Το Ε.Μ.Π. επιστημονικός σύμβουλος για το Ειδικό Πολεοδομικό Θήρας

Την συνδρομή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου εξασφαλίζει ο Δήμος Θήρας, προκειμένου να παρασχεθεί η κορυφαία ερευνητική και επιστημονική υποστήριξη κατά τη διαδικασία εκπόνηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και τη διαμόρφωση κατευθύνσεων πολιτικής για το χωρικό σχεδιασμό.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, έχει προκηρυχθεί η πρώτη συστάδα διαγωνισμών, που αφορούν στην εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίου (ΤΠΣ) και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ), μεταξύ των οποίων ΕΠΣ και αυτό του Δήμου Θήρας.

Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από το Δήμο Θήρας, το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Σαντορίνης προκηρύχθηκε από το ΤΕΕ με τη διαδικασία του διεθνή ανοικτού διαγωνισμού, με προϋπολογισμό 495 χιλ. ευρώ, με τη μελέτη αυτή να αποτελεί τον «καμβά», πάνω στον οποίο θα σχεδιαστούν και θα χωροθετηθούν όλα τα μεγάλα έργα για το νησί, όπως ο νέος λιμένας Θήρας, ο χώρος διαχείρισης απορριμμάτων, η νέα γραμμή τελεφερίκ, η νέα μαρίνα κλπ. Επιπλέον, στο πλαίσιο του ΕΠΣ, θα επανοριοθετηθούν οι αρχαιολογικοί χώροι, θα καθοριστούν οι χρήσεις γης, οι ζώνες ειδικών πολεοδομικών κινήτρων και προστασίας, τα τεχνικά και περιβαλλοντικά δίκτυα, το κύριο οδικό δίκτυο και πολλές ακόμη δραστηριότητες.

Παρά το γεγονός, ότι, τύποις, το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο ανατίθεται από το ΤΕΕ απευθείας σε ιδιώτη για την εκπόνησή του, ο Δήμος Θήρας από την έναρξη κιόλας της διαδικασίας, είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να προχωρήσει σε προγραμματική σύμβαση με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, προκειμένου να αποτελέσει τον τεχνικό επιστημονικό σύμβουλο του Δήμου για την ουσιαστική παρακολούθηση του ΕΠΣ κατά την εκπόνηση του και με στόχο να αποτυπωθούν σε αυτό κατά το δυνατόν οι κατευθύνσεις που επιθυμεί ο Δήμος.

Στο πλαίσιο αυτό, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Θήρας, κατά την πρόσφατη συνεδρίασή της, ενέκρινε τη σύναψη προγραμματικής μεταξύ του Δήμου Θήρας και του Ε.Μ.Π. με τίτλο: «Ερευνητική και Επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά τη διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ) Δήμου Θήρας και τη διαμόρφωση κατευθύνσεων πολιτικής για το χωρικό σχεδιασμό».

Τι προβλέπει η προγραμματική σύμβαση

Από την πλευρά του, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αναλαμβάνει την εκπόνηση των απαραίτητων ερευνών, με την εφαρμογή επιστημονικών μεθόδων και τεχνολογιών, προκειμένου να διερευνηθεί, να εξευρεθεί, να σχεδιασθεί και να αναπτυχθεί το κατάλληλο και επωφελέστερο σύστημα για το Δήμο Θήρας. Το έργο που θα βασίζεται στην καινοτομία και θα προάγει την επιστήμη και την έρευνα, θα εκπονηθεί σε τρεις φάσεις.

Για την εκτέλεση του έργου αυτού ορίζεται, από την πλευρά του ΕΜΠ, Επιστημονικός Υπεύθυνος ο κ. Κωνσταντίνος Σερράος, Καθηγητής του Τομέα Πολεοδομίας – Χωροταξίας και της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ και Διευθυντής του Σπουδαστηρίου Πολεοδομικών Ερευνών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, ο οποίος θα ορίσει ειδικότερα τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, θα συντονίσει και θα διεκπεραιώσει τις εργασίες της. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος θα ευθύνεται εν γένει για την ορθή υλοποίηση
και πιστοποίηση του φυσικού αντικειμένου του έργου και τη σκοπιμότητα των δαπανών που συνδέονται με την εκτέλεση του φυσικού αντικειμένου του έργου παρακολουθώντας το οικονομικό αντικείμενό του.

Όσον αφορά στις τρεις φάσεις υλοποίησης του έργου, κατά την πρώτη φάση, θα υπάρξει παρακολούθηση και επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά την διαδικασία προέγκρισης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ), με σκοπό την προώθηση και εφαρμογή ενός σύγχρονου, ισόρροπου και καινοτόμου χωρικού σχεδιασμού. Στο τέλος της πρώτης φάσης, θα παραδοθεί στο Δήμο Θήρας τεχνική έκθεση, όπου θα γίνεται η αποτύπωση των βασικών αξόνων χωρικής οργάνωσης του Δήμου Θήρας.

