Πολεοδομία: «Επιστροφή» της Μυκόνου στη Σύρο;

Στις 7 Ιουνίου 2016 είχα δημοσιεύσει στην Κοινή Γνώμη άρθρο, όπου εξηγούσα τους λόγους που ο Δήμος Σύρου - Ερμούπολης δεν έπρεπε ούτε να σκεφτεί να αναλάβει ξανά τις πολεοδομικές αρμοδιότητες της Μυκόνου. Ιδιαιτέρως μετά την μακρόχρονη προσπάθεια (με επιτυχή κατάληξη) της προηγούμενης δημοτικής αρχής να συνδράμει το γειτονικό μας νησί στην ίδρυση πολεοδομικής υπηρεσίας, εκεί, στο Δήμο Μυκόνου. Δεν θα επαναλάβω εδώ την επιχειρηματολογία μου, το άρθρο υπάρχει διαθέσιμο ψηφιακά. Ένα νησί με την οικιστική ανάπτυξη, το παρελθόν και τις ιδιαιτερότητες της Μυκόνου, είναι απολύτως απαραίτητο να έχει τη δική του πολεοδομική υπηρεσία. Πολλοί οι λόγοι και ένας εξ αυτών ότι ο έλεγχος για τη πιστή εφαρμογή της νομοθεσίας δεν μπορεί να γίνεται εξ αποστάσεως, από τη Σύρο, με μονοήμερα και διήμερα ταξίδια των υπαλλήλων μηχανικών. Την ανέγερση -ένα παράδειγμα- μιας αυθαίρετης κατασκευής την ελέγχεις ακαριαία, τη στιγμή που σου γίνεται γνωστή (ας πούμε μέσω μιας καταγγελίας) και όχι με προγραμματισμένο ταξίδι.

Σύμφωνα με παλιότερα δημοσιεύματα της Κοινής Γνώμης, ορισμένα στελέχη της δημοτικής αρχής ήταν αρχικά υπέρ μιας τέτοιας λύσης, δηλ. της «επιστροφής» της Μυκόνου στη Σύρου. Αργότερα διαπίστωσα ότι τέτοιες σκέψεις είχαν φύγει από την ημερήσια διάταξη και αυτό ήταν αναμφίβολα θετικό. Φαίνεται όμως ότι κάποιοι δεν εγκατέλειψαν ποτέ την ιδέα και τις προσπάθειες.

Με έκπληξη διαπίστωσα πριν λίγες μέρες, ότι σε σχέδιο νόμου που φέρνει προς ψήφιση ο Υπουργός Εσωτερικών, προβλέπεται διάταξη με την οποία η «επιστροφή» της Μυκόνου καθίσταται όχι απλώς δυνατή, αλλά βεβαία, διαγράφοντας μια προσπάθεια δύο ετών -τόσο χρειάστηκε για να ληφθούν όλες οι προβλεπόμενες πολιτικές και διοικητικές αποφάσεις, η προετοιμασία των χώρων, η μεταφορά του τεράστιου, πολυετούς πολεοδομικού αρχείου Μυκόνου στο γειτονικό νησί και άλλα πολλά, ώστε τελικώς το 2013 να λειτουργήσει αυτοτελώς πολεοδομία στη Μύκονο. Το χειρότερο, η υποστήριξη από τον έτερο δήμο είναι «υποχρεωτική», θαρρείς και οι δήμοι δεν είναι αυτοδιοίκητες οντότητες. Για μια αρμοδιότητα που παρέλαβες ως δήμος το 2011, με την έναρξη του «Καλλικράτη», το καταλαβαίνω. Ήταν ειδικές οι συνθήκες. Για μια αρμοδιότητα όμως που μετά από δουλειά και προγραμματισμό, μετέφερες το 2012-2013 εκεί που έπρεπε να είναι, δηλ. στη Μύκονο, όχι. Δεν μπορώ να το δεχτώ.

Εντυπωσιάζει επίσης ότι με την προς ψήφιση διάταξη το πολεοδομικό αρχείο επιστρέφει με… μια γραμμή πίσω στη Σύρο. Το ίδιο που χρειάστηκαν δύο έτη, τεράστιος κόπος, φορτηγά οχήματα και προσωπικό για να φύγει οριστικά (ήλπιζα) για τη Μύκονο. Επειδή καμία ουσιαστική άσκηση πολεοδομικής αρμοδιότητας δεν γίνεται χωρίς αρχείο, γίνεται φανερό ότι όποιος συνέταξε αυτή τη γραμμή είτε δεν έχει στο μυαλό του τις πραγματικές διαστάσεις του θέματος, είτε τις προσπερνά προς χάρη κάποιου σκοπού.

Μετά τη δημοσιοποίηση της διάταξης, διάβασα ότι ο δήμαρχος δεν δίστασε να χαρακτηρίσει το εν λόγω άρθρο «φωτογραφικό» και τη διαδικασία «μεθόδευση». Δεν θέλω να φανταστώ ότι το Υπουργείο Εσωτερικών νομοθετεί φωτογραφικά. Ούτε ότι υπήρξε μεθόδευση, αφού κάτι τέτοιο θα προϋπόθετε την ύπαρξη ενδιαφερόμενου, που θα κινητοποιούνταν εξωθεσμικά «προκαλώντας» τη σύνταξη του συγκεκριμένου άρθρου. Ελπίζω συνεπώς ότι πρόκειται για μια προσπάθεια εκ μέρους του υπουργείου να λυθεί ένα πραγματικό πρόβλημα. Προσπάθεια όμως κατά την κρίση μου αγχώδης και αναποτελεσματική. Γιατί εκείνο που δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται το υπουργείο είναι ότι η «προσωρινή» (και αενάως παρατεινόμενη, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα) κατάργηση της επιτόπιας πολεοδομίας στη Μύκονο θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο νησί. Και δεν θα έχει κανείς τη δικαιολογία, «δεν ήξερα, δεν φαντάστηκα». Αφήνω κατά μέρος τις διοικητικές επιπτώσεις στο δικό μας δήμο, τα στελέχη του οποίου θα πρέπει να ελέγξουν χιλιάδες εκκρεμείς και νέες καταγγελίες, πολλές με εισαγγελική εντολή και προθεσμία.

Εξάλλου λύση υπάρχει. Μηχανικοί από όλη την Ελλάδα μπορούν να αποσπαστούν στη Μύκονο. Όχι φυσικά υποχρεωτικά, αλλά με κίνητρα μισθολογικά ή διοικητικά (πχ. μόρια για την εξέλιξή τους). Η Μύκονος, όπως και η Σαντορίνη και λίγα ακόμα τουριστικά μέρη, δικαιολογούν για λόγους εθνικού συμφέροντος την παροχή κινήτρων για να στελεχωθούν και να λειτουργήσουν καλύτερα οι ελεγκτικές υπηρεσίες. Υπηρεσίες τις οποίες βέβαια, κυβερνήσεις και δήμοι έπρεπε να έχουν φροντίσει πολύ νωρίτερα, να μην μείνουν γυμνές από προσωπικό.