«Συσπείρωση» για την προστασία των θαλάσσιων πόρων

Η ανάγκη διασύνδεσης της κεντρικής κυβέρνησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας των πολιτών για μια «μπλε» σύμπραξη μεταξύ των νησιωτικών Δήμων υπογραμμίστηκε και επιβεβαιώθηκε μέσα από την προπαρασκευαστική συνάντηση για τη δημιουργία του πρώτου δικτύου Δήμων για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Το σύνθετο και φιλόδοξο εγχείρημα της Aegean Rebreath αποτελεί συνέχεια της υπογραφής μνημονίων συνεργασίας ανάμεσα στην περιβαλλοντική οργάνωση και τις δημοτικές αρχές με στόχο την εγκατάσταση Σταθμών Συλλογής Θαλάσσιων Απορριμμάτων (Σ.Σ.Θ.Α.) και την υλοποίηση δράσεων ολιστικού χαρακτήρα σε κάθε νησί.

Στην πρώτη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά την περασμένη Πέμπτη συμμετείχαν Δημάρχων, αιρετών και υπηρεσιακών εκπροσώπων εννέα Δήμων, μεταξύ αυτών και του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Το «παρών» έδωσε και ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς ο οποίος χαιρέτισε την πρωτοβουλία, τονίζοντας πόσο σημαντική είναι η προσπάθεια συνεργασίας των Δήμων για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης και των θαλάσσιων απορριμμάτων. Δήλωσε την πλήρη στήριξη του Υπουργείου στην διεύρυνση των προτάσεων και την εξεύρεση λύσεων και χρηματοδότησης και τόνισε την σημασία των στενών και αμφίδρομων επαφών όλων των μελών του Δικτύου και του Υπουργείου για την επίτευξη των στόχων.

Το θαλάσσιο περιβάλλον στο επίκεντρο των τοπικών και εθνικών πολιτικών

Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος της Aegean Rebreath, Γιώργος Σαρελάκος ανέφερε πως έχει έρθει η ώρα για τη δημιουργία  ενός Δικτύου για το θαλάσσιο περιβάλλον που θα ενώνει την κοινωνία των πολιτών, την τοπική αυτοδιοίκηση και την κεντρική Κυβέρνηση.

Βασικοί προτεινόμενοι στόχοι του Δικτύου είναι: η παροχή κατευθύνσεων στα αρμόδια Υπουργεία και κατάθεση προτάσεων, η ανταλλαγή και προώθηση καλών πρακτικών: Περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, τουρισμός, αλιεία, ερευνητικά προγράμματα, η υλοποίηση κοινών δράσεων για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η ανάπτυξη συνεργειών και κατάθεση κοινών χρηματοδοτικών προτάσεων και η διαμόρφωση πολιτικών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.

Το Δίκτυο θα αποτελείται από την Επιτροπή Αιρετών, η οποία θα λαμβάνει αποφάσεις και θα καθορίζει τις προτεραιότητες και την Τεχνική ομάδα που θα συντονίζει πολιτικές και δράσεις, υποστηρίζοντας το έργο της Επιτροπής Αιρετών. Η τεχνική υποστήριξη του έργου του Δικτύου θα ανήκει στην Aegean Rebreath.

Ο κ. Σαρελάκος, σημείωσε επίσης, ότι καθώς όλοι οι δήμοι δουλεύουν σε τοπικό επίπεδο με διάφορες καλές πρακτικές, είναι καιρός αυτές να επικοινωνηθούν σε επίπεδο κεντρικής Κυβέρνησης, μέσω μιας πλατφόρμας ανταλλαγής καλών πρακτικών ώστε να κεφαλαιοποιηθούν τα συμπεράσματα. Η εμπειρία της Aegean Rebreath θα βοηθήσει το Δίκτυο να αποκτήσει νομική οντότητα έτσι ώστε να μπορέσουν οι Δήμοι που εφαρμόζουν ήδη πολιτικές για το θαλάσσιο περιβάλλον, να διεκδικήσουν πόρους από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία. Ο κ. Σαρελάκος έκλεισε την εισήγησή του με την ενημέρωση ότι οι Σταθμοί Συλλογής Θαλάσσιων Απορριμμάτων έχουν λάβει πλέον την Αιγίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος.

