Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα ήρθε για να μείνει

Ο πληθωρισμός ήρθε για να μείνει όπως φαίνεται και στην Ελλάδα, καθώς μετά από σχεδόν δύο χρόνια συνεχούς ανόδου των τιμών, σε καύσιμα και τρόφιμα, οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν περάσει στο σύνολο σχεδόν των προϊόντων και των υπηρεσιών.

Ο πληθωρισμός μάλιστα στην Ελλάδα όπως εξήγησε μιλώντας το πρωί της Δευτέρας, 31 Οκτωβρίου στο «Ράδιο Παρατηρητής 94fm» ο καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης κ. Διονύσης Χιόνης, αποκτά χαρακτηριστικά μονιμότητας, εν αντιθέσει με πρότερες ιδεοληψίες που έκαναν λόγο για φαινόμενο παροδικό που θα «πέσει» μόνος του ή θα αντιμετωπιστεί άμεσα.

Η υφιστάμενη πραγματικότητα θα μπορούσε όπως τόνισε ο ίδιος να αποφευχθεί αν τόσο η Ελλάδα όσο και το παγκόσμιο σύστημα είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα, ωστόσο και η σημερινή ωραιοποίηση της κατάστασης εμποδίζει την οικονομία και τους οικονομικούς παράγοντες να προετοιμαστούν ακόμα και τώρα γι’ αυτό το οποίο επίκειται, λειτουργώντας μόνο προς όφελος ενός συγκεκριμένου πολιτικού αναγνώσματος.

Όπως ανέφερε ο ίδιος ο πληθωρισμός θα είναι ένα μόνιμο φαινόμενο και δεν θα είναι παροδικό στην ελληνική οικονομία, για να επισημάνει πως ακόμα και αν ο μηδενιστεί, δεν είναι δεδομένη η επιστροφή των τιμών στην πρότερη κατάσταση. Άλλωστε ως μέτρο αφορά στον ρυθμό ανόδου των τιμών, οι οποίες μπορούν να παραμείνουν υψηλές υποσκάπτοντας την αγοραστική δύναμη του μέσου Έλληνα πολίτη και καταναλωτή για πάρα πολλά χρόνια.

Κατά 35-40% μεγαλύτερος του μέσου ευρωπαϊκού όρου ο πληθωρισμός στην Ελλάδα Ερωτηθείς σχετικά ο κ. Χιόνης εξήγησε πως ο πληθωρισμός είχε αρχίσει να εξελίσσεται ήδη από το 2020, ειδικά ο ενεργειακός πληθωρισμός, γεγονός που υποδηλώνει ότι υπήρχε άπλετος χρόνος ώστε, ως χώρα, να προετοιμαστούμε, και να μην φτάσουμε στο σημείο σήμερα η Ελλάδα να έχει έναν μέσο όρο πληθωρισμού περίπου 35-40% μεγαλύτερου του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Τι θα μπορούσε να είχε γίνει ώστε να αποφευχθεί; Όπως τόνισε ο καθηγητής «ένα μεγάλο μέρος του περιθωρίου των υψηλών τιμών αυτή τη στιγμή, έχει να κάνει με το γεγονός ότι η αγορά ενέργειας λειτουργεί με καρτέλ, ότι ίσως να υπάρχει αισχροκέρδεια, αλλά και συνεννόηση ενδεχομένως μεταξύ των παρόχων και των παραγωγών ενέργειας ώστε να εξασφαλίζεται ένα υψηλό επίπεδο τιμών». «Θα μπορούσαμε λοιπόν να προετοιμάσουμε την αγορά, να συζητήσουμε για εναλλακτικές πηγές, όπως το θέμα της απολιγνιτοποίησης που αποτελεί χαρακτηριστική περίπτωση, όχι το 2022 εν μέσω κρίσης, αλλά το 2020 που βλέπαμε την τιμή του φυσικού αερίου να ανεβαίνει 10-15%. Όλα ωστόσο ξεκινούν σύμφωνα με τον ίδιο από την αποδοχή ότι ως φαινόμενο ο πληθωρισμός πλήττει την οικονομία και την πλήττει επί μακρό χρονικό διάστημα. Από εκεί και ύστερα, συμπλήρωσε «πρέπει να δούμε τι γίνεται με τις εγχώριες πηγές, με την εγχώρια δομή και οργάνωση της αγοράς. Είτε μιλάμε για τη φέτα, είτε για τα σιτηρά, είτε για τα άλευρα, είτε για την τιμή του φυσικού αερίου, υπάρχουν μονοπωλιακές ή ολιγοπωλιακές ενδείξεις οι οποίες επιτρέπουν στις τιμές να είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτές που θα αντικατόπτριζαν την προσφορά και τη ζήτηση; Αυτό ακόμα δεν έχει απαντηθεί, δεν έχει διερευνηθεί. Υπάρχουν εναλλακτικές πηγές και μέθοδοι που θα εξασφαλίσουν την ενεργειακή κάλυψη της χώρας; Γιατί βλέπουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αδυνατεί να καταθέσει ουσιαστικές προτάσεις». Προτάσεις οι οποίες μάλιστα όπως εξήγησε ακυρώνονται στην πράξη δίνοντας και το σχετικό παράδειγμα. «Αν βάλουμε εμείς ένα πλαφόν στην τιμή Α στο αέριο το οποίο εισάγεται στη χώρα, και έρθει ένα φορτίο LNG από την Αλγερία να ξεφορτώσει στη Ρεβυθούσα και δει ότι αυτή η τιμή είναι χαμηλή σε σχέση με αυτή που προσφέρει η Κορέα ή ο Λίβανος ή η Τουρκία, θα φύγει από τη Ρεβυθούσα και θα πάει να ξεφορτώσει στον Λίβανο. Στην περίπτωση που συμφωνήσουν κατά τον Απρίλιο-Μάιο στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, γιατί προς τα κει βλέπω να πηγαίνει. Εμείς τι θα κάνουμε στο μεσοδιάστημα; Θα περιμένουμε κάθε μήνα, θα ανανεώνουμε τις προσδοκίες μας για την επίτευξη μιας συμφωνίας που δεν θα έρθει;» διερωτήθηκε.

