Μαθαίνοντας από την Πουλάτη - Μαθαίνοντας για το νερό στη Σίφνο

Στις 23 Ιουλίου στο Ιστορικό, Εθνογραφικό και Λαογραφικό Μουσείο Σίφνου θα παρουσιαστεί το έργο «Μαθαίνοντας από την Πουλάτη», που υλοποιείται από τον πολιτιστικό οργανισμό “Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ/UrbanDig Project”και την αρχιτεκτονική ομάδα DECA Architecture, σε συνεργασία με τον Δήμο Σίφνου και τον Σύνδεσμο Σιφνίων, στο πλαίσιο της δράσης S+T+ARTS (Science, Technology and Arts) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Connect) και συγκεκριμένα του έργου STARTS4Water.

Το STARTS4Water φέρνει μαζί την τέχνη, την τεχνολογία και την επιστήμη με στόχο να δώσει απαντήσεις σε μια από τις πιο επείγουσες προκλήσεις της εποχής μας: τη διαχείριση του νερού. Το έργο απαντά στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ και συγκεκριμένα τον Στόχο 6 που αφορά στην ισότιμη πρόσβαση σε νερό και το Στόχο Α 14 που αφορά στην εξασφάλιση της αειφορίας όλων των θαλασσινών πόρων.

Το νησί της Σίφνου υπήρξε ο τόπος υλοποίησης του ελληνικού residency, το οποίο επιμελήθηκε ο οργανισμός “ Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ/UrbanDig Project”.Ο οργανισμός εντόπισε στη Σίφνο δύο βασικές προκλήσεις: Πρώτον, την ελλιπή αποτύπωση των υδάτων του νησιού και δεύτερον, την ανάγκη τόνωσης των παλιών παραδοσιακών συνηθειών εξοικονόμησης και ορθολογικής διαχείρισης νερού.

Μαθαίνοντας από την Πουλάτη

Μέσω διαδικασίας ανοιχτής πρόσκλησης επιλέχθηκαν οι DECA Architecture (Αλέξανδρος Βαΐτσος, Carlos Loperena) ως S+T+ARTS artists-in-residence οι οποίοι πρότειναν το έργο“Μαθαίνοντας από την Πουλάτη”. Από τον Οκτώβριο του 2021 οι DECA Architecture πραγματοποιούν έρευνα στο νησί, συνομιλούν με άλλους καλλιτέχνες, επιστήμονες και εμπειρογνώμονες τεχνολογίας προκειμένου να παράξουν ένα καλλιτεχνικό έργο, εμπνεόμενοι από την πρόκληση που έθεσε ο οργανισμός “ Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ/UrbanDig Project”.

Η περιοχή της Πουλάτης στη Σίφνο, αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση για τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι οι κάτοικοί της είχαν επινοήσει έναν βιώσιμο τρόπο για τη διαχείριση του νερού, ο οποίος ξεκινά αιώνες πριν και αποτελεί στοιχείο της τοπικής παράδοσης και κληρονομιάς του νησιού. Η κληρονομιά αυτή τείνει σήμερα να ξεχαστεί.

Σε αλληλεπίδραση με την τοπική κοινωνία, η πρωτοβουλία “Μαθαίνοντας από την Πουλάτη” επικεντρώνεται στο νερό ως κοινό αγαθό χτίζοντας μια κοινότητα γύρω από την πρόκληση της διαχείρισης των τοπικών υδάτινων πόρων που βρίσκονται υπό πίεση, ειδικά κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να ευαισθητοποιήσει τους επισκέπτες της Σίφνου σχετικά με τα θέματα σπατάλης νερού στο νησί, να αναδείξει τις παραδοσιακές πρακτικές κοινής χρήσης και διαχείρισης του νερού που συναντώνται στην περιοχή της Πουλάτης και να εμπλέξει τους κατοίκους σε μια κοινή εύρεση λύσεων για τις σύγχρονες προκλήσεις σε σχέση με το νερό.

