Μειώνεται ο φόρος-Παραμένουν οι τιμές

Η συμφωνία για την πολυπόθητη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση, επιτέλους επετεύχθη, σε μία χαμένη ουσιαστικά τουριστική περίοδο, καθώς η εφαρμογή του μέτρου θα ξεκινήσει από 1η Αυγούστου.

Μια συζήτηση και πολλή αναμονή για την μείωση του φόρου στην εστίαση, με τους επιχειρηματίες του κλάδου να αναμένουν εναγωνίως την τελική απόφαση, η οποία ήρθε στο μέσον του καλοκαιριού, χωρίς να δοθεί η δυνατότητα εκμετάλλευσης της τουριστικής περιόδου.

Πιλοτική εφαρμογή

Συναίνεσαν τελικά οι εκπρόσωποι των δανειστών για τη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση από το 23% στο 13% , με την παράμετρο όμως πιλοτικής εφαρμογής του μέτρου για το επόμενο τετράμηνο.

Η μείωση αυτή κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες συνάντησε τη σθεναρή αντίσταση της τρόικας, εκ μέρους της οποίας εκφράστηκαν αμφιβολίες στο κατά πόσον θα λειτουργήσει υπέρ της πάταξης της φοροδιαφυγής.

Άλλωστε τα στοιχεία που καταγράφηκαν από τους ελέγχους του ΣΔΟΕ, στις τουριστικές περιοχές, δίνουν τα ποσοστά της φοροδιαφυγής στο 80%.

Η δοκιμαστική περίοδος εφαρμογής των τεσσάρων μηνών, θα πρέπει αποδεδειγμένα να αποδώσει αυξήσεις στον προϋπολογισμό, ειδάλλως θα πρέπει να επανέλθει ο ΦΠΑ στο παλαιό ποσοστό του 23%.

Καθώς η κυβέρνηση έχει μπροστά της, τις διαπραγματεύσεις του Σεπτεμβρίου, θα πρέπει να χρησιμοποιήσει επ’ ωφελεία του προϋπολογισμού τη φορολογική αυτή μείωση, με τις δημοσιονομικές αποδόσεις να ελέγχονται ανά μήνα.   

Το εάν, μετά την πρώτη περίοδο ελέγχου, αυτή η μείωση του φορολογικού συντελεστή θα καθιερωθεί ως μόνιμη ρύθμιση, θα εξαρτηθεί στο εάν υπάρξει μετακύλιση της μείωσης και στις τελικές τιμές των προϊόντων.

Από την πλευρά της κυβέρνησης αναμένεται, με την εφαρμογή του μέτρου, να υπάρξει θετική επίδραση που θα αποφέρει καταναλωτική ανάκαμψη, με τις μειώσεις που θα καταγραφούν στις τελικές τιμές.

Αυτή η προοπτική εύρισκε εξ αρχής κάθετα αντίθετους τους επιχειρηματίες του επισιτισμού, οι οποίοι διεμήνυαν προς κάθε κατεύθυνση ότι είχαν απορροφήσει τον αυξημένο φόρο, γεγονός που δεν τους επιτρέπει να προχωρήσουν σε μειώσεις τιμών.

Το υπουργείο Οικονομικών επεξεργάζεται το σενάριο για διπλή αναγραφή τιμών στους τιμοκαταλόγους των καταστημάτων και αυτή θα αφορά την παλαιά τιμή με τον αυξημένο συντελεστή και τη νέα μικρότερη τιμή με τον μειωμένο συντελεστή του 13%.

Η πρότερη αύξηση

Η εφαρμογή των μνημονιακών δεσμεύσεων που οδήγησε και στην αρχική αύξηση του ΦΠΑ στην εστίαση στο 23%, είχε προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων, χωρίς να καταφέρει τελικά να αποδώσει το αναμενόμενο δημοσιονομικό όφελος.

Αν και αρχικά η κυβερνητική πρόβλεψη ήταν οικονομικό όφελος ύψους 800 εκ. ευρώ, από φορολογικά έσοδα, τα αποτελέσματα, όπως αυτά καταγράφονται σε σχετική έρευνα του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ήταν της τάξης των 160 εκ. ευρώ, με παράλληλο κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων και πολλαπλάσιων θέσεων εργασίας, ενώ παρατηρήθηκε και αύξηση των ποσοστών της φοροδιαφυγής.

Ως ισοδύναμο μέτρο, εκ μέρους της κυβέρνησης προτάθηκε στην τρόικα, κατά τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, η μείωση των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 100 εκ. ευρώ.

Η αύξηση του συντελεστή στο 23%, εκ μέρους των επαγγελματιών κρινόταν ως «παράλογη, άδικη και δεν θα πετύχει το στόχο», ενώ γινόταν αναφορά και στις αρνητικές επιπτώσεις που επέφερε, καθώς λόγω της επιβολής της οδηγήθηκαν σε λουκέτο περισσότερες από 5.000 επιχειρήσεις του κλάδου με αποτέλεσμα να χαθούν περισσότερες από 30.000 θέσεις εργασίας.

