Αυξάνεται η τάξη των νεόπτωχων

Της ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΣΥΛΙΒΑΝΗ

Ολοένα και περισσότεροι πολίτες εντάσσονται στη λίστα των ανέργων του ΟΑΕΔ. Άνθρωποι που έχασαν την εργασίας τους, είτε γιατί η επιχείρηση που εργαζόταν έκλεισε, είτε γιατί απολύθηκαν λόγω της αδυναμίας του εργοδότη.

Η ανεργία μαστίζει την κοινωνία, απόρροια των οικονομικών μέτρων που έχουν λάβει οι κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια. Απόγνωση, δυστυχία, αβεβαιότητα για το μέλλον. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αποδεικνύουν με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο της κατάστασης που επικρατεί.

Στοιχεία που σοκάρουν

Στο Νότιο Αιγαίο, η ανεργία σκαρφάλωσε στο 18%, έναντι του 11,9% που κυμαινόταν το δ' τετράμηνο του 2012. Αριθμός πραγματικά τρομακτικός, αλλά και αποδεικτικό των σημείων των καιρών, ακόμη και για την ελληνική περιφέρεια και δη τη νησιωτική.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ που πραγματοποίησε η “Κοινή Γνώμη” στον ΟΑΕΔ και με τα στοιχεία που συνέλεξε, η ανεργία δυστυχώς δεν κάνει διακρίσεις. Δεν ξεχωρίζει φύλλο, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο. Πλέον, όλοι βρίσκονται στην ίδια μέγγενη. Γυναίκες, άνδρες, νέοι. Οικογενειάρχες που έχασαν την εργασία τους, άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας που ψάχνουν απεγνωσμένα μία εργασία προκειμένου να μαζέψουν τα απαραίτητα ένσημα για να βγουν σε σύνταξη, αλλά και να μπορέσουν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Πολίτες που μέχρι χθες είχαν μια εργασία και έκλεισε η επιχείρηση ή που απολύθηκαν λόγω μειώσεων προσωπικού. Νέοι που με ένα πτυχίο στο χέρι ψάχνουν να βρουν μία δουλειά, ακόμη και εάν δεν συνάδει με το αντικείμενο των σπουδών τους.

Σε σχέση με πέρυσι στη Σύρο, αλλά και στο νομό Κυκλάδων, ο κατάλογος των ανέργων αυξήθηκε τρομακτικά. Σημαντικό στοιχείο είναι ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο και μέχρι σήμερα, έχουν αυξηθεί οι απολύσεις εργαζομένων που ήταν σε επιχειρήσεις για πολλά χρόνια. “Δε μιλάμε για εποχιακούς, δε μιλάμε για εργασία παρ-τάιμ, μιλάμε όμως για άτομα που εργαζόταν πολλά χρόνια σε μια επιχείρηση”, δήλωσε χαρακτηριστικά η προϊσταμένη του ΟΑΕΔ, Ειρήνη Περδίκη.

Σύμφωνα με την ίδια, οι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ είναι άτομα όλων των ηλικιών. Πρόβλημα τεράστιο αντιμετωπίζουν οι πολίτες άνω των 50 χρονών που δε βρίσκουν εργασία, καθώς και άτομα νεαρής ηλικίας που ολοκληρώνουν τις σπουδές τους και δε βρίσκουν εργασία. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί και της δεινής οικονομικής κατάστασης που υπάρχει, είναι ότι οι επιχειρηματίες δυσκολεύονται ακόμη και να ενταχθούν σε προγράμματα που τους επιτρέπουν να προσλάβουν πτυχιούχους,υπό το φόβο της επόμενης μέρας.

Δυστυχώς, ακόμη και η έναρξη της τουριστικής περιόδου δε φαίνεται ότι θα δώσει “ανάσα” στους ανέργους. Οι επιχειρήσεις που θα δραστηριοποιηθούν θα προσλάβουν μόνο τα άτομα που προσλαμβάνουν κάθε χρόνο, τους στάνταρ δηλαδή, αφού θεωρείται σχεδόν αδύνατο ο τουριστικός κλάδος να μπορεί να απορροφήσει επιπλέον ανέργους.

Τι συμβαίνει πανελλαδικά

Σε επίπεδα που πραγματικά σοκάρουν, εκτινάχθηκε η ανεργία τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2012, δηλαδή το δ' τετράμηνο της περσινής χρονιάς. Συγκεκριμένα, στο 26% έναντι 24,8% του προηγούμενου τριμήνου και 20,7% του αντίστοιχου τριμήνου 2011. Αποτέλεσμα, για όλο το 2012, η ανεργία να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στο 24,2%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 1.295.535 άτομα και μέσα σε έναν χρόνο προστέθηκαν στον «μαύρο κατάλογο» 269.658 άτομα, δηλαδή αυξήθηκε κατά 5,2% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 26,3% σε σχέση με το δ΄ τρίμηνο 2011.

Και όλα αυτά είναι αποτέλεσα της βαθιάς ύφεσης που βιώνει η χώρα.

