Προσωπική και επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών

Στην ενδυνάμωση των γυναικών και την αύξηση της αυτο-αποτελεσματικότητας και αυτενέργειάς τους αποσκοπεί η εργασιακή στήριξή τους σε θέματα επαγγελματικού προσανατολισμού, προσδιορισμού επαγγελματικών στόχων και διεκδίκησης εργασίας που παρέχεται μέσω των Συμβουλευτικών Κέντρων της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων.

Πρόκειται για μια υπηρεσία ανοιχτής πρόσβασης, την οποία μπορούν να ζητήσουν όσες γυναίκες επιθυμούν να λάβουν πληροφορίες ή και στήριξη για θέματα επαγγελματικής κατάρτισης, απασχόλησης, υποστηρικτικών υποδομών, σχετικών προγραμμάτων, αλλά και για θέματα αυτό-απασχόλησης ή και δημιουργίας επιχείρησης.

Για τους βασικούς άξονες στους οποίους κινείται η εργασιακή στήριξη, την ανησυχία των γυναικών για επαγγελματική αποκατάσταση σε δύσκολες περιόδους, όπως αυτή που διανύουμε σήμερα, καθώς και για τα περιστατικά βίας στο εργασιακό περιβάλλον, μίλησαν  στην «Κοινή Γνώμη» τα στελέχη του Συμβουλευτικού Κέντρου Σύρου, Ανθή Ανδροβιτσανέα (Ψυχολόγος) και Πόπη Μαγουλά (Κοινωνική Λειτουργός).

Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, η οποία εορτάζεται κάθε χρόνο στις 8 Μαρτίου με στόχο να αναδείξει τα προβλήματα και να προωθήσει τα δικαιώματα της γυναίκας. Σημειώνεται πως, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αφιερώνει τη φετινή Ημέρα της Γυναίκας στον παγκόσμιο αγώνα των γυναικών κατά της κρίσης του COVID-19.

Μεγάλη μερίδα πολιτών, ανάμεσά τους και πολλές γυναίκες έχουν πληγεί από την κρίση που επέφερε η πανδημία, λόγω της απώλειας θέσεων εργασίας. Στο Συμβουλευτικό Κέντρο εκφράζονται -τέτοιας φύσεως- αγωνίες από γυναίκες που αναζητούν επαγγελματική απασχόληση;

Ανθή Ανδροβιτσανέα: «Πράγματι, η τρέχουσα πανδημία φαίνεται ότι έχει επιφέρει, είτε άμεσα είτε έμμεσα, αλλαγές σε διάφορους τομείς της ζωής μας, μεταξύ των οποίων είναι ασφαλώς και η εργασία, με πολλές γυναίκες να απειλούνται ή να έχουν απειληθεί από την ανεργία, από το κλείσιμο των επιχειρήσεών τους, τη μείωση των μισθών τους και γενικότερα, να βάλλονται από μια εντεινόμενη εργασιακή επισφάλεια. Ζητήματα σχετικά με την εργασία αποτελούν ένα από τα θέματα που απασχολούν τις γυναίκες και εκφράζονται ως προβληματισμοί από τις ίδιες, στο πλαίσιο της πολύπλευρης στήριξης που τους παρέχεται από το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου.

Η προσέγγιση που υιοθετείται από το Συμβουλευτικό Κέντρο, κατά τη διαδικασία της εργασιακής συμβουλευτικής, δεν είναι «καθοδηγητική» προς τις γυναίκες, σχετίζεται με την οπτική του φύλου και εστιάζει στην ίδια τη γυναίκα, στις ανάγκες και τις επιθυμίες της, στις προσωπικές και επαγγελματικές αποφάσεις της και γενικότερα, σε όσα η ίδια επιθυμεί να φέρει στην επιφάνεια. Οι σύμβουλοι έχουν ως βασική αρχή να μην λειτουργούν καθοδηγητικά, αλλά συμβουλευτικά και υποστηρικτικά, καθώς στόχος της εργασιακής στήριξης είναι η προσωπική και επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών».

Σε ποιους άξονες κινείται η εργασιακή στήριξη που παρέχεται μέσω του Κέντρου;

Πόπη Μαγουλά: «Η εργασιακή στήριξη που παρέχεται από το Συμβουλευτικό Κέντρο Σύρου, κινείται σε τρεις βασικούς άξονες. Πρώτον, στοχεύει στην ενίσχυση της επαγγελματικής ετοιμότητας των γυναικών. Δεύτερον, σχετίζεται με την ένταξη και την επανένταξη των γυναικών στην αγορά εργασίας, μέσα από την αναγνώριση των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων που διαθέτουν, όπως επίσης και τον καθορισμό των επαγγελματικών τους στόχων. Τρίτον, στοχεύει στην κινητοποίηση και την ενθάρρυνση των γυναικών να εμπλακούν σε μια ενεργητική διαδικασία αναζήτησης εργασίας.

