«Νοιάζομαι» για μια Ερμούπολη φιλική στην Αναπηρία

Προβληματισμούς, σκέψεις, ιδέες και προτάσεις για τη δημιουργία και διαμόρφωση μιας πόλης, που θα εξασφαλίζει την αυτόνομη διακίνηση και διαβίωση των ατόμων με αναπηρίες και γενικότερα, των εμποδιζόμενων ατόμων, κατέθεσαν και αντάλλαξαν το περασμένο σαββατοκύριακο στη Σύρο φορείς, θεσμοί και εθελοντές.

Η διημερίδα με τίτλο «Ενδιαφέρομαι για το συνάνθρωπό μου, συμβάλλω στην καθημερινότητα των ανθρώπων με αναπηρία. Ερμούπολη, μια πόλη φιλική για όλους» διεξήχθη στην Πινακοθήκη Κυκλάδων, στο πλαίσιο της έκθεσης σχεδίων του Κωνσταντίνου Καταγά «Ψυχής περιστροφές».

Η αξιόλογη αυτή πρωτοβουλία γεννήθηκε από μία ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι διαπιστώνοντας την ισχυρή πρόθεση βοήθειας από τους κατοίκους του νησιού, επιδίωξαν να θέσουν τις πρώτες βάσεις για τη συσπείρωση δυνάμεων, προκειμένου να μη χαθεί καθόλου ενέργεια στην κατεύθυνση της βελτίωσης της πόλης και συνεπώς, της εξυπηρέτησης των συνανθρώπων μας.

Η διημερίδα πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, του Επιμελητήριου Κυκλάδων, του Βαρδάκειου & Πρώιου Νοσοκομείου, της Αστυνομικής Διεύθυνσης Νοτίου Αιγαίου και του Α.Τ. Ερμούπολης, της Διεύθυνσης Συγκοινωνιών, του Εργαστηρίου art therapy, ιδιωτών εθελοντών, επιστημόνων με εθελοντική συμμετοχή και του κοινού της Σύρου.

Στην έναρξη των ομιλιών, ο κ. Καταγάς αναφέρθηκε στη φιλοσοφία της συγκεκριμένης διημερίδας, διευκρινίζοντας ότι, ο χαρακτήρας της είναι ενωτικός και όχι καταγγελτικός, καθώς στόχος της είναι να αποτελέσει έδαφος για εποικοδομητικές συζητήσεις και δεσμεύσεις για την υλοποίηση μελλοντικών παρεμβάσεων στην πόλη. Ευχήθηκε, μάλιστα, την εξέλιξη αυτού του πυρήνα εθελοντισμού, ώστε να έχουμε διαρκώς κατά νου «πώς μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι σε αυτή την πόλη προς όλους». Καταλήγοντας, εξέφρασε τη βεβαιότητα πως, με συνεργασία, κατανόηση και φιλικότητα μπορούμε να προχωράμε μπροστά και να βελτιώνουμε τις υπάρχουσες καταστάσεις.

Συνταγματική και ανθρωπιστική υποχρέωση

Την έννοια της «φιλικής πόλης», βάσει του νομοθετικού και θεσμικού πλαισίου, προσέγγισε ο Πολιτικός Μηχανικός Τάκης Γαλανόπουλος, ο οποίος ασχολείται με τη μελέτη δημοσίων και ιδιωτικών έργων, καθώς και με την τεχνική υποστήριξη φορέων υλοποίησης για την ένταξη, ωρίμανση και πραγματοποίηση έργων.

Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, οι πρώτες οδηγίες στην Ελλάδα για το σχεδιασμό πόλεων φιλικών στα άτομα με αναπηρίες εκδόθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος στα τέλη της δεκαετίας του ’90, με το λεγόμενο «Σχεδιάζοντας για όλους». Πόλη φιλική είναι αυτή που εξασφαλίζει την αυτόνομη διακίνηση και διαβίωση σε όλα τα άτομα, συνεπώς και στα άτομα με αναπηρίες και γενικότερα στα εμποδιζόμενα άτομα, έτσι ώστε να μην περιθωριοποιούνται, να χρησιμοποιούν και να αναπτύσσουν τα ταλέντα τους, συμμετέχοντας ισότιμα σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής και μειώνοντας την εξάρτησή τους από κάποιο άλλο άτομο.

Ο σχεδιασμός μίας πόλης φιλικής για όλους έχει ως στόχο να καταργήσει τους αρχιτεκτονικούς φραγμούς και οτιδήποτε εμποδίζει την πρόσβαση και μετακίνηση των ΑμεΑ στα κτίρια ή στους υπαίθριους χώρους και να καταστήσει το δομημένο περιβάλλον φιλικό, προσεγγίσιμο και ασφαλές για όλες τις κατηγορίες των χρηστών. Η ελληνική πολιτεία για πρώτη φορά το 1985 με το γενικό οικοδομικό κανονισμό όρισε ως υποχρεωτική την ύπαρξη ασανσέρ και την πρόσβαση σε άτομα με αναπηρίες για όλα τα κτίρια του δημοσίου, καθώς και τα κτίρια γραφείων και κατοικιών πάνω από τρεις ορόφους.

