«…ΤΟΙΣ ΚΑΙΡΟΙΣ ΣΥΣΤΡΑΤΕΥΕΣΘΑΙ»

Στις 15–18 Οκτωβρίου 2015 γιορτάστηκαν στην Ερμούπολη τα εκατό χρόνια ζωής του εδώ Λυκείου Ελληνίδων, με τη διεξαγωγή Συνεδρίου, τις εργασίες του οποίου άνοιξε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου Δωρόθεος ο Β’, υμνώντας με τον πάντα καλλιεπή λόγο του, τον ρόλο της γυναίκας ανά τους αιώνες και την ιστορία μας.

Στην τελετή έναρξης είδαμε μια εξαιρετική παρουσίαση της διαχρονίας στον τόπο μας, είδαμε τα σπουδαία χορευτικά από νέα παιδιά του Λυκείου, καθώς και τις εξαιρετικές παραδοσιακές φορεσιές των κοριτσιών, μεταξύ των οποίων ήταν και τρεις ωραιότατες που ταξίδεψαν στη Σύρο, από τη συλλογή του Λαογραφικού Συλλόγου Γυναικών Μυκόνου γι’ αυτή τη μεγάλη γιορτή. Μια γιορτή έναρξης που υποσχόταν πολλά και σημαντικά.

Γυρίζω πίσω, στις 29 Ιουλίου 2015, όταν με άρθρο μου στην Κοινή Γνώμη, εξεθείαζα την υποδειγματική κατασκευή της μυκονιάτικης ενδυμασίας του 18ου αιώνα από εικόνα γκραβούρας του Γάλλου περιηγητή Joseph de Tournefor, ένα αξιέπαινο έργο του ενδυματολόγου Γιάννη Μετζικώφ και του Λαογραφικού Συλλόγου Γυναικών Μυκόνου.

Η τυχαία συνάντησή μου λίγο μετά, με την Πρόεδρο του Λυκείου Κα Χριστίνα Λιγοψυχάκη, βοήθησε στην επαφή με την Κα Δήμητρα Νάζου στη Μύκονο, για τη δυνατότητα συμμετοχής μυκονιάτικων ενδυμασιών στην παρουσίαση των χορευτικών στη Σύρο.

Το αποτέλεσμα το απολαύσαμε όλοι στο θέατρο και ιδιαίτερα οι τέσσερις κυρίες που ως αντιπροσωπεία του Λαογραφικού Συλλόγου Μυκόνου, ταξίδεψαν στο νησί μας και έτυχαν, πανθομολογουμένως, εξαιρετικής υποδοχής και θερμής φιλοξενίας από το Λύκειο Ελληνίδων Σύρου. Εύχονται δε, όπως η φίλη Κα Δήμητρα Νάζου μου είπε, να υπάρξει και άλλη συνάντηση στο μέλλον.

Και έρχομαι στις εργασίες του Συνεδρίου το οποίο παρακολούθησα την επομένη στο ξενοδοχείο «Ερμής». Ακούστηκαν πολλά ωραία, χρήσιμα, εποικοδομητικά αλλά και επαινετικά για όσους συνέβαλαν με πολυετή προσφορά και αρκετές δυσκολίες, σ’ αυτή την εκατόχρονη πορεία του Λυκείου Ελληνίδων Σύρου, του 2ου μετά από αυτό της Αθήνας, που ιδρύθηκε στην Ερμούπολη το 1915. Ήταν τότε η εποχή της ακμής της Σύρας και η αστική της υποδομή και ζωή, που επέτρεψαν αυτή την ιδιαίτερη προνομία.

Διατυπώθηκαν πολλές ευγενείς προτάσεις, προτροπές, διαπιστώσεις και εμπεριστατωμένες ανακοινώσεις, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεύτερης μέρας του Συνεδρίου. Ξεχώρισα όμως κάποιες, που θεωρώ ότι στάθηκαν φωτεινές παρουσίες με την ομιλία τους, σεβόμενες πάντα την πολιτιστική μας παράδοση και ήταν:

1. η Κα ΣΠΑΝΟΥ Μαρία, Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Βόλου που περιέγραψε μεταξύ άλλων, τα πολλά θεματικά μαθήματα για τα παιδιά και ειδικά αυτό που αφορά στη γνωριμία τους με τα νεοκλασσικά κτίρια του Βόλου.

2. η Κα ΜΠΑΪΤΣΗ Βασιλική, Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων στη Νάουσα, μια σεμνή και θαρραλέα φωνή, που θέλησε να αναδείξει τις αρετές αλλά και τις τυχόν αδυναμίες του θεσμού των Λυκείων στην Ελλάδα.

3. η Κα ΛΟΥΤΖΑΚΗ Ρένα, κοινωνική ανθρωπολόγος που άφησε αξιοσημείωτο αποτύπωμα με τις θέσεις της, σ΄ αυτό το Συνέδριο.

