Σύρος: Στρατηγικό τουριστικό σχέδιο και νέα ταυτότητα

Με έναν στρατηγικό σχεδιασμό πολύ υψηλού επιπέδου για την τουριστική ανάπτυξη της Σύρου έρχονται αντιμέτωποι οι επιχειρηματίες του τόπου, ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, οι εμπλεκόμενοι φορείς όπως το Επιμελητήριο Κυκλάδων, καθώς και όλες οι άμεσα ή και έμμεσα ενδιαφερόμενες πλευρές του νησιού, ο οποίος φέρει την υπογραφή, την εμπειρία και τη γνώση της Toposophy και αφορά σε ένα μελετημένο τουριστικό σχέδιο για τα επόμενα έτη.

Η Σύρος τα τελευταία χρόνια ζητά εναγωνίως να μπει οργανωμένα στον τουριστικό “χάρτη”, διεκδικώντας καθοδήγηση από έμπειρη εταιρεία που θα βοηθήσει πρωτίστως την επιχειρηματική κοινότητα να κάνει σταδιακές αλλαγές, με στόχο να κατακτηθεί τελικά ένα μεγάλο “άλμα” προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής τουριστικής ανάπτυξης.

Χθες και σήμερα, στο Επιμελητήριο Κυκλάδων πραγματοποιήθηκε και πραγματοποιείται η σχετική διαβούλευση με όλες τις εμπλεκόμενες και ενδιαφερόμενες πλευρές - με τον τουρισμό – στη Σύρο, προκειμένου να συζητηθεί αναλυτικά το σχέδιο διαχείρισης και προώθησης του προορισμού της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, με αποτέλεσμα ο τόπος να ξεκινήσει βήμα – βήμα την υλοποίησή του.

Η παρουσίαση του στρατηγικού σχεδίου από την Toposophy αποτελεί επί της ουσίας ένα καλοραμμένο και ακριβό “κοστούμι” για τη Σύρο, το οποίο καλούνται να υπηρετήσουν οι επιχειρηματίες, οι φορείς και ο Δήμος, οργανωμένα και στο πλαίσιο μίας συμφωνίας που θα “δεσμεύει” την κάθε πλευρά ώστε να μην σταματήσει η συλλογική προσπάθεια, που στόχο έχει να οδηγήσει τη Σύρο στο να αλλάξει σελίδα και να μπει με υπευθυνότητα στον τουριστικό “χάρτη”.

Το σχέδιο της Toposophy θέτει – ξεκάθαρα – πολύ υψηλά τον πήχη για τη Σύρο, καθώς το περιεχόμενό του οριστικοποιήθηκε σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά του τόπου, ώστε να ωθήσει την πρωτεύουσα των Κυκλάδων να αναπτυχθεί τουριστικά στηριζόμενη δημιουργικά(!) στις υπέροχες αντιθέσεις της, οι οποίες συνθέτουν τη μοναδικότητά της. Απαιτεί ενεργοποίηση στην πράξη της επιχειρηματικής κοινότητας, κάτι που για τη Σύρο αποτελεί ένα σοβαρό “στοίχημα”, αλλά και έναν “φόβο” που πρέπει να κερδηθεί. Αυτονόητα υπάρχει ο προβληματισμός για την εφαρμογή ενός τόσο σημαντικού σχεδιασμού, καθώς μέχρι σήμερα το νησί, έχει παρουσιάσει “δυσκαμψία” απέναντι στους ταχείς ρυθμούς της τουριστικής πραγματικότητας.

Πρέπει να σημειωθεί εξ αρχής πως το στρατηγικό σχέδιο περιλαμβάνει ένα προτεινόμενο διοικητικό σχήμα για τη Σύρο στο πεδίο του τουρισμού, στόχους ανά στρατηγικό πυλώνα καθώς και λίστα με προτεινόμενες δράσεις σε σχέση πάντα με τη διαχείριση και προώθηση του προορισμού.

