Το Μέσον

Είχα ένα οικοπεδάκι. Κάτι ήθελα να το κάνω. Με τις κατάλληλες νόμιμες ενέργειες απάντηση δεν είχα από τις υπηρεσίες, αν και περίμενα πολύ. Τελικά βρήκα το κλειδί. Ο βουλευτής, που είναι και φίλος μου! Το ζήτημά μου διεκπεραιώθηκε στο άψε σβήσε.

Χωρίς μέσο τίποτε δεν γίνεται! Είναι στο χαρακτήρα μας, στη νοοτροπία μας, στο DNA μας. Το πιστεύομε. Έτσι είναι και στον Ουρανό. «Ὡς ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπί τῆς γῆς». Ή, αντιστρόφως, έτσι πλάσαμε με τη φαντασία μας τους Ουρανούς, όπως γίνεται και στη γη. Το ίδιο είναι. Όταν βρεθώ σε απελπιστική κατάσταση προσεύχομαι. Και χρησιμοποιώ μέσο: Τους Αγίους, την Παναγία, ακόμη και το Μονογενή Υιό του Θεού, που, καθώς ήταν όχι μόνο Θεός, αλλά και άνθρωπος, θα με καταλάβει καλύτερα. «Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ». «Ταῖς πρεσβείαις τῆς Θεοτόκου…». Έτσι, με το μέσο, είμαι πεπεισμένος πως ο μόνος θαυματοποιός θα κάνει το θαύμα Του.

Ισχύει πραγματικά το «μέσον»; Είναι αποτελεσματικό; Είναι δημιουργικό; Είναι καλό ή κακό; Ακολουθώντας την προσφιλή μου μέθοδο της αναλογίας, εξετάζω το θέμα σε άλλο, απλούστερο επίπεδο, στη Φυσική, να δω τι ισχύει εκεί.

Το υδρογόνο και το οξυγόνο έχουν στενή συγγένεια. Σαν ερωτευμένα. Από την ένωσή τους παράγεται νερό. Τόσο σφοδρός είναι ο έρωτάς τους, που μόλις σμίξουν, γίνεται έκρηξη. Κι όμως μπορώ να έχω μέσα σε ένα κλειστό δοχείο οξυγόνο και υδρογόνο και τίποτε δεν γίνεται. Χρειάζεται έναυσμα. Ή, χωρίς κανένα έναυσμα, η απλή παρουσία λευκοχρύσου τα κάνει να ενώνονται παράγοντας νερό. Τέτοιες ουσίες λέγονται καταλύτες.

Σε κάθε οντότητα τα μόρια που την αποτελούν δέχονται από παντού δυνάμεις από άλλα παρόμοια μόρια, έτσι που αυτές οι δυνάμεις αλληλεξουδετερώνονται. Εξαιρούνται τα επιφανειακά μόρια που διαχωρίζουν την οντότητα από το περιβάλλον της. Τα επιφανειακά μόρια δέχονται δυνάμεις μόνον από μέσα από τα άλλα μόρια της οντότητας. Οι δυνάμεις που επιδρούν πάνω τους απέξω είναι τελείως διαφορετικές. Έτσι, ένα στρώμα μορίων σχηματίζει ένα είδος προστατευτικής μεμβράνης γύρω από κάθε οντότητα. Το γάλα έχει τσίπα, το ψωμί κόρα, τα φρούτα φλούδα, το νερό επιφανειακή τάση που συμπεριφέρεται σα μεμβράνη κι εμείς έχομε δέρμα. Οι καταλύτες επιδρούν πάνω στη μεμβράνη γειτονικών οντοτήτων με τέτοιον τρόπο που επιτρέπουν να αλληλεπιδράσουν. Στον οργανικό κόσμο υπάρχουν πολύπλοκες χημικές ενώσεις που δρουν σαν καταλύτες και επιτρέπουν να οργανώνεται η ύλη σε ολοένα και πιο πολύπλοκες ενώσεις. Ο πιο διάσημος καταλύτης είναι το DNA. Καταλύει την ένωση πολλαπλών ατόμων με τον τρόπο που είναι δομημένο το ίδιο. Έτσι το DNA μπορεί να αναπαράγεται, αποτελώντας το θεμέλιο λίθο της ζωής.

Το κύριο χαρακτηριστικό των καταλυτών είναι ότι δεν μετέχουν στα τελικά προϊόντα της διαδικασίας. Να ένα παράδειγμα καταλυτικής δράσης σε ανθρώπους:

