"Έχει αφεθεί στο έλεός της"

Ανάμεικτα συναισθήματα απογοήτευσης, ελπίδας και προσμονής για τη μέρα όπου η αγαπημένη τους γειτονιά θα σφύζει και πάλι από ζωή, αναδεικνύοντας την απαράμιλλη και αναλλοίωτη στους αιώνες ομορφιά της, προσπαθούν να διαχειριστούν οι κάτοικοι και οι επιχειρηματίες του μεσαιωνικού οικισμού της Άνω Σύρου.

Παρόλο που το ημερολόγιο μας υπενθυμίζει ότι βρισκόμαστε ήδη στην καρδιά του καλοκαιριού, στα άλλοτε πολυσύχναστα σοκάκια της ιστορικής έδρας της Σύρου κυριαρχεί σήμερα μία εικόνα ερήμωσης και εγκατάλειψης, που απειλεί να εξαφανίσει τη διαχρονική και αξιοθαύμαστη αίγλη τους.

Η ισχνή προσέλευση κόσμου, ο οποίος κάποτε περιπλανιόταν νύχτα - μέρα στα λιθόστρωτα δρομάκια του οικισμού, επισκεπτόταν τους επιβλητικούς ναούς και τα μουσεία και κατέκλυζε τα γραφικά μαγαζάκια, προκαλεί ένα μεγάλο “κόμπο” στις καρδιές όσων είχαν την τύχη να γνωρίσουν την Άνω Σύρο στη μεγάλη της άνθηση.

“Αέρας” εγκατάλειψης

Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των κατοίκων να συμβάλουν στην αναζωογόνηση του οικισμού και στην ανάκτηση της χαμένης λάμψης του, ο “κρύος” αέρας που τυλίγει κάθε επισκέπτη, δίνοντας την αίσθηση του ξένου και του αποκομμένου από την αστική πραγματικότητα, φαντάζει ακλόνητος και αήττητος, ελλείψει δραστικότερων μέτρων από τους καθ' ύλην αρμόδιους.

Και ενώ ο λόφος θα μπορούσε να αποτελεί μέχρι σήμερα πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες, που θα θελήσουν να ανακαλύψουν κάθε μυστικό του, η απουσία στρατηγικού σχεδιασμού τουριστικής προβολής και εκμετάλλευσής του από την πλευρά των αρχών του τόπου στέκονται εμπόδιο σε κάθε είδους φιλοδοξία.

Οι επαγγελματίες του οικισμού, οι οποίοι βλέπουν καθημερινά τις επιχειρήσεις τους να “αγκομαχούν”, πασχίζοντας να καλύψουν τα λειτουργικά έξοδα όλο του χρόνου, μόνο την περίοδο του καλοκαιριού, όπου παρατηρείται συνήθως μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, εκφράζουν το παράπονό τους για την αδιαφορία που οι ίδιοι εισπράττουν, κάνοντας λόγο για περιθωριοποίηση της περιοχής από τον υπόλοιπο δήμο.

“Ο οικισμός είναι παραμελημένος από τις αρχές”

Η “Κοινή Γνώμη” κατέγραψε και παρουσιάζει μαρτυρίες ανθρώπων της περιοχής οι οποίοι, ελλείψει εκλεγμένων συμμάχων, αισθάνονται την ανάγκη να υπερασπιστούν μόνοι το “σπίτι” τους, στηριζόμενοι αποκλειστικά στις δικές τους δυνάμεις. “Πώς να είναι κανείς ευχαριστημένος όταν επί έξι μήνες βλέπει να περνούν έξω από το μαγαζί του πέντε άνθρωποι τη μέρα;” αναφέρουν χαρακτηριστικά, εκτιμώντας ότι “ο οικισμός είναι παραμελημένος από τις αρχές”.

Παράλληλα, μιλούν για την πίεση που άσκησαν πέρυσι οι επιχειρηματίες στη δημοτική αρχή προκειμένου να συμπεριληφθεί η Άνω Σύρος στο χάρτη της αστικής συγκοινωνίας. “Τελικά μπήκε mini – bus, αλλά με εισιτήριο, λόγω αντικρουόμενων συμφερόντων με συγκεκριμένους επαγγελματίες του νησιού” τονίζουν, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι “δεν κοιτάζουν το κοινό καλό, αλλά αντιμετωπίζουν ομαδοποιημένα την κοινωνία, εις βάρος μας”.

“Δεν προβάλλεται όπως θα έπρεπε”

Αναφερόμενοι στις ιδιαιτερότητες του οικισμού, κρίνουν πως δεν είναι αξεπέραστες εάν υπάρξει το κατάλληλο ενδιαφέρον από το δήμο. “Πρόκειται για έναν μεσαιωνικό διατηρητέο οικισμό που συνεχίζει να κατοικείται ακόμα. Αυτό δεν προβάλλεται όπως θα έπρεπε” επισημαίνουν, κρίνοντας ότι θα έπρεπε να υπάρχουν και κάποιες άλλες διευκολύνσεις, όπως η τοποθέτηση μηχανήματος ATM, για να μπορούν οι επισκέπτες να κινούνται μέσα στον οικισμό. Επιπλέον, υπογραμμίζουν ότι θα έπρεπε να υπάρχει καλύτερη αξιοποίηση των δημοτικών αιθουσών της περιοχής για τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, που θα συνέβαλαν στη γενικότερη ενδυνάμωσή της. “Σήμερα, λειτουργεί μόνο το Μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη. Το Μουσείο των Παραδοσιακών επαγγελμάτων δεν το έχουν ανοίξει, γιατί υποστηρίζουν ότι δεν έχουν χρήματα. Έτσι, λειτούργησε μόνο το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου από εθελοντή, τον οποίο ανταμείψαμε συμβολικά οι επιχειρηματίες της Άνω Σύρου”, επισημαίνουν.