Η Toposophy περνά στη β΄ φάση του έργου της

Από άποψη συμβατικών υποχρεώσεων της Toposophy αυτή η φάση είναι η δεύτερη και όπως πολλάκις προαναφέρθηκε αφορά τον στρατηγικό σχεδιασμό για τον τουρισμό, ο οποίος έπεται της πρώτης φάσης που αφορούσε την πρωτογενή και δευτερογενή έρευνα της εταιρείας γι αυτό που είναι σήμερα η Σύρος. Η εταιρεία μάλιστα για το πρώτο παραδοτέο ουσιαστικά είχε πραγματοποιήσει συνάντηση εργασίας στην αίθουσα εκδηλώσεων του Επιμελητηρίου Κυκλάδων περί τα μέσα Νοεμβρίου του 2021.

Στη δεύτερη φάση περιλαμβάνεται μάλιστα και η δημιουργία νέας τουριστικής ταυτότητας για τη Σύρο, με τις δύο προτάσεις να παρουσιάζονται σήμερα και να αφορούν ουσιαστικά στο νέο “λογότυπο” του νησιού.

Η τρίτη φάση αναμένεται εναγωνίως και θα έχει τη δική της σπουδαιότητα, καθώς θα αφορά την εκπαιδευτική υποστήριξη του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης και των συνεργαζόμενων φορέων μέσα από έξι διαδραστικά webinars και workshops, με ευθύνη και καθοδήγηση από την ίδια την Toposophy και τα έμπειρα στελέχη της.

Διαχείριση προορισμού

Το στρατηγικό σχέδιο περιλαμβάνει δύο βασικές ενότητες. Η πρώτη αφορά στη διαχείριση του προορισμού και διαθέτει τις εξής υποενότητες: 1. Βιώσιμη ανάπτυξη και διαχείριση προορισμού. 2. Ανάπτυξη προϊόντων, υπηρεσιών και ειδικών μορφών τουρισμού. Στην πρώτη υποενότητα βασική και κύρια πρόταση είναι η σύσταση και λειτουργία ενός οργανισμού ή μιας σύμπραξης διαχείρισης και προώθησης προορισμού, που θα χρειαστεί να στελεχωθεί καταλλήλως. Αυτή η σύμπραξη θα λειτουργήσει στο πλαίσιο ενός συμφώνου συνεργασίας και σε αυτήν θα συμμετέχουν π.χ. ο Δήμος Σύρου-Ερμούπολης, το Επιμελητήριο Κυκλάδων και επιλεγμένοι τουριστικοί φορείς. Στόχος της θα είναι η διασφάλιση της υλοποίησης του Σχεδίου Διαχείρισης και Προώθησης του προορισμού της Σύρου.