Κατά τη δεύτερη φάση υλοποίησης, θα πραγματοποιηθεί παρακολούθηση και επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά την διαδικασία εκπόνησης του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ), με ιδιαίτερη έμφαση, σε αρχές της βιώσιμης και ισόρροπης χωρικής και παραγωγικής ανάπτυξης, της προστασίας του περιβάλλοντος, της αποτελεσματικής προστασίας από φυσικές καταστροφές, της βιώσιμης κινητικότητας, και της επίτευξης μιας κατά το δυνατόν ανθεκτικής πόλης σε βάθος χρόνου. Τα παραδοτέα της δεύτερης φάσης αφορούν σε τρεις τετραμηνίες τεχνικές εκθέσεις με τις βασικές κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης του Δήμου Θήρας, με έμφαση σε θέματα θεσμικού πλαισίου, χρήσεων γης, και πολεοδομικού σχεδιασμού.

Τέλος, κατά την τρίτη φάση υλοποίησης της προγραμματικής σύμβασης, αναμένεται να υπάρξει ανάδειξη της πιλοτικής διάστασης της διαδικασίας και του περιεχομένου του ΕΠΣ, για τον Δήμο Θήρας. Στην κατεύθυνση αυτή θα συντονιστεί η διενέργεια επιστημονικής ημερίδας με γενικό αντικείμενο το «νέο Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Δήμου Θήρας σε συνάρτηση με τη Βιώσιμη Τουριστική Ανάπτυξη». Παραδοτέο της τρίτης και τελικής φάσης υλοποίησης της συνεργασίας μεταξύ του Δήμου και του ΕΜΠ, θα είναι η επιστημονική υποστήριξη του Δήμου Θήρας κατά τον Προγραμματισμό, την οργάνωση και διεξαγωγή, καθώς και τη δημοσιοποίηση των πρακτικών της επιστημονικής ημερίδας.

Τα παραδοτέα και το χρονοδιάγραμμα του ΕΠΣ

Υπενθυμίζεται, πως σύμφωνα με την τεχνική περιγραφή του έργου εκπόνησης της μελέτης, που συνοδεύει τη διακήρυξη του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και αφού αναφέρονται οι διάφορες μέχρι στιγμής προσπάθειες χωροταξικής οργάνωσης του νησιού της Σαντορίνης (μελέτη τροποποίησης Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Πόλεως Φηρών, εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες οικισμών, το υπό εκπόνηση ΣΧΟΟΑΠ Οίας, σχετικά Προεδρικά Διατάγματα), κατά τις προηγούμενες δεκαετίες, επισημαίνεται ότι η σύνταξη Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου προτείνεται, καθώς η έως τώρα αποσπασματική αντιμετώπιση του ρυθμιστικού σχεδιασμού είναι φανερή.

Ταυτόχρονα, δεδομένων των ιδιαίτερων φυσικών, πολιτιστικών και τοπιακών χαρακτηριστικών του νησιού, των τουριστικών πόρων που διαθέτει και των πιέσεων που ασκούνται από τις τουριστικές ροές είναι προφανής η άμεση αναγκαιότητα μιας ολοκληρωμένης χωροταξικής – πολεοδομικής θεώρησης και σχεδιασμού της περιοχής.

Στο πλαίσιο της διακήρυξης, η συνολική προθεσμία για την περαίωση των υποχρεώσεων του αναδόχου ορίζεται σε 14 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης.

Το έργο αποτελείται από 5 επιμέρους μελέτες (μία κύρια και τέσσερις υποστηρικτικές).

Ο καθαρός χρόνος εκπόνησης της μελέτης ορίζεται σε 6 μήνες, ο οποίος κατανέμεται ως εξής:

• Εκπόνηση Κύριας Μελέτης Πολεοδομικού Σχεδιασμού (ΜΠΣ): 6 μήνες
• Εκπόνηση ΣΜΠΕ: 6 μήνες
• Προκαταρκτική Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλόλητας (Ά Φάση): 3 μήνες
• Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλόλητας (‘Β Φάση): 2 μήνες
• Τοπογραφική Μελέτη αποτύπωσης ρεμάτων: 2 μήνες
• Υδραυλική Μελέτη: 2 μήνες

Στο συνολικό χρόνο εκπόνησης της μελέτης δεν υπολογίζονται τα ενδιάμεσα στάδια των επιμέρους εγκρίσεων των υποστηρικτικών μελετών (εφόσον απαιτηθούν) που μπορεί να μεταβάλλουν το περιεχόμενο της κύριας μελέτης ΕΠΣ.