Επιπροσθέτως, κρίνουν ότι η επιλογή των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων θα έπρεπε να γίνεται αξιοκρατικά και όχι βάσει τοπικών συμφερόντων και γνωριμιών. Τονίζουν δε, ότι η εγκατάλειψη του οικισμού αντικατοπτρίζεται και στην όψη των δημοτικών κτιρίων, τα οποία χρήζουν επισκευής. Ωστόσο, προβλήματα παρουσιάζονται και στον τομέα της καθαριότητας, αφού το σαββατοκύριακο οι επιχειρηματίες αναλαμβάνουν την υποχρέωση να καθαρίσουν τους κάδους, ενώ το άσπρισμα των τοίχων και το πότισμα των λουλουδιών έχει αναλάβει προσωπικά κάτοικος της περιοχής.

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος οι επαγγελματίες της Άνω Σύρου προχώρησαν στην έκδοση διαφημιστικού φυλλαδίου, όπου περιλαμβάνεται ο χάρτης με τα αξιοθέατα και το σύνολο των επιχειρήσεων της περιοχής. “Όταν έχεις έναν μεσαιωνικό διατηρητέο οικισμό, αξίζει τον κόπο να το προβάλλεις. Ένα φυλλάδιο θα μπορούσε και ο ίδιος ο δήμος να διοχετεύσει”, αναφέρουν. Ακούγοντας πολλούς να ψιθυρίζουν ότι “στην Άνω Σύρο, δεν υπάρχει τίποτα”, εξηγούν ότι οι επιχειρήσεις λειτουργούν κυρίως τις απογευματινές και βραδινές ώρες, λόγω μεγαλύτερης επισκεψιμότητας. “Το πρωί όταν δεν έχει κόσμο, δεν είναι εύκολο να ανοίγει κανείς το μαγαζί του”, υπογραμμίζουν.

“Ο πρώην δήμος Άνω Σύρου υποστήριζε τα μαγαζιά του”

Παράλληλα χαρακτηρίζουν “ηρωική” την προσπάθεια που κάνουν πολλοί επιχειρηματίες να κρατήσουν τα καταστήματά τους ανοιχτά, κάνοντας παράλληλα και άλλες εργασίες. “Δεν επιβιώνουμε από τα μαγαζιά μας. Οριακά καλύπτουμε τα λειτουργικά μας έξοδα. Όμως θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε, γιατί αυτά είναι τα “παιδιά” μας”, αναφέρουν. Οι ίδιοι αποδίδουν την πτώση της τουριστικής αγοράς στην αδιαφορία των τοπικών παραγόντων. “Δεν ενδιαφέρονται να προβάλουν το νησί και αυτό είναι εις βάρος όλων μας”.

Ωστόσο, επικρατεί η άποψη πως πριν την εφαρμογή του Καλλικράτη “ο δήμος της Άνω Σύρου υποστήριζε τα μαγαζιά του, κάτι που δεν υφίσταται σήμερα στον ενιαίο δήμο”. Χαρακτηριστικά αναφέρουν “από τότε που συστάθηκε ο ενιαίος δήμος, ενδιαφέρονται μόνο για την Ερμούπολη. Εκεί είναι οι ψήφοι, εκεί είναι όλα. Κανείς δεν ενδιαφέρεται για την Άνω Σύρο και δεν έρχονται ποτέ για να μιλήσουμε”.

Παράλληλα, τονίζουν ότι δεν υπάρχουν κίνητρα για να κατοικήσουν νέοι άνθρωποι στον οικισμό, με αποτέλεσμα την ερήμωσή του κυρίως κατά τη χειμερινή περίοδο. “ Όταν για την επισκευή ενός κτιρίου στην Άνω Σύρο, χρειάζομαι τα διπλά χρήματα από το να αγοράσω δύο σπίτια στην Ερμούπολη, γιατί να έρθω να μείνω εδώ; Πωλούνται τα σπίτια σε ξένους, οι οποίοι έρχονται για δέκα μέρες το καλοκαίρι και αυτός είναι ο κόσμος της Άνω Σύρου. Το χειμώνα είναι μια νεκρή πολιτεία”, υπογραμμίζουν.

Μην ξεχνάμε την ιστορία του τόπου μας

“Αυτή τη στιγμή ο Ναός του Αγίου Γεωργίου επισκευάζεται και το Μουσείο των Παλαιών Επαγγελμάτων είναι κλειστό. Τι να έρθει να δει κάποιος; Δεν υπάρχουν 600 ευρώ από όλο το δήμο να δώσουν για να ανοίξει ένα μουσείο και αγοράζουν άμμο για να τη στρώσουν τρεις μέρες και μετά να την ξαναπετάξουν”; προσθέτουν. “Εγώ μένω 16 χρόνια ζω. Τα “χάλια” που έχει τώρα η Άνω Σύρος, δεν τα είχε ποτέ. Για να δούμε κόσμο περιμένουμε το καλοκαίρι, ενώ το χειμώνα φοβάσαι να κυκλοφορήσεις” λέει χαρακτηριστικά κάτοικος της περιοχής. Καταλήγοντας σημειώνουν ότι οι ίδιοι θα συνεχίσουν να προασπίζουν τα δικαιώματα και τη μεγάλη αξία του οικισμού. “Είναι καλό να θυμάσαι την ιστορία του τόπου σου και να μην τη ξεχνάς. Γιατί από δω ξεκίνησαν τα πράγματα και οφείλουμε να τον σεβόμαστε”, τονίζουν.