Οι Αρχαιολογικοί Διάλογοι 2023 δίνουν ραντεβού στην Ερμούπολη

Οι «Αρχαιολογικοί Διάλογοι», η δυναμική αυτή συλλογικότητα που από το 2015 επιχειρεί να θέσει τα θεμέλια μιας διεπιστημονικής συνεργασίας γύρω από τη σημασία και τον κοινωνικό ρόλο της αρχαιότητας, των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς, μετά από μια μεγάλη παύση λόγω της πανδημίας και του σοκ που αυτή προκάλεσε σε όλον τον πλανήτη, ξαναπιάνουν το νήμα από εκεί που είχε διακοπεί και καλούν τους πολίτες στην επόμενη συνάντηση που θα γίνει στην Ερμούπολη, από τις 27 έως τις 29 Μαϊου 2023.

Ένας ανοιχτός θεσμός χωρίς στεγανά

Περισσότερο από ένα συμβατικό συνέδριο, οι Διάλογοι συνιστούν έναν θεσμό κριτικής θεωρίας και πράξης, ανοικτό, όχι μόνο στους αρχαιολόγους αλλά και σε ειδικούς και μη από άλλους χώρους: ανθρωπολόγους και άλλους κοινωνικούς αλλά και πολιτικούς επιστήμονες, ιστορικούς, ιστορικούς της τέχνης, μουσειολόγους, αρχιτέκτονες, ιστορικούς της λογοτεχνίας, συλλογικότητες πολιτών, εικαστικούς καλλιτέχνες, σχεδιαστές, κινηματογραφιστές, κομίστες, μουσικούς αλλά και όποιον ή όποια θέλει να συμμετέχει σε μια ποικιλία σχετικών δράσεων στη Σύρο.

Η διοργάνωση, η οποία υποστηρίζεται από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, καθώς επίσης και από τον Σύλλογο Φίλων του Βιομηχανικού Μουσείου Σύρου και το Ινστιτούτο Σύρου, φιλοδοξεί να συμπεριλάβει θεματικές συνεδρίες, ανοικτές συζητήσεις, εκθέσεις, καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις, δρώμενα και προβολές, ενώ προσβλέπει και στην ενεργό συμμετοχή φοιτητών, νέων επιστημόνων αλλά και της τοπικής κοινωνίας, πέρα από παγιωμένες ιεραρχίες και στεγανά.

Μνήμη, περιβάλλον και τουριστική ανάπτυξη

Μετά από τις θεματικές που απασχόλησαν του συμμετέχοντες στους προηγούμενους Διαλόγους, που ασχολήθηκαν με τα Όρια/Σύνορα (Μυτιλήνη 2016), τις Μετακινήσεις (Ιωάννινα 2017), τις Πόλεις/Αστικό τοπίο (Αθήνα 2018) και τις Θαλασσογεωγραφίες (Βόλος 2019), οι «Αρχαιολογικοί Διάλογοι» το 2023 θα κινηθούν γύρω από τον άξονα «Το “περιβάλλον” της Αρχαιολογίας: Μνήμη, περιβάλλον και τουριστική ανάπτυξη» αναδεικνύοντας την αλληλεπίδραση ανθρωπογενούς και φυσικού περιβάλλοντος σε μια οριακή χρονική στιγμή για το τελευταίο.

Κεντρικός στόχος είναι να καταδειχθούν οι πολλές και διαφορετικές διαστάσεις μιας ‘αισθαντικής οικολογίας’, οι τρόποι δηλαδή που οι άνθρωποι αναπτύσσουν τις δεξιότητές τους και τις ευαισθησίες τους μέσα από ιστορίες συνεχούς εμπλοκής με τα ανθρώπινα (αλλά και μη ανθρώπινα στοιχεία) του περιβάλλοντός τους αλλά και να ξανατεθούν προς συζήτηση ζητήματα ‘αντίθεσης’ ή ‘σύνθεσης’ ανάμεσα στη «λογική», την «ανάπτυξη», τον «πολιτισμό» και τη «φύση».

