Νίκος Συρμαλένιος: «Οι Περιφέρειες υποστελεχωμένες και έξω από το σχεδιασμό του Ταμείου Ανάκαμψης»

Με τον αναπτυξιακό νόμο υποβαθμίζονται οι περιφέρειες και περιορίζονται οι δυνατότητες να αξιοποιήσουν οι επιχειρήσεις τις δυνατότητές του και το ίδιο γίνεται και στο Ταμείο Ανάκαμψης, τόνισε ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Περιφερειών της Βουλής κατά τη συζήτηση με θέμα: «Οι περιφέρειες ως πόλοι ανάπτυξης στο νέο επενδυτικό περιβάλλον».

Και πρόσθεσε ότι δεν έχουμε δει ως σήμερα ένα σχέδιο αξιοποίησης των περιφερειών στο Ταμείο Ανάκαμψης, παρότι υπάρχουν λιμνάζοντες πόροι γύρω στα 7,2 δισ. ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι οι στόχοι για το 2021 έπεσαν έξω. Επίσης, στο Ταμείο Ανάκαμψης υπάρχει απουσία στόχου μείωσης των ανισοτήτων, απουσία στόχου αύξησης της εγχώριας παραγόμενης αξίας, απουσία και περιθωριοποίηση των δημόσιων πολιτικών και αποκλεισμός του μεγάλου όγκου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ο Νίκος Συρμαλένιος επεσήμανε ότι η αυτοδιοίκηση είναι δραματικά υποστελεχωμένη σε όλους τους τομείς και δεν μπορεί ούτε ο πρώτος ούτε και ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης να χαράξουν αναπτυξιακούς στόχους τοπικούς, με αυτή τη στελέχωση. Ακολουθείται από την κυβέρνηση σταθερά μια πολιτική συρρίκνωσης των αρμοδιοτήτων του δημοσίου, δηλαδή και της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκχωρώντας κι εδώ σημαντικούς τομείς στον ιδιωτικό τομέα. Σήμερα η αυτοδιοίκηση δεν έχει τα κατάλληλα στελέχη, ούτε τους μηχανικούς, ούτε τους γεωπόνους, ούτε τους οικονομολόγους, ούτε και τους διοικητικούς, για να μπορέσει να εκπληρώσει τους στόχους της. Και αντ” αυτού θεσμοθετούνται από την κυβέρνηση, οι λεγόμενοι αναπτυξιακοί οργανισμοί για τους ΟΤΑ, με τη δικαιολογία, ότι εφόσον δεν μπορεί ο δήμος να προχωρήσει στην στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση ενός έργου, υπάρξει ένας αναπτυξιακός οργανισμός, ο οποίος, υποτίθεται, με ευέλικτες διαδικασίες και με άλλη στελέχωση θα προχωρήσει το θέμα. Με τις πολιτικές αυτές όμως, θα μιλάμε πάντα για περιφέρειες που θα είναι ο «φτωχός συγγενής» του κράτους, ή των ιδιωτών.

Δείτε την ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:

«Το σημερινό θέμα είναι τεράστιο γιατί αφορά όλο το αναπτυξιακό πρόγραμμα της χώρας, μέσα από όλο το σύνολο των χρηματοδοτικών εργαλείων, από το σύνολο της κεντρικής Διοίκησης, από το σύνολο των Περιφερειών. Επομένως, μπορούμε να σταθούμε μόνο σε βασικούς άξονες. Εγώ από την πλευρά μας, από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία θέλω να πω ότι είμαστε στον αντίποδα αυτής της αναπτυξιακής στρατηγικής που νομοθετεί και θεσμοθετεί και εξαγγέλλει η σημερινή Κυβέρνηση. Το έχει αποδεχθεί βεβαίως και το έχει πει ευθαρσώς ότι στηρίζεται στην έκθεση Πισσαρίδη, μία έκθεση που για μας δίνει το βάρος της ανάπτυξης στην απορρύθμιση της αγοράς και στις ιδιωτικοποιήσεις. Ουσιαστικά εντάσσει την αναπτυξιακή προοπτική, σε μία νεοφιλελεύθερη λογική, όπως έχει αναπτυχθεί σε διάφορες χώρες του καπιταλιστικού κόσμου. Αλλά θα έλεγα ότι τώρα πλέον αρχίζει και γίνονται και παρωχημένες αυτές οι αντιλήψεις που ζήσαμε κυρίως τη δεκαετία του 1990 και μετά. Κατά τη γνώμη μας δεν δημιουργείται έτσι ένα νέο παραγωγικό μοντέλο. Διότι η Κυβέρνηση ομνύει, στις ιδιωτικές επενδύσεις, αλλά δημιουργεί ταυτόχρονα και ένα κρατικοδίαιτο ιδιωτικό επιχειρηματικό τομέα μέσα από τις επιλεκτικές ενισχύσεις και μέσα από τις απευθείας αναθέσεις, που έχουμε ζήσει όλο αυτό το διάστημα. Και είναι προφανές δεν τα λέμε εμείς, τα λένε έγκυρες εφημερίδες ότι 7,2 δισ. έγιναν με απευθείας αναθέσεις και με πρόχειρους διαγωνισμούς.

