Το νησί μου Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης της Ευρώπης

Είναι δυνατόν; Η Σύρος… αυτός ο βράχος των 84 τετραγωνικών χλμ. στη μέση του Αιγαίου…; Θα μου πείτε, πόσο πιο μικροί είμαστε από το Παρίσι; 105,4 km2 λέει το Google και η Βικιπαιδεία.

- Πότε; Το 2021;! Καλά, λίγο μακριά δεν πέφτει αυτό; Εδώ δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει…

- Α, ο φάκελος υποψηφιότητας πρέπει να κατατεθεί του χρόνου, τον Οκτώβριο (2015).

- Καλά, και γιατί συγκεκριμένα το 2021;

- Α, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι Πολιτιστικές Πρωτεύουσες πλέον «γυρίζουν» σε όλες τις χώρες, και το 2021 είναι η σειρά της Ελλάδας, μαζί με τη Ρουμανία. Δηλαδή μια Ελληνική πόλη θα επιλεγεί για τον τίτλο αυτό. Η Αθήνα (1η πόλη που επιλέχτηκε για το θεσμό, 1985), η Θεσσαλονίκη (αχ, θυμάμαι τις εκδηλώσεις ως φοιτητής…) και η Πάτρα, που έχουν υπάρξει στο παρελθόν, δεν μπορούν να ξαναεκδηλώσουν ενδιαφέρον. Άρα όντως η Σύρος μας, με την τόσο πλούσια πολιτιστική κληρονομιά, φαίνεται μια πολύ καλή επιλογή.

Όσο το σκέφτομαι, τόσο ονειρεύομαι. Φαντάζεστε; Εκδηλώσεις όλο το χρόνο, για μικρούς και μεγάλους. Διεθνή γεγονότα…, αθλητικές διοργανώσεις…, φεστιβάλ φωτός…, λευκές νύχτες… γιατί όχι; Εκτός από τις εκδηλώσεις, ζητήματα που τώρα μοιάζουν βουνό βρίσκουν λύσεις και χρήματα (μπορεί ο φάκελος να είναι επένδυση, αλλά μετά έρχονται χρήματα), αφήνοντας παρακαταθήκη στο νησί. Νέοι θεσμοί εμφανίζονται και για μετά το 2021…

Προσωπικά θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που μεγάλωσε σε έναν τέτοιο τόπο. Το να γυρίζει σπίτι μετά το σχολείο με τα πόδια ένα παιδί του δημοτικού, παρέα με τους φίλους του, να κοινωνικοποιείται αργότερα με τα «πάνω-κατω» στη Πλατεία τα Σάββατα ή να χαζεύει το βαθύ γαλάζιο του Αιγαίου από τα παράθυρα των τάξεων του Λυκείου, είναι μια τόσο σπάνια και πολυτελή καθημερινότητα. Και όπως τραγουδούσε ο Χαρυ Μπελαφοντε (Island In The Sun, 1957) «οι ακτές του θα είναι πάντα το σπίτι μου». Ας μην υποτιμάμε οι ίδιοι το μέρος μας και τους εαυτούς μας. Την τελευταία δεκαετία είχα την τύχη να συναναστραφώ με πολύ κόσμο σε πολλές χώρες, έχοντας την ευκαιρία να παρουσιάσω κατά καιρούς τη Σύρο, με οπτικοακουστικό υλικό ή ακόμα και με μικρό άρθρο σε κάποιο περιοδικό. Μπόρεσα να δω αντιδράσεις και να συγκρίνω σχόλια. Είναι πάρα πολύς ο κόσμος που εντυπωσιάστηκε, και επισκέφτηκε το νησί μας. Τα βίντεο των τελευταίων χρόνων, ιδιωτικά αλλά και των τοπικών ΜΜΕ, έχουν αφήσει πολλούς ανθρώπους με το στόμα ανοιχτό! Και για να μην ξεχνάμε και τα γειτονικά νησιά, τα οποία όπως φαίνεται στηρίζουν τη προσπάθεια του «Σύρος-Κυκλάδεςς 2021», πρόσφατα ένας φίλος μου είπε: είμαστε σύμπλεγμα νησιών, που μπροστά του ωχριά όλη η Καραϊβική!

Η Σύρος Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης λοιπόν; Ναι. Η Σύρα, ως οδηγός μιας ομάδας που σχηματίζει κύκλο γύρω από το ιερό νησί της Δήλου. Με τα όσα προβλήματα και τις αντίξοες συνθήκες. Και ας έχει χαθεί η αίγλη του παρελθόντος. Και ας υπάρχει γκρίνια για την σημερινή κατάσταση. Ας δουλέψουμε μαζί (προσωπικά θέτω τον εαυτό μου στη διάθεση του Δήμου, του FORUM 20.21, της ομάδας εργασίας, των συμβούλων και οποιουδήποτε φορέα ασχοληθεί με το θέμα αυτό) και ας προσπαθήσουμε.

Ο χρόνος τρέχει και για την ώρα μας προσπερνά. Όπως ειπώθηκε στην αρχή, ο φάκελος υποψηφιότητας πρέπει να είναι έτοιμος στο τέλος του ερχόμενου καλοκαιριού! Και πρέπει να περιέχει πολλές λεπτομέρειες, ιδέες, συνεργασίες, αλλά και σύμπνοια.

Και αν ο φάκελος δεν επιλεγεί, παρόλη την επένδυση; Τότε θα έχουμε κερδίσει ένα άλλο στοίχημα: οι φορείς του νησιού θα έχουν μάθει να συνεργάζονται καλύτερα μεταξύ τους, διεθνείς επαφές θα έχουν προχωρήσει, κάποιες ιδέες θα μπορέσουν να υλοποιηθούν με τη συμβολή συνεργατών από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Ας τρέξουμε λοιπόν κι εμείς μαζί με το χρόνο. Κι αν δεν κερδίσουμε, ε τότε θα δούμε πόσο δίκιο έχουμε όταν λέμε πως πολύ συχνά «το ταξίδι έχει περισσότερη σημασία από τον προορισμό» !

(*) Ο Γιάννης Βακόνδιος εργάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες, στη διεύθυνση που είναι υπεύθυνη για τη χρηματοδότηση και υλοποίηση προγραμμάτων έρευνας (δράσεις Marie Curie). Εχει εργαστεί στο παρελθόν στην έδρα της UNESCO (Παρίσι) επάνω σε θέματα Πολιτισμού και σχέσεις μη κυβερνητικών οργανώσεων με τα Ηνωμένα Έθνη.