Πέθανε ένας Άραβας και άφησε στους 3 γιους του 17 καμήλες. Ο πρώτος, έγραφε στη διαθήκη του, να πάρει τις μισές× ο δεύτερος το ένα τρίτο× και ο τρίτος το ένα ένατο. Πολύ μπερδεύτηκαν τα παιδιά στη μοιρασιά. Κάθονταν στην όαση και δεν ήξεραν πώς να διαιρέσουν το 17 διά του 2, διά του 3 και διά του 9, χωρίς μάλιστα να κομματιάσουν καμιά καμήλα. Εκείνη την ώρα πέρασε από εκεί ένας άλλος, σοφός, καμηλιέρης. Ρώτησε το πρόβλημά τους κι έπειτα τους πρόσφερε την καμήλα του για να βοηθηθούν στην εκτέλεση της διαθήκης του πατέρα. Δεκαεπτά οι καμήλες της διαθήκης και 1 του σοφού, κάνουν 18. Πήρε λοιπόν ο πρώτος γιος τις μισές από τις 18, δηλαδή 9× ο δεύτερος το ένα τρίτο, 6× πήρε κι ο τρίτος το ένα ένατο, 2. Όλες μαζί, 9+6+2, είναι 17. Περίσσεψε στο τέλος κι η καμήλα του σοφού καμηλιέρη που την πήρε κι έφυγε με τις ευχαριστίες των 3 αδελφών. Ο σοφός καμηλιέρης ήταν ο καταλύτης.

Ο καταλύτης είναι το «μέσον» στην κοινωνία μας. Οι καταλύτες, ωστόσο, με τη χρήση φθείρονται. Δεν βγαίνουν τελείως αλώβητοι από τη διαδικασία. Οι φθορές τους πρέπει να αποκαθίστανται. Και το «μέσον», πρέπει να πληρωθεί κατάλληλα για να κάνει τη δουλειά του. Το βουλευτή που έκανε τη δουλειά μου θα πρέπει να τον ψηφίσω. Από τη στιγμή που το βουλευτιλίκι γίνεται επάγγελμα (αλλιώς πώς θα ζήσει ο άνθρωπος; Κι αν ασχολείται με το βιοπορισμό, πώς θα ασχολείται επαγγελματικά με την πολιτική;) αρχίζει η πελατειακή σχέση. Τώρα ο βουλευτής που υποτίθεται πως ψηφίζει στη βουλή ό,τι συμφέρει το σύνολο, στην πραγματικότητα ψηφίζει ό,τι συμφέρει τους ψηφοφόρους του. Βαθμιαία, ό,τι δημιουργικό είναι να γίνει, ψηφίζονται νόμοι τέτοιοι, ώστε να μην μπορεί να συντελεσθεί, χωρίς «μέσον». Η κοινωνία βαδίζει στη διαφθορά, στην καταστροφή, αντί προς τη δημιουργία.

Είδαμε το «μέσον» στη φύση και στη ζωή σαν καταλύτη, το είδαμε και στην κοινωνία. Είδαμε την αναγκαστική παρουσία του στο πολιτικό μας σύστημα. Δεν είμαστε βέβαια μόνον εμείς. Παντού στον κόσμο ισχύει το μέσον που διευκολύνει την αλληλεπίδραση των ανθρώπων με κάποια μίζα ή άλλο αντάλλαγμα δυσκολεύοντας άλλες αλληλεπιδράσεις που δεν το διαθέτουν. Τα κράτη πασχίζουν να το περιορίζουν με διαφάνεια, με καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, με ποινικές μεθόδους. Κι όμως μια κοινωνία είχε βρει τον ιδανικό τρόπο που απέκλειε την πελατειακή σχέση βουλευτή-πολίτη. Στην αρχαία Αθηναϊκή δημοκρατία οι βουλευτές εκλέγονταν όχι με ψηφοφορία, όπως στις δικές μας κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, αλλά με κλήρο. Ένα τέτοιο σύστημα αποκλείει φυσικά την πελατειακή σχέση. Έχω αναφερθεί πολλές φορές στο σύστημα.

Η κύρια αντίρρηση στη δική μας παράδοση είναι: «καλά, μπορούν να μας κυβερνούν τυχαίοι βουλευτές που ίσως είναι και αγράμματοι;» Μα, η βουλή δεν επιτρέπεται να κυβερνά. Η κυβέρνηση κυβερνά και αποτελείται από επαγγελματίες έμπειρους ειδήμονες της πολιτικής που τους επιλέγει η βουλή. Με το υπάρχον σύστημα δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ βουλής και κυβέρνησης και η βουλή δεν μπορεί να ασκεί πραγματική κριτική στην κυβέρνηση. Άλλη αντίρρηση λέει: «Ό,τι λειτουργούσε σε μια μικρή κοινωνία κράτος-πόλη πριν από 2,5 χιλιάδες χρόνια μπορεί να λειτουργεί σε ένα σύγχρονο κράτος;». Μα το πείραμα έχει γίνει. Ένα σύγχρονο ευνομούμενο κράτος έχει σύνταγμα που σχετίζεται στενά με την αρχαία δημοκρατία: Η Ελβετία. Και συντάκτης του συντάγματός της, δεν είναι τυχαίο, ήταν Έλληνας. Λεγόταν Ιωάννης Καποδίστριας.

Γιατί δεν υιοθετούμε λοιπόν την Ελληνική δημοκρατία; Μα αντιδρούν εκείνοι που επωφελούνται, ντόπιοι και ξένοι. Μπορώντας να πληρώνουν το «μέσον» για να κυβερνούν τη χώρα μας – και άλλες χώρες. Εμείς όμως τι κάνομε;