Λοιπόν αυτός ο ιδιωτικός τομέας κρατικοδίαιτους όχι μόνο δεν μειώνεται, αλλά ενισχύεται η ανάπτυξη την οποία υπηρετεί. Δεν εντάσσεται σε ένα πλαίσιο και σε ένα μοντέλο βιώσιμης και δίκαιης ανάπτυξης, αλλά γίνεται με βάση όπως είπα πριν τον κανόνα της αυτορύθμισης της αγοράς. Προχωρώντας πολλές φορές σε fast track εγκρίσεις και αποφάσεις χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και χωρίς σταθερές και μόνιμες εργασιακές σχέσεις.

Εδώ, εντάσσεται και το πώς βλέπουμε τις στρατηγικές επενδύσεις. Βεβαίως, οι στρατηγικές επενδύσεις είναι καίριας σημασίας και χρειάζονται στη χώρα. Αλλά οι στρατηγικές επενδύσεις, οι οποίες αλλάζουν το μοντέλο μιας ολόκληρης περιοχής, αυτό δεν μπορεί να γίνει ανεκτό. Μιλάω, παραδείγματος χάρη, για τη δική μου περιοχή, επειδή είμαι από τις Κυκλάδες, για μικρά νησιά, όπως η Ίος. Τα ξέρει ο Υπουργός ότι έχουν προταθεί και έχουν εγκριθεί τέσσερις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις, ουσιαστικά, από έναν επενδυτή που εμφανίζεται με διαφορετικά ονόματα εταιρειών, τα οποία θέλουν να φέρουν ένα ξένο πρότυπο και ένα ξένο μοντέλο σε ένα ελληνικό νησί, καταστρέφοντας και το περιβάλλον και τον πολιτισμό και την ιστορική παράδοση και την αρχιτεκτονική του τοπίου κ.λπ.. Και βεβαίως είναι πολύ σωστό, ότι το ΣτΕ έβαλε φρένο, τουλάχιστον για μία από αυτές τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις, που επρόκειτο να γίνει στη Ίο.

