Η Σύρος του σήμερα χτίζει ένα καλύτερο αύριο

Η επιτακτική ανάγκη για μία συντονισμένη προσπάθεια αντιμετώπισης της θαλάσσιας ρύπανσης από μικροπλαστικά, που συγκαταλέγεται στις παγκόσμιες περιβαλλοντικές ανησυχίες του 21ου αιώνα με αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία υπογραμμίστηκε στο πλαίσιο της χθεσινής διαδικτυακής ημερίδας με θέμα: «Πλαστικά μετά τη Χρήση; Η θέση τους στον Μπλε κάδο! Μακριά από τις γαλάζιες θάλασσες».

Η ενημερωτική εκδήλωση που παρακολούθησαν ζωντανά μέσω της σελίδας του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης περισσότεροι από 2.000 χρήστες του Facebook, διοργανώθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Απορριμμάτων και το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE). Στη δράση συμμετείχαν πανεπιστημιακοί καθηγητές, κοσμήτορες, εκπρόσωποι περιβαλλοντικών οργανώσεων και εκλεκτά μέλη της κοινωνίας που ανταποκρίθηκαν με χαρά στην πρόσκληση του Δήμου.

Σκοπός της Ημερίδας ήταν η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των κατοίκων και των κοινωνικών και οικονομικών φορέων του Δήμου Σύρου- Ερμούπολης για προγράμματα ανακύκλωσης και σωστής διαχείρισης των απορριμμάτων που οδηγούν στη μείωση του πλαστικού και ειδικότερα των πλαστικών μιας χρήσης στο θαλάσσιο περιβάλλον.

Νησί με περιβαλλοντική συνείδηση

Τη δράση χαιρέτισε ο Δήμαρχος, Νίκος Λειβαδάρας μέσω μηνύματος που αναγνώστηκε από την Αντιπρόεδρο του ΦΟΔΣΑ, Αγγελική Πρίντεζη. Ο κ. Λειβαδάρας αναφέρθηκε στην «πράσινη» πολιτική που εφαρμόζει πιστά ο Δήμος, στοχεύοντας στην εκπαίδευση των συμπολιτών μας στο μείζον θέμα της ανακύκλωσης και στην ανάδειξη του καθοριστικού ρόλου της για μια βιώσιμη ανάπτυξη.

Ήδη έχει ανακοινωθεί ότι, από την επόμενη χρονιά, η Ελλάδα συμμορφώνεται με τον κανονισμό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την απόσυρση των πλαστικών μιας χρήσης. Διανύουμε, επομένως, μια προπαρασκευαστική περίοδο, προκειμένου να προετοιμαστούμε για τις νέες φιλοπεριβαλλοντικές εναλλακτικές, αλλά και να προωθήσουμε καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. 

Συγχαρητήρια στους διοργανωτές της ενημερωτικής ημερίδας απηύθυναν ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Λεονταρίτης και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, τονίζοντας ότι το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης από τα πλαστικά που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παγκόσμια οικονομία, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του. Εκπροσωπώντας τον επιχειρηματικό κλάδο, ο κ. Ρούσσος ανέφερε ότι μέσα από δράσεις του Επιμελητηρίου Κυκλάδων που αφορούν στη σχέση των επιχειρήσεων με το περιβάλλον έχει διαπιστωθεί η ευαισθησία τους αλλά και η πρόθεσή τους να σεβαστούν τους κανόνες προς όφελος της κοινωνίας.

Για την ανακύκλωση συσκευασιών στην Ελλάδα, τις προκλήσεις και τις προοπτικές μίλησε ο υπεύθυνος τμήματος marketing της Ελληνικής Εταιρίας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ), Δημήτρης Παπασωτηρίου, ο οποίος δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι τα θετικά αποτελέσματα από τις πολυετείς προσπάθειες του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης στον τομέα της ανακύκλωσης τον καθιστούν ένα καλό και άξιο παράδειγμα στην τοπική αυτοδιοίκηση.

Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων, Ξενοφών Βαμβακερός, ο οποίος αναφέρθηκε στη συμβολή της εκπαίδευσης στην ευαισθητοποίηση της νέας γενιάς μέσω της υλοποίησης περιβαλλοντικών προγραμμάτων και δράσεων στα σχολεία. Το μήνυμα του Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων, Χρήστου Καφτηράνη αναγνώστηκε από τον Σύμβουλο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και εκπαιδευτή για την αειφόρο ανάπτυξη στο Μεσογειακό Γραφείο (MIO-ECSDE), Βασίλη Ψαλλιδά.

