Η έρευνα και η επιστημονική γνώση στην Απάνω Μεριά

Η ΚΟΙΝΣΕΠ Απάνω Μεριά, στο πλαίσιο της προσπάθειας για την ανάδειξη, προστασία και διατήρηση της Απάνω Μεριάς, ξεκινάει ένα νέο εγχείρημα που έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός “αντιπαραδείγματος επισκεψιμότητας” στις Κυκλάδες μέσα από ένα πρόγραμμα έρευνας και εθελοντισμού. Ενόψει της ταχύτατης αύξησης της επισκεψιμότητας στη Σύρο, στόχος της ΚΟΙΝΣΕΠ είναι το να παραμείνει η Απάνω Μεριά ένα μέρος ανέγγιχτο από το μαζικό τουρισμό, στο οποίο θα λαμβάνουν χώρα μόνο ήπιες και βιώσιμες δραστηριότητες που θα προστατεύουν και θα αναδεικνύουν τα μοναδικά χαρακτηριστικά της περιοχής. Ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του προγράμματος , είναι η αρχή συγκρότησης μιας βάσης επιστημονικών δεδομένων για την προστατευόμενη περιοχή, η οποία θα είναι προσβάσιμη σε όποιον θέλει να την χρησιμοποιήσει για την έρευνά του. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, δημιουργήθηκε μια ερευνητική βάση, ένας χώρος που θα καλύπτει τις ανάγκες για στέγαση των επισκεπτών/ ερευνητών που θα συμμετέχουν στα προγράμματα της ΚΟΙΝΣΕΠ και επιπλέον θα τους παρέχει χώρο εργασίας και διατροφή, με όραμα την υποστήριξη του εναλλακτικού και βιώσιμου τουρισμού που έχει θετικό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία και το περιβάλλον.

“Η Απάνω Μεριά είναι ένας κήπος της Εδέμ”

Όπως μας εξηγούν τα  μέλη της ΚΟΙΝΣΕΠ, η Απάνω Μεριά έχει ένα ιδιαίτερο οικοσύστημα που είναι ενταγμένο στο δίκτυο Natura. Η Aπάνω Μεριά είναι ένας κήπος της Εδέμ, λένε χαρακτηριστικά, αλλά δυστυχώς ο κόσμος δεν το έχει καταλάβει αυτό. “Εφόσον η αύξηση της επισκεψιμότητας στο νησί είναι κάτι αναπόφευκτο και θεμιτό για μια μεγάλη μερίδα των κατοίκων, σκεφτήκαμε ότι αυτό που μπορούμε να κάνουμε εμείς είναι να δείξουμε ένα άλλο είδος επισκεψιμότητας από αυτό που έχουμε συνηθίσει. Ο τουρισμός, όπως τον ξέρουμε, είναι ακραία καταναλωτικός και δημιουργεί προβλήματα τα οποία μετά καλείται να αντιμετωπίσει συνολικά η κοινωνία και το οικοσύστημα. Είναι αυτοκαταστροφικό αυτό το μοντέλο τουρισμού. Εμείς, αυτό που θέλουμε, είναι να προωθήσουμε την ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει μια επισκεψιμότητα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, η οποία δεν καταναλώνει μόνο αλλά έρχεται για να μελετήσει, να αναδείξει και να προστατεύσει τον τόπο και φεύγοντας να αφήσει πίσω της επιστημονική γνώση αντί για σκουπίδια. Αυτή η γνώση θα μελετηθεί και θα χρησιμοποιηθεί στην πορεία ώστε να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε και αύριο νησί, Απάνω Μεριά, παραλίες κτλ”

“Να αλλάξουμε τον κόσμο”

