«Έως τον Μάρτιο, εργολάβοι σε όλα τα νησιά»

Ενημέρωση, σχετικά με τις ενέργειες της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, αναφορικά με την αντιπλημμυρική προστασία των νησιών, πραγματοποίησαν ο Περιφερειάρχης και ο προϊστάμενος της Δ/νσης Πολιτικής Προστασίας της ΠΝΑι.

Λίγο πριν την «εκπνοή» του 2021, στο πλαίσιο συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου, ευρεία ενημέρωση σχετικά με την εξέλιξη των ενεργειών της Περιφέρειας, σχετικά με την αντιπλημμυρική προστασία των νησιών και τους καθαρισμούς των ρεμάτων, μετά την ανάληψη της σχετικής ευθύνης από το 2019, πραγματοποίησαν ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, κ. Γιώργος Χατζημάρκος, μαζί με το αρμόδιο στέλεχος της ΠΝΑ και προϊστάμενο της Δ/νσης Πολιτικής Προστασίας, κ. Θανάση Δρόσο.

Ενώ η κακοκαιρία των ημερών «σφυροκοπά» τα νησιά των Κυκλάδων, με ιδιαίτερα αυξημένα ποσοστά βροχής και με δεδομένο, ότι σύμφωνα με τα προγνωστικά μοντέλα των μετεωρολόγων, το 2022 επιφυλάσσει έναν «βαρύ» χειμώνα, η αντιπλημμυρική προστασία και τα άμεσα αντανακλαστικά των αρμόδιων φορέων πολιτικής προστασίας σε όλα τα επίπεδα, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική.

Τριετείς συμβάσεις με 12μηνη κάλυψη

Κατά την τοποθέτησή του, ο Περιφερειάρχης, κ. Χατζημάρκος, υποστήριξε ξανά, όπως και σε προηγούμενες τοποθετήσεις του επί του θέματος, το γεγονός, πως ο καθαρισμός των ρεμάτων, ή ακόμη και προκαταρκτικές εργασίες όπως η οριοθέτησή τους και η καταγραφή τους, γινόταν πλημμελώς από τους Δήμους.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «από τότε που ήρθε η αρμοδιότητα στην Περιφέρεια και ενώ ζητήσαμε, όταν ήρθε η αρμοδιότητα στην Περιφέρεια από τους δήμους που την είχανε μέχρι τότε πριν από δύο χρόνια, να μας δώσουν κάποιες πληροφορίες, για παράδειγμα, πόσα ρέματα έχουν καθαρίσει, πόσα είναι τα ρέματα σε κάθε νησί; Δεν λάβαμε καμία απάντηση. Πείτε μας πόσα είναι. Καμία απάντηση. Πείτε μας σε ποια από αυτά έχετε κάνει κάποιο έργο. Καμία απάντηση. Πείτε μας ποια έργα έχετε δρομολογήσει, να μην επαναλάβουμε. Δώστε μας αν έχετε μελέτες που έχετε έτοιμες. Αφού μεταφέρθηκε η αρμοδιότητα, αν έχετε κάποια μελέτη, φέρτε την να κάνουμε κάτι. Όχι, δεν μας δόθηκε τίποτα και δεν μας παραδόθηκε τίποτα. Παρόλα αυτά, χωρίς να πάρουμε έξτρα χρηματοδότηση από πουθενά, πήραμε μόνο την αρμοδιότητα, υλοποιήσαμε το μεγαλύτερο πρόγραμμα καθαρισμού ρεμάτων στα νησιά μας».

Παράλληλα, ο κ. Χατζημάρκος σημείωσε, πως έως το 2021 τα ρέματα των νησιών «ήταν σχεδόν όλα καθαρισμένα. Τη λέξη “όλα” δεν θα την πω ποτέ, γιατί δεν μπορεί ποτέ να είναι όλα καθαρισμένα, γιατί είναι χιλιάδες στα νησιά μας τα ρέματα. Είναι χιλιάδες. Πας κατά προτεραιότητα σε αυτά που έχουν την μεγαλύτερη επικινδυνότητα και βεβαίως πας και με το διαθέσιμο προϋπολογισμό που έχεις. Επιπλέον, αυτή τη στιγμή έχουμε δημοπρατήσει και είμαστε σε διαφορετικό στάδιο σε κάθε δημοπρασία. Έχουμε δημοπρατήσει τριετείς συμβάσεις για τον καθαρισμό των ρεμάτων σε όλα τα νησιά μας, 6,2 εκατομμύρια είναι για την Δωδεκάνησο και 5 εκατομμύρια είναι για τις Κυκλάδες. Είναι 6,2 και 5 εκατομμύρια. Όλα τα νησιά, και σε κάποια έχουν ξεκινήσει, στην Τήνο, στην Σύρο το 95% των ρεμάτων είναι καθαρό από περσινή εργολαβία, στην Μύκονο ξεκίνησαν από την Άνω Μερά, στη Νάξο κλπ».