«Ας βγάλουμε τα πλαστικά από τη ζωή μας»

Για την ενεργοποίηση των Κοινοτήτων για την ελαχιστοποίηση και δημιουργική χρήση πλαστικού σε νησιωτικά περιβάλλοντα μίλησε ο Σπύρος Μποφυλάτος, διδάκτωρ του Τμήματος Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου και μέλος του εργαστηρίου Πολύπλοκων Συστημάτων και Σχεδίασης Υπηρεσιών. Ο κ. Μποφυλάτος εξέφρασε την άποψη ότι ο κάθε πολίτης οφείλει να αναλάβει την ατομική του ευθύνη και να μειώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του πλαστικού κάτι το οποίο μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συμβολή και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας και των εκλεγμένων οργάνων σε κάθε τόπο.

Στη δράση συμμετείχαν επίσης η Αμαλία Βενετσανοπούλου εκ μέρους του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών που παρουσίασε παραδείγματα ορθών πρακτικών μείωσης απορριμμάτων και ο συνιδρυτής της «Cigaret Cycle” Γιώργος Σακελλαρίου, ο οποίος αναφέρθηκε στο πρόγραμμα ανακύκλωσης αποτσίγαρων που εφαρμόζεται και στη Σύρο.

Ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής και Γεωλογικής Ωκεανογραφίας, Τμήματος Γεωλογίας Πανεπιστημίου Πατρών, Κοσμήτορας Σχολής Θετικών Επιστημών, Γιώργος Παπαθεοδώρου παρουσίασε τα εντυπωσιακά αποτελέσματα του «Συριανού» προγράμματος ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για τη μείωση της πλαστικής σακούλας στο θαλάσσιο περιβάλλον «Life Debag”, ενώ ο Γιώργος Σαρελάκος από την «Aegean Rebreath Team» μίλησε για την υλοποίηση tvn πολλαπλών στοχευμένων δράσεων της οργάνωσης με στόχο την απορρύπανση και προστασία των θαλασσών.

Προετοιμασία για τις νέες φιλοπεριβαλλοντικές οδηγίες

Από την πλευρά του, ο κ. Ψαλλιδάς ανέδειξε τη σημασία της σωστής ενημέρωσης για την αποτελεσματική προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος που συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στους Στόχους του ΟΗΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.

Όπως τόνισε, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη προωθεί τη συνυπευθυνότητα και τη συμμετοχικότητα, ενισχύει τις διαδικασίες λήψεις αποφάσεων και την υλοποίησή τους, στοχεύει στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση κοινού, αναπτύσσει δεξιότητες και κάνει έρευνα.

Στόχος της χθεσινής ημερίδας ήταν η κατανόηση των αρνητικών επιπτώσεων που τα θαλάσσινα απορρίμματα επιφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία (τουρισμός, αλιεία, υδατο-καλλιέργειες, ναυσιπλοΐα, γεωργία). Σύμφωνα με τον κ. Ψαλλιδά, η αξιολόγηση της σχετικής σημασίας των διαφορετικών πηγών είναι δύσκολη δεδομένου ότι ένα σημαντικό ποσοστό των απορριμμάτων δεν μπορεί να αποδοθεί σε μια συγκεκριμένη πηγή. Η διασυνοριακή προέλευση των θαλάσσιων απορριμμάτων είναι δύσκολο να προσδιοριστεί.

Κατά μέσο όρο οι δήμοι ξοδεύουν το 5% του συνολικού προϋπολογισμού τους για καθαρισμούς. Το 80-85% των θαλάσσιων απορριμμάτων που καταμετρούνται στις παραλίες είναι πλαστικά, ενώ τα πλαστικά αντικείμενα μιας χρήσης αντιστοιχούν στο 50% και τα είδη αλιείας στο 27% του συνόλου.

Το πλαστικό προϊόν μιας χρήσης είναι το προϊόν που κατασκευάζεται εξολοκλήρου ή εν μέρει από πλαστική ύλη και το οποίο δεν έχει μελετηθεί, σχεδιαστεί ή διατεθεί στην αγορά προκειμένου να εκπληρώσει κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του πολλαπλές διαδρομές ή επιστροφές, με επιστροφή στον παραγωγό για επαναπλήρωση ή επαναχρησιμοποίηση για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκε.

Η πρόληψη της εισόδου των πλαστικών και μικροπλαστικών σε ωκεανούς πρέπει να αρχίσει με την μείωση των εισροών πλαστικών σε πηγές καθώς και με τη βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων σε μια προσέγγιση κυκλικής οικονομίας ως μακροπρόθεσμη λύση.

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή οδηγία για τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, σε κράτη μέλη θα απαγορευτεί σταδιακά η διάθεση στην αγορά προϊόντων που κατασκευάζονται από οξοδιασπένη πλαστική ύλη, όπως μπατονέτες μαχαιροπίρουνα, πιάτα, καλαμάκια, αναδευτήρες ποτών κ.α . Στόχοι της παρούσας οδηγίας είναι η πρόληψη και η μείωση του αντίκτυπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία καθώς και η προώθηση της μετάβασης σε κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά, συμβάλλοντας έτσι στην αποδοτική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.