Συνέντευξη στον αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα του ΕΟΤ, Κωνσταντίνο Ζήκο με αφορμή την πανδημία του κορωνοϊού και τις συνέπειές της στον τουρισμό

“Είναι η ώρα να κάνουμε την κρίση, ευκαιρία”

Τα αντανακλαστικά του ΕΟΤ απέναντι στην κρίση που έφερε ο κορωνοϊός στον τουριστικό κλάδο υπογραμμίζει ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, Κωνσταντίνος Ζήκος, στο πλαίσιο της συνέντευξης που παραχώρησε στην “Κοινή Γνώμη”, με φόντο τη νέα πραγματικότητα που διαμόρφωσε η πανδημία.

Ο κ. Ζήκος αποτέλεσε μία σημαντική κυβερνητική επιλογή για το ΔΣ του ΕΟΤ, ιδιαιτέρως σήμερα, στην τρέχουσα πρωτόγνωρη περίοδο, καθώς ο ίδιος έχει επιδείξει αποτελεσματικότητα αναφορικά με το έργο του Οργανισμού, τον οποίον έχει “υπηρετήσει” από διάφορες θέσεις ευθύνης στο παρελθόν, όπως και από τη θέση του προέδρου.

Έχοντας συνεργασίες με Δήμους, με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος, αλλά και με Υπουργούς Τουρισμού της χώρας ως νομικός σύμβουλος, ο ίδιος όπως δηλώνει στη συνέντευξή του, “αποτελεί πρόκληση” η συμμετοχή του στο ΔΣ του ΕΟΤ, αυτό το διάστημα, κατά το οποίο απαιτείται υπευθυνότητα για να καταφέρει η χώρα να μετατρέψει την κρίση της πανδημίας σε ευκαιρία.

Στις απαντήσεις του, ο Κωνσταντίνος Ζήκος σημειώνει πως ο ελληνικός τουρισμός θα αντέξει με την κατάλληλη μέριμνα και προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους, αλλά και αξιοποιώντας όλα τα χρήσιμα “εργαλεία” που προσφέρει η κυβέρνηση σε συνεργασία και με τον ΕΟΤ, προκειμένου να στηρίξει τις τουριστικές επιχειρήσεις, αλλά και τους εργαζόμενους του κλάδου.

Ακόμη, ο ίδιος μιλά θετικά για την επιτυχία της χώρας να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά το πρώτο κύμα της πανδημίας στην Ελλάδα, σημειώνοντας παράλληλα πως, παρέμεινε και παραμένει ένας ασφαλής προορισμός, ο οποίος πρέπει να κεφαλαιοποιήσει το 2021, ό,τι κατάφερε τη φετινή σεζόν.

Προλογικά των απαντήσεών του, ο αναπληρωτής Γενικός Γραμματέας του ΕΟΤ, δήλωσε τα εξής: “Αρχικά θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση που μου απευθύνατε για την σημερινή συνέντευξη. Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω πως την πρώτη μου τηλεοπτική συνέντευξη σε επαρχιακό μέσο μαζικής ενημέρωσης έδωσα σ΄εσάς το 2014 επειδή πραγματικά μέχρι και σήμερα, χωρίς να προσπαθώ να σας κολακεύσω, θεωρώ ότι η εφημερίδα σας αποτελεί εξαιρετικό δείγμα αντικειμενικής, συνεπούς και κριτικής δημοσιογραφίας”.

  • Αναλαμβάνετε μία απαιτητική θέση στον ΕΟΤ για μία ακόμη φορά. Πόση ευθύνη σας “γεμίζει” αυτή η εξέλιξη δεδομένης της πρωτόγνωρης συγκυρίας που διανύουμε με την πανδημία;

“Πράγματι διανύουμε μία πρωτόγνωρη συγκυρία. Κανένας δεν μπορούσε να προβλέψει τι θα γίνει. Οπότε, η ευθύνη όλων μας είναι μεγάλη ενόψει και των συνεπειών που ήδη βιώνουμε. Είναι μεγάλη τιμή για εμένα να συμμετέχω στην διοίκηση του ΕΟΤ. Αποτελεί μία νέα πρόκληση έχοντας την πεποίθηση ότι κανείς δεν περισσεύει στην προσπάθεια που γίνεται και θα παλέψω να φανώ χρήσιμος στον Οργανισμό και στην ηγεσία του, η οποία ήδη κάνει σημαντικότατη δουλειά.”.

  • Επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα στον τουριστικό κλάδο. Όλοι κάνουν λόγο για μία χαμένη σεζόν. Ποια είναι η δική σας τοποθέτηση για το φετινό καλοκαίρι στην Ελλάδα και για το μέγεθος της ζημιάς που προκαλείται στην οικονομία της χώρας;

“Έχετε απόλυτο δίκιο. Καθημερινά αλλάζουν τα δεδομένα. Ξεκινήσαμε ως χώρα να αντιμετωπίζουμε την πανδημία με απόλυτα επιτυχή τρόπο και αναγνωρίστηκε η προσπάθεια αυτή διεθνώς. Το φετινό καλοκαίρι είναι δύσκολο. Ο στόχος μας είναι - όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός της χώρας μας Κ.Μητσοτάκης -, το καλοκαίρι αυτό να γίνει επίλογος των προβλημάτων και πρόλογος νέων επιτυχιών από την επόμενη σεζόν. Προφανέστατα οι οικονομικές συνέπειες είναι σοβαρές αλλά εκτιμώ ότι η μέχρι σήμερα κυβερνητική στρατηγική που ακολουθήθηκε κατάφερε να “επουλώσει” αρκετές πληγές.”.

  • Ιδιαίτερες είναι οι συνέπειες και για τα νησιά πολλά εκ των οποίων στηρίζονται στον τουρισμό. Εστιάζοντας στις Κυκλάδες, έχετε στοιχεία ή ένα ποσοστό για το πόσες επιχειρήσεις λειτούργησαν φέτος (ξενοδοχεία, καταλύματα) και πόσες έμειναν κλειστές;

“Ουσιαστικά, το επίσημο άνοιγμα του κλάδου έγινε μετά την 1η Ιουλίου, καθώς μέχρι τότε υπήρχαν οι σχετικές απαγορεύσεις. Πολλά καταλύματα ξεκίνησαν μέσα στον Ιούλιο και κάποια μέσα στον Αύγουστο, γιατί όντως, η κίνηση υπήρξε μειωμένη.

Η περίοδος έχει συρρικνωθεί και επειδή υπάρχουν διαφορετικές χρονικές περίοδοι στρατηγικές ανοίγματος των επιχειρήσεων, δεν έχω απόλυτα ακριβή στοιχεία, αλλά εκτιμάται ότι σήμερα που ομιλούμε άνοιξαν πάνω από το 65-70 % των καταλυμάτων στις Κυκλάδες.

Ο Αύγουστος σίγουρα ήταν καλύτερος μήνας όσο αφορά τις πληρότητες. Ακόμη κι ο ένας τουρίστας παραπάνω που περιμένουμε να έρθει - είτε από το εξωτερικό, είτε Έλληνας με τα προγράμματα του κοινωνικού τουρισμού και των vouchers, τα οποία λειτούργησαν το τελευταίο διάστημα -, νομίζω ότι θα είναι κέρδος.”.

  • Ποια πρέπει να είναι τα μέτρα ελάφρυνσης και στήριξης των επιχειρηματιών που ασχολούνται με τον τουρισμό και ποια τα μέτρα για τους υπαλλήλους τους που φέτος έμειναν άνεργοι; Έχει κάποιον “οδικό” χάρτη ο ΕΟΤ;

“Μέτρα από την κυβέρνηση ελήφθησαν και λαμβάνονται συνεχώς (παράταση πληρωμής επιταγών, αναστολή εργασίας, συν-εργασία, πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ, δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου κλπ.). Είναι κυβερνητική απόφαση να προστατευθούν οι εργαζόμενοι, να στηριχθούν περισσότερο οι επιχειρήσεις.

