Ο αγώνας των προσφύγων

Την Πέμπτη 15/12  ολοκληρώθηκε η δίκη των τριών Σύρων προσφύγων που είχαν κατηγορηθεί ως διακινητές  μετά  το ναυάγιο που συνέβη  έξω από τη Μύκονο στις 19/06/22. Το δικαστήριο, αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι οι κατηγορούμενοι δεν ήταν διακινητές, επέβαλλε ποινή κάθειρξης  5 ετών για διευκόλυνση εισόδου, την ελαφρύτερη, όπως δήλωσαν οι δικηγόροι των προσφύγων, που επιβάλλεται σε ανάλογες περιπτώσεις. Όπως συγκεκριμένα δήλωσε ο ένας εκ των δύο δικηγόρων, Αλέξανδρος Γεωργούλης: "Όταν ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε σε παρόμοιες υποθέσεις το 2020 , ο μέσος όρος της ακροαματικής διαδικασίας ήταν 20 λεπτά και η μέση ποινή κάθειρξης ήταν 50 χρόνια. Μέσα σε αυτά τα 2 χρόνια, καταφέραμε να αυξήσουμε το χρόνο της διαδικασίας στις 3-4 ώρες και να μειώσουμε τη μέση ποινή στο 10%. Αυτό λέγεται επιτυχία!"

Στο δικαστήριο παραβρέθηκε ως μάρτυρας υπεράσπισης και ο γνωστός ακτιβιστής και διασώστης Ιάσονας  Αποστολόπουλος, ο οποίος λίγο αργότερα τοποθετήθηκε για το θέμα μέσω ανάρτησης σε κοινωνικό δίκτυο: "Έστω και μία ώρα στην φυλακή είναι έγκλημα όταν μιλάμε για ανθρώπους που το μόνο τους «λάθος» είναι ότι δραπετεύουν για μια καλύτερη ζωή. Πόσω μάλλον όταν οι δράστες των εγκλημάτων και των επαναπροωθήσεων κυκλοφορούν ελεύθεροι. Παρ’ όλα αυτά, η κανονικότητα είναι εκατοντάδες χρόνια κάθειρξη, γι’ αυτό οι άνθρωποι έφυγαν ανακουφισμένοι κι ελπίζουμε ότι στο Εφετείο θα αφεθούν ελεύθεροι. Έχουμε φτάσει στο σημείο να χαιρόμαστε για αυτές τις «νίκες».

Το ναυάγιο

Στις 19/06/2022, ανοιχτά της Δήλου το ιστιοφόρο σκάφος, στο οποίο επέβαιναν περισσότεροι από 100 μετανάστες, έμεινε ακυβέρνητο. Σύμφωνα με την τότε ανακοίνωση του Λιμενικού, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την ημέρα αλλά και του γεγονότος πως στο ιστιοφόρο παρουσιάστηκε εισροή υδάτων, αποφασίσθηκε να οδηγηθεί στη νησίδα Αγίου Γεωργίου, δυτικά του λιμένα Μυκόνου, για την μεταφορά των μεταναστών με επιβατικές λάντζες. Τις πρώτες πρωινές ώρες, 108 άνθρωποι (21 παιδιά, 24 είναι γυναίκες και 63 άνδρες) μεταφέρθηκαν με ασφάλεια στη Μύκονο, ενώ συνεχίστηκαν οι έρευνες με πλωτά και εναέρια μέσα, όσο και με ιδιωτικά σκάφη για τον εντοπισμό των άλλων τεσσάρων αγνοουμένων, εν όσω στην περιοχή επικρατούσαν ισχυροί άνεμοι έντασης 6-7 μποφόρ.

Δίνοντας μία διαφορετική εικόνα για το τι ακριβώς συνέβη εκείνη την ημέρα, ο Ι. Αποστολόπουλος κατήγγειλε μέσω της ίδιας ανάρτησής του: "Σύμφωνα με τις μαρτυρίες των επιζώντων, 8 άνθρωποι είναι αγνοούμενοι (3 είναι παιδιά) και ως συνήθως, φορτώνουν σε κάποιους τυχαίους πρόσφυγες την ευθύνη των θανάτων. Το ελληνικό λιμενικό αντί να μεταφέρει τους πρόσφυγες σε ένα ασφαλές λιμάνι, τους ρυμούλκησε σε μια βραχονησίδα (Άγιο Γεώργιο) όπου συντρίφτηκαν στα βράχια. Οι λιμενικοί στεκόντουσαν σε απόσταση και κοίταζαν τους πανικόβλητους πρόσφυγες να ποδοπατιούνται για να βγουν στην ακτή όπως-όπως. Αν υπήρξαν θάνατοι, προήλθαν από αυτή την ενέργεια. Το ερώτημα τέθηκε στην αίθουσα. Γιατί τους μετέφεραν σε αυτό το έρημο νησί αντί να τους πάνε στο λιμάνι της Μυκόνου; Κανένας από τους δυο λιμενικούς δεν μπόρεσε να δώσει εξήγηση. Η απάντηση είναι μια λέξη: Επαναπροώθηση!"