Ο κεντρικός ρόλος της Ερμούπολης

Η Ερμούπολη δεν θα αποτελέσει απλώς το γεωγραφικό πλαίσιο για τη διοργάνωση των Διαλόγων αλλά και βασικό οργανικό στοιχείο της θεματολογίας τους. Πρόκειται για μια νησιωτική πρωτεύουσα που αναστοχάζεται και επινοεί εκ νέου τη σχέση της με το παρελθόν και το παρόν της, φιλοξενεί κινήματα πολιτών για την προστασία της φυσικής της κληρονομιάς και αποτελεί επίκεντρο παραγωγής νέων πολιτιστικών ταυτοτήτων (μουσική, κινηματογράφος, φεστιβάλ animation κλπ).

Η Συντονιστική Επιτροπή των «Αρχαιολογικών Διαλόγων» και η Οργανωτική Επιτροπή της Σύρου καλούν τους ενδιαφερόμενους να καταθέσουν σε πρώτο στάδιο προτάσεις για θεματικές στρογγυλές τράπεζες, συνεδρίες, εργαστήρια και άλλες συλλογικές δραστηριότητες που θα φιλοξενηθούν στη Σύρο σχετικές τόσο με την κεντρική θεματική «Το “περιβάλλον” της Αρχαιολογίας: Μνήμη, περιβάλλον και τουριστική ανάπτυξη», όσο και γενικότερα με κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν τον θεσμό, που θα τροφοδοτήσουν τη δημιουργική ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών γύρω από τις αποτυπώσεις, υλικές και μη, του παρελθόντος στο παρόν.

Κύριες θεματικές ενότητες

Οι θεματικές ενότητες αφορούν (χωρίς να περιορίζονται) στα παρακάτω:

Σύρος: πολιτιστικό και φυσικό περιβάλλον

• Από την προϊστορική στη βιομηχανική αρχαιολογία της Σύρου

• Μνημεία και άνθρωποι: τα πολλαπλά επίπεδα της συριανής ταυτότητας

• Αρχαιολογία και Περιβάλλον

• Φυσικό περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, καταστροφές & προστασία μνημείων.

• Οικολογικά κινήματα και εναλλακτικοί λόγοι ‘απο-ανάπτυξης’

• Ενεργειακή κρίση και προστασία των μνημείων.

• Τα τουριστικά τοπία, οι αρχαιολογικές τοποθεσίες και οι νέες γεωγραφίες της μνήμης και της κληρονομιάς

• Οι ‘δημιουργικές’ πόλεις ως παγκοσμιοποιημένα πεδία ευρείας τουριστικής κατανάλωσης.

• Τουριστική ανάπτυξη και διαχείριση αρχαίας και νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς

• Νησιωτικότητα, ταυτότητα και δίκτυα: διεπιστημονικές προσεγγίσεις

• Η εμπειρία των νησιωτικών Εφορειών Αρχαιοτήτων. Προβλήματα, αντιμετώπιση και προοπτικές

• Καλές πρακτικές στη διαχείριση των μνημείων σε ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Κοινωνική συμμετοχή και βιωσιμότητα.

• Από το μέλλον στο παρελθόν: ζητήματα αποαποικιοποίησης και ‘επιστροφές’ αρχαιοτήτων

• Αρχαιολογικά Μουσεία και Εφορείες Αρχαιοτήτων: η Αρχαιολογική υπηρεσία στις νέες συνθήκες

Οι προτάσεις θεματικών συνεδριών, με μια περίληψη 300 λέξεων, πρέπει να σταλούν, μέχρι τις 16 Μαρτίου 2023, στην ηλεκτρονική διεύθυνση archaeologikoidialogoi2023@gmail.com

Θα ακολουθήσει και δεύτερη πρόσκληση στα τέλη Μαρτίου για υποβολή προτάσεων που θα αφορούν αυτοτελείς ανακοινώσεις.