Αξίζουμε μια καλύτερη Σύρο

Του Γιώργου Μαραγκού

Αντιπροέδρου του Επιμελητηρίου Κυκλάδων

Τα τελευταία χρόνια, βιώνουμε μια άνευ προηγουμένου οικονομική και δημοσιονομική κρίση στο σύνολο της χώρας. Η Σύρος σήμερα «δοκιμάζεται» σκληρά και, κατά γενική ομολογία, βρίσκεται σε πολύ χειρότερη μοίρα από άλλες περιοχές. Η έλλειψη προσανατολισμού και η ανυπαρξία αναπτυξιακού σχεδιασμού, που θα αξιοποιεί τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, είναι περισσότερο από εμφανής.Παγιδευτήκαμε σε μια επίπλαστη οικονομική ευμάρεια που στηρίχθηκε στον δημόσιο τομέα, στην εσωστρέφεια και στην απουσία σοβαρών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Ως αποτέλεσμα, καταλήξαμε να αντιμετωπίζουμε την επιχειρηματικότητα ως «πάρεργο» και όχι ως «ευκαιρία».

Όραμα, πολιτική βούληση και δουλειά

Η γενικευμένη οικονομική κρίση, ευθύνεται μεν για την κατάσταση που παρουσιάζει η Σύρος, επουδενί όμως δεν πρέπει να εμφανίζεται ως μόνιμη επωδός καιαποκλειστική δικαιολογία, για τη σημερινή κατάντια,γιατί αυτό σημαίνει ότι βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος.Το νησί μας, το αδικούμε και το πληγώνουμε συστηματικά τα τελευταία χρόνια. Δυστυχώς, τα αποτελέσματα τα βιώνουμε με τον πλέον επώδυνο τρόπο και σήμερα, θερίζουμε ότι σπείραμε τα προηγούμενα χρόνια.

Στο χέρι μας είναι να αναστρέψουμε την κατάσταση και να μετατρέψουμε το «σπιράλ θανάτου» σε «σπιράλ ανάπτυξης».Αυτό που απαιτείται είναι όραμα, πολιτική βούληση και δουλειά από όλους! Στη ζωή, τίποτα δεν χαρίζεται. Αντίθετα, σε ένα περιβάλλον ανταγωνιστικό, όπου πολλές φορές ο θάνατος του ενός είναι η ζωή του άλλου, οτιδήποτε καλό κερδίζεται με κόπο και προσπάθεια. Από εμάς και μόνο εξαρτάται λοιπόν το κατά πόσο θα κερδίσουμε τη χαμένη αίγλη και την αξιοπρέπεια μας,κάνοντας τη Σύρο από ουραγόκαι πάλιαρχόντισσα του αρχιπελάγους.

Ανάκαμψη με στοχευμένες ενέργειες

Διαθέτουμε πολλές αναξιοποίητες δυνατότητες και χαρακτηριστικά. Κατά την άποψη μου, είναι πραγματικό «επίτευγμα» το γεγονός ότι σήμερα είμαστε παντελώς άγνωστοι στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη και όχι μόνο.

Ο δείκτης πληθυσμιακής πυκνότητας της Σύρου, προσεγγίζει τους 250 κατοίκους / km2 και είναι μακράν ο υψηλότερος στο σύνολο των νησιών της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Είναι σαφές λοιπόν, ειδικά για τον τουρισμό, ότι δεν μπορούμε να στοχεύσουμε σε δραστηριότητες υψηλής οικονομικής έντασης, εστιασμένες μόνο κατά την περίοδο αιχμής, αλλά αντίθετα σε δραστηριότητες που θα μας επιτρέπουν επισκεψιμότητα καθόλη τη διάρκεια του έτους.Με λίγα λόγια, η στοχευμένη ποιοτική αναβάθμιση και διαφοροποίηση του τουριστικού και πολιτιστικού προϊόντος μας, είναι επιβεβλημένη.

Τα τελευταία χρόνια, εύλογα μπορεί να διαπιστώσει κάποιος περιπτώσεις όπου, η αυτοδιοίκηση και η ιδιωτική πρωτοβουλία, έχουν εξειδικεύσει από κοινού στην ανάπτυξη των ιδιαίτερων ανταγωνιστικών τους πλεονεκτημάτων - με τρόπο ξεκάθαρο - προβάλλοντας μια διακριτή ταυτότητα και αναγνωρισιμότητα. Εστίασαν δηλαδή με επιτυχία στο λεγόμενο place branding.

Χωρίς αναβολή να καθίσουμε στο τραπέζι του διαλόγου, φορείς της αυτοδιοίκησης, συλλογικοί φορείς εκπροσώπησης της επιχειρηματικότητας, επιχειρήσεις και πολίτες και με ειλικρίνεια, χωρίς ιδιοτέλειες και τρικλοποδιές, να συμφωνήσουμε σε βασικά πράγματα. Να αποφασίσουμε τι ανάπτυξη θέλουμε γι΄αυτόν εδώ τον τόπο και ποια η συνεισφορά κάθε τομέα οικονομικής δραστηριότητας.

