες που ζούσαμε στην υπέροχη Πατρίδα μας, μαζί με τους γονείς μας, τους παππούδες, τις γιαγιάδες και τους φίλους μας. Σκορπάει ακόμα και σήμερα σπινθήρες χρυσαφένιους στην ψυχή μας το αναμμένο τζάκι που μας ζέσταινε τα χέρια και με ιδιαίτερη ευχαρίστηση απαγγέλαμε ποιήματα ή μαθαίναμε Χριστουγεννιάτικες μελωδίες. Είμαστε σήμερα, ένα με σας όλους τους ομόδοξους αδελφούς μας. Ένας λαός. Μια οικογένεια με τους απανταχού Έλληνες. Όλοι μας γύρω από την μητέρα Ελλάδα. Αυτή που καμιά φορά μας πληγώνει και την ίδια στιγμή μας γλυκαίνει.

Τι είναι αλήθεια στο βάθος της αυτή η μαγική λέξη! Τρεις και τέσσερις γενεές αμερικανογεννημένων Ελλήνων Ορθοδόξων εδώ στην Αμερική και ζούμε με την έννοια της. Κάθε χαρά της και δική μας. Κάθε θλίψη της και δική μας. Κάθε καημός της και δικός μας. Κάθε δάκρυ της και δικό μας. Κάθε χαμόγελό της και δικά μας χαμόγελα.

Τόσο κοντά είμαστε στην Ελλάδα που την νοιώθουμε δική μας. Απλώνουμε μαζί της τα χέρια αναζητώντας να ψηλαφίσουμε μες στην αόριστη ελπίδα και την ειρήνη: ομοψυχία στο σπίτι μας, ειρήνη με τους γύρω μας!

Αναζητούμε κάτω από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο τις ρίζες μας. Για να δούμε αν είναι βαθιά χωμένες μες την ελληνοχριστιανική μας ιστορία και στα φωτάκια με τ' αγγελάκια που κρέμονται από τους κλώνους του, ψάχνουν τα μάτια μας για κάποιες φωτεινές προσδοκίες και για κάποιους αγγέλους που θα μας δώσουν τη μεγάλη χαρά, που είναι για όλο τον κόσμο.

Είμαστε ένα, μαζί σου Ελλάδα μας. Έτσι σε νοιώθουμε εμείς οι Έλληνες της Αμερικής. Μάνα μας. Κάθε χρονιά στα Χριστούγεννα σου φέρνουμε δώρο την αγάπη μας, τη λατρεία μας, την αφοσίωσή μας, καθώς φυσούμε τα κάρβουνα στο τζάκι μας με την προσευχή να μη γίνουν στάχτη ποτέ τα αγαπημένα μας όνειρα για σένα, Πατρίδα Ελλάδα! (Ήταν μια επιστολή που είχε σταλεί σε δύο καθηγητές που ήταν εξάδελφοι οικογενειών που ζουν στην Αμερική).

Τα Χριστούγεννα της Ομογένειας

Οι Έλληνες της Αμερικής περνούν τις Άγιες Μέρες με τα πατροπαράδοτα έθιμα που έμαθαν από τους γονείς τους. Δύο περίπου εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα, στον καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδας στο Μανχάταν, μπροστά στο ιερό, ένας Ελληνοαμερικανός μαέστρος, με πάθος πάνω από την μπαγκέτα του, διηύθυνε την πολυμελή του ορχήστρα, σε μια πανδαισία βυζαντινών και δυτικών χριστουγεννιάτικων ύμνων.

Ο ναός ήταν στολισμένος με πλήθος κατακόκκινων λουλουδιών “αλεξανδρινών”, που την προηγούμενη μέρα είχαν τοποθετήσει με επιμέλεια οι εθελόντριες ενορίτισσες της Αγίας Τριάδος.

Και κάτω από τον βυζαντινό τρούλο, υπό το φως των κεριών, η ομογένεια τραγουδούσε: “... η Παρθένος σήμερον τον Υπερούσιον τίκτει” και την “Άγια Νύχτα”.