Όταν ξεκίνησαν οι συζητήσεις για τη μείωση του συντελεστή η ΠΟΕΣΕ, υπενθυμίζοντας ότι ο κλάδος των εστιατόρων έχει τα τελευταία δύο χρόνια απορροφήσει το σύνολο της αύξησης του ΦΠΑ και την αύξηση των έμμεσων φόρων, υπονοώντας ότι οι τιμές δεν έχουν αυξηθεί, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με ενώσεις καταναλωτών, ειδικά σε τουριστικές περιοχές οι τιμές βρίσκονται στα ύψη, παράλληλα κατηγόρησε την κυβέρνηση και τα ΜΜΕ ότι προσπαθούν να «ενεργοποιήσουν τον κοινωνικό αυτοματισμό κατηγορώντας τον κλάδο ότι προσπαθεί να επωφεληθεί την ενδεχόμενη μείωση του ΦΠΑ», χρησιμοποιώντας τη χαρακτηριστική φράση «Εκεί που μας χρωστάγανε μας πήραν και το βόδι».

Έως και πρωθυπουργικό διάγγελμα

Ως ιδιαίτερη κυβερνητική επιτυχία παρουσίασε, με διάγγελμα του, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, τη μείωση του φορολογικού συντελεστή στην εστίαση, την πρώτη φορολογική μείωση από την εφαρμογή των μνημονίων.

Στην έναρξη του λόγου του ανέφερε ότι «Έχουμε πετύχει σημαντικά και σημαδιακά πράγματα», ενώ παρουσίασε την υπό όρους συμφωνία της τρόικας ως προσωπική του επιτυχία λέγοντας ότι «Είναι μήνες τώρα, που πήρα επάνω μου αυτή την πρώτη μεγάλη μείωση φόρων στην Ελλάδα. Δεν ήταν εύκολο. Αλλά είπα στην τρόικα ότι με τη μείωση από το 23% στο 13% θα αυξηθεί ο τζίρος, θα αυξηθούν αντί να μειωθούν τα έσοδα του κράτους και θα περιοριστεί και η φοροδιαφυγή. Δεν το πιστεύουν ακόμα. Δέχθηκαν, όμως, να δοκιμάσουν για πρώτη φορά μείωση φορολογίας». Παραδέχτηκε τον όρο της τρόικας, τον οποίο παρουσίασε υπό τύπον απειλής, ότι εάν συνεχιστεί το φαινόμενο της φοροδιαφυγής, τότε αυτό θα αποτελέσει την αιτία για αύξηση και πάλι του ΦΠΑ στο 23% και σημείωσε ότι «Τα καταστήματα πρέπει να κόβουν κανονικές αποδείξεις και να τις χτυπάνε στις μηχανές. Μόνον έτσι θα ανοίξει ο δρόμος να γίνουν κι άλλες φορολογικές μειώσεις».

Δικαιωμένοι οι επαγγελματίες

Εκ μέρους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), η εξέλιξη αυτή κρίνεται ως θετική για τον Κλάδο, έστω και αν ήρθε αργοπορημένα.

Αίσθηση δικαίωσης για τους δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες του κλάδου, που όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της Ομοσπονδίας «σχεδόν 2 χρόνια μετά την αύξηση του ΦΠΑ στον υψηλό συντελεστή  23%, λέγανε τότε ότι δεν μπορούν να μετακυλήσουν την αύξηση στην κατανάλωση και δεν θα επιτευχθούν οι στόχοι. Έστω και τώρα με τον τζίρο μειωμένο κατά 80% (σωρευτικά τα 2 τελευταία χρόνια), η μείωση δίνει μια ανάσα στις επιχειρήσεις του Κλάδου».

Από την πλευρά της ΠΟΕΣΕ γίνεται έκκληση στους επαγγελματίες «να μεταφέρουν αυτούσια την μείωση του ΦΠΑ στην κατανάλωση, παρόλο που η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων δεν μετακύλησε ούτε την αύξηση του ΦΠΑ, ούτε την  αύξηση των άμεσων φόρων, ούτε την αύξηση των τιμολογίων των ΔΕΚΟ (40% η ΔΕΗ), ούτε την αύξηση του φυσικού αερίου (27%), ούτε την αύξηση του πετρελαίου θέρμανσης (80%), ούτε την αύξηση των πρώτων υλών κατά 8-10% αλλά αντίθετα προχώρησε σε μείωση τιμών».

Σημειώνεται δε ότι «ο κλάδος συνεχίζει και σήμερα να υποστηρίζει σταθερά, την υποχρεωτική ηλεκτρονική παραγγελιοληψία (με επιδότηση από ΕΣΠΑ) σε όλες τις επιχειρήσεις του Κλάδου και σύνδεση των Η/Υ με το taxis, έτσι ώστε η φορολογική αρχή να γνωρίζει σε πραγματικό χρόνο τον τζίρο και την απόδοση ΦΠΑ».