Πάτρα: «Σύνδρομο Κατοχής» στην τοπική αγορά – Πόλεμος και ανατιμήσεις αδειάζουν τα ράφια

Η ανασφάλεια για ελλείψεις βασικών αγαθών σε συνδυασμό με το μπαράζ των ανατιμήσεων, «οδηγούν» καταναλωτές στη μαζική προμήθεια προϊόντων, αδειάζοντας τα ράφια των σούπερ μάρκετ και στην Πάτρα.

Με αυξήσεις που αγγίζουν το 80% από τις αρχές του χρόνου και μια διαταραχή στον εφοδιασμό και της ελληνικής αγοράς με σιτάρι προέλευσης Ρωσίας και Ουκρανίας, οι μύλοι και οι αλευροβιομηχανίες της χώρας, αδυνατούν να προβλέψουν το μέλλον.

Η ανησυχία στις τάξεις των ελληνικών μύλων είναι εμφανής, με τις επιχειρήσεις να τηρούν τη δεδομένη στιγμή μια στάση αναμονής, ελπίζοντας ότι η κατάσταση στην Ουκρανία θα εξομαλυνθεί εντός βραχυπρόθεσμου χρονικού ορίζοντα και δεν θα χρειαστεί να αναζητήσουν άλλες επιλογές προμήθειας της πρώτης ύλης.

Ο ιδιοκτήτης των Μύλων Αχαΐας Σοφοκλής Μπίτας, δήλωσε στην εφημερίδα «Πελοπόννησος» ότι στην αγορά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει αυτή τη στιγμή τι θα συμβεί, καθώς επικρατεί μεγάλη ρευστότητα.

«Ροή στην προμήθεια πρώτων υλών υπάρχει, αλλά την ίδια στιγμή καταγράφεται και ένας πανικός που αποτυπώνεται στις διεθνείς τιμές των χρηματιστηρίων εμπορευμάτων. Ακόμα και εμείς πορευόμαστε με χρονικό ορίζοντα μιας εβδομάδας» τόνισε ο κ. Μπίτας, καθώς παρόμοια κατάσταση με τις ανατιμήσεις δεν επικρατεί μόνο στα σιτηρά, αλλά επεκτείνεται στα υλικά συσκευασίας, στα μεταφορικά, στην ενέργεια, κ.ά..

«Κάθε εβδομάδα έχουμε και διαφορετικές τιμές στο σιτάρι, με αποτέλεσμα να έχουν καταρριφθεί τα πάντα, ακόμα και διμερείς συμφωνίες. Αυτό το διάστημα το σιτάρι έχει πάρει μια αύξηση γύρω στα 100 ευρώ ο τόνος. Από τα 300 ευρώ έχει ξεπεράσει τα 400 ευρώ» είπε.

ΕΠΑΡΚΕΙΑ

Η διατροφική ασφάλεια είναι μια άλλη πτυχή του προβλήματος. «Τρέχει ο κόσμος πανικόβλητος για να κάνει προμήθειες, χωρίς όμως να υπάρχει πραγματικός λόγος» είπε ο κ. Μπίτας, που αποδίδει αυτή την αναταραχή στην αφύπνιση του κατοχικού συνδρόμου, δηλ. στον φόβο των καταναλωτών, μη ξεμείνουν από βασικά αγαθά διατροφής και πεινάσουν.

«Ο πανικός δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή, γιατί αυτός είναι που δημιουργεί ελλείψεις στα ράφια. Αν η ροή των αγορών ήταν κανονική όπως όλες τις άλλες φορές, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα τροφοδοσίας» τόνισε ο κ. Μπίτας.

Ο κόσμος όμως φοβάται για τις ασταμάτητες ανατιμήσεις ή μήπως δεν βρίσκει κάτι που χρειάζεται. Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Μπίτας δεν θεωρεί λογικό αυτό τον πανικό, τον οποίο απέδωσε και σε παιχνίδια κερδοσκοπίας. «Σιτηρά υπάρχουν, αλλά, αν είναι εγκλωβισμένα και κάποιοι εκμεταλλεύονται την κατάσταση, δεν ξέρω. Ούτε εμείς περιμέναμε πριν από ένα μήνα ότι θα ξεσπούσε πόλεμος».

Αυξήσεις 20%-30% στο ράφι

Η εταιρεία του κ. Μπίτα προμηθεύεται μαλακό σιτάρι, κυρίως από τη Μολδαβία και τη Ρουμανία και τώρα περιμένει ένα φορτίο από Ουγγαρία, από την εταιρεία εισαγωγών με την οποία συνεργάζεται. Με τις αγορές της Ρωσίας και της Ουκρανίας δεν είχε καθόλου εισαγωγές, ή ήταν σε πολύ μικρές ποσότητες τα τελευταία χρόνια.

Ωστόσο, η εμπόλεμη κατάσταση έχει διαταράξει σε μεγάλο βαθμό και τις υπόλοιπες συναλλαγές στην εφοδιαστική αλυσίδα. Οι προβλέψεις στη λιανική, είναι δυσοίωνες, πρόσθεσε ο κ. Μπίτας. Ήδη γίνονται σταδιακές ανατιμήσεις και είναι βέβαιο πως αυτή η κατάσταση θα καταλήξει με την μετακύληση του κόστους των προϊόντων στην ευρεία κατανάλωση, σε ένα ποσοστό 20% – 30%, καθώς τα έξοδα δεν μπορούν να απορροφηθούν από τις εταιρείες.

