Ακριβότερες οι θαλάσσιες μεταφορές

Μία ακόμη σημαντική επιβάρυνση στο “πορτοφόλι” τους βλέπουν οι νησιώτες από τις πρώτες κιόλας μέρες του 2020, δεδομένου, ότι οι ακτοπλοϊκές εταιρείες μετακυλούν σε επιβάτες και μεταφορείς το αυξημένο κόστος των “πράσινων” καυσίμων, τη χρήση των οποίων επιβάλλει νέα νομοθεσία που ισχύει από 1η Ιανουαρίου του νέου έτους.

Τόσο οι ακτοπλόοι, όσο και αρκετοί ενδιαφερόμενοι συλλογικοί φορείς είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για αισθητές αυξήσεις στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, από την πρώτη μέρα του νέου έτους, οι πρώτες εκ των οποίων και πραγματοποιήθηκαν ήδη από χτες, 8 Ιανουαρίου, σε δρομολόγια από και προς τα νησιά των Κυκλάδων, αλλά και του Βορείου Αιγαίου.

Έπειτα από την επιβολή κανονισμού του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας (ΙΜΟ), από την πρώτη ημέρα του 2020 όλα ανεξαιρέτως τα πλοία οφείλουν να χρησιμοποιούν συγκεκριμένο τύπο καυσίμου, με μειωμένη περιεκτικότητα σε θείο (0,5%). Το “πράσινο” καύσιμο, ωστόσο, είναι ακριβότερο, με αποτέλεσμα η αύξηση στα λειτουργικά έξοδα των ακτοπλοϊκών εταιρειών, να μετακυλίεται στους επιβάτες, με αύξηση της τιμής των εισιτηρίων.

Τι σημειώνει ο ΙΜΟ για τα καύσιμα των πλοίων

Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του Διεθνούς Οργανισμού Ναυτιλίας, «ο βασικός τύπος καυσίμου για τα πλοία είναι το βαρύ μαζούτ, που προκύπτει ως ίζημα από την απόσταξη του αργού πετρελαίου. Το αργό πετρέλαιο περιέχει θείο, το οποίο μετά από την καύση του μέσα στη μηχανή, καταλήγει να απορρίπτεται μέσα από τις εκπομπές καυσαερίου του πλοίου. Τα οξείδια του θείου (SΟx) είναι γνωστό ότι είναι επιβλαβή για την υγεία του ανθρώπου, προκαλώντας αναπνευστικά συμπτώματα και ασθένειες των πνευμόνων. Στην ατμόσφαιρα, τα οξείδια του θείου μπορούν να οδηγήσουν σε όξινη βροχή, που βλάπτει τις καλλιέργειες, τα δάση και τα θαλάσσια είδη, ενώ συμβάλει στην οξίνιση των ωκεανών. Ο περιορισμός εκπομπών οξειδίων του θείου στα πλοία, αναμένεται να βελτιώσει την ποιότητα του αέρα και να συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος».

Περαιτέρω, αναφέρεται, ότι «οι παρεμβάσεις του ΙΜΟ για μείωση των εκπομπών οξειδίων του θείου στην ατμόσφαιρα από τα πλοία εφαρμόστηκαν πρώτη φορά το 2005, στο πλαίσιο της Annex VΙ του Διεθνούς Συνεδρίου για την αποτροπή της ρύπανσης από τα πλοία (γνωστό και ως Συνέδριο MARPOL). Έκτοτε, τα όρια για την εκπομπή οξειδίων του θείου σταδιακά “στενεύουν”», ενώ «από την 1η Ιανουαρίου 2020, το όριο για την περιεκτικότητα θείου στα καύσιμα, που χρησιμοποιούνται στα πλοία, τα οποία δραστηριοποιούνται εκτός των ζωνών καθορισμένων εκπομπών καυσαερίων, μειώνεται σε 0,5% m/m. Αυτό πρόκειται να μειώσει σημαντικά την ποσότητα των οξειδίων του θείου που προέρχονται από τη δραστηριότητα των πλοίων και αναμένεται να έχει τεράστια οφέλη για την υγεία και το περιβάλλον σε όλο τον κόσμο και κυρίως σε πληθυσμούς που ζουν κοντά σε λιμάνια και ακτές».

Η οδηγία του ΙΜΟ ορίζει, πως από 1η Ιανουαρίου όλα ανεξαιρέτως τα πλοία, κάθε τύπου, θα πρέπει να χρησιμοποιούν πετρέλαιο που πληρεί το όριο του 0,50%.