Αυτή ήταν και συνεχίζεται, η επίσημη έναρξη της Χριστουγεννιάτικης περιόδου στην Αμερική, που διατηρεί αυτούσιες τις ελληνικές παραδόσεις με την προσθήκη (όταν χρειάζεται) και ξένων εθίμων της νέας πατρίδας.

Πριν από 20 χρόνια είχε αρχίσει να εμφανίζεται ένας μαέστρος, Ελληνοαμερικανός, ο Ντίνο Αναγκνοστ και παρουσίαζε βυζαντινούς ύμνους και ελληνικά κάλαντα, κάτω από ένα βυζαντινό τρούλο στον Καθεδρικό Ναό της Αρχιεπισκοπής στο Μανχάταν. Υπό την μπαγκέτα του άψογου Ελληνοαμερικανού μαέστρου του Αναγκνοστ, οι ομογενείς, αλλά και πολλοί Αμερικανοί, που γνώριζαν και επισκέπτονταν το ναό, απολάμβαναν βυζαντινούς ύμνους και ελληνικά κάλαντα αλλά και άλλα που προέρχονταν από άλλες δυτικές Ευρωπαϊκές χώρες.

Ο ιερέας του Ναού, ο Μπομπ Στεφανόπουλος, υποδεχόταν πάντα στον Ιερό Ναό τον μαέστρο Αναγκνοστ για να παρουσιάσει κλασσική μουσική που ενθουσίαζε ιδιαίτερα και τους Ελληνοαμερικάνους και τους Αμερικάνους. Αυτός ήταν ο λόγος που συνήθως, εκείνα τα χρόνια, την παραμονή των Χριστουγέννων, το βράδυ, η εκκλησία ήταν πάντα γεμάτη πιστούς, παρακολουθώντας τη λειτουργία για τη γέννηση του Χριστού.

Μετά τη λειτουργία (και στις δύο γλώσσες) ακολουθούσε δεξίωση όπου σερβίρονταν τα γνωστά (και γνήσια) ελληνικά γλυκά των ημερών.

Στην Αμερική, στο Μανχάταν, όπως αναφέρουν οι Έλληνες που επί τόσα χρόνια ζουν και εργάζονται σ' αυτή την Αμερικανική περιοχή, μετά την εκκλησία ήταν (ίσως και είναι) η ώρα που ανοίγονται τα δώρα κοντά στο δένδρο, μια και ο Άγιος Βασίλης φθάνει τα Χριστούγεννα και όχι την Πρωτοχρονιά σ' αυτήν την Αμερικανική περιοχή. Αντίθετη ημέρα από την εμφάνισή του στην Ελλάδα. “Μετά τη βραδινή λειτουργία τραγουδούσαν όλοι μαζί τα κάλαντα, ελληνικά και αμερικανικά και έκαναν ότι μπορούσαν για να μεταφέρουν την πνευματική υπόσχεση της ελπίδας, της ευημερίας και της ειρήνης που περικλείουν τα Χριστούγεννα”. Έλεγε πάντα σε Έλληνες που πήγαιναν για πρώτη φορά κοντά στους συγγενείς τους, από την Ελλάδα για να γιορτάσουν μαζί τους τα Χριστούγεννα.

ΑΣΤΟΡΙΑ

Στην Αστόρια τη “μικρή Ελλάδα” της Νέας Υόρκης, η ατμόσφαιρα θύμιζε αρκετά έντονα την Ελλάδα, με όλα τα ελληνικά ζαχαροπλαστεία να πουλάνε τσουρέκια, κουραμπιέδες, μελομακάρονα κ.α. και συνήθως ακουγόταν η ελληνική μουσική, που την άκουγαν με ευχαρίστηση.

Αυτά ήταν λίγα γραπτά γράμματα που ήρθαν από Ελληνοαμερικάνους σε συγγενείς τους στην Ελλάδα πριν από 50 χρόνια. Είχαν μαζί και πολλές φωτογραφίες.