Επέτειος λήξης Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Συμπληρώνονται σήμερα (σσ. χθες) 72 χρόνια από τη λήξη του Β’ ΠΠ , του πρώτου ουσιαστικά ΠΠ που άφησε πίσω του περίπου 50 με 85.000.000 θύματα. Ενεπλάκη το σύνολο των κρατών του τότε κόσμου, αποτέλεσε δε την πιο εκτεταμένη γεωγραφικά και δαπανηρή σε πλουτοπαραγωγικούς πόρους ένοπλη σύγκρουση στη ιστορία της ανθρωπότητας ,στην οποία έλαβαν μέρος περισσότεροι από 100 εκατ άνθρωποι . Στο όνομα του απόλυτου πολέμου διέθεσαν όλες τις πλουτοπαραγωγικές ,οικονομικές ,βιομηχανικές και επιστημονικές ικανότητες, στην παγκόσμια προσπάθεια εξαλείφοντας την διάκριση μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών στόχων . Σημαδεύτηκε από μαζικές εκτελέσεις , ολοκαυτώματα και πάσης φύσεως και τύπου φρικαλεότητες ,με συγκλονιστικά για τα ανθρώπινα δεδομένα αποτελέσματα που έκαναν τον Β’ ΠΠ την πιο θανατηφόρα σύγκρουση στην ανθρώπινη ιστορία.

Η λήξη του, σήμαινε το τέλος των φασιστικών καθεστώτων αλλά και την αλλαγή του χάρτη της Ευρώπης με τον συμβολισμό: ποτέ πιά πόλεμος , ποτέ πιά ναζισμός και φασισμός που ήταν το κυρίαρχο σύνθημα της Ν 8/9 Μαι 1945. Το σύνθημα ευχή και υπόσχεση ,έδωσε τόνο στους μαζικότερους λαικούς πανηγυρισμούς που γνώρισε ποτέ η Ευρώπη , καθώς εκατομμύρια άνθρωποι ξεχύθηκαν στους δρόμους στο άγγελμα συνθηκολόγησης της χιτλερικής Γερμανίας .

Αναμενόμενη από καιρό η μεγάλη εκείνη στιγμή που επικύρωνε το τέλος του πολέμου και την ήττα του ναζισμού που αιματοκύλησε την ανθρωπότητα . Σηματοδοτούσε το τέλος των θηριωδιών , τη συντριβή του φασισμού , την καινούρια αρχή και την άνοιξη στο μέλλον των Ευρωπαικών λαών . Έτσι τουλάχιστον οι άνθρωποι το καταλάβαιναν τότε και πλημμύρησαν δρόμους και πλατείες από τις ακτές του Ατλαντικού μέχρι τα Ουράλια όρη και από τον παγωμένο βορρά μέχρι τον Βαλκανικό νότο πανηγυρίζοντας τη μεγάλη αντιφασιστική νίκη .Αυτός ο μεγάλος και αυθόρμητος λαικός εορτασμός που κατεγράφη εκείνες τις ημέρες του 1945 είναι κάτι που δυστυχώς συχνά λησμονούμαι .Το ποτέ πια ναζισμός που υπαγόρευσε την έκρηξη της λαικής ευφορίας ήταν κύρια μια πανευρωπαική υπόθεση η οποία 72 χρόνια μετά, κινδυνεύει να μείνει στα αζήτητα της ιστορίας καθώς το σήμερα αφήνει πίσω του το πραγματικό περιεχόμενο εκείνων των ιδανικών .

Ανεξάρτητα από τις υποχρεώσεις που της αποδίδονται η V Day (Victory in Europe )αποτελεί σήμερα σημείο αναφοράς που άλλαξε τον ρου της ιστορίας. Το παρόν είναι αυτό που επαναπροσδιορίζει κάθε φορά το παρελθόν ή καλύτερα προσπαθεί να προσαρμόσει στα μέτρα του . Σε αυτή την επέτειο οι μετέπειτα ανταγωνισμοί και συσχετισμοί νοηματοδότησαν άλλες αποχρώσεις , ενέταξαν διαφορετικές απαιτήσεις των αντιπάλων και επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τη συλλογική μνήμη . Αυτοί οι πόλεμοι μνήμης , κατά την εκτίμησή μου, οδηγούν σταδιακά σε κάτι εξ ίσου σημαντικό . Σε ένα επαναπροσδιορισμό που δυστυχώς χάνεται το περιεχόμενο και η αξία της νίκης αφού μονοπωλείται από συμφέροντα και άνομες συμμαχίες .

