Έκρηξη της μερικής απασχόλησης με μισθούς των 400 ευρώ

Με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση ήταν η μία στις δύο νέες προσλήψεις που υπογράφηκαν τον Σεπτέμβριο, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Στην συντριπτική τους πλειονότητα πρόκειται για θέσεις εργασίας με μισθούς πείνας, των 450 ευρώ μικτά.

Το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων ήταν οριακά θετικό, χάρη στην έναρξη της σχολικής χρονιάς και τις προσλήψεις εκπαιδευτικών. Οι νέες θέσεις εργασίας που προέκυψαν ήταν μόλις 3.596 –οι λιγότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ για αυτό τον μήνα από το 2019. Ενδεικτικά, πέρυσι τέτοια εποχή είχαν δημιουργηθεί περισσότερες από 31.000 νέες θέσεις εργασίας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ, τον Σεπτέμβριο οι προσλήψεις ανήλθαν σε 346.700 και οι απολύσεις σε 343.104.

Περισσότερες απολύσεις

Οι απολύσεις είναι σημαντικά περισσότερες από πέρυσι, κατά 27.260, και προέρχονται κυρίως από τον τουριστικό κλάδο – εστίαση και καταλύματα. Ένδειξη ότι η «βαριά βιομηχανία» της ελληνικής οικονομίας εξακολουθεί να τροφοδοτείται από φθηνή και ευέλικτη εποχική εργασία, μάλιστα σε πιο έντονο βαθμό από ό,τι πέρυσι.

Οι προσλήψεις είναι ελάχιστα λιγότερες από πέρυσι (κατά -458). Ανησυχητική ένδειξη είναι ότι 7.164 συμβάσεις πλήρους απασχόλησης μετατράπηκαν σε μερική και εκ περιτροπής. Πρόκειται για αρνητικό ρεκόρ μεταπολίτευσης, όπως επισημαίνει ο καθηγητής του ΕΚΠΑ Αλέξης Μητρόπουλος, πρόεδρος της Ένωσης για την Υπεράσπιση της Εργασίας και του Κοινωνικού Κράτους (ΕΝΥΠΕΚΚ).

Από τις νέες προσλήψεις, λιγότερες από τις μισές (47,58%) αφορούν πλήρη απασχόληση. Το 52,42% των νέων προσλήψεων, 181.723 άτομα, αφορούν μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση. Καθώς οι αναγγελίες πρόσληψης για τους λεγόμενους «τετραωρίτες» στο ΕΡΓΑΝΗ αφορούν κατά κανόνα το ήμισυ του κατώτατου μισθού, προκύπτει το γλίσχρο εισόδημα των 450 ευρώ μικτά, περίπου 400 καθαρά. Πρόκειται για ποσό που αν αποτελεί το μοναδικό εισόδημα του εργαζόμενου τον τοποθετεί οριακά στο κατώφλι της φτώχειας,  που σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ορίζεται στα  6.030 ευρώ ετησίως ή 430 ευρώ το μήνα αν διαιρεθεί δια του 14.

Προσλήψεις εκπαιδευτικών

Στο εννεάμηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου, το πρόσημο στην αγορά εργασίας είναι θετικό με 302.744 νέες θέσεις εργασίας,  που όμως είναι λιγότερες κατά 9.368, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023.

Όπως είναι αναμενόμενο, λόγω της έναρξης της σχολικής χρονιάς, οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας αφορούν εκπαιδευτικούς (65.478).  Ακολουθούν με απόσταση τα επαγγέλματα κοινωνικής μέριμνας και υγείας (4.571 και 3.056).

Οι περισσότερες απώλειες θέσεων εργασίας αφορούν την εστίαση (47.804 απολύσεις-αποχωρήσεις)  και ακολουθούν τα καταλύματα (22.148) και το  λιανεμπόριο (6.611). .

Ανά ειδικότητα, οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας του Σεπτεμβρίου, αφορούσαν διδακτικό προσωπικό, καθηγητές και δασκάλους (51.647). Ακολούθησαν από απόσταση οι υπάλληλοι γραφείου (7.287 θέσεις), ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί (4.780), γυμναστές, προπονητές και επαγγελματίες αθλητές (4.660), καθώς και καθαρίστριες (4.016 θέσεις).

Φτωχοποίηση

Ανησυχητικά για το μέλλον των μισθών και της απασχόλησης χαρακτηρίζει τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ ο πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ.

«Η κυβέρνηση και το ΥΠΕΚΑ, στην προσπάθειά τους να υποστηρίξουν το αφήγημα για δήθεν »ανάπτυξη», επικαλούνται μόνο τα ευνοϊκά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη μείωση της ανεργίας. Η μεγάλη όμως μείωση του αριθμού των εργαζομένων (317.000 σε σχέση με το 2010) και η έκρηξη της μερικής απασχόλησης είναι αρνητικά ποιοτικά ευρήματα που διαψεύδουν το κυβερνητικό αφήγημα»,  δηλώνει χαρακτηριστικά.

Τονίζει ότι η έκρηξη των απολύσεων, σε συνδυασμό με τις χιλιάδες μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη σε μερική και σε εκ περιτροπής απασχόληση, με ή χωρίς τη συναίνεση του εργαζομένου, δημιουργεί ανησυχία και ισχυρούς προβληματισμούς τόσο για τους εργαζομένους αλλά και για τους συνταξιούχους της Ελλάδας.

Με δεδομένο ότι οι μισθοί στη χώρα μας είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρωζώνη, η κυριαρχία των ευέλικτων μορφών εργασίας είναι διπλά προβληματική. Σημαίνει ότι μια μεγάλη μάζα των εργαζομένων ζει κυριολεκτικά σε συνθήκες φτωχοποίησης.

Η ΕΝΥΠΕΚΚ καλεί την κυβέρνηση «να ενισχύσει άμεσα την πλήρη και ασφαλισμένη εργασία αφήνοντας μεγαλύτερο έδαφος σε αξιοπρεπείς και αξιοβίωτους μισθούς. Γιατί είναι αυτονόητο ότι, τον Σεπτέμβριο 2024, οι 188.887 εργαζόμενοι με μερική και εκ περιτροπής απασχόληση (181.723 νεοπροσληφθέντες και 7.164 από μετατροπές) με μεικτό μηνιαίο μισθό 450 ευρώ, όχι μόνο δεν προχωρούν στη δημιουργία οικογένειας, αλλά ζουν οι ίδιοι κάτω από τα όρια της φτώχειας».