Στην πρακτική εφαρμογή της εργασιακής στήριξης, είναι χρήσιμο να επισημάνουμε στις ενδιαφερόμενες γυναίκες, ότι πραγματοποιείται ένας κύκλος συνεδριών, με τη χρήση επιστημονικών εργαλείων (προφορικές ή βιωματικές ασκήσεις, ερωτηματολόγιο, παιχνίδια ρόλων κ.ά.). Αυτός ο κύκλος συνεδριών, πολύ συχνά, μπορεί να πλαισιωθεί από πληροφόρηση για την εγγραφή της συμβουλευόμενης στο μητρώο του ΟΑΕΔ, σε περίπτωση που είναι άνεργη και δεν κατέχει κάρτα ανεργίας, πληροφόρηση για επιδοτούμενα ή/και δωρεάν προγράμματα κατάρτισης, βοήθεια για σύνταξη βιογραφικού σημειώματος, ενημέρωση για διαθέσιμες θέσεις εργασίας και εκπαίδευση στην αναζήτηση θέσεων εργασίας σε ηλεκτρονικά ή/και έντυπα μέσα. Τέλος, παρέχεται υποστήριξη αναφορικά με τη συγκέντρωση δικαιολογητικών, την πληροφόρηση για προϋποθέσεις και κριτήρια και την υποβολή αιτήσεων για θέσεις εργασίας που προκηρύσσονται από φορείς του Δημοσίου, όπως το ΑΣΕΠ».

Η ενδυνάμωση των γυναικών και η αίσθηση της αυτονομίας και της αποτελεσματικότητας που δημιουργείται από την κατάκτηση επαγγελματικών στόχων αποτελεί για τις ίδιες μια ψυχολογική ασπίδα έναντι άλλων πιθανών δυσκολιών στο κοινωνικό περιβάλλον τους;

Ανθή Ανδροβιτσανέα: «Είναι αλήθεια ότι η κατάκτηση επαγγελματικών στόχων συμβάλλει, μεταξύ άλλων, και στη συναισθηματική ενδυνάμωση και την αίσθηση αυτο-αποτελεσματικότητας των γυναικών, γεγονός που έχει φανεί να λειτουργεί βοηθητικά, ακόμα και σε περιπτώσεις συνύπαρξης κακοποίησης. Για τον λόγο αυτό, στα πλαίσια της εργασιακής στήριξης που παρέχεται από το Συμβουλευτικό Κέντρο, προκειμένου οι γυναίκες να ενταχθούν και να παραμείνουν στην αγορά εργασίας, επιδιώκεται η αναγνώριση και η ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων τους σε όλους τους τομείς της ζωής τους.

Επιπλέον στόχευση αποτελεί η ενίσχυση της αυτο‐εικόνας και της αυτοπεποίθησης των γυναικών μέσα από την ανάπτυξη τεχνικών αποτελεσματικής λήψης αποφάσεων και δεξιοτήτων επικοινωνίας, διεκδίκησης, καθώς και επίλυσης προβλημάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την κινητοποίηση και την ενδυνάμωση των γυναικών για την αναζήτηση εργασίας/δημιουργία επιχείρησης και αφετέρου συμβάλλει στην αναγνώριση των δυνατών στοιχείων του εαυτού της γυναίκας, που ενδεχομένως δεν είχε συνειδητοποιήσει έως τώρα».

Εν έτει 2021, το φύλο κλείνει επαγγελματικές πόρτες ή αποτελεί ένα ταμπού που χρόνο με το χρόνο ξεπερνιέται;