Μνεία έκανε ο Περιφερειάρχης και στην αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των διαγωνισμών. Όπως ανέφερε, «είμαστε η πρώτη περιοχή στη χώρα, η οποία βγάζει τους διαγωνισμούς σε μία λογική καινούρια, 36 μήνες, και για 12μηνη βάση. Νομικά θα ήμασταν καλυμμένοι αν είχαμε μόνο για την αντιπλημμυρική περίοδο, μιας και η νομοθεσία έχει μείνει πίσω σε αυτό και έχει αντιπυρική περίοδο, που ξεκινούν και τελειώνουν σε συγκεκριμένες ημερομηνίες. Όχι, απαιτείται 12μηνη βάση, γιατί πλέον εμφανίζονται φαινόμενα και σε περιόδους που δεν το περιμένεις». Παράλληλα, ξεκαθάρισε, πως ουδέποτε η ΠΝΑΙ δεν έριξε την ευθύνη των καταστροφών εξ ολοκλήρου στην κλιματική αλλαγή.

Τέλος, ο κ. Χατζημάρκος έκλεισε σημειώνοντας, πως «την κάναμε αυτή τη δουλειά σε όλα τα νησιά και θα την κάνουμε ακόμη καλύτερα την επόμενη τριετία, όταν θα έχουν ολοκληρωθεί. Είναι ζήτημα δύο μηνών, το πολύ έως τον Μάρτιο, που θα έχει εγκατασταθεί και ο τελευταίος εργολάβος σε όλα τα νησιά για τα επόμενα τρία χρόνια».

«Είμαστε σε άμεση ετοιμότητα»

Στη συνέχεια, το λόγο έλαβε ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας, κ. Θανάσης Δρόσος, ο οποίος αναφέρθηκε στις ενέργειες της Δ/νσης, διευκρινίζοντας πως τα όσα προανέφερε ο κ. Χατζημάρκος, αφορούσαν στη Δ/νση Τεχνικών Έργων.

Όπως κατέστησε σαφές ο κ. Δρόσος, «η Πολιτική Προστασία της Περιφέρειας έχει την ευθύνη μετά την εκδήλωση κάποιου φαινομένου, όπου χρειάζεται επέμβαση». Στην κατεύθυνση αυτή, ενημέρωσε, ότι «μετά την εκδήλωση κάποιου φαινομένου, προκειμένου να το αντιμετωπίσουμε, έχουμε το μητρώο αντιμετώπισης έκτακτων αναγκών της Περιφέρειας, ενώ κάνουμε συμβάσεις με μηχανήματα έργων, γιατί όπως είναι γνωστό, εκτός από τη Ρόδο, δεν έχουμε σε κανένα άλλο νησί της Περιφέρειας μηχανήματα».

Κάνοντας μία αναδρομή στα προηγούμενα δύο χρόνια, για να καταλήξει στη σημερινή εικόνα ετοιμότητας της Περιφέρειας, ο κ. Δρόσος επεσήμανε τα εξής:

