Πρόγραμμα διαχείρισης προορισμού για τη Σαντορίνη

Το πιλοτικό πρόγραμμα διαχείρισης προορισμών, με στόχευση στη Σαντορίνη και τη Ρόδο ολοκληρώνεται με επιτυχία, κατόπιν και της παρουσίασης των πορισμάτων, με τους κομβικούς τουριστικούς προορισμούς να κατέχουν πλέον σημαντικά εργαλεία για την τουριστική τους διαχείριση.

Το Σχέδιο Διαχείρισης Προορισμού τελεί υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την υποστήριξη του Υπουργείου Τουρισμού.

Στη διαγωνιστική διαδικασία υπέβαλλαν συμμετοχή 11 κοινοπραξίες συμβούλων, εκ των οποίων επιλέχθηκαν 2 από τη Μεγάλη Βρετανία (Team Consulting και Yellow Railroad) και 1 από την Ελλάδα (Toposophy), για την υλοποίηση του προγράμματος.

Τουριστική ανάπτυξη με βιώσιμους όρους, είναι η κεντρική ιδέα του προγράμματος, το οποίο ξεκίνησε τον Μάιο του 2019 στη Σαντορίνη, ακολουθώντας η τελική παρουσίαση στις 21 Οκτωβρίου, η οποία διοργανώθηκε από το Επιμελητήριο Κυκλάδων και αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 31 Οκτωβρίου.

Ο ρόλος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων

Κομβικός ο ρόλος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, το οποίο όχι μόνο υποστήριξε αλλά και επωμίστηκε τον συντονισμό στη Σαντορίνη, για την ενημέρωση των εμπλεκόμενων φορέων, του Δήμου, των επιχειρηματιών τουρισμού και των κατοίκων, για τη διεξαγωγή της απαιτούμενης διαβούλευσης επί του προγράμματος.

Όπως αναφέρεται και στη δημόσια ανακοίνωση του «Το Επιμελητήριο Κυκλάδων ανέλαβε τη διοργάνωση και τον συντονισμό της συνάντησης προσκαλώντας όλους τους επίσημους φορείς της Σαντορίνης από τον α΄ και β΄ βαθμό τοπικής Αυτοδιοίκησης, τους συλλόγους και τα σωματεία επαγγελματιών του νησιού, από τον κλάδο των υπηρεσιών και του τουρισμού αλλά και επιχειρηματίες του τόπου, με στόχο να παρουσιαστεί το Σχέδιο Διαχείρισης Προορισμού στη Σαντορίνη και να τεθούν σε συζήτηση τόσο οι στρατηγικοί στόχοι του Σχεδίου, όσο και οι προτεινόμενες δράσεις με όλους τους συμμετέχοντες. Προκειμένου να κατανοηθούν όλα τα ζητήματα που αφορούν τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης του νησιού και έτσι να αποτελέσουν τη βάση για τις δράσεις που κατατέθηκαν στο Πλάνο Διαχείρισης Προορισμού, είχαν προηγηθεί, από τον Ιούνιο έως το τέλος Αυγούστου, μια σειρά από έρευνες και διαβουλεύσεις με τοπικούς φορείς, με κατοίκους, με την επιχειρηματική κοινότητα της Σαντορίνης καθώς και με τους επισκέπτες».

Μιλώντας στην «Κοινή Γνώμη» ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, ανέφερε ότι «επειδή οι χρόνοι ήταν δύσκολοι, γιατί συνέπεσε η έναρξη με την προεκλογική περίοδο των εκλογών της αυτοδιοίκησης, μέσα στο περιορισμένο χρονικό διάστημα, το Επιμελητήριο ανέλαβε τον συντονισμό για την σωστή εφαρμογή της διαδικασίας και της αρτιότερης επικοινωνίας με τους τοπικούς φορείς της Σαντορίνης, ώστε να υπάρξει και η πληρέστερη ενημέρωση τους».

Αναφερόμενος ειδικά στα μεγάλα θέματα που έχει ανοιχτά η Σαντορίνη και τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, ο κ. Ρούσος, είπε πως «τόσο τα προβλήματα του λιμανιού όσο και οι οδικές προσβάσεις, με παράλληλα τα κυκλοφοριακά προβλήματα, όπως όμως και τη διαχείριση της κρουαζιέρας, καθώς είναι τεράστιος ο όγκος των ταυτόχρονων αφίξεων, αποτελούν στοιχεία που επιβαρύνουν το νησί».

Για τον ρόλο του Επιμελητηρίου επεσήμανε πως «Προκειμένου να μην χαθεί η ευκαιρία να αποκτήσει η Σαντορίνη ένα εργαλείο, χωρίς κόστος, και πόσο μάλλον από τόσο σημαντικούς φορείς, αφού έχουν εκπονήσει μελέτες για περίπου 100 δύσκολους τουριστικούς προορισμούς όπως π.χ. η Βενετία, το Επιμελητήριο μπήκε μπροστά και με τη δυναμική του κατάφερε να συγκεντρώσει το σύνολο των φορέων των άμεσα εμπλεκόμενων, αλλά ταυτόχρονα και να οργανώσει την παρουσίαση εκ μέρους των εταιρειών, της ανάλυσης της υφιστάμενης κατάστασης, με τον καλύτερο τρόπο».