Στον συγκεκριμένο άξονα μάλιστα η Toposophy περιγράφει τους βασικούς στόχους, που έχουν ως εξής: “Διαμόρφωση μηχανισμών, εργαλείων και διαδικασιών που θα διασφαλίσουν την εφαρμογή του Σχεδίου Διαχείρισης και Προώθησης του Προορισμού (ΣΔΠΠ) ● Ανάπτυξη συνεργασιών οι οποίες θα υποστηρίξουν την επίτευξη των στόχων του ΣΔΠΠ και θα τροφοδοτήσουν τον/την εμπλουτισμό/ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε βάθος χρόνου ● Εναρμόνιση του προορισμού και των επιχειρήσεων με τις επιταγές της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, με βάση συγκεκριμένους δείκτες και καλές πρακτικές ● Ενίσχυση των διαδικασιών λήψης αποφάσεων σε επίπεδο προορισμού και τουριστικών επιχειρήσεων μέσω της συλλογής, της ανάλυσης και του διαμοιρασμού χρηστικών δεδομένων και πορισμάτων σε τακτική βάση. ● Αναβάθμιση της εξωστρέφειας, της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών και της επιχειρησιακής λειτουργίας του προορισμού και των τουριστικών επιχειρήσεων ● Διασύνδεση του αγροδιατροφικού τομέα και των τουριστικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο στοχευμένων ενεργειών για την ανάδειξη της γαστρονομικής παράδοσης της Σύρου ● Βελτίωση της πληροφόρησης των επισκεπτών σε σχέση με το πλήθος, το εύρος και την ποικιλία των επιλογών που προσφέρει ο προορισμός, με βάση ένα μείγμα παραδοσιακών και «έξυπνων» εφαρμογών ● Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και αναβάθμιση της εμπειρίας των επισκεπτών μέσω παρεμβάσεων κυκλοφοριακής αποσυμφόρησης και διαχείρισης των ροών προς το κέντρο της Ερμούπολης ● Ανάδειξη της Σύρου ως ένας ελκυστικός.”. Η ίδια η εταιρεία αναλύει κάθε πρόταση και καταγράφει συγκεκριμένες κατευθύνσεις για την επίτευξή τους.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά για την κυκλοφοριακή αποσυμφόρηση του τόπου και της πόλης. Συγκεκριμένα: “Σχεδιασμός και Εφαρμογή Πρωτοβουλιών Ήπιας Κυκλοφορίας και Κυκλοφοριακής Αποσυμφόρησης: 1.Διασύνδεση προτάσεων με τις κατευθύνσεις του Σχεδίου Αστικής Βιώσιμης Κινητικότητας και με το επιχειρησιακό πρόγραμμα των ΚΤΕΛ Σύρου. 2. Ενίσχυση της αξιοποίησης των 350 θέσεων που αριθμούν πέντε περιφερειακά πάρκινγκ (ΙΚΑ, Καρνάγιο 1, Καρνάγιο 2, Λαλακιά-Πλακουρά και Μπαμπαγιώτειο) μέσω πρακτικών στάθμευσης-μετεπιβίβασης προς το κέντρο της Ερμούπολης μέσω: ● Υλοποίησης πιλοτικού προγράμματος για e-scooters σε συνεργασία με πλατφόρμες που προσφέρουν προγράμματα εκπαίδευσης | Ride Like Voila | ● Υλοποίησης πιλοτικού προγράμματος για ηλεκτροκίνητα μέσα | Πρόταση για την προμήθεια ηλεκτροκίνητων mini bus | Σύμβαση του Σχεδίου Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης. 3. Απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων σε μια συγκεκριμένη ζώνη του κέντρου της Ερμούπολης στην υψηλή περίοδο της τουριστικής σαιζόν ή/και σε συγκεκριμένες ώρες αιχμής ανά ημέρα. 4. Υλοποίηση προγράμματος για τη χρήση δημοτικών ποδηλάτων σε άλλους οικισμούς | συζήτηση στον Δήμο. 5. Αναφορά σε καλή πρακτική: London e-scooter trial.”.

Πέραν των ανωτέρω για τη διαχείριση του προορισμού η Toposophy κάνει λόγο μεταξύ άλλων και για: Δημιουργία παρατηρητηρίου οικονομίας επισκεπτών, για ενίσχυση πρακτικών εξοικονόμησης νερού και ανακύκλωσης, για διεύρυνση της παρουσίας των επιχειρήσεων στο δίκτυο Aegean Cuisine και για εγκατάσταση και εφαρμογή “έξυπνων” σημείων τουριστικού ενδιαφέροντος με ηχητικές εκφωνήσεις και μουσικά αποσπάσματα.

Σχετικά με τη δεύτερη υποενότητα αυτήν της ανάπτυξης προϊόντων, υπηρεσιών και ειδικών μορφών τουρισμού η Toposophy προτείνει μεταξύ άλλων τα εξής: Σχεδιασμό και υλοποίηση προγράμματος για την ενίσχυση των απευθείας κρατήσεων από αλλοδαπούς επισκέπτες, σχεδιασμό και υλοποίηση προγράμματος για την ενίσχυση της τουριστικής κίνησης από Έλληνες επισκέπτες εκτός περιόδου αιχμής, ανάπτυξη πακέτων θεματικών εμπειριών με συγκεκριμένες διαδρομές, περιηγήσεις και δραστηριότητες, ανάπτυξη Syros Visitor Pass, προσέλκυση νέων Ελλήνων σχεδιαστών και πολιτιστικών φορέων για τη δημιουργία προϊόντων με αναφορά / έμπνευση από τη Σύρο, διαμόρφωση και λειτουργία υπαίθριας αγοράς με γαστρονομικές εμπειρίες και τοπικά προϊόντα, σχεδιασμό εξειδικευμένου οδηγού για τον προσβάσιμο τουρισμό στη Σύρο, όπως και προγράμματος Syros Cruise Tourism Ambassadors, αλλά και δράσεις για την ενίσχυση του θαλάσσιου τουρισμού και του τουρισμού στην ύπαιθρο και τέλος δραστηριότητες για παιδιά στο γεωλογικό εκθετήριο.