4. η Κα ΔΑΣΚΑΛΑΚΗ Κατερίνα, αξιόλογη δημοσιογράφος και συγγραφέας, σύντροφος εν ζωή του φιλοσόφου Κώστα Αξελού (Παρίσι), η οποία εκτός της ομιλίας της, συνόψισε και τα συμπεράσματα του Συνεδρίου, τονίζοντας μεταξύ άλλων τη σπουδαία φράση των ΣΤΩΙΚΩΝ:

«…ΤΟΙΣ ΚΑΙΡΟΙΣ ΣΥΣΤΡΑΤΕΥΕΣΘΑΙ» !

Ακόμα τολμώ να πω ότι, μαζί με όσα καλά κα άριστα ακούσαμε, ένοιωσα να διαχέεται μια ανάγκη ανανέωσης ρόλου, στόχων και κατευθύνσεων και γιατί όχι και προσώπων – θα ‘λεγα εγώ – που ήταν όλα γύρω στα –ήντα με κάποιες εξαιρέσεις βέβαια. Μίλησαν και δύο νεαρές φωνές, η Κα Αφροδίτη ΚΟΥΚΗ, που με ωραία παρουσία και λόγο καθαρό ανέπτυξε τις θέσεις της. Και βέβαια η ταλαντούχα Κα ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ Μαλαματή – τι ωραίο όνομα – που διδάσκει παραδοσιακό χορό στο εδώ Λύκειο και που η ενδιαφέρουσα εισήγησή της για το χορό, θα πρέπει να γίνει γνωστή σε όλα τα σχολεία της Σύρου και των Κυκλάδων.

Η τελετή λήξης των εργασιών του Συνεδρίου το βράδυ του Σαββάτου στο θέατρο, με τον απολογισμό και τις πολλές ευχαριστίες της Προέδρου του για την πραγματικά άψογη διοργάνωση, έγινε με τραγούδια από τη χορωδία του Μουσικού Ομίλου Σύρου και έδειξε όλο το μεγαλείο του τόπου και των ανθρώπων του. Κι ας παραλείφθηκε μέσα στις τόσες ευχαριστίες, η αναφορά στις τρεις εξαιρετικές μυκονιάτικες φορεσιές που συμμετείχαν στα χορευτικά της τελετής έναρξης. (Έτσι ένοιωσα μόνον εγώ και επιτρέψτε μου να το διατυπώσω).

Στο σημείο αυτό δεν μπορώ παρά να εκφράσω τη χαρά μου, που «παράκουσα» την απάντηση της Προέδρου του Λυκείου μας, στο τηλεφώνημά μου: «Πώς μπορώ να παρακολουθήσω την τελετή έναρξης;». «Όχι, δεν μπορείτε να μπείτε» μου απάντησε. «Όλο το θέατρο είναι μόνο για τις συνέδρους από την Ελλάδα και το εξωτερικό, που ήδη έχουν πληρώσει γι’ αυτό»(!!). Κι ας ήταν, όταν μπήκα με θάρρος στο θέατρο και ανέβηκα επάνω και οι 2 σειρές των πάνω θεωρείων άδειες (και όχι μόνο), ενώ είχε ήδη αρχίσει η παρουσίαση των ομιλητών.

Αυτή η αντιμετώπιση για τις «άλλες φωνές και παρουσίες» στο νησί, μου θύμισε (σε άλλη κλίμακα βέβαια) την προ ημερών (30/9/15) γιορτή «Εκδήλωσης Μνήμης» στο θέατρο, του Συλλόγου Μικρασιατών Σύρου, στο οποίο είμαι μέλος από την ίδρυσή του. Με λύπη μου είδα στο τετρασέλιδο έντυπο του Συλλόγου γι’ αυτή τη βραδιά, να απουσιάζει παντελώς, το όνομα του εξαιρετικού γιατρού Νίκου Λειβαδάρα και πρώτου Προέδρου του, ο οποίος είναι γνωστό με πόσο κόπο, αφοσίωση, γνώση και πάθος «έστησε» το 2009 τον Σύλλογο Μικρασιατών Σύρου, μαζί με άλλους βέβαια.

Σ’ αυτή την «Εκδήλωση Μνήμης» λοιπόν, δεν θυμήθηκαν τον α’ Πρόεδρό τους και τόσο σημαντικό άνθρωπο και λάτρη του Μικρασιατικού Ελληνισμού και Πολιτισμού, για τον οποίο πολιτισμό υπερηφανεύεται η Σύρα στη νεότερη ιστορία της. (Και χωρίς αιχμή, παρακαλώ για τον σημερινό αγαπητό πρόεδρο Χρ. Τσαούσογλου. Θλίψη κατά τα λοιπά).

Εν κατακλείδι, θα έλεγα ότι η παλαιά αλλά και νεότερη αστική ευγένεια των Συριανών, συστατικό στοιχείο του πολιτισμού τους και ίδιον γνώρισμα όλων των κατοίκων της νήσου, αν έχει απολεσθεί περιστασιακά, χρειάζεται να ξαναεφευρεθεί…

«…ΤΟΙΣ ΚΑΙΡΟΙΣ ΣΥΣΤΡΑΤΕΥΕΣΘΑΙ» λοιπόν

και για τον πρόσθετο λόγο ότι «η μεγάλη ζωή» αυτού του τόπου, είναι πιο ενδιαφέρουσα από την «μικρή»!!

Δέσποινα Παρασκευαΐδου

Οκτώβριος 2015