Πόπη Μαγουλά: «Κανένας και καμία δε μπορεί να παραβλέψει ή να αμφισβητήσει το γεγονός ότι μέρα με τη μέρα, χρόνο με τον χρόνο, μέσα από εθνικές πολιτικές και θεσμικές πρωτοβουλίες, βλέπουμε ότι η θέση των γυναικών βελτιώνεται σταδιακά, αν και τα θέματα ισότητας των φύλων χρειάζονται ακόμα πολύ χρόνο, αν θέλουμε να λέμε ότι έχει γίνει και πραγματικά, και όχι μόνο τυπικά/νομικά, ισότιμη η θέση της γυναίκας με αυτήν του άνδρα. Αναλογιζόμενοι/ες ότι οι γυναίκες είναι άνεργες σε μεγαλύτερο ποσοστό από τους άνδρες, ότι υπόκεινται σε διακρίσεις λόγω φύλου, ότι έρχονται αντιμέτωπες με το φαινόμενο της γυάλινης οροφής, τις μισθολογικές διαφορές, το συνταξιοδοτικό χάσμα και ότι καλούνται να επιτύχουν συμφιλίωση της προσωπικής και επαγγελματικής τους ζωής, συνειδητοποιούμε ότι υπάρχουν ακόμα πολλά περιθώρια βελτίωσης της υπάρχουσας κατάστασης, και τελικά, χρειάζεται μεγάλη ατομική και κοινωνική προσπάθεια, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να πούμε ότι το φαινόμενο των έμφυλων διακρίσεων και ανισοτήτων στον εργασιακό τομέα έχει εξαλειφθεί. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι ο εργασιακός τομέας αποτελεί μέρος της πατριαρχικής κοινωνίας, στην οποία ζούμε».

Το τελευταίο διάστημα, αρκετές καταγγελίες για περιστατικά βίας στο εργασιακό περιβάλλον και κυρίως στο χώρο του θεάματος, έχουν βγει στα φώτα της δημοσιότητας. Ως Κέντρο έχετε κληθεί να αντιμετωπίσετε παρόμοιες περιπτώσεις σε τοπικό επίπεδο;

Πόπη Μαγουλά: «Σαφώς και έχουν υπάρξει περιπτώσεις, όπου συμβουλευόμενες με αίτημά τους την κοινωνική, ψυχολογική ή και νομική στήριξη, αναφέρθηκαν σε περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και παρενόχλησης λόγω φύλου στον εργασιακό τους χώρο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο και ψυχοφθόρο, για το άτομο το οποίο βιώνει κακοποίηση στην εργασία του, να καταγγείλει το περιστατικό. Πολλές φορές, μιλάμε για γυναίκες που έχουν ανάγκη την εργασία τους και μάλιστα σε περιπτώσεις μικρών κοινωνιών, όπως η Σύρος, πάντα υπάρχει ο φόβος του στιγματισμού. Ας μην ξεχνάμε, ότι η κακοποίηση στον χώρο εργασίας, τέμνει και άλλες μεταβλητές, οι οποίες αποτελούν «γκρίζες ζώνες» στους χώρους εργασίας και αφορούν σε ανασφάλιστη εργασία,  σε μη καταβολή δεδουλευμένων, σε μη καταβολή ή επιστροφή δώρων, σε διακοπή μισθοδοσίας σε περίπτωση άδειας, άδειας εγκυμοσύνης, λοχείας κ.τ.λ., καταστάσεις, οι οποίες γίνονται πολύ πιο εμφανείς, αν αναλογιστούμε μάλιστα και τις νέες εργασιακές συνθήκες που εμφανίστηκαν εξαιτίας της πανδημίας και αφορούν σε τηλεργασία, αναστολή εργασίας και κατ’ οίκον εργασία.

Για όλες αυτές τις περιπτώσεις γυναικών, που επιθυμούν να ενημερωθούν για τα εργασιακά τους δικαιώματα, που επιθυμούν να λάβουν ψυχοκοινωνική και νομική και εργασιακή στήριξη, στο πλαίσιο της προσωπικής και επαγγελματικής ενδυνάμωσης και της εργασιακής αναζήτησης, υπάρχουν υποστηρικτικές δομές του Δικτύου της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, με ηχηρό σύνθημα: «Δεν είσαι η μόνη! Δεν είσαι μόνη!».

Σε τοπικό επίπεδο, κάθε γυναίκα, που επιθυμεί να λάβει οποιαδήποτε πληροφόρηση και στήριξη από το Συμβουλευτικό Κέντρο Γυναικών Σύρου, μπορεί να επικοινωνήσει καθημερινά από Δευτέρα έως και Παρασκευή (8πμ – 4μμ), είτε αυτοπροσώπως στην οδό Φολεγάνδρου 2, στην Ερμούπολη, είτε τηλεφωνικά στην τηλεφωνική γραμμή: 22810-76496, είτε αποστέλλοντας email στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: ermoupoli@isotita.gr. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι οποιαδήποτε πληροφορία δοθεί κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας της γυναίκας με το Συμβουλευτικό Κέντρο καλύπτεται από το απόρρητο, διασφαλίζοντας την ιδιωτικότητα και την ανωνυμία της συμβουλευόμενης».