Για όλες τις προτάσεις της, η Toposophy παραθέτει τον τρόπο και τις ενέργειες υλοποίησή τους, καθώς επίσης θέτει και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης με έναρξη από το 2022.

Προώθηση προορισμού

Αναλυτικό “μπούσουλα” διαθέτει η εταιρεία και για τη δεύτερη μεγάλη ενότητα του στρατηγικού σχεδίου που αφορά στην προώθηση του προορισμού.

Ειδικότερα, προτείνει: 1. Την προώθηση και προβολή του προορισμού σε ηλεκτρονικά μέσα και κοινωνικά δίκτυα, σημειώνοντας μεταξύ άλλων την οργάνωση και ανανέωση της παρουσίας της Σύρου στα επίσημα digital και social media του Δήμου (instagram, facebook, website, YouTube). 2. Την προβολή και προώθηση θεματικών μορφών τουρισμού – γαστρονομία. Ενδεικτικά προτείνει την τοποθέτηση συριανών προϊόντων σε εκπομπές μαγειρικής, την ανάδειξη παραδοσιακών συνταγών και αφιέρωμα στη γαστρονομική παράδοση της Σύρου μέσα από το περιοδικό “Γαστρονόμος”. 3. Την προβολή και προώθηση στην αγορά των Ψηφιακών Νομάδων. Για τον συγκεκριμένο στόχο η Toposophy προτρέπει σε συνεργασία με την πρωτοβουλία “Work from Greece” από την Marketing Greece καθώς επίσης και τη δημιουργία σχετικής ιστοσελίδας και την έκδοση Syros Nomad Pass. 4. Την προβολή και προώθηση σε τουριστικούς φορείς και επιχειρήσεις (Travel Trade). Μεταξύ άλλων ενεργειών, αναφέρει τη συμμετοχή σε εκθέσεις, τα ταξίδια γνωριμίας με bloggers και τη διοργάνωση και φιλοξενία Travel Trade Events.

Παρομοίως, όλα τα παραπάνω η Toposophy τα συνοδεύει με αναλυτικά βήματα υλοποίησης και με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα.

Άκρως σημαντικό είναι το γεγονός πως για κάθε πρόταση η εταιρεία έχει σημειώσει και πηγές χρηματοδότησης.

Εικαστική ταυτότητα: Δύο προτάσεις προς αξιολόγηση

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι προτάσεις της Toposophy για τη νέα εικαστική ταυτότητα της Σύρου, με την οποίαν θα πορευθεί στο μέλλον το νησί στον “χάρτη” της τουριστικής ανάπτυξης. Η εταιρεία έχει αναπτύξει και έχει εξηγήσει μεθοδικά το σκεπτικό της βάσει των οποίων καταλήγει σε δύο προτάσεις.

Πρωτίστως η εταιρεία διευκρινίζει πως, “Ως place brand ορίζεται το απαραίτητο “εργαλείο” που γίνεται το µέσο για να αφηγηθούµε τις ιστορίες ενός Τόπου. Δεν είναι ένα λογότυπο ή σλόγκαν, αλλά ένα σύνολο συσχετισµών. Είναι η συνολική και κοινώς αποδεκτή έκφραση του τόπου, που υποστηρίζεται από ένα σύνολο λεκτικών και οπτικών στοιχείων -αφήγηµα, µηνύµατα, design κ.λπ. - και επιτρέπει τη δηµιουργία δράσεων µε συνέπεια και συνοχή για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί”.

