Σοκάρουν οι διαστάσεις της παιδικής κακοποίησης

Μεγάλος ο προβληματισμός στο νομό Αιτωλοακαρνανίας για την παιδική κακοποίηση, όπου τα στοιχεία σοκάρουν σύμφωνα με επιστημονικά στελέχη.

Τα περιστατικά την τριετία μέχρι και το 2019 είχαν αυξηθεί και στην Αιτωλοακαρνανία, ενώ με μαθηματική ακρίβεια κατά την περίοδο των lockdown έχουν αυξηθεί, τόσο σε τοπικό επίπεδο και πανελλαδικά, όσο και παγκόσμια

Αφιερωμένο στα παιδιά είναι το διήμερο 19 – 20 Νοεμβρίου, καθώς η πρώτη ημέρα έχει θεσμοθετηθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της κακοποίησης των Παιδιών και η έτερη, ως Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Η «ζυγαριά» δυστυχώς όμως συχνά γέρνει προς την κακοποίηση των παιδιών, με τους επιστήμονες να το επαληθεύουν και να δημιουργούν συνεχώς νέα προγράμματα προστασίας για τα παιδιά και αλλαγής της νοοτροπίας των μεγαλύτερων.

«Αν υποψιάζεστε ότι υπάρχει κακοποίηση, μιλήστε»

Το επιστημονικό στέλεχος του Κέντρου Πρόληψης Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Αιτωλοακαρνανίας «Οδυσσέας» Ψυχολόγος MSc Χαράλαμπος Λουκίδης μιλώντας στη «Σ» τονίζοντας πως τα διαθέσιμα στοιχεία είναι μέχρι και το 2019, αλλά και πως κατά την περίοδο των lockdown τα περιστατικά της παιδικής κακοποίησης με μαθηματική ακρίβεια, όπως δείχνουν οι μελέτες αυξήθηκαν παγκοσμίως, συνεπώς και σε πανελλήνιο και τοπικό επίπεδο τόνισε: «Τα τελευταία τρία χρόνια μέχρι και το 2019 στην Αιτωλοακαρνανία τα περιστατικά κακοποίησης των παιδιών συνεχώς πλήθαιναν. Πλέον από τα 50 περιστατικά που είχαμε στην υπηρεσία μας τα 10 αφορούσαν παιδιά. Υπάρχουν περιοχές στην Αιτωλοακαρνανία που το φαινόμενο αναπτύσσονταν ραγδαία, και ιδιαίτερα εκεί όπου είναι υψηλά τα επίπεδα χρήσης οινοπνεύματος καταγράφεται κακοποίηση στα παιδιά, με μορφές όπως η παραμέληση και η χειροδικία. Στα αστικά κέντρα του νομού καταγράφεται άλλου τύπου μορφή κακοποίησης, όπως επαιτεία, σεξουαλική παρενόχληση – κακοποίηση. Τα παιδιά που κακοποιούνται είναι κατά Μ.Ο. του Δημοτικού, δηλαδή από 9 ετών έως 12 ετών κατά κύριο λόγο, ενώ σπάνια είναι διακριτή η κακοποίηση παιδιών ηλικίας 6 ετών ή 7 ετών».

Σύμφωνα με τον Χ. Λουκίδη «οι μορφές κακοποίησης είναι τρεις. Πρόκειται για τη σεξουαλική, τη σωματική και την ψυχολογική. Ο λόγος που οι γονείς ή κάποιο άλλο πρόσωπο από το οικογενειακό περιβάλλον κακοποιεί τα παιδιά εντοπίζεται στην ψυχοπαθολογία τους. Οι γονείς αυτοί κατά 99% έχουν υποστεί και αυτοί, όταν ήταν ανήλικοι βία ή ζούσαν σε απομόνωση ή ζούσαν σε περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχούσαν παρεκκλίνουσες συμπεριφορές, κάθε τύπου και μορφής. Βέβαια, οι γονείς αυτοί δεν καταφεύγουν στην επιστημονική λύση, με αποτέλεσμα ούτε οι ίδιοι να αισθανθούν τη λύτρωση, αλλά κυρίως να κακοποιούν τα παιδιά τους, χωρίς να αποκλείουμε ότι αισθάνονται αυτομομφή και αυτοτιμωρία».

«Εάν νομίζετε ότι ένα παιδί κακοποιείται ή ένα παιδί σας μιλάει για κακοποίηση, επικοινωνήστε με τοπικές αρχές και οργανισμούς όπως: το Χαμόγελο του Παιδιού, την αστυνομία ή το νοσοκομείο. Μπορεί να μην είστε σίγουροι για την ύπαρξη κακοποίησης, αλλά η ανησυχία είναι αρκετή. Οι αρχές θα εξετάσουν την κατάσταση και θα μάθουν εάν πραγματικά συμβαίνει. Είναι καλύτερο να την αναφέρετε και να μην επιβεβαιωθεί παρά να μην εκδηλώσετε την ανησυχία σας, ενώ ένα παιδί συνεχίζει να πέφτει θύμα της. Δεν είναι όλες οι υποψίες παιδικής κακοποίησης πραγματικές. Αλλά όλες αξίζουν σοβαρή προσοχή και γρήγορη δράση. Όσο πιο γρήγορα εντοπίζεται και αντιμετωπίζεται η παιδική κακοποίηση τόσο πιο αποτελεσματική μπορεί να γίνει και η θεραπεία της. Έτσι, αν υποψιάζεστε ότι υπάρχει κακοποίηση, μιλήστε. Εάν ένα παιδί σας μιλάει για αυτήν, πάρτε το στα σοβαρά. Όλα τα παιδιά αξίζουν να ακουστούν, να προστατευτούν και να βοηθηθούν» τονίζει ο Χαράλαμπος Λουκίδης.