Η πολιτική της μη διάσωσης

Με αφορμή την επίσκεψή του στη Σύρο για τη δίκη, ο Ιάσονας Αποστολόπουλος, φιλοξενήθηκε το ίδιο βράδυ, στην κατάμεστη αίθουσα "Αλέκος Παναγούλης" στο Πνευματικό κέντρο Ερμούπολης, όπου μίλησε για το προσφυγικό θέμα και τις πρακτικές επαναπροώθησης των κρατών της Ευρώπης.

Φέρνοντας ως παράδειγμα τον περιβόητο "νόμο Σαλβίνι" που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων, είπε πως στην Ελλάδα τα τελευταία δύο χρόνια η ελληνική κυβέρνηση αντιγράφει κατά γράμμα αυτό που συνέβαινε στην Ιταλία, φτάνοντας σε σημείο, από τον Σεπτέμβρη του 2021, όποιος πολίτης οργανώσει τη διάσωση προσφύγων να κινδυνεύει με έως και τρία χρόνια φυλάκιση, αν δεν έχει λάβει πρώτα έγγραφη άδεια από το Λιμεναρχείο. "Αυτό αντιβαίνει στους διεθνείς νόμους που επιβάλλουν ότι κάθε ανθρώπινη ζωή, ανεξαρτήτως φυλής ή εθνικότητας, πρέπει να διασώζεται και συμβαίνει επειδή θέλουν να διώξουν τους διασώστες και τις οργανώσεις από τα σύνορα ώστε να εφαρμόσουν επαναπροωθήσεις", δήλωσε και συμπλήρωσε:  "Το να σώζεις ναυαγούς είναι ίσως ο πιο αρχέγονος νόμος της ανθρωπότητας, μία υποχρέωση που υπερβαίνει κάθε άλλη και κανείς δεν μπορεί να σε συλλάβει ή να σε δικάσει επειδή έσωσες έναν άνθρωπο. Σε κάθε διεθνή συνθήκη, σε κάθε νομοθεσία οποιασδήποτε χώρας, η ανθρώπινη ζωή είναι πάνω απ' όλα".

Οι λεγόμενες επαναπροωθήσεις

Ως μίας χαμηλής έντασης γενοκτονία χαρακτήρισε αυτό που διαπράττεται  σήμερα στη Μεσόγειο ο Ι. Αποστολόπουλος, με 23.000 νεκρούς μέσα σε έξι χρόνια. Δεν είναι επαναπροωθήσεις είπε, αυτό που κάνουν αλλά κρατικές απαγωγές και εξαφανίσεις, εξηγώντας ότι όταν καταφέρνουν οι πρόσφυγες να φτάσουν στη στεριά, δεν τους καταγράφουν, τους αφαιρούν τα προσωπικά αντικείμενα (κυρίως κινητά τηλέφωνα και διαβατήρια) και στη συνέχεια τους οδηγούν σε σκάφη του λιμενικού, τους βάζουν σε πλωτές φουσκωτές σχεδίες χωρίς φαγητό και νερό και τους αφήνουν στη θάλασσα ακυβέρνητους κοντά στα παράλια της Τουρκίας. "Πλέον, έχουμε ένα λιμενικό που όχι απλά δεν διασώζει ναυαγούς αλλά δημιουργεί ναυαγούς, μία καινοτομία αυτής της κυβέρνησης" είπε χαρακτηριστικά. Επιβεβαιώνοντας τα λεγόμενά του, αναφέρθηκε στην περίπτωση του επικεφαλής της Frontex, ο οποίος πριν λίγους μήνες, υπό το βάρος των συντριπτικών στοιχείων για τον ρόλο του σχετικά με τις παράνομες επαναπροωθήσεις (pushbacks), αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Θέτοντας το ερώτημα αν αυτή η συνοριακή βία έχει φέρει κάποιο αποτέλεσμα κι αν μπορούν πραγματικά τα κράτη να σταματήσουν την κινητικότητα των ανθρώπων, ο Ι. Αποστολόπουλος απάντησε πως η πραγματικότητα λέει ότι ο άνθρωπος, όταν κινδυνεύει η ζωή του θα κάνει τα πάντα για να σωθεί κι ότι αυτό που συμβαίνει τώρα, είναι ότι οι άνθρωποι για να αποφύγουν την ελληνική συνοριακή βία, επιχειρούν τελικά πολύ πιο επικίνδυνες διαδρομές (την περίφημη μεταναστευτική διαδρομή της Καλαβρίας) προσπαθώντας να φτάσουν απευθείας από Τουρκία στην Ιταλία, διανύοντας μία απόσταση 100 φορές μεγαλύτερη και πιο επικίνδυνη. "Όλη αυτή η βία το μόνο που κάνει είναι, όχι να ανακόπτει την κινητικότητα των ανθρώπων αλλά, να αυξάνει τα ναυάγια και τις δυσκολίες μετακίνησης, να αυξάνει το θάνατο και τη δυστυχία. Η ιστορία όμως έχει αποδείξει ότι η θέληση των ανθρώπων για ζωή και ελευθερία έχει υπερβεί πολύ μεγαλύτερα εμπόδια από αυτό", είπε κλείνοντας.