«Ενδεικτικά για το 2019, είχαμε κάνει συμβάσεις στις Κυκλάδες 265.000 ευρώ και εκταμιεύτηκαν 150.000 ευρώ περίπου και για τα Δωδεκάνησα αντίστοιχα 45.000 ευρώ. Ήταν η πρώτη χρονιά που είχε έρθει η αρμοδιότητα, από το καλοκαίρι του 2019 στις Περιφέρειες. Για το 2020 είχαμε συμβάσεις στις Κυκλάδες 253.000 ευρώ και εκταμιεύτηκαν 100.000 ευρώ για την αντιμετώπιση και για τα Δωδεκάνησα εκταμιεύθηκαν 432.000 ευρώ. Και το 2021 έχουμε συμβάσεις στις Κυκλάδες 326.000 ευρώ από τα οποία έχουν εκταμιευθεί τα 220.000 ευρώ για αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών και για τα Δωδεκάνησα είναι 234.000 +100.000 ευρώ περίπου που είναι πρόσφατα, που είχαμε κάτι έκτακτα γεγονότα εκεί στο Κιοτάρι κλπ, τα οποία τα αντιμετωπίσαμε. Πέρα από αυτό, έχουμε σε εφαρμογή το σχέδιο αντιμετώπισης πλημμυρικών φαινομένων, γιατί ακριβώς όπως είπε και ο κ. Περιφερειάρχης, το κρίσιμο σημείο είναι οι αιφνίδιες πλημμύρες που εμφανίζονται πλέον, δηλαδή που σημαίνει πολύ μεγάλο όγκος νερού σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και εκεί ακριβώς είναι το θέμα, γιατί εκτός από τις πλημμύρες, ενεργοποιούνται συνήθως και κατολισθήσεις μετά. Και αυτό προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε με αυτό που ανέφερε ο Περιφερειάρχης παραπάνω. Οι υπηρεσίες της Περιφέρειας στο πλαίσιο του δυνατού, με βάση τη στελέχωση που έχουμε, είναι πάντα σε ετοιμότητα. Όταν υπάρχει το έκτακτο σήμα από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, εμείς το στέλνουμε αμέσως σε όλες υπηρεσίες και με email και με sms. Και μιλάω και για τις υπηρεσίες της Περιφέρειας και των Δήμων και τις εθελοντικές ομάδες Πολιτικής Προστασίας. Και γενικά είμαστε σε άμεση ετοιμότητα ανά πάσα στιγμή».

«Εργολάβοι για να καλυφθεί η αδράνεια»

Κριτική άσκησε στην ενημέρωση αυτή, αλλά και στην πολιτική της ΠΝΑΙ η Λαϊκή Συσπείρωση Νοτίου Αιγαίου.

Όπως σημειώνει στη σχετική ανακοίνωσή της, «η ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού αντιπλημμυρικής προστασίας με μελέτες και έργα για τα νησιά, ειδικά στις περιοχές που χαρακτηρίζονται υψηλού κινδύνου, αναδεικνύεται από την ίδια την πραγματικότητα που ζούμε, ως άμεση προτεραιότητα και ευθύνη για Περιφέρεια και Δήμους. Η Λαϊκή Συσπείρωση, παρά την προσπάθεια που έκανε σε πρόσφατη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου να συζητηθεί αυτό το κρίσιμο θέμα, με ευθύνη απέναντι στο λαό των νησιών, που έχει πληγεί επανειλημμένα από τις καταστροφικές συνέπειες των πλημμυρών και έχουν χαθεί ζωές, αυτό τελικά δεν έγινε εφικτό, γιατί η συζήτηση “τινάχτηκε” κυριολεκτικά στον αέρα με ευθύνη του Περιφερειάρχη».

Η περιφερειακή παράταξη της ελάσσονος μειοψηφίας υποστηρίζει μεταξύ άλλων, πως «η Περιφερειακή Αρχή παραβλέπει ότι οι Περιφέρειες είναι από τους κύριους φορείς  μελέτης και εκτέλεσης αντιπλημμυρικών έργων σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν.4258/2014. Λαθροχειρεί όταν περιστρέφεται κύρια στην αποκλειστική της αρμοδιότητα από το 2019 για τον καθαρισμό ρεμάτων που ανέθεσε σε εργολάβους για τρία χρόνια για να καλύψει και την δική της αδράνεια στη χρηματοδότηση, την επικαιροποίηση και εκπόνηση νέων μελετών αλλά και στην υλοποίηση των αναγκαίων αντιπλημμυρικών έργων. Ο καθαρισμός ρεμάτων αποτελεί στην ουσία εργασία συντήρησης σε υδατορέματα , αλλά δεν  φέρει την ίδια «τεχνική» υπόσταση ενός έργου διευθέτησης-αντιπλημμυρικής προστασίας».

Κατόπιν των ανωτέρω, η παράταξη, μεταξύ άλλων, ζητά ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης για την αντιπλημμυρική προστασία, με πηγές χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό, το ΠΔΕ και το ΕΣΠΑ, την ιεράρχηση περιοχών με τα μεγαλύτερα προβλήματα ώστε να ξεκινήσει άμεσα η επικαιροποίηση των μελετών, η εκπόνησή τους και η υλοποίηση των απαιτούμενων έργων. Επιπλέον, ζητείται με ευθύνη της περιφέρειας και του κράτους να γίνει οριοθέτηση όλων των ρεμάτων, προκειμένου να αποκαλυφθούν τυχόν καταλήψεις, αλλά και να απεμπλακούν οι συναρμόδιες υπηρεσίες από αλληλοκάλυψη αρμοδιοτήτων.