«Το Επιμελητήριο που ξόδεψε χρόνο, ενέργεια, δυναμική για την οργάνωση όλης αυτής της διαδικασίας, πλέον λαμβάνει την χαρά και την ικανοποίηση ότι η Σαντορίνη έχει στα χέρια της ένα εργαλείο, το οποίο προτείνει συνολικά 170 δράσεις για τη διαχείριση του τουριστικού του προϊόντος. Είναι μία πολύ καλή δουλειά, η οποία μπορεί να φανεί χρήσιμη στις αποφάσεις της Δημοτικής Αρχής, η οποία πρέπει να την αξιοποιήσει», συμπλήρωσε ο κ. Ρούσσος.

Το πρόγραμμα

Η σύνταξη της μελέτης του προγράμματος προχώρησε μέσα από διάφορες φάσεις, οι οποίες περιλάμβαναν εκπόνηση καταστατικής ανάλυσης, διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης, διενέργεια online ερευνών και προσωπικών συνεντεύξεων, εκπόνηση σχεδίων.

Στο διάλογο με τους τοπικούς φορείς απασχόλησαν θέματα όπως:

— Η υφιστάμενη κατάσταση και το όραμα για την τουριστική ανάπτυξη στη Σαντορίνη έως το 2030

— Οι στρατηγικές προτεραιότητες και οι στόχοι που συνάδουν με την υλοποίηση του εν λόγω οράματος

— Οι προτεινόμενες δράσεις που θα συμβάλουν στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων

— Διαφορετικά σενάρια για το σχήμα διακυβέρνησης που θα δώσει σάρκα και οστά στο σχέδιο διαχείρισης του προορισμού

Κατόπιν της υλοποίησης όλης της προαναφερόμενης διαδικασίας έρευνας αλλά και συντονισμού και οργάνωσης, ακολούθησε η παρουσίαση του Σχεδίου Διαχείρισης και Δράσεων, το οποίο βασίζεται σε έξι στρατηγικές προτεραιότητες για τη Σαντορίνη, οι οποίες είναι:

• Να καταστεί η Σαντορίνη βιώσιμος τουριστικός προορισμός για τις επόμενες δεκαετίες.

• Η διαχείριση του τουρισμού να εξασφαλίζει την ποιότητα ζωής των κατοίκων και την ποιότητα της εμπειρίας των επισκεπτών (σύμφωνα και με την ταυτότητα του νησιού).

• Να διατηρηθεί η ποιότητα του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος της Σαντορίνης.

• Να διασφαλιστεί η βέλτιστη αξία της τουριστικής ανάπτυξης από τη Σαντορίνη.

• Να αναπτυχθούν νέες εμπειρίες εκτός της κύριας τουριστικής περιόδου.

• Να ενισχυθεί η ταυτότητα της Σαντορίνης.

Μετά την παρουσίαση ακολούθησε συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ όλων των συμμετεχόντων και τοποθετήσεις που αφορούν στην αντιμετώπιση όλων των παραπάνω στρατηγικών προκλήσεων και του προτεινόμενου πλάνου δράσεων, καθώς έχουν πλέον ωριμάσει οι συνθήκες για ένα στρατηγικό πλάνο που θα συμβάλει στη δημιουργία ενός βιώσιμου τουριστικού μέλλοντος για το νησί.

Συστράτευση όλων

Καθώς το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει σε μία βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, ειδικά για περιοχές όπως η Σαντορίνη, όπου παρατηρείται τουριστική υπερσυγκέντρωση, οι φορείς πλέον έχουν ένα σημαντικό εργαλείο για την επιλογή ευνοϊκότερων λύσεων στη διαχείριση του τουριστικού τους προϊόντος, ώστε να επιτύχουν και την ικανοποίηση των επισκεπτών, που παρουσιάζουν αυξητικές τάσεις όλα τα τελευταία χρόνια, δημιουργώντας υπερκορεσμό στο νησί.

Για τις ενέργειες των φορέων ο κ. Ρούσσος σημείωσε ότι «η Σαντορίνη χρειάζεται την συνδρομή όλων. Πρώτα της πολιτείας, με παρεμβάσεις για την επίλυση σημαντικών θεμάτων υποδομών. Πρέπει να συνδράμουν όλοι γιατί η Σαντορίνη είναι ένας παγκόσμιος προορισμός στον οποίο αναφέρονται όλοι με ικανοποίηση, αλλά την ώρα της αντιμετώπισης των προβλημάτων μένουν μόνοι η Δημοτική Αρχή με τους φορείς. Γι’ αυτό απαιτείται μία συστράτευση όλων των φορέων, της Περιφέρειας, του Δήμου, αλλά και της κυβέρνησης ώστε αυτός ο προορισμός να δημιουργεί ευχαριστημένους επισκέπτες».

Στους έξι άξονες στρατηγικής που θέτει το πρόγραμμα, περιλαμβάνονται και θέματα, όπως της διατήρησης της ποιότητας του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος της Σαντορίνης, που δεν άπτονται εξ ολοκλήρου των αρμοδιοτήτων του Δήμου, αλλά εξαρτώνται και από αποφάσεις της κεντρικής κυβέρνησης.

Όταν ρωτήθηκε επ’ αυτού ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου απάντησε ότι «πρόκειται για εύστοχη παρατήρηση, καθώς δεν μπορεί η Σαντορίνη να συνεισφέρει εκατομμύρια ετησίως στο ΑΕΠ της χώρας και να έχει να αντιμετωπίσει τόσα προβλήματα, που εν πολλοίς η επίλυση τους αποτελεί βούληση της κυβέρνησης».