Σοβαρή νομοθετική παρέμβαση επιδιώκεται με το νέο οικοδομικό σχεδιασμό του 2012. Σύμφωνα με αυτόν, μέχρι το 2020, όλα τα υπάρχοντα κτίρια θα πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να υπακούν στις οδηγίες. Ο κανονισμός αυτός περιλαμβάνει όλα τα κτίρια δημοσίου τομέα, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, χώρους συνάθροισης κοινού, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, τράπεζες, αίθουσες αναμονής επιβατών, ακόμα και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος.

Καταλήγοντας, ο κ. Γαλανόπουλος σημείωσε πως, η εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων για την προσβασιμότητα αποτελεί υποχρέωση τόσο συνταγματική και νομική, όσο και ανθρωπιστική, ενώ συνεπάγεται και θετικά οικονομικά αποτελέσματα.

Οι μελλοντικές παρεμβάσεις της Κοινωνικής Υπηρεσίας

Στις ενέργειες του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης για την ευκολότερη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρίες στον κεντρικό ιστό της πόλης, αναφέρθηκε ο εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος, Απόστολος Ρουσσουνέλος.

Όπως τόνισε από, τον Αύγουστο του 2017 έχουν ενεργοποιηθεί τα Κέντρα Κοινότητας. Ένας διοικητικός υπάλληλος και δύο επιστημονικοί συνεργάτες βοηθούν τις κοινωνικά ευπαθείς ομάδες και τα άτομα με ειδικές ανάγκες, καταγράφοντας τους προβληματισμούς και τις ανάγκες τους και προωθώντας τα για την αναζήτηση άμεσης λύσης, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του δήμου. Μέχρι σήμερα, έχουν επισκεφτεί την υπηρεσία περίπου 567 άτομα. Το πρόγραμμα υλοποιείται συνολικά σε 52 δήμους της Ελλάδας και η Σύρος βρίσκεται στην 6^η θέση βάσει των στατιστικών στοιχείων. «Αυτό αποδεικνύει περίτρανα ότι, η κοινωνική υπηρεσία μας είναι ένα καλοκουρδισμένο εργαλείο και ρολόι, χάρη στο πολύτιμο έργο των διοικητικών υπαλλήλων και των εξωτερικών συνεργατών μας», επεσήμανε ο κ. Ρουσσουνέλος.

Ωστόσο, υπενθύμισε πως, το κομμάτι της προσβασιμότητας στις δομές της Ερμούπολης αποτελεί ένα «αγκάθι» που απασχολεί το Δήμο τα τελευταία χρόνια. Δεδομένου ότι το ιστορικό κέντρο έχει χαρακτηριστεί από το υπουργείο Πολιτισμού ως ένα ιστορικό μνημείο, οποιαδήποτε παρέμβαση απαιτεί την έγκρισή της, η οποία στο παρελθόν εξασφαλιζόταν μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα.

Παρόλα αυτά, κατέστη γνωστό πως, οι σιδερένιες ράμπες, που έχουν δημιουργηθεί, θα ανακατασκευαστούν και θα είναι πολύ πιο λειτουργικές στα άτομα με προβλήματα κινητικότητας, ώστε να μπορούν να ανεβαίνουν ευκολότερα στα πεζοδρόμια και να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες. Επιπλέον, στα δύο νέα λεωφορεία που έχει παραλάβει ο Δήμος, υπάρχει η δυνατότητα επιβίβασης και αποβίβασης ΑμεΑ. Για την άρση του άναρχου παρκαρίσματος δικύκλων και ΙΧ στο ιστορικό κέντρο έχουν ήδη οριοθετηθεί συγκεκριμένες θέσεις, οι οποίες θα έχουν ειδικό χρωματισμό αλλά και σήμανση στο έδαφος, προκειμένου να αποφευχθεί η παράνομη στάθμευση σε θέσεις ΑμΕΑ. «Ευελπιστούμε μέχρι το καλοκαίρι να είμαστε έτοιμοι», κατέληξε ο κ. Ρουσσουνέλος.

Τις εργασίες της διημερίδας άνοιξε το Μουσικό Λύκειο Αγρινίου, ερμηνεύοντας το γνωστό τραγούδι «Στη Σμύρνη και στο Αϊβαλί». Το «παρών» στην Πινακοθήκη Κυκλάδων έδωσαν κι άλλα σχολεία, τα οποία επισκέφτηκαν αυτές τις ημέρες το νησί της Σύρο.