Μεγάλες οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου της οστρακοκαλλιέργειας στην Ελλάδα

Τις μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου της οστρακοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, παρά τις αδιαμφισβήτητες πιέσεις που δέχεται τα τελευταία χρόνια λόγω των εντεινόμενων συνεπειών της κλιματικής κρίσης, επισήμανε ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, απαριθμώντας τις ενέργειες και τους στόχους που έχουν θέσει η ελληνική κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ στη διάρκεια της τοποθέτησής του σε σημερινή ημερίδα που έγινε στο Πολιτιστικό Κέντρο των Ν. Μαλγάρων.

Την ημερίδα διοργάνωσε για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά φέτος η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας -Θράκης με τη συνδρομή του Δήμου Δέλτα και το θέμα της ήταν «Οι Προοπτικές ανάπτυξης της οστρακοκαλλιέργειας στη Βόρεια Ελλάδα».

Λέγοντας ότι ο κλάδος της οστρακοκαλλιέργειας, και ειδικότερα της μυδοκαλλιέργειας, αποτελεί πυλώνα της ελληνικής υδατοκαλλιέργειας, με εξαιρετική συμβολή στην εθνική και τοπική οικονομία, ο κ. Κέλλας επισήμανε ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών υδατοκαλλιέργειας στη Μεσόγειο.

«Η οστρακοκαλλιέργεια κατέχει τη δεύτερη θέση σε δυναμικότητα, με τη μυδοκαλλιέργεια να κυριαρχεί σχεδόν αποκλειστικά. Το 2022, η δηλούμενη παραγωγή ανήλθε στους 10.800 τόνους, με αξία 6,6 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2023 εκτιμάται σημαντική αύξηση, με περίπου 20.000 τόνους και αξία 11 εκατ. ευρώ», επισήμανε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι στη Βόρεια Ελλάδα συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής.

Ενδεικτικά ανέφερε ότι στην Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας, η παραγωγική δυναμικότητα φτάνει τους 14.870 τόνους ετησίως, ενώ στον Θερμαϊκό Κόλπο, περιοχές όπως η Χαλάστρα και τα Κύμινα φιλοξενούν 183 μονάδες με παραγωγή 5.220 τόνους. «Αυτές οι περιοχές είναι όχι μόνο πυρήνες οικονομικής δραστηριότητας, αλλά και κέντρα κοινωνικής συνοχής, που εξαρτώνται άμεσα από την επιτυχία της οστρακοκαλλιέργειας», τόνισε.

Επισήμανε δε ότι ότι η ανάπτυξη του κλάδου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προστασία του περιβάλλοντος και σημείωσε ότι η παραγωγή μυδιών εξαρτάται από καθαρά, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά υδάτινα περιβάλλοντα.

Οι ενέργειες που έχουν αναληφθεί ήδη για την αντιμετώπιση των προκλήσεων

Αναγνωρίζοντας τις έντονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος της οστρακοκαλλιέργειας λόγω της έντασης της κλιματικής κρίσης, ο κ. Κέλλας επισήμανε ότι οι παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει μαζικές απώλειες στα μύδια, επηρεάζοντας σοβαρά την παραγωγή.

Για να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο, ο ίδιος επισήμανε ότι το ΥΠΑΑΤ έχει συγκροτήσει ήδη Ομάδα Εργασίας, η οποία εξετάζει τη χρήση ανθεκτικών ειδών και την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης-συνεδρίασε ήδη χθες- και έχει αποφασίσει τη χορήγηση de minimis στους οστρακοκαλλιεργητές.

Βέβαια, ανέφερε ότι τα προβλήματα δεν περιορίζονται μόνο στις περιβαλλοντικές πιέσεις και υπογράμμισε την επιτακτική ανάγκη θεσμοθέτησης των Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ), θέμα που, όπως πρόσθεσε, αφορά το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Κατά τον ίδιο, η μη επίλυση του προαναφερομένου ζητήματος «δημιουργεί προσκόμματα στην οργανωμένη ανάπτυξη του κλάδου. Ειδικά για τον Θερμαϊκό Κόλπο, οι καθυστερήσεις στη θεσμοθέτηση της ΠΟΑΥ δυσχεραίνουν τη βιώσιμη λειτουργία των μονάδων. Η ολοκλήρωση αυτών των διαδικασιών αποτελεί προτεραιότητα για εμάς», τόνισε εμφατικά».

Οι προοπτικές - Οι ενέργειες που προωθούνται

Παρά τις δυσκολίες, ο κλάδος παρουσιάζει σημαντικές προοπτικές. Το Πολυετές Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών για την περίοδο 2021-2030, όπως επισήμανε ο κ. Κέλλας, περιλαμβάνει φιλόδοξους στόχους, όπως η μέση ετήσια αύξηση της παραγωγής κατά 3% έως το 2025 και κατά 5% έως το 2030. «Οι ενισχύσεις από το ΕΠΑΛΘ 2021-2027 και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στοχεύουν στον εκσυγχρονισμό των μονάδων, τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και την εισαγωγή νέων ειδών καλλιέργειας», επισήμανε.

Παράλληλα, όπως πρόσθεσε, το ΥΠΑΑΤ έχει προχωρήσει σε στοχευμένες οικονομικές ενισχύσεις για τη στήριξη των μυδοκαλλιεργητών σε περιόδους κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό υπενθύμισε ότι κατά την περίοδο 2020-2022, χορηγήθηκαν ενισχύσεις ύψους περίπου 2 εκατ.ευρώ για απώλειες εισοδήματος λόγω της πανδημίας COVID-19 και της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα, καταβλήθηκε αρχικά σε 20 φορείς εκμετάλλευσης μονάδων οστρακοκαλλιέργειας, το συνολικό ποσό των 299.784,00 ευρώ, ενώ στη συνέχεια, στο πλαίσιο του μέτρου De Minimis, καταβλήθηκαν 1,42 εκατ.ευρώ σε 132 δικαιούχους και άλλα 291.939,80 ευρώ σε 28 δικαιούχους. Παράλληλα, στο πλαίσιο της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας PESCA 2009 - 2013, συγχρηματοδοτήθηκε η κατασκευή 22 αποθηκών στα Κύμινα και 30 στη Χαλάστρα, για την εξυπηρέτηση των μονάδων υδατοκαλλιέργειας. Αυτές οι δράσεις αποδεικνύουν την έμπρακτη στήριξη του Υπουργείου στους παραγωγούς.

Επίσης, το ΥΠΑΑΤ προωθεί δράσεις για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της παραγωγής και τη βελτίωση της ανθεκτικότητας του κλάδου. Μελέτες για την ένταξη της μυδοκαλλιέργειας στο εμπόριο ρύπων και την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας περιοχών βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, ενώ ενισχύεται η διεθνής προβολή των προϊόντων, ώστε να επιτευχθεί αύξηση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας.

«Η οστρακοκαλλιέργεια δεν είναι μόνο μία παραγωγική δραστηριότητα», τόνισε ο κ. Κέλλας και εξήγησε: «Είναι κομμάτι της πολιτιστικής και οικονομικής ταυτότητας των τοπικών κοινωνιών της Βορείου Ελλάδος. Μέσα από τον διάλογο και τη συνεργασία, μπορούμε να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο που θα διασφαλίζει την ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος και την ευημερία των παραγωγών».