 Ένθερμο το ενδιαφέρον των Κυκλάδων

Ο Δήμαρχος Πάρου, Μάρκος Κωβαίος πρότεινε την προετοιμασία και διανομή ενός ερωτηματολογίου το οποίο θα βοηθήσει στην περαιτέρω διασαφήνιση των προτεραιοτήτων των νησιών που συμμετέχουν στο Δίκτυο.

Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Πόρου, Γιάννης Δημητριάδης επεσήμανε πως το Δίκτυο θα πρέπει να επικεντρωθεί στο επιχειρησιακό κομμάτι που είναι το δυνατό στοιχείο αυτής της πρωτοβουλίας και διαφοροποιεί το Δίκτυο από τα υπόλοιπα καθώς όλοι οι δήμοι που συμμετέχουν έχουν βρει έναν καλό βηματισμό στην υλοποίηση διευρυμένων δράσεων σε συνεργασία με την Aegean Rebreath. 

Η Σύμβουλος Υφυπουργού Προστασίας Περιβάλλοντος, Αναγνωστοπούλου Ανθή,  κατέστησε σαφές ότι, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ενδιαφέρθηκε από την πρώτη στιγμή για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, γι’ αυτό και αποφασίστηκε να δώσει την αιγίδα του. Επεσήμανε ακόμα ότι θα ήταν καλό να ενημερώνεται και το Υπουργείο για τα συμπεράσματα που θα προκύπτουν από το κάθε βήμα του εγχειρήματος και ότι είναι θεμιτή και σημαντική η συμμετοχή του Δικτύου σε ομάδες εργασίας του Υπουργείου.

Ο Αντιδήμαρχος Διοικητικών Θεμάτων, Προγραμματισμού & Τοπικής Ανάπτυξης Αντιπάρου, κ. Αρτέμης Τριαντάφυλλος πρότεινε τη δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας επικοινωνίας, σε μορφή “φόρουμ”, έναν σύνδεσμο στον οποίο θα μπορούσε να υπάρχει μια συνεχής επικοινωνία μεταξύ των μελών του Δικτύου.

Αμέσως μετά, ο Αντιδήμαρχος Καθαριότητας & Τεχνικών Έργων Αντιπάρου, Δαμιανός Παλαιολόγος πρόσθεσε πως θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και ειδικά των επισκεπτών των νησιών. Το κοινό θα πρέπει να ευαισθητοποιηθεί σχετικά με την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος μέσω μιας ενημερωτικής καμπάνιας.

Τη στήριξή του στο Δίκτυο, τους Σ.Σ.Θ.Α. και τις περιβαλλοντικές δράσεις δήλωσε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θήρας, Άγγελος Ρούσσος.

Η κ. Λήδα Νταφούλη, από το Γραφείο Δημάρχου Τήνου ενημέρωσε για την μεγάλη ποσότητα αλιευτικών εργαλείων και θαλάσσιων απορριμμάτων που έχουν συλλεχθεί με την λειτουργία του Σ.Σ.Θ.Α. και την συνεργασία της Aegean Rebreath και της ΚΟΙΝ.ΣΕ.Π. Καλλονή Κελλιά Τήνου αλλά και την στήριξη του συνόλου της τοπικής κοινωνίας. Επίσης, τόνισε την μεγάλη σημασία και τον αντίκτυπο που έχει η καταμέτρηση των απορριμμάτων που τοποθετούνται στον σταθμό.

Πρόταση για την ίδρυση και δεύτερου Σ.Σ.Θ.Α. στη Σύρο

Η ιδέα των Σταθμών συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων αποτελεί μοναδική καινοτομία και ιδέα της Aegean Rebreath, η οποία και αναδείχθηκε πρώτη μεταξύ 475 ιδεών σε όλη την Ευρώπη στο πλαίσιο του Advocate Europe.