Ο ΕΟΤ έχει έναν οδικό χάρτη συγκεκριμένο. Κάνουμε μία τεράστια προσπάθεια μαζί με τους επιχειρηματίες, τους εργαζόμενους, τους θεσμικούς φορείς, τους ξενοδόχους, με μία “νέα συλλογικότητα” έχοντας έναν στόχο: Ο ελληνικός τουρισμός να αντέξει με στόχο να μείνουμε όρθιοι ώστε να μπορέσουμε να κεφαλαιοποιήσουμε τα όσα πετύχαμε το 2021. Ο ΕΟΤ ήταν από τους λίγους Οργανισμούς Τουρισμού στην Ευρώπη, που έκανε καμπάνια μέσα στην καραντίνα. Έχουμε ήδη ξεκινήσει το νέο πρόγραμμα προβολής της χώρας στο εξωτερικό, που είναι έτσι διαρθρωμένο ώστε να μπορούμε να αλλάζουμε χώρες όποτε απαιτείται. Η ψηφιακή καμπάνια “Greek Summer Feeling” βασίζεται στο νέο βίντεο του ΕΟΤ “Destination Greece - Health First”, το οποίο συνδυάζει δυνατή ταξιδιωτική έμπνευση για τον προορισμό, αλλά και εμπιστοσύνη για την υγεία και ασφάλεια των επισκεπτών της Ελλάδας.”.

  • Σε πρόσφατη σύσκεψη στο Υπουργείο Τουρισμού έγινε αναφορά στην ανάγκη αντιμετώπισης παθογενειών του ελληνικού τουρισμού, όπως για παράδειγμα, η μονοκαλλιέργεια, η εποχικότητα, η υπερσυγκέντρωση τουριστικών δραστηριοτήτων σε ορισμένες Περιφέρειες της χώρας. Μία εξ αυτών είναι το Ν. Αιγαίο. Ποια είναι η τοποθέτησή σας για τα συγκεκριμένα θέματα;

“Το Νότιο Αιγαίο και τα νησιά μας είναι η ναυαρχίδα του ελληνικού Τουρισμού. Είναι μία πραγματικότητα ότι το μεγαλύτερο κομμάτι του τουρισμού στη χώρα, το εισέπραξε εξ αρχής, το Νότιο Αιγαίο. Επάνω σε αυτήν την εμπειρία νομίζω πως πρέπει να στηριχθούμε, πρέπει να την αναλύσουμε και πρέπει να δούμε τα μέτρα εκείνα που χρειάζονται ώστε να μπορέσει να εξαπλωθεί η τουριστική κίνηση και σε άλλους προορισμούς. Κι αυτός αποτελεί και στρατηγική του ΕΟΤ. Για παράδειγμα, η τελευταία καμπάνια που γίνεται για τέσσερα νησιά του Βορείου Αιγαίου που χρειάζονταν τη στήριξή μας ή και για κάποιους άλλους προορισμούς που ήταν εκτός των κλασικών παραδοσιακών τουριστικών προορισμών.

Νομίζω πως πρέπει να δούμε συνολικά την κατάσταση, τα προβλήματα κλπ. και να αναπτύξουμε τη χώρα μας, σαν τουριστικό προορισμό με όλα της τα στοιχεία και από και σε σε οποιονδήποτε τόπο της. Τεράστια σημασία έχει η συμμετοχή των Περιφερειών στο συνολικό σχεδιασμό ώστε να αναδειχθούν οι ιδιαίτερες πτυχές κάθε Περιφέρειας. Κι αυτό, επειδή υπάρχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα σε όλες τις περιοχές, χωρίς να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως το πολύ μεγάλο μας “όπλο” είναι η ομορφιά και η εμπειρία που παρέχουν τα νησιά μας. Αυτό, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει και η άλλη Ελλάδα, την οποία καλούμε τους επισκέπτες μας να γνωρίσουν.”.

  • Δεδομένης της κατάστασης που διαμορφώθηκε στην οικονομία, εκτιμάτε ότι θα υπάρξει “πάγωμα” επενδύσεων για τον τουριστικό κλάδο ή όχι;

“Έχω την αίσθηση ότι θα συμβεί ακριβώς το αντίθετο. Υπάρχουν ευκαιρίες και θα προκύψουν και μία σειρά από επενδύσεις που εγκρίνονται το τελευταίο διάστημα. Υπάρχουν μέτρα και προγράμματα για να αναπτυχθούν επενδύσεις στην Ελλάδα και στον χώρο του τουρισμού.

Η φετινή χρονικά ήταν μία χρονιά “παρένθεση” - όπως εγώ την χαρακτηρίζω -, λόγω της πανδημίας, αλλά είναι ένα πρόβλημα που δεν αντιμετώπισε μόνον η Ελλάδα, αλλά όλος ο κόσμος.

Από εκεί και μετά, οι επενδύσεις στο κομμάτι του τουρισμού, δεν γίνονται για τον επόμενο χρόνο, αλλά με προοπτική ετών. Αυτό σημαίνει, πως, θα υπάρξει ανάπτυξη γιατί η Ελλάδα ήταν και παραμένει στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος των επενδυτών.”.