Νέες αυξήσεις έως 30% σε βασικά αγαθά μέχρι τον Μάιο

Αντιμέτωποι με ένα νέο μπαράζ ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, βρίσκονται οι καταναλωτές, με την ακρίβεια να έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Παράλληλα, στα ύψη παραμένουν οι τιμές σε καύσιμα, καθώς και σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις σε ορισμένους κωδικούς προϊόντων που αφορούν το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τη ζάχαρη, είναι ορατό.

Η ενεργειακή κρίση προκαλεί αλλεπάλληλες αυξήσεις στις τιμές προϊόντων ευρείας κατανάλωσης, με την κατάσταση να επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.

Την ίδια στιγμή, οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τις προηγούμενες ημέρες σε αρκετές περιοχές της χώρας, αλλά και η σημαντική αύξηση του καλλιεργητικού κόστους, έχoυν πυροδοτήσει σημαντικές ανατιμήσεις σε φρούτα και λαχανικά.

Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (ΟΚΑΑ) για τις χονδρικές τιμές οπωροκηπευτικών και φρούτων, τα αγγουράκια πωλούνται προς 1,70 ευρώ το κιλό από 0,70 ευρώ πέρυσι, τα κολοκύθια 1,20 ευρώ από 0,70 ευρώ, τα μαρούλια 0,70 ευρώ από 0,30 ευρώ, οι ελληνικές πατάτες 0,65 ευρώ από 0,46 ευρώ, οι πιπεριές 2,50 ευρώ από 1,70 ευρώ, οι ντομάτες προς 1,15 ευρώ από 0,70 ευρώ και τα αχλάδια 1,30 ευρώ από 1,15 ευρώ πέρυσι.

Σημαντικές είναι οι ανατιμήσεις και στα κρέατα, σύμφωνα με τις τιμές χονδρικής του ΟΚΑΑ. Ενδεικτικά, το ελληνικό αρνί πωλείται σήμερα από 6,5 ευρώ έως 7 ευρώ το κιλό από 5,30 ευρώ έως 5,80 ευρώ το κιλό πέρυσι, το κατσίκι από 6,60 ευρώ έως 7,20 ευρώ από 5,50 έως 6 ευρώ, το χοιρινό από 2,60 ευρώ έως 2,80 ευρώ από 2,20 ευρώ και αρκετές ημέρες στην περιοχή των 110-120 δολαρίων το βαρέλι, με αποτέλεσμα να συμπαρασύρονται οι τιμές, τόσο στα καύσιμα όσο και σε μια σειρά από βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα.

Όπως επισημαίνουν παράγοντες της αγοράς, οι ανατιμήσεις είναι πλέον καθημερινές. Ορισμένες επιχειρήσεις του χονδρικού εμπορίου δεν έχουν τιμοκαταλόγους, καθώς οι τιμές μπορεί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη.

Ζοφερές προοπτικές

Τις αμέσως επόμενες ημέρες αναμένεται να αυξηθούν οι τιμές σε δεκάδες βασικά αγαθά, σε ποσοστό που θα φτάσει ακόμη και το 30%.

Ειδικότερα, στη λίστα των προϊόντων που αναμένεται να ανατιμηθούν μέχρι τα μέσα Μαΐου, περιλαμβάνονται τα εξής:

Σπορέλαια από 9% έως 30%, αλεύρι έως 26%, ζωοτροφές έως 25%, σιμιγδάλι 15%, ελαιόλαδο από 9% έως 13%, φρυγανιές 11%, μπισκότα από 6% έως 11%, ψωμί για τοστ 12%, παξιμάδια 11%, ψωμί 8%, αλλαντικά 6%, κρουασάν 20%, χαρτικά 10%, μαρμελάδες 10%, ρύζι 7,5%, οδοντόκρεμες 5%, υγρό πιάτων 9%, τσάι 5%, τυριά από 1,5% έως 15%, γάλα και χυμοί 3%.

Οι αυξήσεις στις τιμές των αγροτικών προϊόντων επιβεβαιώνονται και από το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο Τιμών Αγροτικών Προϊόντων από την Τράπεζα Πειραιώς.

Ειδικότερα, για το σιτάρι αναφέρεται πως σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, ο πόλεμος έχει ουσιαστικά δημιουργήσει μια αναταραχή στις παγκόσμιες αγορές σιτηρών, με τις προοπτικές να παραμένουν ζοφερές, όσον αφορά τη διάρκεια του πολέμου και την περίοδο της ανοιξιάτικης σποράς, ειδικά στη Ρωσία και Ουκρανία, εντείνοντας περαιτέρω τις ανησυχίες και την αβεβαιότητα, για σημαντικό έλλειμμα προσφοράς στην αγορά.

Στο καλαμπόκι, οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές του θα παραμείνουν, με τις διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα να συνεχίζονται και τις ανησυχίες για τις ανοιξιάτικες καλλιέργειες στην Ουκρανία να βρίσκονται στο επίκεντρο.

Σωτήρης Παπανδρέου