Το "Πάσχα" του καλοκαιριού

Με μεγαλοπρέπεια και κατάνυξη εορτάστηκε και φέτος στις Κυκλάδες η Κοίμηση της Θεοτόκου, η μεγαλύτερη θρησκευτική γιορτή του καλοκαιριού.

Χιλιάδες πιστών συνέρρευσαν στο νησιωτικό σύμπλεγμα, όπως κάθε χρόνο, για να προσκυνήσουν τις εικόνες Της, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις βρέθηκαν με θαυματουργό τρόπο, αποτελώντας κίνητρο για τη δημιουργία Ιερών Ναών στη χάρη της. Παράλληλα δεν ήταν λίγοι εκείνοι που παρακάλεσαν για τη βοήθεια Της, καθώς στον Ελληνικό λαό η επίκληση της Παναγίας είναι η περισσότερο καθιερωμένη.

Γιορτή χαράς και αγαλλιάσης

Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια που είναι αφιερωμένα στη Θεοτόκο υποδέχτηκαν υπέρλαμπρα τους επισκέπτες του Δεκαπενταύγουστου και οι πλατείες στις πόλεις και στα χωριά “φόρεσαν τα καλά τους. Η γιορτή της Παναγίας θεωρείται ένα από τα από τα μεγαλύτερα Πανηγύρια, όπου πέρα από το προσκύνημα οι πιστοί συμμετέχουν με χαρά στις εορταστικές εκδηλώσεις που διοργανώνονται στη χάρη Της, με τα τραγούδια, τους χορούς και το καλό παραδοσιακό φαγητό να έχουν τον πρώτο λόγο.

Η μέρα αυτή δεν είναι στις περισσότερες περιπτώσεις ημέρα πένθους για μια αγαπημένη γυναίκα που “έφυγε”, αλλά γιορτή χαράς και αγαλλίασης για το σμίξιμο της μητέρας με τον αγαπημένο της γιο, την άνθηση της φύσης, την πλημμύρα των συναισθημάτων, την επιστροφή των ανθρώπων στη γενέθλια γη τους.

Μεγαλοπρεπείς εορτασμοί σε Τήνο και Πάρο

Το επίκεντρο των μεγαλοπρεπών εορτασμών στις Κυκλάδες αποτελεί αδιαμφισβήτητα η Τήνος με την εικόνα των πιστών που ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια γονατιστοί, μέχρι την εικόνα, να αντικατοπτρίζει την ιδιαίτερη σημασία αυτής της ημέρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι, η Κοίμηση της Θεοτόκου συμπίπτει με την επέτειο μνήμης του τορπιλισμού του καταδρομικού “ΕΛΛΗ” από τους Ιταλούς. Φέτος συμπληρώνεται η 73η επέτειος, η οποία εορτάστηκε -όπως κάθε χρόνο -με σχετική δέηση και ρίψεις στεφάνων.

Ένα ακόμη εντυπωσιακό προσκύνημα λαμβάνει χώρα τις ημέρες αυτές και στην Εκατονταπυλιανή της Πάρου, η οποία αποτελεί κάθε χρόνο πόλο έλξης για χιλιάδες πιστούς, που παρακολουθούν με κατάνυξη τη λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας και του επιταφίου της.

Πέρα όμως από τα δύο αυτά προσκυνήματα, πολλά νησιά του Νομού διατηρούν έθιμα και παραδόσεις τις ημέρες του Δεκαπενταύγουστου, που προσδίδουν ιδιαίτερο χρώμα στη μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας.

Παναγία η Φανερωμένη στο Κουφονήσι

Στις Μικρές Κυκλάδες, η Παναγία γιορτάζει στο εκκλησάκι της Φανερωμένης στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους κατοίκους και κατόπιν μεταφέρονται με τα καΐκια, τα οποία κάνουν αγώνες για το ποιος θα περάσει τον άλλο στο Πάνω Κουφονήσι. Με την επιστροφή ντόπιοι και ξένοι το γλεντούν μέχρι πρωίας στα μαγαζιά του νησιού, με μουσική, κρασί, ούζο και θαλασσινούς μεζέδες για τους οποίους έχουν φροντίσει οι ψαράδες.

Ξυλοπαναγιά στη Σέριφο

Το τριήμερο πανηγύρι της Ξυλοπαναγιάς, της αρχαιότερης εκκλησίας της Σερίφου, στο χωριό Παναγιά, ξεκινά με ένα πρωτότυπο έθιμο. Σύμφωνα με την παράδοση, όποιο ζευγάρι “ανοίξει” τον χορό γύρω από τη γέρικη ελιά στο προαύλιο του ναού παντρεύεται μέσα στον χρόνο. Και επειδή τίθεται θέμα ταχύτητας, τα “τσακώματα”, δηλαδή οι καβγάδες, που στήνονταν παλαιότερα μεταξύ των ανδρών για την ομορφότερη γυναίκα, έδωσαν το όνομά τους στο πανηγύρι.