Ειπώθηκαν από τον κύριο Υπουργό κάποια στοιχεία για τον προϋπολογισμό. Παρουσιάστηκε περίπου ένας παράδεισος, ότι είμαστε σε ένα παράδεισο στη χώρα, όπου οι επενδύσεις ρέουν, η ανεργία μειώνεται ραγδαία, οι δουλειές είναι μόνιμες και καλές θέσεις εργασίας, όπως είχε υποσχεθεί ο πρωθυπουργός κατά το πρόγραμμά του το προεκλογικό, το 2019. Εγώ και νομίζω όχι εγώ μόνο, αλλά τα στοιχεία τα επίσημα και της ΕΛΣΤΑΤ και του ΟΑΕΔ. Βεβαίως, εκεί υπάρχει μια διαφορά τεράστια μεταξύ του αριθμού των ανέργων. στη μία περίπτωση έχουμε κοντά στο 1 εκατομμύριο από τον ΟΑΕΔ. Στην άλλη περίπτωση έχουμε κοντά 500 με 600.000 από την ΕΛΣΤΑΤ. Οι πλήρεις και μόνιμες θέσεις εργασίας, από αυτές τις θέσεις εργασίας είναι μικρότερο ποσοστό, από αυτές που είναι μερικής απασχόλησης και ολιγόωρες εργασίες που έχουν οι νέοι άνθρωποι. Βεβαίως, δεν είναι δυνατόν να λέμε ότι το ΑΕΠ το 2021, σε σχέση με το 2020 που είχαμε μια περίοδο πλήρους στασιμότητας, λόγω της πανδημίας. Το 2021 υπήρξε μια εκτίναξη στο γύρω στο 8,5%, αλλά αυτή η εκτίναξη δεν ακολούθησε τα ποσοστά που ακολουθήθηκαν στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Όπως επίσης, αυτό το οποίο ειπώθηκε για το πρώτο τετράμηνο γύρω στο 7%, αν δεν κάνω λάθος, της αύξησης του ΑΕΠ, δεν συμβαδίζει με τις εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών και του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι έχουν επί τα χείρω εκτιμήσει την πραγματική αύξηση του ΑΕΠ για το 2022 και λόγω φυσικά, της πολεμικής σύρραξης που η ανθρωπότητα βιώνει με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Σε σχέση τώρα με τα ΣΔΙΤ. Βεβαίως σε κάποιους τομείς πρέπει να υπάρξει συνεργασία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Καμία αντίρρηση. Προφανώς, ο ιδιωτικός τομέας θα παίξει το δικό του ρόλο, αλλά ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να εντάσσεται σε ένα σχέδιο, ένα σχεδιασμό οικονομικό, χωροταξικό και περιβαλλοντικό και εργασιακό, το οποίο θα έχει θεσμοθετήσει το δημόσιο. Το λέω αυτό, διότι, παραδείγματος χάρη, στα λιμάνια, η παραχώρηση των λιμένων της χώρας σε σχέση με τη δική μας πολιτική και σε σχέση με την ευρωπαϊκή πολιτική, είναι τελείως διαφορετική. Από τη μία πλευρά έχουμε την ευρωπαϊκή πολιτική που μιλάει για παραχώρηση τομέων των λιμένων, στην Ευρώπη και στη χώρα μας, προσθέτω εγώ, όπως είχαμε ψηφίσει τις παραχωρήσεις τομέων εκμίσθωσης, τομέων μέσα στα λιμάνια της χώρας και όχι την πλήρη ιδιωτικοποίηση των λιμανιών της χώρας. Αυτό θεωρούμε ότι είναι εκχώρηση του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Είναι εκχώρηση της κυριαρχίας, σε τελευταία ανάλυση, της χώρας, όταν μάλιστα πρόκειται για λιμάνια που γεωπολιτικά είναι σε τέτοιες θέσεις που κρίνονται και εθνικά συμφέροντα.

Τώρα για τις περιφέρειες. Κύριε Πρόεδρε και κύριε Υπουργέ και αξιότιμοι κύριοι προσκεκλημένοι, ξέρετε πολύ καλά και το είπατε, κύριε Υπουργέ, ότι η αυτοδιοίκηση, γιατί η περιφέρεια είναι αυτοδιοίκηση, δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης, είναι υποστελεχωμένη. Δεν μπορεί στη χώρα μας και ο πρώτος βαθμός και ο δεύτερος βαθμός αυτοδιοίκησης να χαράξει αναπτυξιακούς στόχους τοπικούς, με αυτή τη στελέχωση. Ακολουθείτε και εδώ μια πολιτική συρρίκνωσης των αρμοδιοτήτων του δημοσίου, δηλαδή και της τοπικής αυτοδιοίκησης, εκχωρώντας κι εδώ σημαντικούς τομείς στον ιδιωτικό τομέα. Και το λέω αυτό, διότι και στα θέματα διαχείρισης των απορριμμάτων και στα θέματα του κοινωνικού έργου, που πρέπει να επιτελέσει η αυτοδιοίκηση και στα θέματα αναπτυξιακών τοπικών στόχων, η αυτοδιοίκηση δεν έχει εκείνα τα στελέχη, ούτε τους μηχανικούς, ούτε τους γεωπόνους, ούτε τους οικονομολόγους, που θα πρέπει να έχει, ούτε και τους διοικητικούς, αν θέλετε, που θα πρέπει να έχει, για να μπορέσει να εκπληρώσει τους στόχους της. Και αντ” αυτού δημιουργούνται και θεσμοθετούνται από τη δική σας κυβέρνηση, οι λεγόμενοι αναπτυξιακοί οργανισμοί για τους ΟΤΑ, με τη δικαιολογία, ότι εφόσον δεν μπορεί ο δήμος να προχωρήσει στην στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση ενός έργου, θα φτιάξουμε ένα αναπτυξιακό οργανισμό, ο οποίος, υποτίθεται, με ευέλικτες διαδικασίες και με άλλη στελέχωση θα προχωρήσει στο θέμα. Αυτό το ζήτημα πλέον, δεν είμαστε στα μνημόνια. Ξέρουμε πολύ καλά ότι οι αποχωρήσεις με τις προσλήψεις έχουν πάει στο 1 προς 1. Δεν είμαστε ούτε στο 1 προς 10, ούτε στο 1 προς 5. Επομένως, είναι θέμα πολιτικής επιλογής να ενισχύσετε όπως και σε άλλους τομείς, το έχουμε πει κατ’ επανάληψη για το κοινωνικό κράτος, υγεία, παιδεία, πρόνοια, τοπική αυτοδιοίκηση, είναι τομείς τέτοιοι, που πρέπει να στελεχωθούν με σημαντική αύξηση της στελέχωσης τους, όλων των ειδικοτήτων. Διαφορετικά, θα μιλάμε πάντα για περιφέρειες, αλλά οι περιφέρειες θα είναι ο φτωχός συγγενής του κράτους, ή των ιδιωτών που βρίσκονται πλάι σε αυτές τις τρεις περιφέρειες.

