Το νερό μας αφορά

Με το σύνθημα “water matters / το νερό μας αφορά“, το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων (Ι.ΘΑ.ΒΙ.Π.Ε.Υ.) του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) σε συνεργασία με την Μονάδα Εκπαίδευσης,  έχει αναλάβει την υλοποίηση του έργου με τίτλο «Αύξηση της γνώσης για τη σημασία της καλής κατάστασης των υδάτινων σωμάτων», στο πλαίσιο του χρηματοδοτικού μηχανισμού του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.

Η ομάδα έργου του Water Matters, στο πλαίσιο της εκστρατείας ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης, την Τρίτη 2 Μαΐου (17.00-20.00) θα βρίσκεται στην Ίο, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δήμου Ιητών ενώ την Πέμπτη 4 Μαΐου (17.30-20.00) θα επισκεφθεί την Σαντορίνη, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Δημοτικού Αθλητικού Πολιτιστικού Περιβαλλοντικού Οργανισμού Σαντορίνης (ΔΑΠΠΟΣ), για να πραγματοποιήσει ποικίλες βιωματικές δράσεις με τους/τις μαθητές/τριες του νησιού, καθώς και μια ημερίδα όπου θα συζητηθούν τα θέματα της χρήσης του νερού με τους κατοίκους και τους επαγγελματίες των νησιών.

Προστατεύοντας τα υδάτινα οικοσυστήματα

Στόχος του έργου είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης μαθητικού κοινού, κατοίκων  και επισκεπτών στα νησιά Σαντορίνη, Ίο, Λέρο, Κάλυμνο, Ψέριμο και Τέλενδο  με σκοπό την ανάδειξη των  πιέσεων που υφίστανται τα υδάτινα σώματα και την επιδίωξη της αύξησης της κατανόησης της σημασίας/αξίας των υδάτινων πόρων από πλευράς του μαθητικού πληθυσμού, σε τοπικό επίπεδο.

Μέσω της εφαρμογής ποικίλων εκπαιδευτικών/ενημερωτικών και βιωματικών δράσεων, όπως ανάπτυξη ψηφιακού υλικού, επιμόρφωση εκπαιδευτικών, βιωματικές δράσεις πεδίου με μαθητές, πολιτιστικές δράσεις με μαθητές, προβολή και παρουσίαση δράσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικές ημερίδες και science cafe, θα προβληθεί η ανάγκη για βελτίωση της περιβαλλοντικής κατάστασης αλλά και της μείωσης των δυσμενών επιπτώσεων της ρύπανσης καθώς και άλλων ανθρώπινων δραστηριοτήτων στα υδάτινα οικοσυστήματα. Μέσα από τις δράσεις αυτές, το έργο επιδιώκει να συνεισφέρει στην συνεργασία μεταξύ δημόσιων, ιδιωτικών και κοινωνικών φορέων, καθώς και των μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις περιοχές στόχους, αποσκοπώντας στην καλλιέργεια της γνώσης και της στάσης για μια ολοκληρωμένη διαχείριση των υδατικών πόρων ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση και τη βελτίωση της κατάστασης του νερού.

Οι συμμετέχοντες στην εκστρατεία θα επωφεληθούν τόσο σε γνωσιακό επίπεδο, εφόσον θα κατανοήσουν καλύτερα τους διάφορους μηχανισμούς που συνδέονται με την αειφορική διαχείριση του νερού στο παρελθόν και στο τώρα, όσο και σε επίπεδο καλλιέργειας δεξιοτήτων με την τεχνολογία, καλλιέργειας τεχνολογικού γραμματισμού, καλλιέργειας υπεύθυνης στάσης και ανάληψης ευθύνης.

Στην εκστρατεία συμμετέχουν εκπαιδευτικοί / μαθητές Α΄βάθμιας & Β΄βάθμιας εκπαίδευσης / παράγοντες τοπικής αυτοδιοίκησης / περιβαλλοντικές ομάδες πολιτών / επιχειρηματίες που ζουν και εργάζονται / μαθητεύουν / κινητοποιούνται στα νησιά-στόχους.

