ΚΕΘΙ Σύρου: "Το δικαίωμα των γυναικών στην προάσπιση των αναπαραγωγικών τους δικαιωμάτων"

Τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, αλλά και το δικαίωμα των γυναικών στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη, συνιστούν νομικά και κοινωνικά κατεκτημένα στην ελληνική κοινωνία εδώ και περίπου 40 χρόνια.

Συγκεκριμένα, με τον Νόμο 1609/1986 «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασίας της υγείας της γυναίκας και άλλες διατάξεις» γίνεται η αρχή της νομιμοποίησης των αμβλώσεων, αλλά και της προστασίας της υγείας των γυναικών σε νοσοκομεία, όπου η διακοπή της εγκυμοσύνης ενεργείται με τη συναίνεση της εγκύου από εξειδικευμένους/-ες γιατρούς.

Επιπλέον, διεθνείς συνθήκες, διακηρύξεις, ευρωπαϊκές συστάσεις και οδηγίες θεσμικών φορέων, ευρωπαϊκών και διεθνών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων (Συμβούλιο της Ευρώπης, ΟΗΕ, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Ευρωκοινοβούλιο, Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, UN WOMEN κ.λπ.) ορίζουν τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα των γυναικών ως διεθνώς αναγνωρισμένα και νομικά κατοχυρωμένα ανθρώπινα δικαιώματα.

Για παράδειγμα, το 1994, στη Διεθνή Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών στο Κάιρο, η αναπαραγωγική υγεία παύει να σχετίζεται μόνο με την απουσία νόσου και ορίζεται ως «κατάσταση πλήρους φυσικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας».

Την επόμενη χρονιά, στην 4η Παγκόσμια Διάσκεψη του ΟΗΕ για τις Γυναίκες στο Πεκίνο, ψηφίζεται Πρόγραμμα Δράσης για 12 τομείς, στους οποίους πλέον, συγκαταλέγεται και η υγεία των γυναικών. Σύμφωνα με το άρθρο 96 της Πλατφόρμας Δράσης, τα ανθρώπινα δικαιώματα των γυναικών περιλαμβάνουν τον πλήρη έλεγχο και την υπεύθυνη και ελεύθερη απόφαση της κάθε γυναίκας για όλα τα θέματα που αφορούν στη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγείας της, χωρίς διακρίσεις, εξαναγκασμό και άσκηση βίας.

Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Απρίλιο του 2024, οι ευρωβουλευτές/-τριες ζητούν να κατοχυρωθεί το δικαίωμα στην άμβλωση στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, αίτημα που έχουν εκφράσει αρκετές φορές στο παρελθόν. Οι ευρωβουλευτές/-τριες καταδικάζουν την οπισθοδρόμηση όσον αφορά τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων, καθώς και όλες τις προσπάθειες περιορισμού ή κατάργησης των υφιστάμενων μέτρων προστασίας της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας και των συναφών δικαιωμάτων που παρατηρούνται παγκόσμια, συμπεριλαμβανομένων χωρών της ΕΕ. Το κείμενο παροτρύνει τα κράτη μέλη να αποποινικοποιήσουν πλήρως την άμβλωση σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ του 2022, καθώς και να άρουν και να καταπολεμήσουν τα εμπόδια στην άμβλωση.

Από όλα τα προαναφερθέντα, γίνεται αντιληπτό ότι είναι σημαντικό να προστατεύουμε το αναφαίρετο δικαίωμα των γυναικών στην αναπαραγωγική και σεξουαλική τους υγεία, ενάντια σε κάθε είδους αναχρονιστικές και αντιδραστικές δημόσιες τοποθετήσεις.

Οι γυναίκες, ως διαχειρίστριες της ζωής και των σωμάτων τους, είναι ικανές να αποφασίζουν για το αν, το πότε και υπό ποιες προϋποθέσεις θα τεκνοποιήσουν. Από εκεί και πέρα, δυστυχώς, φαίνεται ότι υπάρχουν ακόμα και σήμερα βαθιά σεξιστικές και πατριαρχικές απόψεις, οι οποίες στοχεύουν στον έλεγχο της γυναικείας συμπεριφοράς, στη δημιουργία ενοχών και στην ηθική ποινικοποίηση κεκτημένων δικαιωμάτων. Ευτυχώς όμως, ταυτόχρονα, υψώνονται φωνές που υπερασπίζονται την αυτοδιάθεση του σώματος των γυναικών, στηρίζουν τις αποφάσεις τους και αναγνωρίζουν οποιαδήποτε αμφισβήτηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους ως αυτό που είναι στην πραγματικότητα… δηλαδή έμφυλη βία.