Επιπλέον, θέλω να πω ότι και με τον αναπτυξιακό νόμο υποβαθμίζονται οι περιφέρειες, διότι ενισχύονται, παραδείγματος χάρη, επιχειρήσεις στην Αττική ενώ στις υπόλοιπες περιφέρειες περιορίζονται οι δυνατότητες να αξιοποιήσουν τον αναπτυξιακό νόμο, επιχειρήσεις.

Το ίδιο γίνεται και στο Ταμείο Ανάκαμψης. Δεν έχουμε δει ένα σχέδιο αξιοποίησης των περιφερειών στο Ταμείο Ανάκαμψης. Και επειδή είπα για το Ταμείο Ανάκαμψης, δυστυχώς ακόμα, παρά το γεγονός, τα στοιχεία που έχω εγώ είναι ότι έχουμε εισροές γύρω στα 7 δις 520 εκατομμύρια και δαπάνες μόλις, μέχρι το τέλος Μαρτίου είναι τα στοιχεία αυτά 307,97 εκατομμύρια. Δηλαδή, υπάρχουν λιμνάζοντες πόροι γύρω στα 7 δις 200 εκατομμύρια. Αυτό σημαίνει, ότι οι στόχοι μας για το 2021 έπεσαν έξω. Το ζήτημα είναι να μην πέσουν έξω και για το 2022. Βεβαίως, το έχουμε πει για το Ταμείο Ανάκαμψης, ότι υπάρχει απουσία στόχου μείωσης των ανισοτήτων, απουσία στόχου αύξησης της εγχώριας παραγόμενης αξίας, απουσία και περιθωριοποίηση των δημόσιων πολιτικών και αποκλεισμός του μεγάλου όγκου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Δεν είναι δυνατόν με 500 εκατ. από την Αναπτυξιακή Τράπεζα να μπορούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να επενδύσουν και να παίξουν τον ρόλο τους, που λέμε ότι είναι η ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Και πράγματι, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατέχουν περίπου το 90% των επιχειρήσεων της χώρας.

Τέταρτο, έχουμε απουσία περιφερειακής διάστασης στο Ταμείο Ανάκαμψης.

Όλα αυτά, για να κλείσω και εγώ γιατί μίλησα αρκετή ώρα, μέσα σε ένα πλαίσιο της ενεργειακής κρίσης, της ακρίβειας που καλπάζει, καταλαβαίνετε, δεν δημιουργούν μια εικόνα που μπορεί ο ελληνικός λαός να ελπίζει με τη συνέχιση αυτών των πολιτικών. Είναι μια εικόνα όπου τα νοικοκυριά και οι μικρές επιχειρήσεις προσπαθούν, αγκομαχούν για να «βγάλουν» το μήνα με τα εισοδήματα και τους μισθούς που έχουν. Χρειάζεται αλλαγή πολιτικής και αλλαγή αναπτυξιακού μοντέλου για να μην φθάσουμε μετά από κάποια χρόνια πάλι να μιλάμε ότι είμαστε στα πρόθυρα της χρεοκοπίας της χώρας όπως φθάσαμε, δυστυχώς, το 2009 και μας κόστισε τρία μνημόνια».