Οι σταθμοί βρίσκονται σε σημεία λιμανιών όπου κυρίως δραστηριοποιούνται οι αλιευτικές κοινότητες και είναι εξοπλισμένοι με κάδους και την ανάλογη σήμανση, βοηθώντας πολίτες και αλιείς να τοποθετούν παράκτια και θαλάσσια απορρίμματα. Στη συνέχεια, οι δημοτικές αρχές σε συνεργασία με την ομάδα της Aegean Rebreath φροντίζουν για την καταγραφή και τη διοχέτευση των απορριμμάτων σε μονάδες ανακύκλωσης ή επαναξιοποίησης (upcycling). Στο πλαίσιο αυτό, ο φορέας συμμετέχει στο πρόγραμμα Blue Cycle, όπου και διοχετεύονται τα αλιευτικά εργαλεία που συλλέγονται από τους σταθμούς και από τις υποβρύχιες και παράκτιες δράσεις καθαρισμού.

Οι σταθμοί συλλογής θαλάσσιων απορριμμάτων είναι πολύ σημαντικοί για την επίτευξη των στόχων μας καθώς επιτρέπουν τη δημιουργία σχέσεων εμπιστοσύνης με τους αλιείς και τις παράκτιες κοινωνίες, συμβάλλουν στην προώθηση της ανακύκλωσης και της επαναξιοποίησης των θαλάσσιων απορριμμάτων, επιτρέπουν την εξαγωγή και τη συγκέντρωση επιστημονικών δεδομένων και λειτουργούν ως κόμβοι υλοποίησης πλήθους δραστηριοτήτων της ομάδας μας.

Αξίζει να σημειωθεί, πως η Σύρος ήταν το τρίτο νησί των Κυκλάδων, μετά την Πάρο και την Αντίπαρο, στο οποίο άρχισε να εφαρμόζεται η συγκεκριμένη δράση. Ο Σταθμός Συλλογής Θαλάσσιων Απορριμμάτων λειτουργεί εδώ και έναν χρόνο στη θέση «Ταρσανάς».

Στο πλαίσιο της συνάντησης, η Δημοτική Σύμβουλος και Υπεύθυνη ανταποδοτικής ανακύκλωσης του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, Αγγελική Πρίντεζη ενημέρωσε για την συνεργασία της με την Aegean Rebreath στη διοργάνωση διαδικτυακής συνάντησης ενημέρωσης της αλιευτικής κοινότητας και των ναυτικών ομίλων για την ύπαρξη και ορθή λειτουργία του Σταθμού Συλλογής Θαλάσσιων Απορριμμάτων.

Επιπροσθέτως, η Αναπληρώτρια Προϊσταμένη της Δ/νσης Καθαριότητας, Περιβάλλοντος & Αγροτικής Πολιτικής του Δήμου, Ολυμπία Τασσοπούλου δήλωσε ευχαριστημένη με τη λειτουργία του Σ.Σ.Θ.Α. ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα και πρότεινε την ενδεχόμενη ίδρυση ενός ακόμα Σ.Σ.Θ.Α. στο αλιευτικό καταφύγιο στις Αγκαθωπές όπου δραστηριοποιείται μεγάλη κοινότητα επαγγελματιών και ερασιτεχνών αλιέων.

Βάσει των παραπάνω τοποθετήσεων και των προτάσεων που αναδείχθηκαν μέσα από τη συζήτηση, σχεδιάστηκαν τα επόμενα βήματα του Δικτύου, που περιλαμβάνουν: την αποστολή ερωτηματολογίου και διευκρινίσεων σχετικά με τις δράσεις και τις προτεραιότητες, τη δημιουργία κοινής πλατφόρμας επικοινωνίας ώστε να υπάρχει μια συνεχής επικοινωνία μεταξύ των μελών του Δικτύου, καμπάνιες ευαισθητοποίησης των πολιτών και των επισκεπτών, την υλοποίηση διευρυμένων δράσεων.