Στην Παναγία την Πανοχωριανή στην Αμοργό οι τοπικές σπεσιαλιτέ είναι αυτές που ξεχωρίζουν, με το πατατάτο και το ξιδάτο να κλέβουν τις εντυπώσεις, με τη φημισμένη “ψημένη” ρακή του νησιού να έχει την πρώτη θέση στο τραπέζι.

Η Παναγία η Τουρλιανή στην Άνω Μερά της Μυκόνου είναι μία από τις τρεις-τέσσερις πιο σημαντικές Παναγίες, που εορτάζεται με μεγαλοπρέπεια, κατάνυξη, αλλά και μεγάλη συμμετοχή τόσο των Μυκονιατών, όσο και των επισκεπτών. Χαρακτηριστικό είναι ότι τον Δεκαπενταύγουστο στολίζεται κανονικά και προσκυνάται ο Επιτάφιος της Εκκλησίας με εικόνα της Παναγίας.

Παναγία η Θαλασσινή στην Άνδρο

Το κάστρο της Φανερωμένης είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της Άνδρου, κοντά στο χωριό Κοχυλού. Εκεί γίνεται το μεγάλο πανηγύρι για την Παναγία τη Φανερωμένη, που η εκκλησία της είναι μέσα στο φρούριο. Φημισμένο είναι επίσης και το πανηγύρι της Παναγίας της Θαλασσινής στην Ανδρο ξεχωρίζει για τα βιολιά που δεν σταματούν να παίζουν πάρα μόνο όταν ο ήλιος ανατείλει,τη φρουτάλια και την ντόπια σουμάδα. Μετά τη Θεία Λειτουργία, οι προσκυνητές περνούν από όλα τα γειτονικά σπίτια που ο νοικοκύρης του ή η νοικοκυρά έχουν την ονομαστική τους εορτή, για να ευχηθούν και να κεραστούν ποτό και γλυκά.

Παναγία η Γκρεμιώτισσα στην Ίο

Ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια έχει και ο εορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Παναγιά τη Γκρεμιώτισσα στην Ίο. Η γραφική νησιώτικη εκκλησία είναι χτισμένη πάνω σε απρόσιτο γκρεμό.
Σύμφωνα με την παράδοση, η θαυματουργή εικόνα της Κοιμήσεως ταξίδεψε από την τουρκοκρατούμενη Κρήτη και έφθασε στα φιλόξενα ακρογιάλια του νησιού σε μια μικρή σχεδία με ένα αναμμένο καντήλι. Στο πιο περίβλεπτο μέρος της Χώρας, δίπλα σε ένα γερο-φοίνικα που θυμίζει την παλαιά ονομασία του νησιού “Φοινίκη”, η Γκρεμιώτισσα, όπως λένε οι νησιώτες, “εποπτεύει και φυλάει το νησί της από κάθε κακό”.

Παναγία η Καστριανή στην Κέα

Η Παναγιά η Καστριανή στη Τζιά δεσπόζει σε έναν απότομο βράχο πάνω από το Αιγαίο, 12,5 χιλιόμετρα βορειανατολικά της Χώρας. Στο παραδοσιακό πανηγύρι που γίνεται προς τιμήν Της, όλο το νησί γιορτάζει με ζωντανή νησιώτικη μουσική, ενώ οι νοικοκυρές σερβίρουν το παραδοσιακό πατατάτο, με τη συνοδεία άφθονου κρασιού.

Παναγία η Κανάλα στην Κύθνο

Μεγάλο πανηγύρι γίνεται κάθε χρόνο στο μοναστήρι της Παναγίας “Τόσο Νερό” στη Σίφνο και στην εκκλησία της Κοιμήσεως στη Φολέγανδρο, ενώ στην Κύθνο, στο Μοναστήρι της Παναγιάς του Νίκους στη Χώρα καταφθάνουν περπατώντας οι πιστοί από όλο το νησί. Στο πανηγύρι προσφέρονται ντομάτες γεμιστές και κρέας ψητό και το γλέντι κρατά για ώρες. Την ίδια μέρα γιορτάζει και η προστάτιδα του νησιού, η Παναγιά η Κανάλα, προς τιμήν της οποίας διοργανώνονται λαμπρές εορταστικές εκδηλώσεις.