Να λέει δηλαδή ο επισκέπτης, επιλέγω τη Σύρο, σε σχέση με ένα άλλο προορισμό, για τον τάδε ή τον δείνα λόγο. Σήμερα, ποιόν σοβαρό λόγο έχει κάποιος να επιλέξει τη Σύρο; Πολύ δε περισσότερο από τη στιγμή που δυστυχώς απευθυνόμαστε κυρίως σε έλληνες, εξαιτίας τόσο της έλλειψης στόχευσης σε ξένες αγορές όσο και της απουσίας διεθνούς αεροδρομίου.

Η Σύροςνα καθιερωθεί ως διεθνώς αναγνωρίσιμος τουριστικός προορισμός

Η ανασυγκρότηση της τουριστικής υποδομής, ο επανασχεδιασμός του τουριστικού προϊόντος και η προβολή της Σύρου στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού είναι άμεση προτεραιότητά και υπόθεση όλων μας.

ΆμεσαΘα πρέπει να δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένες εναλλακτικές μορφές τουρισμού, που με βάση τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά μας, τη γεωγραφική θέση, την ιστορία, τον πολιτισμό και την κουλτούρα μας μπορούν να αλλάξουν άρδην το σκηνικό, καθιερώνοντας τη Σύρο ως ένα διεθνώς αναγνωρίσιμο τουριστικό προορισμό και μάλιστα για επισκέπτες υψηλής εισοδηματικής στάθμης. Ενδεικτικά καιόχι περιοριστικά, αναφέρω μορφές τουρισμού όπως συνεδριακός, κρουαζιέρας, αθλητικός, θρησκευτικός, πολιτιστικός, εκπαιδευτικός / μαθητικός, yachting κλπ.Οι προτάσεις, για την ανάπτυξη των προαναφερόμενων μορφών τουρισμού,πρέπει να είναι συγκεκριμένες και κοστολογημένες.

Κεντρικό στόχο πρέπει να αποτελεί η εδραίωση της Σύρου ως νησί με ξεκάθαρη φυσιογνωμία, με αύξηση του αριθμού επισκεπτών, συνοδευόμενη από ανάλογη αύξηση της ημερήσιας τουριστικής δαπάνης και επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.Αναμφίβολα, επιβάλλεται και η προσαρμογή των παρεχόμενων υπηρεσιών από τις επιχειρήσεις, στα νέα δεδομένα και απαιτήσεις, ώστε να λειτουργούν πιο ορθολογικά και αποδοτικά και να μετατραπούν σε κύριο μοχλό ανάπτυξης.

Στρατηγική «Έξυπνης Εξειδίκευσης»

Η χρονική συγκυρία δείχνει καλή. Βρισκόμαστε προ της έναρξης της νέας προγραμματικής περιόδου, του νέου ΕΣΠΑ ή αλλιώς του Σύμφωνου Εταιρικής Σχέσης 2014 - 2020, όπως θα ονομάζεται.

Στο Νότιο Αιγαίο, ως Περιφέρεια Στόχου 2 (Ανταγωνιστικότητα), λόγω υψηλού κατά κεφαλήν ΑΕΠ, κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, η συντριπτική πλειοψηφία των πόρων θα κατευθυνθούν σε λεγόμενες soft δράσεις όπως η ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού, η επιχειρηματικότητα, η καινοτομία κλπ. Δεν θα αφορούν δηλαδή κυρίως έργα υποδομών (λιμάνια, δρόμοι, σχολεία, απορρίμματα, κοινωφελείς υποδομές κλπ).Κατά συνέπεια, όσο καλύτερα προετοιμαστούμε προς αυτήν την κατεύθυνση, τόσο καλύτερα θα αξιοποιήσουμε τους διατιθέμενους πόρους. Επειδή ο σχεδιασμός πραγματοποιείται σε περιφερειακό - τοπικό επίπεδο, η Περιφέρεια, το Επιμελητήριο, ο Δήμος και όλοι οι εμπλεκόμενοι, να καθίσουμε μαζί να σχεδιάσουμε το μέλλον του επιχειρείν για τα επόμενα χρόνια. Να χαράξουμε μια ασφαλή κατεύθυνση όπου οι υγιείς δυνάμεις της αγοράς θα πορευτούν και θα επιχειρήσουν.

Αυτή είναι η λεγόμενη Στρατηγική της Έξυπνης Εξειδίκευσης και αποτελεί μεγάλη - και ίσως τελευταία - ευκαιρία, ώστε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε την ανάπτυξη του τόπου μας με βάση ταανταγωνιστικά πλεονεκτήματα μας. Διαφορετική αντιμετώπιση απαιτεί η Σύρος και διαφορετική η Ρόδος , η Σαντορίνη η Μύκονος ή τα μικρότερα νησιά της Περιφέρειας μας.

Έχουμε τις δυνατότητες, έχουμε και τα μέσα. Ας τα αξιοποιήσουμε, αντιλαμβανόμενοι ότι όλα πλέον εξαρτώνται από εμάς και όχι από το γείτονα ή τον απέναντι. Ότι στη ζωή τίποτα δεν χαρίζεται. Αντίθετα κερδίζεται. Με όραμα, στόχο και σκληρή προσπάθεια.