Τα σχέδια διαχείρισης προορισμών για Σαντορίνη και Ρόδο

Για την εξέλιξη των σχεδίων διαχείρισης προορισμών Σαντορίνης και Ρόδου ενημερώνει η Σύνδεσμος Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων.

Στις αρχές Νοεμβρίου ολοκληρώνεται ο βασικός γύρος για τη συλλογή σχολίων και παρατηρήσεων επί των σχεδίων διαχείρισης προορισμών που παρουσιάστηκαν σε Σαντορίνη και Ρόδο, στις 21 και 23 Οκτωβρίου αντίστοιχα. Οι εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών που συμμετείχαν στις εκδηλώσεις, έχουν πρόσβαση μέσω του Επιμελητηρίου Κυκλάδων και του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου στα αρχεία των παρουσιάσεων και το σύνολο των προτεινόμενων δράσεων που πλαισιώνουν τις στρατηγικές προτεραιότητες κάθε σχεδίου. Η κοινοπραξία συμβούλων από το Ηνωμένο Βασίλειο (Team Consulting και Yellow Railroad) και την Ελλάδα (TOPOSOPHY) θα ενσωματώσει τα πρόσθετα στοιχεία που θα προκύψουν και θα προβεί στη δημοσίευση των 2 σχεδίων, αρχικά στα Αγγλικά και στη συνέχεια στα Ελληνικά.

Αντίστοιχη διαδικασία θα ακολουθηθεί σε σχέση με τη δημοσίευση του οδηγού προετοιμασίας για την ανάπτυξη αντίστοιχων προγραμμάτων σε άλλους προορισμούς της χώρας (Guide to Destination Management Planning). Στην τελική εκδήλωση παρουσίασης που έλαβε χώρα στο Ξενοδοχείο Electra Metropolis στην Αθήνα, στις 31 Οκτωβρίου, αναδείχθηκε το ευρύ φάσμα αρχών, φάσεων και εργασιών που συνθέτουν την εκπόνηση ενός σχεδίου διαχείρισης προορισμού και θέτουν τις βάσεις για την ουσιαστική υλοποίηση του.

Για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) που υλοποίησε το πιλοτικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η διαχείριση των προορισμών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις προοπτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη του τουρισμού και της ευρύτερης οικονομίας των επισκεπτών. Σύμφωνα με δήλωση της νέας επικεφαλής της EBRD για την Ελλάδα και την Κύπρο, κας Andreea Moraru, «Τα σχέδια διαχείρισης προορισμών έχουν σκοπό να αναδείξουν τόσο τα οφέλη, όσο και τις προκλήσεις της τουριστικής ανάπτυξης, προσδιορίζοντας τις απαιτούμενες πρωτοβουλίες ώστε αυτή συνεχιστεί με βιώσιμους όρους μέσα από καθορισμένα πλάνα για τη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος και ως αποτέλεσμα ενός ευρύτερου πλαισίου συνεργασίας μεταξύ των ενεργών φορέων των προορισμών. Χαιρόμαστε που αυτή η προσπάθεια δίνει το έναυσμα και τα εργαλεία για τη διαμόρφωση στρατηγικής αντιμετώπισης του τουρισμού ως κλάδο δημιουργίας θετικών αποτελεσμάτων για τις τοπικές επιχειρήσεις και την τοπική κοινωνία».

Στο ίδιο μήκος κύματος και η τοποθέτηση του Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων που υποστήριξε έμπρακτα το πρόγραμμα σε όλες τις φάσεις υλοποίησης του. Σύμφωνα με τον κ. Γιάννη Ρέτσο, «η κατάρτιση των 2 σχεδίων διαχείρισης προορισμών για τη Ρόδο και τη Σαντορίνη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Επενδύσεων αποτελεί μία καλή αρχή για την ανάπτυξη αντίστοιχων σχεδίων και σε άλλους προορισμούς της χώρας. Ο ΣΕΤΕ, υποστηρίζει την προσπάθεια επισημαίνοντας σε κάθε ευκαιρία, την ανάγκη συνεργιών και συνεργασιών. Παράλληλα, καλεί τις περιφερειακές και τοπικές αυτοδιοικήσεις της χώρας να συμμετάσχουν ενεργά στην εφαρμογή των σχεδίων στο πλαίσιο του στόχου για βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι σημαντικό να προσαρμόσουμε την αντίληψη μας στα νέα δεδομένα και να καταλάβουμε πως το μέλλον του τουρισμού μας αλλά και της ποιότητας ζωής μας, εξαρτάται από την οργανωμένη διαχείριση των προορισμών μας».

Για τις τρεις πρώτες φάσεις, οι οποίες ολοκληρώθηκαν, δίνεται το στίγμα στην επίσημη ιστοσελίδα του πιλοτικού προγράμματος.

Έρευνα τουριστικών τάσεων και δεδομένων

Η ανάλυση των δυνάμεων της τουριστικής προσφοράς και ζήτησης αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την εξαγωγή τεκμηριωμένων πορισμάτων, σε σχέση με τον στρατηγικό σχεδιασμό για τη διαχείριση ενός προορισμού. Το ίδιο ισχύει σε σχέση με τις πλέον σύγχρονες τάσεις που διέπουν την εξέλιξη της τουριστικής αγοράς διεθνώς, καθώς και με τις καλές πρακτικές που επιτρέπουν τόσο σε δημοφιλείς όσο και σε αναδυόμενους προορισμούς να αντιμετωπίσουν διάφορες προκλήσεις που συνοδεύουν την επίτευξη υγιούς τουριστικής ανάπτυξης (π.χ. επιτυχής αύξηση της μέσης δαπάνης των επισκεπτών, επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων).

