“Έξυπνες” παρεμβάσεις με στόχο την άνεση

Στο τελικό στάδιο πριν την υλοποίηση βρίσκεται το σημαντικό έργο της βιοκλιματικής ανάπλασης του Κοντοχωρίου Φηρών, μετά την προκήρυξη του ανοιχτού διαγωνισμού, συνολικού προϋπολογισμού 1.087.037,32 ευρώ, από το Δήμο Θήρας.

Ένα μεγάλο έργο, για το Κοντοχώρι των Φηρών Θήρας, βαίνει προς υλοποίηση, καθώς ο Δήμος Θήρας, αναμένεται να ανοίξει τους φακέλους προσφορών των υποψηφίων αναδόχων, στις 25 Απριλίου 2017, για το έργο “Βιοκλιματική Ανάπλαση Κοντοχωρίου”. Το έργο αφορά στην ανάπλαση του οικισμού του Κοντοχωρίου που βρίσκεται στη Δημοτική Κοινότητα Θήρας (Φηρά) και περιλαμβάνει τη διαμόρφωση των δρόμων – μονοπατιών με λιθόστρωτο, ψυχρές μαρμαροκονίες και βοτσαλωτό, την τοποθέτηση φωτισμού, περγκόλων, διακοσμητικών στοιχείων, καθιστικών και φυτών.

Αξίζει να σημειωθεί, πως το έργο προετοιμάζεται κατά τα τελευταία δύο χρόνια, με διαδοχικές αναλυτικές παρουσιάσεις των φάσεων του μελετητικού έργου στους υπεύθυνους αιρετούς και μη φορείς.

Αξιοποίηση φυσικών φαινομένων και αρχιτεκτονικής

Σύμφωνα με την παρουσίαση των μελετητών, η οποία είχε πραγματοποιηθεί πριν μερικούς μήνες στην Σαντορίνη, στο πλαίσιο της ανάπλασης αναμένεται να χρησιμοποιηθούν υλικά, τεχνοτροπίες, αλλά και ιδέες, ώστε η πλατεία το Κοντοχώρι να εκμεταλλευτεί όλο τον περιβαλλοντικό του πλούτο, προκειμένου, εκτός της αισθητικής αναβάθμισης, το μικροκλίμα της περιοχής να αξιοποιηθεί στρατηγικά με τρόπο τέτοιο, που να διαμορφωθεί ένα σημαντικά φιλικότερο περιβάλλον για τον επισκέπτη και τον ντόπιο.

Για τη φιλική, προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο, αυτή παρέμβαση στην πλατεία του Κοντοχωρίου, η μελέτη εκμεταλλεύεται τα συνήθη φυσικά φαινόμενα της περιοχής, την μορφολογία και χωροταξία της, αλλά ακόμη και φαινόμενα που, με τις παρούσες συνθήκες, προκαλούν σημαντικά προβλήματα.

Ένα από αυτά τα παραδείγματα αποτελεί η πρόταση περί αξιοποίησης των στερνών, που τα παραδοσιακά σαντορινιά σπίτια διαθέτουν, προκειμένου να εξοικονομείται το νερό της αφαλάτωσης, το οποίο αποτελεί και “ακριβό” αγαθό, και να χρησιμοποιείται το νερό της βροχής, το οποίο αποθηκεύεται στις παραδοσιακές στέρνες.

Επιπλεόν, προτάθηκε και η διαχείριση των ομβρίων υδάτων εν γένει στην περιοχή του Κοντοχωρίου, καθώς παρατηρείται το φαινόμενο της χειμαρροποίησης των μικρών δρομίσκων, σε έντονες βροχοπτώσεις, όπως επίσης και η συσσώρευση των υδάτων στην κεντρική πλατεία. Σύμφωνα με τη μελέτη, προτείνεται η αξιοποίηση των ομβρίων, τα οποία είναι άφθονα, με την αποθήκευσή τους σε δεξαμενή και ανακατεύθυνσή τους, για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.

Περαιτέρω, προτείνεται επίσης η εγκατάσταση και στρατηγική τοποθέτηση υπογειοποιημένων κάδων απορριμμάτων, για τον περιορισμό της οπτικής και φυσικής ρύπανσης, αλλά και η τεχνητή δημιουργία “πάχνης”, όπως ακριβώς αυτή που ανεβαίνει από την καλντέρα ανά διαστήματα, σκεπάζοντας και σκιάζοντας τα Φηρά, με προσαρμοζόμενο σύστημα μπεκ στις νέες πέργκολες, που αναμένεται να κατασκευαστούν επίσης, προκειμένου να χρησιμεύσει για πότισμα, αλλά και δημιουργία δροσιάς, κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες.

Τέλος, αναμένεται η εγκατάσταση φιλικών προς το περιβάλλον φωτιστικών σωμάτων, τα οποία θα τοποθετηθούν με τρόπο τέτοιο, που να δημιουργούν ευχάριστη και φιλική ατμόσφαιρα για βόλτα, αλλά και ξεκούραση στην πλατεία.

Άνεση στο αστικό περιβάλλον

Αξίζει να σημειωθεί, πως τα βιοκλιματικά έργα έχουν πρόσφατα εισαχθεί στην αρχιτεκτονική κτιρίων και υπαίθριων χώρων στην Ελλάδα, κυρίως τα τελευταία πέντε χρόνια. Η ανάγκη για παρεμβάσεις του είδους, προέκυψε από τη διαπίστωση, πως η επαφή με τη φύση είναι ένας από τους κύριους λόγους για τη χρήση των υπαίθρων χώρων και γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να ενθαρρύνεται από το σχεδιασμό.

Ομοίως, η περιβαλλοντική διέγερση αποτελεί βασικό λόγο για τη χρήση των υπαίθριων χώρων για διαφορετικές δραστηριότητες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και ο προσεκτικός σχεδιασμός μπορεί να συμβάλλει σε αυτό με φιλική προς το περιβάλλον διαφοροποίηση, καθώς οι ημερήσιες και οι εποχιακές αλλαγές απαιτούν διαφορετικές λύσεις

Πιο συγκεκριμένα, οι περιβαλλοντικές παράμετροι, που αναγνωρίστηκαν ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στην άνεση στο αστικό περιβάλλον σε κλίμακα γειτονιάς, είναι αυτές που επηρεάζονται άμεσα από τις αλλαγές στο μικροκλίμα, τις οποίες προκαλεί η αστικοποίηση. Οι βασικοί μικροκλιματικοί παράγοντες περιλαμβάνουν τη θερμοκρασία, την ηλιακή έκθεση, την κίνηση του ανέμου, το ακουστικό περιβάλλον και τη διασπορά του αστικού θορύβου.

Εν γένει, κυριότερο στόχο της βιοκλιματικής αναβάθμισης ενός υπαίθριου χώρου, αποτελεί η προστασία του χρήστη από τα αρνητικά και έκθεση στα θετικά στοιχεία του κλίματος αυξάνοντας τη χρήση του υπαίθριου χώρου καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.