Οι δύο φάσεις του έργου

Η εκστρατεία ευαισθητοποίησης “water matters / το νερό μας αφορά” περιλαμβάνει 2 φάσεις:

Η πρώτη φάση του έργου εστίαζε στην επικοινωνία με τους φορείς των νησιών (τοπική αυτοδιοίκηση, σχολικές μονάδες, περιβαλλοντικές ομάδες πολιτών, κ.α.) και αφορούσε στη διοργάνωση και υλοποίηση διαδικτυακών δράσεων και επιμορφωτικών σεμιναρίων με τη συμμετοχή κυρίως της μαθητικής κοινότητας των νησιών.

Στη δεύτερη φάση, θα πραγματοποιηθούν δύο επισκέψεις σε διαφορετικές περιόδους (Άνοιξη και Φθινόπωρο 2023) στο σύνολο των νησιών, με σκοπό την υλοποίηση ποικίλων δράσεων προβολής του έργου.

Κατά τη διάρκεια της 1ης επίσκεψης θα διοργανωθούν βιωματικά εργαστήρια, δράσεις πεδίου και workshops, με θέμα τη σημασία της καλής κατάστασης των υδατικών πόρων, που θα απευθύνονται σε μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς και ευρύ κοινό. Στο πλαίσιο αυτών των βιωματικών εργαστηρίων, θα γίνει επίδειξη των μεθοδολογιών δειγματοληψίας νερού, καθώς και επίδειξη της τοποθέτησης και λειτουργίας ενός σταθμού παρακολούθησης υδάτων και επεξήγησης του τρόπου λειτουργίας του. Επιπλέον, όπου επιτρέπουν οι κλιματολογικές συνθήκες, θα γίνει επίδειξη και τοποθέτηση ενός εναλλακτικού συστήματος συλλογής νερού από τους υδρατμούς της ομίχλης. Οι μαθητές/τριες και το ευρύ κοινό που θα συμμετέχουν στις δράσεις αυτές θα έρθουν σε επαφή με επικαιροποιημένες επιστημονικές μεθοδολογίες, καθώς και εναλλακτικές μεθόδους αξιοποίησης και επαναχρησιμοποίησης του νερού.

Επίσης, θα διοργανωθεί ενημερωτική εκδήλωση/ημερίδα με θέμα τη σημασία της καλής κατάστασης των υδάτινων σωμάτων και την ανάδειξη των πιέσεων που υφίστανται σε συνεργασία και με αρμόδιους τοπικούς φορείς (δήμο, σχολικές μονάδες, πολιτιστικές ομάδες, μουσεία, τοπικές περιβαλλοντικές οργανώσεις, κλπ.).

Θα ακολουθήσει συζήτηση ανταλλαγής ιδεών, εμπειριών και μαρτυριών για την αειφορική χρήση του νερού και τις τοπικές παραδόσεις εξοικονόμησης νερού των νησιών, προκειμένου να εμπλουτιστεί ο Οδηγός Καλών Πρακτικών.

Τέλος, θα πραγματοποιηθεί καταγραφή μαρτυριών σε μορφή συνεντεύξεων που αφορούν τις εμπειρίες των κατοίκων σχετικά με την εξοικονόμηση και χρήση του νερού σε παλαιότερα χρόνια και πώς αυτή έχει εξελιχθεί με το πέρασμα των χρόνων. Οι ατομικές ή/και ομαδικές συνεντεύξεις-μαρτυρίες από εκπροσώπους τοπικών φορέων και γέροντες/ντισες, θα παρθούν με την επιστημονική καθοδήγηση ειδικών επικοινωνίας, για τη δημιουργία ηχητικών ιστοριών (podcasts) και βίντεο-μαρτυριών (audiograms) για την αειφορική χρήση του νερού στο παρελθόν και στο σήμερα.

Η δεύτερη επίσκεψη της 2ης φάσης προβλέπεται να πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο του 2023, κατά τη διάρκεια της οποίας θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα του προγράμματος (ανεπτυγμένο ψηφιακό υλικό, Οδηγός Καλών Πρακτικών, κλπ.) ξεχωριστά για κάθε ένα από τα νησιά που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Το έργο «Αύξηση της Γνώσης για τη Σημασία της Καλής Κατάστασης των Υδάτινων Σωμάτων» υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος «Διαχείριση Υδάτων» με συγχρηματοδότηση από την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία μέσω των EEA Grants και το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Τα EEA Grants (Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου) αποσκοπούν στη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων και στην ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων με 15 ευρωπαϊκές χώρες, ανάμεσα στις οποίες είναι και η Ελλάδα.