Ως εκ τούτου, η Σύρος προσδιορίζεται ως “Ένα νησί «ανοιχτό» και φιλόξενο, γεµάτο δηµιουργικές αντιθέσεις που το κάνουν µοναδικό” και η Toposophy για την ιδέα της εικαστικής ταυτότητας σημειώνει τα ακόλουθα: “Η Σύρος, το νησί των αντιθέσεων και των συνθέσεων. Με αφετηρία πίσω στην προγενέστερη Πρωτοκυκλαδική περίοδο, υµνείται από τον Όµηρο και ταξιδεύει µέσα στην ιστορία, κυριεύεται, φιλοξενεί πρόσφυγες και επαναστατεί τεχνολογικά και πνευµατικά.”.

Η πρώτη πρόταση της Toposophy έχει περισσότερο γραμμικό χαρακτήρα και η δεύτερη αφορά στους δύο λόφους. Οι εν λόγω προτάσεις συνοδεύουν το σημερινό άρθρο της εφημερίδας και παρουσιάζονται στη σημερινή διαβούλευση.

Εμποδίστηκε η ουσιαστική διαβούλευση

Αν και το έργο της Toposophy είναι άκρως σημαντικό να συζητηθεί και κυρίως να κατανοηθεί από κάθε εμπλεκόμενο πρόσωπο, ιδιώτη, επαγγελματία και επιχειρηματία με τον τουρισμό, προκειμένου να εφαρμοστεί, ωστόσο χθες, διαπιστώθηκε πως αυτό εμποδίστηκε καθώς, οι ανωτέρω προτάσεις της εταιρείας δεν είχαν προωθηθεί στην επιχειρηματική κοινότητα, αλλά ούτε και στο σύνολο των μελών της Τουριστικής Επιτροπής.

Αυτό επιβεβαιώθηκε από το γεγονός πως ορισμένοι συμμετέχοντες στη διαβούλευση ζήτησαν να έχουν στη διάθεσή τους τα στοιχεία, ενώ αρκετά πρόσωπα είχαν απορίες και ερωτήσεις που θα ήταν απαντημένες, αν είχαν λάβει το έργο της Toposophy για τον στρατηγικό σχεδιασμό, το οποίο χθες και διαβάστηκε από τους εκπροσώπους της.

Άξιο παρατήρησης μάλιστα είναι το γεγονός πως το εν λόγω πλάνο δόθηκε επιλεκτικά σε ορισμένες πλευρές, όπως το Επιμελητήριο, καθώς ο ίδιος ο πρόεδρός του, Γιάννης Ρούσσος δημοσίως ευχαρίστησε τον Δήμο για την προώθησή του με σκοπό ο ίδιος και οι συνεργάτες του να έχουν επαρκές χρονικό περιθώριο για την επεξεργασία και μελέτη του.

Ως εκ τούτου, η χθεσινή διαβούλευση δεν έγινε επί της ουσίας, αν και θα μπορούσαν οι αρμόδιοι από τον Δήμο, να έχουν προωθήσει το σχέδιο εγκαίρως προς κάθε ενδιαφερόμενη πλευρά και προς κάθε εκπρόσωπο επαγγελματικής τάξης για να γνωρίζει τις προτάσεις και να τις συζητούσε στην ανοικτή διαβούλευση.

Τουλάχιστον, θα δοθεί το περιθώριο των δέκα ημερών προς κάθε ενδιαφερόμενο για να καταθέσει προσεχώς τις παρατηρήσεις του και να ληφθούν αυτές υπόψιν από την εταιρεία.

Σημειώνεται πως μεταξύ άλλων, στο Επιμελητήριο βρέθηκαν ο Δήμαρχος, Νίκος Λειβαδάρας, ο Αντιδήμαρχος Τουρισμού, Παναγιώτης Κουταβάς, ο πρόεδρος της Τερψιχόρης, Αντώνης Χατζαντώνης, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Σύρου, Βαγγέλης Αλεξανδρίδης και ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας, Αλέξης Αθανασίου.