Πρόταση εξέτασης βιώσιμων λύσεων για τη γεωθερμία

Την πρόθεση συνεργασίας με το Δήμο Μήλου, στο πλαίσιο προγράμματος Horizon Europe, που αφορά στη βιώσιμη αξιοποίηση της γεωθερμίας, εξέφρασε το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης.

Με μία ενημερωτική επιστολή προς το Δήμαρχο Μήλου, κ. Μανόλη Μικέλη, η οποία αναγνώστηκε στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Μήλου, το ΕΚΕΤΑ προσκαλεί το Δήμο Μήλου να συμμετέχει σε πρόγραμμα διερεύνησης βιώσιμων λύσεων για την αξιοποίηση της γεωθερμίας στο πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος και σε συνεργασία και με φορείς εκτός Ελλάδος.

Αξίζει να σημειωθεί, πως η επιστολή από πλευράς του ΕΚΕΤΑ αναγνώστηκε, αλλά δεν σχολιάστηκε, ούτε από το Δήμαρχο, ούτε από τα υπόλοιπα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου. Στο σημείο αυτό υπενθυμίζεται, πως ο Δήμος Μήλου έχει απορρίψει κάθετα οποιαδήποτε πρόταση ή εξεταζόμενη επένδυση έχει να κάνει με την αξιοποίηση της γεωθερμίας στο νησί, υπό τη σκιά των ιδιαίτερα αρνητικών επιπτώσεων που έχει στο παρελθόν βιώσει το νησί.

Η πρόταση του ΕΚΕΤΑ

Σύμφωνα με την επιστολή, το Κέντρο προτίθεται να συμμετέχει σε ερευνητική πρόταση στο πλαίσιο του προγράμματος HORIZON Europe, στο πλαίσιο πρόσκλησης με τίτλο «Solutions for more sustainable geothermal energy» (Λύσεις για περισσότερο βιώσιμη γεωθερμική ενέργεια), με καταληκτική ημερομηνία υποβολής προτάσεων την 23η Φεβρουαρίου 2022.

Η θεματική της πρότασης, αφορά στη βελτίωση της απόδοσης και αξιοπιστίας πολύπλοκων γεωθερμικών συστημάτων, καθώς και στη μελέτη κατανόησης και πρόληψης της επαναγόμενης σεισμικότητας, αλλά και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των γεωθερμικών εγκαταστάσεων, με απώτερο στόχο την αύξηση της συνολικής κυκλικότητας της γεωθερμίας και της συμμετοχής των πολιτών στο σχεδιασμό τους.

Πιο συγκεκριμένα, στο έργο προβλέπονται δράσεις διαχείρισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων τέτοιων συστημάτων, βελτιώνοντας την απόδοσή τους και προσδιορίζοντας τα μέτρα που κινητοποιούνται από τα γεωθερμικά ρευστά και τρόπους ανάκτησης αυτών.

Οι δράσεις αυτές επίσης αποσκοπούν στη μείωση των κοινωνικών επιπτώσεων, καθώς σημαντικό κομμάτι της πρότασης θα αφορά στην ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας, με στόχο την αύξηση της απόδοσης της γεωθερμίας.

Βάσει των παραπάνω, όπως σημειώνει η σχετική επιστολή του ΕΚΕΤΑ, «θεωρούμε ότι η συμμετοχή σας ως εταίρο στην προβολή της ελληνικής πρότασης έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, ιδιαίτερα καθιστώντας τη νήσο Μήλο ως πεδίο έρευνας, καθώς παρουσιάζει ξεχωριστό ενδιαφέρον δεδομένου ότι πρόκειται για ένα σημαντικό ευρωπαϊκό γεωθερμικό πεδίο, η εκμετάλλευση του οποίου όμως, αντιμετωπίζει σημαντικές τεχνικές αλλά και κοινωνικές προκλήσεις».

Επίσης, επισημαίνεται, πως «η συμμετοχή του Δήμου αναμένεται να είναι ενεργή, προκειμένου να επιτευχθεί μία συντονισμένη και καλά μελετημένη εκστρατεία ενημέρωσης και προώθησης της γεωθερμίας και των δυνατοτήτων που προσφέρει, τόσο στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όσο στην τοπική κοινωνία και της οικονομίας της», ενώ παράλληλα τονίζεται, ότι «η συμμετοχή του Δήμου και της κοινωνίας στο σχεδιασμό ενός γεωθερμικού έργου είναι θεμελιώδης για την ανάπτυξη μίας μακροχρόνιας σχέσης συνεργασίας και εμπιστοσύνης ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς».

Το ΕΚΕΤΑ επισημαίνει στη σχετική επιστολή, πως «από τη συμμετοχή στο έργο, θα επωφεληθείτε των λύσεων που θα αναπτυχθούν για τη βιώσιμη ανάπτυξη του γεωθερμικού πεδίου, και τη δυνατότητα υιοθέτησης/προσαρμογής μοντέλων που χρησιμοποιούνται σε τέτοιες περιπτώσεις, παραδείγματος χάριν στην Ισλανδία, για την ανάπτυξη του γεωθερμικού τουρισμού, με θετικό αντίκτυπο στην οικονομία της τοπικής κοινωνίας».

Ερευνητική αποστολή και για τη μελέτη των θερμόφιλων μικροβίων

Μία ακόμη επιστημονική πρόταση κατατέθηκε στο ίδιο δημοτικό συμβούλιο και άπτεται του ζητήματος του γεωθερμικού πλούτου της Μήλου, από τον μετα-διδακτορικό ερευνητή του Πανεπιστημίου Duisburg – Essen της Γερμανίας, κ. Παναγιώτη Αδάμ, ως επικεφαλής ενός προγράμματος που έχει χρηματοδοτηθεί μέσω του ανωτέρω πανεπιστημίου, και αφορά στην οικολογία, η εξελικτική δυναμική και η βιογεωγραφία μικροβιακών κοινοτήτων στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου.

Στο πλαίσιο του προγράμματος και σε πρακτικό επίπεδο, εφαρμόζονται μέθοδοι μετα-υγειονομικής αλληλουχίας γενετικού υλικού, που εξάγονται από δείγματα νερού, χώματος, ιζημάτων κλπ, με σκοπό την καταγραφή του πληθυσμού των θερμόφιλων μικροβίων που αποικίζουν τα περιβάλλοντα του ηφαιστειακού τόξου.

Σύμφωνα με την ενημέρωση του κ. Αδάμ, στην παρούσα προκαταρκτική φάση, η ερευνητική ομάδα σκοπεύει να καλύψει τις περιοχές των Μεθάνων, Μήλου και Νισύρου, ενώ έχουν ληφθεί όλες οι απαραίτητες άδεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, την Εφορεία Ενάλιων Αρχαιοτήτων.

Έπειτα από σχετικό αίτημα παροχής διευκρινίσεων από πλευράς του Δήμου, όσον αφορά στο κριτήριο επιλογής των τόπων συλλογής δειγμάτων (Μέθανα, Μήλος, Νίσυρος), στο αν εκπροσωπεί κάποιο ιδιωτικό φορέα μελετών ή αν αφορά εργασιακή μελέτη, έρευνα για την ακαδημαϊκή του σχολή, στο πώς και πού θα χρησιμοποιηθούν τα αποτελέσματα της προαναφερόμενης έρευνας, και τέλος, σε τι αφορούν οι εγκρίσεις και άδεις στις οποίες αναφέρθηκε ο κ. Αδάμ από το ΥΠΕΝ και την ΕΕΑ.