Να σημειωθεί, ότι την αρνητική πρωτιά έχει η Δυτική Μακεδονία (30,1% από 25% το δ΄ τρίμηνο 2011) και την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν η Στερεά Ελλάδα (28,6% από 23,8%), η Κεντρική Μακεδονία (27,9% από 22,8%), η Αττική όπου διαμένουν τα περίπου 2/3 του πληθυσμού (27,8% από 21,7%) και η Δυτική Ελλάδα (27,2% από 19,6%). Ακολουθούν, η Ήπειρος (25,5% από 19,2%), η Θεσσαλία (24,4% από 19,4%), η Κρήτη (23% από 17,8%), η Ανατολική Μακεδονία-Θράκη (22% από 21,1%), το Βόρειο Αιγαίο (21,5% από 16,8%), η Πελοπόννησος (20,4% από 16,8%) και τα Ιόνια Νησιά (17,2% από 13,9%).

Το ποσοστό των «νέων ανέργων» πανελλαδικά, δηλαδή των ανέργων που δεν έχουν εργαστεί ποτέ στο παρελθόν, ανέρχεται στο 24% του συνόλου των ανέργων. Ενώ, οι μακροχρόνια άνεργοι, αυτοί που αναζητούν εργασία από 12 μήνες και άνω, ανεξάρτητα εάν είναι «νέοι» ή «παλαιοί» άνεργοι, αποτελούν αντίστοιχα το 65,3%.

Λαμβάνοντας υπόψη το επίπεδο εκπαίδευσης, η κατανομή της ανεργίας έχει ως εξής: το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας παρατηρείται σε όσους δεν έχουν πάει καθόλου σχολείο (41,9%), ενώ ακολουθούν τα άτομα που έχουν απολυτήριο Τριτάξιας Μέσης Εκπαίδευσης (30,9%). Τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρούνται σε όσους έχουν διδακτορικό ή μεταπτυχιακό (14,3%) και στους πτυχιούχους της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Από το σύνολο των ανέργων που αναζητούν μισθωτή απασχόληση, το 42,5% αναζητεί αποκλειστικά πλήρη απασχόληση, ενώ το 47,9% αναζητεί πλήρη, αλλά στην ανάγκη είναι διατεθειμένο να εργαστεί και με μερική απασχόληση. Τέλος, το 9,6% αναζητεί μερική απασχόληση ή δεν ενδιαφέρεται αν θα βρει μερική ή πλήρη απασχόληση.

Ένα ποσοστό ανέργων (4,7%) απέρριψε κάποια πρόταση ανάληψης εργασίας για διάφορους λόγους, κυρίως επειδή: α) δεν εξυπηρετούσε το ωράριο (27,8%), β) δεν εξυπηρετούσε ο τόπος εργασίας (24,4%), γ) δεν ήταν ικανοποιητικές οι αποδοχές (22,3%).

Το ποσοστό ανεργίας των ατόμων με ξένη υπηκοότητα, είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των Ελλήνων υπηκόων (36,9% έναντι 25,0%). Επίσης, το 72,3% των ξένων υπηκόων είναι οικονομικά ενεργό, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το αντίστοιχο των Ελλήνων, το οποίο είναι 51,7%.

Το δ΄ τρίμηνο 2012, βρήκαν απασχόληση 107.201 άτομα, τα οποία ήταν άνεργα πριν από ένα έτος. Παράλληλα, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, 35.626 άτομα μετακινήθηκαν από τον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό σε θέσεις απασχόλησης.

Αντίθετα, 196.341 άτομα, τα οποία ένα χρόνο πριν ήταν απασχολούμενα, σήμερα είναι άνεργα και άλλα 89.433 άτομα που ήταν απασχολούμενα, είναι πλέον οικονομικά μη ενεργά. Επιπλέον, 136.049 άτομα, που πριν ένα έτος ανήκαν στον οικονομικά μη ενεργό πληθυσμό, εισήλθαν στην αγορά εργασίας αναζητώντας απασχόληση, αλλά είναι άνεργα.

Ανά τομέα της οικονομίας, παρατηρείται μείωση στον αριθμό των απασχολούμενων σε όλους τους τομείς. Στον πρωτογενή τομέα η μείωση ανέρχεται σε 2,3%, στον δευτερογενή σε 11,8% και στον τριτογενή σε 5,8%.

Το ποσοστό της μερικής απασχόλησης ανέρχεται στο 8,5% του συνόλου των απασχολουμένων. Από αυτό το υποσύνολο των εργαζομένων, το 63,9% έκανε αυτή την επιλογή διότι δεν μπόρεσε να βρει πλήρη απασχόληση, το 7,4% για άλλους προσωπικούς ή οικογενειακούς λόγους, το 4,8% διότι φροντίζει μικρά παιδιά ή εξαρτώμενους ενήλικες και το 23,9% για διάφορους άλλους λόγους.

Το ποσοστό των μισθωτών, το οποίο εκτιμάται σε 63,1%, εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία ανέρχεται στο 80% του συνόλου των απασχολουμένων.