Η Σύρος, είναι γνωστό πως αποτελούσε πάντα αντικείμενο επιστημονικού ενδιαφέροντος λόγω της μοναδικής γεωλογίας της. Παρέχοντας σε νέους επιστήμονες, τελειόφοιτους κ.α. ένα μέρος να μείνουν , να εργαστούν, να φάνε και να κοινωνικοποιηθούν, τους δίνεται η ευκαιρία να παραμένουν ένα εύλογο διάστημα στο νησί ώστε να είναι παραγωγικοί και να ολοκληρώνουν την έρευνα και την εργασία τους, αφήνοντας πίσω σημαντικό έργο και γνώση. “Αυτό που στήνουμε είναι ουσιαστικά ένα ευρύτατο πρόγραμμα έρευνας και εθελοντισμού για τη Σύρο και για να το υποστηρίξουμε, φτιάξαμε αυτόν το χώρο που θα καλύπτει όλες τις ανάγκες που έχει ένας επιστήμονας όταν έρχεται στο νησί για να κάνει την έρευνά του. Θέλουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που ο κόσμος αντιλαμβάνεται την επισκεψιμότητα και να δώσουμε ένα απτό παράδειγμα. Θέλουμε να ζούμε με αξιοπρέπεια και να αλλάξουμε τον κόσμο. Αν το καταφέρουμε έστω και λίγο, θα έχει νόημα η ύπαρξή μας στον πλανήτη” λένε οι άνθρωποι της ΚΟΙΝΣΕΠ.

Ο χώρος φιλοξενίας

Ο χώρος μπορεί να φιλοξενήσει έως 12 άτομα κάθε φορά τα οποία αναμένεται να παραμείνουν για τουλάχιστον δύο εβδομάδες, χωρίς ανώτατο χρονικό όριο. Οι συμμετέχοντες θα ζουν και θα εργάζονται μαζί, θα αλληλεπιδρούν και θα συνεργάζονται με άτομα που μοιράζονται τα ίδια ενδιαφέροντα από όλο τον κόσμο. Η διαμονή στη βάση της KOINΣΕΠ θα είναι δωρεάν, ενώ προσφέρεται πρωινό και μεσημεριανό, όπως επίσης και μετακίνηση στο πεδίο και στις εκάστοτε δραστηριότητες. Η επιλογή θα γίνεται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου. Γίνονται δεκτά ενήλικα άτομα κάθε ηλικίας ενώ προτιμώνται άτομα με εκπαιδευτικό / επαγγελματικό υπόβαθρο σχετικό με την οικολογία, τη βιολογία, τη γεωλογία, τη μηχανική, την επικοινωνία, την περιβαλλοντική εκπαίδευση ή την περιβαλλοντική διακυβέρνηση.

Οι δραστηριότητες της ΚΟΙΝΣΕΠ

Οι ερευνητές και οι εθελοντές θα έχουν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν ανεξάρτητη έρευνα πεδίου στην Σύρο καθοδηγούμενοι από το ίδρυμα προέλευσής τους, να συμμετέχουν στο πρόγραμμα “Μελέτης Βιωσιμότητας και Κοινωνικής Καινοτομίας”, στη χαρτογράφηση μονοπατιών του νησιού της Σύρου, στον πειραματικό σχεδιασμό και τη σύνταξη προτάσεων για τη διαχείριση των οικοσυστημάτων, στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων και του κοινού σχετικά με την αξία της προστασίας του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης, να διενεργούν επιτόπια έρευνα για την καταγραφή και αξιολόγηση της βιοποικιλότητας των οικοσυστημάτων του νησιού και των παραγόντων που τα επηρεάζουν με έμφαση στην προστατευόμενη περιοχή της Απάνω Μεριάς, να συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με τις παραδοσιακές γνώσεις για την ενδημική χλωρίδα και πανίδα του νησιού καθώς και τις παραδοσιακές πρακτικές διαχείρισης τους, να δημιουργούν και να εμπλουτίζουν χάρτες (GIS) της προστατευόμενης περιοχής με δεδομένα σχετικά με τη χλωρίδα, την πανίδα, τα μονοπάτια και τις υπάρχουσες χρήσεις και δραστηριότητες, να υποστηρίζουν την ομάδα επικοινωνίας στη δημιουργία καμπανιών προσέγγισης και ενημέρωσης του κοινού και την ομάδα εκπαιδευτών στα εργαστήρια και σεμινάρια σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα, να χρησιμοποιήσουν το εργαστήριο Precious Plastic για την έρευνα τους και να μάθουν στην πράξη για την ανακύκλωση πλαστικού κ.α.

Τέλος, η ΚΟΙΝΣΕΠ Απάνω Μεριά, μέσω αυτού του εγχειρήματος, σκοπεύει να στηρίξει και το έργο άλλων φορέων με τους οποίους συνεργάζεται, όπως η We Live Together, η Aegean Rebreath, το Αρχιπέλαγος κ.α.