Πυρήνα της πρωτοβουλίας αποτελεί μια διαδραστική εικαστική εγκατάσταση που σχεδιάστηκε από τους DECA Architecture και αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αφηγείται την ιστορία διαχείρισης του νερού στην Πουλάτη μέσω οπτικών τεχνών πάνω σε έναν καμβά τρισδιάστατης τοπογραφίας. Στο δεύτερο μέρος, μια κατασκευή από LED λειτουργεί σαν δείκτης νερού σε  αλληλεπίδραση με την πρωτόλεια μορφή συστημάτων τηλεμετρίας του Δήμου Σίφνου.

Στο πλαίσιο του STARTS4Water οργανώνονται επίσης εκπαιδευτικές δράσεις για τα σχολεία και τους κατοίκους της περιοχής σε συνεργασία με ειδικούς εμπειρογνώμονες (STARTS Academy) και δράσεις δικτύωσεις της κοινότητας με διεθνείς και εγχώριους οργανισμούς, εκπροσώπους από την τοπική αυτοδιοίκηση και εμπειρογνώμονες σε θέματα διαχείρισης νερού και υδατικών πόρων.

Το άνοιγμα της εγκατάστασης θα ακολουθήσει ένα εορταστικό τριήμερο από τις22 ως τις 24 Ιουλίου, με την live ολοκλήρωση της εγκατάστασης και την παρουσίαση της από τους DECA architecture, διαδραστικό παιχνίδι και live art performance σχετικά με την προστασία του νερού ως κοινό υπερτοπικό αγαθό από την “ Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ/UrbanDig Project”, και ομιλίες από τους τοπικούς φορείς.

Η εγκατάσταση θα παραμείνει ανοιχτή για τους επισκέπτες στο Ιστορικό, Εθνογραφικό και Λαογραφικό Μουσείο Σίφνου ως το τέλος Αυγούστου, ενώ το σύνολο των δράσεων του προγράμματος ολοκληρώνεται τον Οκτώβριο του 2022.

Σχετικά με το S+T+ARTS

Το STARTS4WATER (Science, Technology and Arts for Water) είναι ένα πρόγραμμα που αντικατοπτρίζει την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης να αφυπνίσει τους πολίτες σε θέματα βιώσιμης διαχείρισης του περιβάλλοντος. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι αποτέλεσμα μιας πρόσκλησης της Γενικής Διεύθυνσης Επικοινωνιακών Δικτύων και Τεχνολογιών (DG-CONNECT) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κινητοποίηση συνεργειών μεταξύ του κόσμου της ψηφιακής τεχνολογίας, της τέχνης και των τοπικών κοινοτήτων με στόχο την καλύτερη κατανόηση και την εμπλοκή των πολιτών στο βιώσιμο σχεδιασμό διαχείρισης υδατικών πόρων.

Από τον Απρίλιο του 2021 που ξεκίνησε το έργο, έξι φορείς από όλη την Ευρώπη ανέλαβαν την υλοποίηση 10 residencies καλλιτεχνών με σκοπό την αναζήτηση καινοτόμων προτάσεων που προκύπτουν από τη συνάντηση της τέχνης, της τεχνολογίας και της επιστήμης για  βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων. Τα S+T+ARTS residencies πραγματοποιήθηκαν στην Ολλανδία, το Βέλγιο, την Ιταλία,  την Κροατία και την Ελλάδα. 

Σχετικά με την Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ | UrbanDig Project

Η “ Όχι Παίζουμε ΑΜΚΕ/UrbanDig Project” σχεδιάζει και υλοποιεί καλλιτεχνικά, κοινοτικά και εκπαιδευτικά  προγράμματα με στόχο τη βελτίωση της ζωής των πολιτών και την αναβάθμιση των γενικών συνθηκών διαβίωσης.  Με κύριο πεδίο δράσης το δημόσιο χώρο, συνδυάζει τεχνικές διαλόγου, συμμετοχική  έρευνα, συλλογικές και παιγνιώδεις πρακτικές και δημιουργεί παραστάσεις και άλλες ψηφιακές ή μη καλλιτεχνικές δράσεις, εκπαιδευτικά  προγράμματα σε (και με) ομάδες και κοινότητες. Τα τελευταία χρόνια, μια κύρια θεματική εστίασης της ομάδας είναι η διαχείριση του νερού και η κινητοποίηση κοινοτήτων γύρω από αυτό μέσα από την τέχνη και συμμετοχικές διαδικασίες.