Με δεδομένη τη ραγδαία αύξηση των τουριστικών ροών τα τελευταία χρόνια στη Ρόδο και τη Σαντορίνη, η έρευνα τουριστικών τάσεων και δεδομένων τροφοδότησε τις επόμενες φάσεις του προγράμματος με συμπεράσματα και πρακτικές κατευθύνσεις.

Συναντήσεις εργασίας και εργαστήρια στους προορισμούς

Οι τοπικές κοινωνίες έχουν λόγο για τα δρώμενα της τουριστικής ανάπτυξης, καθώς στους σύγχρονους προορισμούς οι επισκέπτες βρίσκονται σε διαρκή αλληλεπίδραση με διάφορες ομάδες ενδιαφέροντος (επιχειρηματίες και υπάλληλοι του τουριστικού τομέα, άλλοι επαγγελματίες, κάτοικοι, κ.α.). Η ενσωμάτωση των απόψεων των τοπικών κοινωνιών στον στρατηγικό σχεδιασμό για τη διαχείριση προορισμών, προϋποθέτει τη χρήση εργαλείων που ευνοούν τη διάδοση χρηστικών πληροφοριών προς κάθε ενδιαφερόμενο και διευκολύνουν τη συμμετοχή του σε έναν εποικοδομητικό διάλογο.

Για την ανάλυση των ζητημάτων της τουριστικής ανάπτυξης που αφορούν τις τοπικές κοινωνίες στη Ρόδο και τη Σαντορίνη, έλαβαν χώρα συναντήσεις εργασίας και εργαστήρια τον Ιούνιο του 2019. Οι εκδηλώσεις αυτές εμπεριείχαν ενότητες επιμορφωτικού περιεχομένου και ανταλλαγής απόψεων επί συγκεκριμένων ζητημάτων (πλαίσια συνεργασιών, πρακτικές που προσδίδουν πρόσθετη αξία στις δράσεις προώθησης, ευκαιρίες ανάπτυξης βιωματικών εμπειριών κ.α.), με χρήση διαδραστικών εργαλείων (π.χ. Live polls).

Στοχευμένες συνεντεύξεις και on line ερωτηματολόγια

Οι συναντήσεις εργασίας και τα εργαστήρια έθεσαν τις βάσεις για την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών και φορέων στις διεργασίες του πιλοτικού προγράμματος. Στη συνέχεια, η διενέργεια συνεντεύξεων με εκπροσώπους των τοπικών αρχών και συλλογικών φορέων εμπλούτισαν τον στρατηγικό σχεδιασμό με εξειδικευμένες πληροφορίες. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η ανταπόκριση των επιχειρήσεων του τουριστικού τομέα και λοιπών μελών της τοπικής κοινωνίας σε online ερωτηματολόγια, που διασαφήνισαν περαιτέρω κρίσιμα ζητήματα για τη διαχείριση έκαστου προορισμού (χαρτογράφηση του υφιστάμενου τουριστικού προϊόντος και συμπληρωματικών υπηρεσιών, ανάλυση αγορών στόχων με βάση τις προσδοκίες για την επόμενη πενταετία, καταγραφή αρνητικών επιπτώσεων του τουρισμού σε τοπικό επίπεδο, προτεραιότητες για το μέλλον, κ.α.).

Παράλληλα με τα παραπάνω, έλαβε επίσης χώρα έρευνα – μέσω εξειδικευμένης διαδικτυακής πλατφόρμας – σε δείγμα συμμετεχόντων που έχουν πρόσφατα επισκεφτεί τους 2 προορισμούς από βασικές αγορές του εισερχόμενου τουρισμού.  Έτσι κατέστη εφικτή η καταγραφή των απόψεων των επισκεπτών ως προς τα επιμέρους συστατικά της τουριστικής τους εμπειρίας και η σύγκριση με τα ευρήματα των συνεντεύξεων και των υπόλοιπων ερωτηματολογίων.

Τελικές αναφορές και παρουσιάσεις

Η επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων από όλες τις προηγούμενες ενέργειες καθοδήγησε την κατάρτιση δύο σχεδίων διαχείρισης προορισμού για τη Ρόδο και τη Σαντορίνη, καθώς και ενός οδηγού προετοιμασίας (destination management guide) για την ανάπτυξη αντίστοιχων σχεδίων σε άλλους προορισμούς της χώρας. Τα σχέδια αυτά θα παρουσιαστούν τόσο στις τοπικές κοινωνίες της Ρόδου και της Σαντορίνης όσο και σε αντίστοιχα ακροατήρια σε άλλους 3 προορισμούς της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της Αθήνας.

Με την ολοκλήρωση του πιλοτικού προγράμματος, κάθε ενδιαφερόμενος θα έχει πρόσβαση στα εν λόγω σχέδια για περαιτέρω πληροφορίες με γνώμονα τη διάχυση της τεχνογνωσίας σε θέματα διαχείρισης προορισμών.