  • Έγινε αρκετός λόγος για τη συνεργασία του ΕΟΤ με την Marketing Greece. Από τα νησιά, η Σύρος και η Μύκονος ενδεικτικά, έκαναν συμβάσεις. Ποια είναι η δική σας θέση για την εν λόγω συνεργασία;

“Η συνεργασία Υπουργείου, ΕΟΤ, marketing Greece έχει ήδη δοκιμασθεί και έχει φέρει ως αποτέλεσμα την πλατφόρμα #greecefromhome. Δεν δημιουργείται κανένα μονοπώλιο. Η εταιρεία δεν είναι κερδοσκοπική. Στηρίζεται σε δωρεές και συνεργασίες εταιρειών του τουριστικού κλάδου με μόνο όφελος την προώθηση του τουρισμού. Οι πρωτοφανείς συνθήκες που επικρατούν, επιβάλλουν τη δημιουργία ενός ενιαίου μηνύματος από το Υπουργείο Τουρισμού, τον ΕΟΤ, τον ιδιωτικό τομέα, τους ΟΤΑ, τις Περιφέρειες. Η πρωτοβουλία αυτή υπηρετεί τον σκοπό αυτό και τίποτε άλλο. Υπηρετεί την ταχύτερη ανάκτηση του χαμένου εδάφους. Αυτό που δεν αμφισβητείται είναι ο ρόλος του ΕΟΤ. Είναι ο Εθνικός φορέας για την προώθηση και προβολή του ελληνικού τουρισμού και την ενίσχυση της εικόνας της χώρας διεθνώς.”.

  • Ποια είναι η τοποθέτησή σας σχετικά με τη δουλειά που καλείται εκ των συνθηκών να αναπτύξει ο ΕΟΤ από εδώ και πέρα προκειμένου να στηρίξει τον τουρισμό στη χώρα; Καταλήγοντας, ποια είναι η εκτίμησή σας για την επόμενη ημέρα στον τουρισμό;

“Την επόμενη ημέρα δεν μπορείς να την προβλέψεις. Μπορείς να διαγνώσεις όμως, τα εξής πράγματα: Πρώτον, ότι καταφέραμε σαν χώρα να μείνουμε χαμηλά όσον αφορά τους αριθμούς των κρουσμάτων. Δεύτερον, ότι εξαιτίας του παραπάνω, η Ελλάδα φέτος κατάφερε να μη βυθιστεί και πληγεί ανεπανόρθωτα, αλλά να μπορεί να διατηρεί βάσιμες προοπτικές για την ανάπτυξη της τουριστικής κίνησης από την επόμενη κιόλας χρονιά.

Νομίζω πως όλες αυτές οι κινήσεις που έγιναν σε πολλαπλά επίπεδα και με την απόλυτη προτεραιότητα που δώσαμε στην ασφάλεια, έχουν λειτουργήσει επικοινωνιακά στο εξωτερικό και στο εσωτερικό. Τι δεδομένα θα υπάρξουν στο μέλλον δεν γνωρίζουμε και εννοώ αναφορικά με την εξέλιξη της πανδημίας, των επιπτώσεων στις τουριστικές αγορές του εξωτερικού, τις αεροπορικές εταιρείες, τους tour operators κλπ. Αυτό που καλούμαστε όλοι να κάνουμε τώρα είναι να προστατεύσουμε την υγεία, να αναπτύξουμε περαιτέρω την εικόνα των ελληνικών προορισμών κι αφετέρου να παλέψουμε με συνέπεια και στοχευμένα για τις καλύτερες χρονιές οι οποίες έρχονται. Αυτό που έχουμε καταφέρει μέχρι σήμερα, μας φέρνει σε ένα σημείο αισιοδοξίας. Η χώρα μας ανταποκρίθηκε στις δύσκολες καταστάσεις και η εικόνα της παρέμεινε υψηλά. Η κατάσταση είναι δυναμική και ήδη εξετάζονται στρατηγικές και τρόποι προβολής του συγκριτικού πλεονεκτήματος που έχουμε κατακτήσει για την επόμενη ημέρα. Ο ΕΟΤ θα επιβεβαιώσει ξανά τον μοναδικό του ρόλο στην ανάδειξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Τώρα είναι η ώρα να κάνουμε την κρίση, ευκαιρία.”.