Στοιχεία που συγκλονίζουν για το φαινόμενο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως

Σύμφωνα με τον κ. Λουκίδη: «σε 300 ανήλθαν οι υποθέσεις για σεξουαλική κακοποίηση και πορνογραφία παιδιών που χειρίστηκε η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος το 2020, ενώ το 2,6% των δραστών ήταν ανήλικοι. Στην Ελλάδα παρουσιάζεται αύξηση 13,8% στο σύνολο των νέων υποθέσεων που γνωστοποιήθηκαν στην ΔΗΕ

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία η ΔΗΕ το 2020 χειρίστηκε 300 υποθέσεις για σεξουαλική κακοποίηση και πορνογραφία ανηλίκων, σε σύγκριση με 329 υποθέσεις το 2019 και 282 το 2018. Από τις 300 υποθέσεις, σε 76 αναγνωρίστηκαν τα θύματα. Το 27% των θυμάτων ήταν ηλικίας κάτω των 15 ετών και το 89,48% ήταν γένος θηλυκού. Το 2,6% των δραστών ήταν ανήλικοι, ενώ το 95% των δραστών ήταν γένους αρσενικού» εξήγησε.

Ένα στα πέντε παιδιά στην Ευρώπη πέφτει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό ανέρχεται σε 16%. Μόλις δύο στα εκατό παιδιά που βιώνουν σεξουαλική κακοποίηση τολμούν να σπάσουν την σιωπή τους και να απευθυνθούν στις δικαστικές Αρχές. Παράλληλα, μετά την πρώτη καραντίνα η EUROPOL ενημέρωσε ότι τα περιστατικά παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης τετραπλασιάστηκαν».

Σύμφωνα με μελέτη του ΟΗΕ, όπως αναφέρει ο κ. Λουκίδης: «κάθε χρόνο 73.000.000 αγόρια και 150.000.000 κορίτσια υφίστανται σεξουαλική κακοποίηση, ενώ το 2017 αφαιρέθηκαν από τον παγκόσμιο ιστό 259.000 εικόνες και βίντεο παιδικής κακοποίησης χάρη στην άμεση παρέμβαση 48 ανοιχτών γραμμών καταγγελιών που λειτουργούν σε 43 χώρες του κόσμου.

Παγκοσμίως, περίπου 15 εκατομμύρια κορίτσια ηλικίας 15 έως 19 ετών έχουν εξαναγκαστεί σε σεξουαλική επαφή ή σε άλλου είδους σεξουαλικές πράξεις κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Μόνο το 1% των εφήβων κοριτσιών που βίωσαν σεξουαλική βία ανέφεραν ότι αναζήτησαν επαγγελματική βοήθεια.

Στις 28 χώρες, όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, το 90% των εφήβων κοριτσιών που είχαν εξαναγκαστεί σε σεξουαλική επαφή, κατά μέσο όρο, δήλωσαν ότι ο δράστης του πρώτου συμβάντος ήταν γνωστός τους. Στοιχεία από έξι χώρες αποκαλύπτουν ότι φίλοι, συμμαθητές και συνεργάτες συγκαταλέγονται στους πιο συχνά αναφερόμενους δράστες σεξουαλικής βίας εναντίον εφήβων αγοριών.

Το 10%-20% των παιδιών στην Ελλάδα υπολογίζεται πως πέφτουν θύματα διαφορετικών μορφών κακοποίησης.

Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, καταδεικνύουν  το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών που κακοποιούνται δεν το αναφέρουν ποτέ. Ένα στα τρία κορίτσια και ένα στα πέντε αγόρια θα κακοποιηθούν σεξουαλικά πριν την ηλικία των 18 ετών.

Τα παιδιά με αναπηρία διατρέχουν τρεις με τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα βίας. Τα παιδιά γίνονται θύματα σωματικής και συναισθηματικής βίας και ότι το 10%-20% των παιδιών στην Ελλάδα υπολογίζεται πως πέφτουν θύματα διαφορετικών μορφών κακοποίησης.

Παγκοσμίως, το 1 στα 4 παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών – 176 εκατομμύρια – ζουν με μητέρα που υφίσταται βία από το σύντροφό της. Είναι ελάχιστα τα περιστατικά που καταγγέλλονται στις αρμόδιες υπηρεσίες.

Σε διεθνές επίπεδο, η online αναμετάδοση της κακοποίησης παιδιών αυξάνεται και γίνεται ακόμη πιο διαδεδομένη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί εμπόδισαν τους παραβάτες να κακοποιούν δια ζώσης τα παιδιά».

Κων/νος Χονδρός