Η διαφορά της υφιστάμενης πληθωριστικής κρίσης με τις προηγούμενες

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην Ελλάδα σήμερα όπως εξήγησε ο κ. Χιόνης είναι η μάχη με τις ιδεοληψίες και τις απόψεις μας και μετά το οικονομικό, για να υπογραμμίσει πως η μεγάλη διαφορά της υφιστάμενης πληθωριστικής κρίσης στην χώρα μας σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι «για πρώτη φορά στην ιστορία της αυτές οι πληθωριστικές –οικονομικές κρίσεις ταυτίζονται ή τυγχάνει αν θέλετε να έρχονται την ώρα που υπάρχει σε εξέλιξη μια κρίση χρέους».

«Η ελληνική οικονομία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μια φάση που έχει από τα μεγαλύτερα, ίσως το μεγαλύτερο χρέος στον πλανήτη, και σε μια φάση που τα επιτόκια ανεβαίνουν. Αυτό σημαίνει ότι τα δημοσιονομικά όρια είναι πολύ περιορισμένα, γιατί κατά τα ψέματα, οι οικονομικές κρίσεις αντιμετωπίζονται με δημοσιονομικά ελλείμματα και με δανεισμό, δεν υπάρχει άλλος τρόπος» εξήγησε για να τονίσει πως «οι οικονομικές κρίσεις δεν είναι κάτι καινούργιο, όπως και ο τρόπος που τις αντιμετωπίζουμε είναι δεδομένος».

«Θέλουν χρήματα, μεγάλο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, επιδοτήσεις, έργα, εξασφάλιση της μεταποίησης από την αύξηση των ενεργειακών τιμών, τα οποία στο σύνολό τους απαιτούν πόρους» συμπλήρωσε για να εξηγήσει πως σε μία υπερχρεωμένη χώρα αυτό δεν μπορεί να γίνει.

«Μεγάλη η αβεβαιότητα και οι οικονομικές εξελίξεις που έχουμε μπροστά μας»

Κληθείς να εκφράσει την εκτίμησή του για το άμεσο μέλλον ο καθηγητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΔΠΘ δήλωσε απαισιόδοξος εκφράζοντας την άποψη πως «κάποια στιγμή θα υποχρεωθούμε να βάλουμε μια άλλη ατζέντα οικονομικής πολιτικής, η οποία θα υπαγορευτεί από τις εξελίξεις, την άνοδο των spread, τα δημοσιονομικά προβλήματα και από το πλήγμα που θα δεχθεί η ελληνική οικονομία από τον πληθωρισμό και τα ενεργειακά προβλήματα». Κλείνοντας ερωτηθείς σχετικά με το αν θα μπορούσε η χώρα να επιστρέψει υπό καθεστώς εποπτείας ο κ. Χιόνης τόνισε πως «δεν μπορούμε να αποκλείουμε τίποτα». «Οι οικονομικές εξελίξεις και η αβεβαιότητα που έχουμε μπροστά μας είναι πολύ μεγάλη και επομένως όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά» ανέφερε για να τονίσει πως «αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να το απευχόμεθα».

Νατάσσα Βαφειάδου