Σήμερα 72 χρόνια μετά , η ισχυρή επανεμφάνιση του νεοναζισμού στην Ευρώπη της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες κοινωνίες όπως η δική μας αποτελεί ένα φαινόμενο μη προβλέψιμο .Ο ακραίος και φανατικός φονταμενταλισμός απ’ όπου και αν προέρχεται ( μπλέ , κόκκινος , πράσινος , κίτρινος καθώς και πάσης άλλης αποχρώσεως) είναι ίδιος . Είναι χωρίς χρώμα είναι επικίνδυνος, ολέθριος και καταστροφικός για τον πολιτισμό, για την κοινωνία μας. Γι’ αυτό οι επετειακοί εορτασμοί της νίκης δεν πρέπει να αποτελούν πρακτική κενή περιεχομένου ή συμβολική κίνηση χωρίς αποτέλεσμα . Όλοι οι πολιτισμοί κυρίαρχοι ή μη , όλες οι κοινωνίες μεγάλες ή μικρές πρέπει να ανανεώσουν την ενεργητικότητά τους εξασφαλίζοντας την αναπαραγωγή τους . Χωρίς την περιοδική αναβάπτιση , οι ιδέες που συνιστούν την ηθική και πολιτισμική ενότητα των κοινωνιών παύουν να αποτελούν τον συνεκτικό ιστό του κοινωνικού δεσμού και η συνοχή τους θα δοκιμάζεται .

Ο ναζισμός και οι σύγχρονες σειρήνες του αποτελούν την ειδεχθή πλευρά των ιδεών που εξέθρεψε ο πολιτισμός μας , ο δυτικός πολιτισμός .Με λίγα λόγια αν δεν ανανεώσουμε περιοδικά την αντίθεσή μας σε φρικαλέες πρακτικές του ναζισμού, ο πολιτισμός μας θα υποστεί καίρια πλήγματα στην δημοκρατική του υπόσταση . Και λυπούμαι που θα το καταθέσω αλλά ζούμε σε μια περίεργη εποχή όπου παραδοσιακές αρχές και αξίες αμφισβητούνται και σταθερά σημεία αναφοράς σιγά-σιγά εκλείπουν . Πολύ δε φοβούμαι ακόμη ότι ο νεοναζισμός με τον μανδύα της οικονομικοκρατίας του 21ου αιώνα , μας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο Γ’ Παγκόσμιο Οικονομικό Πόλεμο, που αντί για ‘’αίμα’’ θα τροφοδοτείται από στρατιές εξαθλιωμένων ανθρώπων που θα οδηγούνται στα κρεματόρια της ‘’’πείνας’’’ και του ‘’θανάτου’’’ .

Αξιότιμες Κυρίες και Κύριοι

Ο φόρος της πατρίδας μας σε αίμα και υλικοτεχνικές υποδομές κατά τον Β’ ΠΠ ήταν αντιστρόφως ανάλογος του μεγέθους της , γι’αυτό και ο εορτασμός αυτός μας παρέχει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ανιχνεύσουμε τα λάθη και πάθη του παρελθόντος , να διαλεχθούμε αντικειμενικά με την ιστορία , να αντλήσουμε διδάγματα καθοριστικά για το αύριο , να δημιουργήσουμε μια υψηλής στάθμης επίγνωση για το παρόν , να συναινέσουμε μέσα μας παρελθόν και μέλλον και να διαμορφώσουμε άξια ιστορική συνείδηση . Τέλος να συναισθανθούμε το μεγάλο ιστορικό βάρος και να προσδιορίσουμε άξονες δράσης και πλεύσης, μέσα σε μια παγκόσμια οικονομική λαίλαπα που διαμορφώνει νέες πρακτικές αντίθετες πολλές φορές προς την διεθνή νομιμότητα .Αυτό Κυρίες και Κύριοι είναι το πνεύμα του εορτασμού της 72ης επετείου από την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου .

Βούλτσος Ηρακλής

Αντγος ε.α. και Τέως Γεν . Γραμ. Δήμου Ερμούπολης