Μείωση του ΦΠΑ στις θαλάσσιες μεταφορές προτείνει ο ΣΕΕΝ

Από την πλευρά των ακτοπλόων είχε καταστεί σαφές, πως η χρήση του νέου, “πράσινου” καυσίμου, πρόκειται να έχει σημαντική επίπτωση στο κόστος λειτουργίας των πλοίων. Μάλιστα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), κ. Μιχάλης Σακέλλης, είχε δηλώσει πως η επιβάρυνση, που προβλέπεται να επωμιστούν οι ακτοπλόοι για τον ανεφοδιασμό των πλοίων με τα νέα καύσιμα, ανέρχεται περίπου στα 130 ευρώ ανά τόνο, υποστηρίζοντας, πως η επιπλέον διαφορά της τιμής, αν λάβει κανείς υπόψιν τις συνεχώς αυξανόμενες από το 2016 τιμές του συμβατικού καυσίμου, σημαίνει ετήσια επιβάρυνση περίπου 60 εκατομμυρίων ευρώ για τον ακτοπλοϊκό κλάδο.

Ο κ. Σακέλλης είχε υπογραμμίσει, πως η αύξηση στις τιμές των εισιτηρίων, προκειμένου να καλυφθεί αύξηση του λειτουργικού κόστους των πλοίων, πρόκειται να κυμανθεί από 10% έως 13% διαμηνύοντας παράλληλα όμως, ότι η αύξηση στα ναύλα σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί ιδανική λύση, ούτε για τις επιχειρήσεις της ναυτιλίας, αφού αναμένεται αφενός να επηρεάσει αρνητικά την κίνηση και αφετέρου να “γονατίσει” τους νησιώτες που δεν έχουν άλλο τρόπο μετακίνησης, με τον ίδιο να προτείνει την μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για τις θαλάσσιες μεταφορές, προκειμένου οι τιμές των ναύλων να παραμείνουν ίδιες, ενώ παράλληλα θα καλύπτεται και η αύξηση της τιμής του καυσίμου.

Μάλιστα, προς αυτή την κατεύθυνση, ο ΣΕΕΝ είχε πραγματοποιήσει επαφές και με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και τον Υπουργό, κ. Γιάννη Πλακιωτάκη, ο οποίος, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνδέσμου, είχε δείξει να κατανοεί τη σοβαρότητα του ζητήματος και είχε μεταφέρει το αίτημα του ΣΕΕΝ για μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στον Υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα.

Παρά το γεγονός, ότι ο Υπουργός Οικονομικών δεν έχει δώσει ακόμη απάντηση στο αίτημα, τόσο των ακτοπλόων, όσο και άλλων συλλογικών φορέων, όπως ο Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Γραφείων, για μείωση του ΦΠΑ, στενοί του συνεργάτες επισημαίνουν, πως μία τέτοια απόφαση είναι εξαιρετικά δύσκολο να ληφθεί, δεδομένου, ότι θα δημιουργήσει προηγούμενο και αντίστοιχα αιτήματα θα προκύψουν από πολλούς ακόμη κλάδους της ελληνικής αγοράς. Εντούτοις επισημαίνεται, ότι στην περίπτωση μη μείωσης του ΦΠΑ θα εξεταστούν πιθανές εναλλακτικές λύσεις.

Επιπλέον, ο Υπουργός Ναυτιλίας, μιλώντας στη γενική συνέλευση του ΙΜΟ στο Λονδίνο στις 25 Νοεμβρίου 2019, είχε ζητήσει την αναβολή της εφαρμογής του κανονισμού, τονίζοντας, ότι για την εφαρμογή του παγκόσμιου ανώτατου ορίου για το θείο (0,5%) στα καύσιμα των πλοίων, η παγκόσμια διαθεσιμότητα καυσίμων παραμένει μεγάλη πρόκληση. Για το λόγο αυτό ζήτησε την αναβολή της εφαρμογής, ζητώντας και από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη του ΙΜΟ να συνταχθούν με τις θέσεις της Ελλάδας. Την αναβολή της εφαρμογής του κανονισμού είχε ζητήσει και η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών έως ότου η πετρελαϊκή βιομηχανία μπορεί να εγγυηθεί την επάρκεια των νέων καυσίμων.

Δεν επηρεάζονται από την αύξηση οι άγονες γραμμές

Γεγονός, ωστόσο, αποτελεί, πως ο κανονισμός εφαρμόστηκε από την πρώτη ημέρα του νέου έτους, ενώ τις πρώτες αυξήσεις, οι νησιώτες τις “είδαν” ήδη από χτες, 8 Ιανουαρίου, καθώς υπήρξε αναπροσαρμογή των ναύλων σε δρομολόγια, όπως ενδεικτικά από Πειραιά προς Σαντορίνη.

Οι αυξήσεις που θα δουν οι κάτοικοι και επισκέπτες των νησιών στα εισιτήρια των πλοίων, θα κυμαίνονται μεσοσταθμιστικά περίπου στα 2 ευρώ, ενώ σημαντική για την τοπική αγορά των νησιών, πρόκειται να είναι και η αύξηση των ναύλων για τη μεταφορά προϊόντων.

Αξίζει να τονιστεί, ότι η αύξηση δεν αφορά τα δρομολόγια των άγονων γραμμών, τα οποία επιδοτούνται από το ελληνικό κράτος, δεδομένου, ότι έχει υπάρξει πρόβλεψη στον κρατικό προϋπολογισμό του 2020 ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, για την κάλυψη του αυξημένου κόστους των καυσίμων.