Ανεκμετάλλευτη αύξηση

Κατέχοντας η Ελλάδα την τρίτη θέση στην Ευρώπη μεταξύ των κορυφαίων προορισμών κρουαζιέρας, τα δύο νησιά των Κυκλάδων, η Σαντορίνη και η Μύκονος ανήκουν στα δημοφιλέστερα λιμάνια προσέγγισης, καθώς πρόκειται για τους τουριστικούς προορισμούς με τη μεγαλύτερη ζήτηση.

Ενθαρρυντικά τα στοιχεία για την Ελλάδα, που αναφέρονται στην ετήσια έκθεση της Διεθνούς Ένωσης Κρουαζιέρας (CLIA) για το 2014, καθώς από την περσυνή χρονιά ξεκίνησε να διαγράφεται μία ανοδική πορεία, με τον συγκεκριμένο τομέα θαλάσσιου τουρισμού να αναπτύσσεται δυναμικά.

Η αυξητικές τάσεις που καταγράφει ο κλάδος της κρουαζιέρας στη χώρα μας συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομικής της ανάκαμψη, με τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό επιβατών που συνεπαγωγικά οδηγεί και σε αύξηση των εσόδων.

Ειδική αναφορά στα οφέλη που μπορεί να προσφέρει ο τομέας της κρουαζιέρας στην οικονομική ανάκαμψη της Ευρώπης έκανε ο πρόεδρος της CLIA Ευρώπης, Πιερφραντσέσκο Βάγκο, σημειώνοντας πως «Ο τομέας της κρουαζιέρας συνεχίζει να παράγει μεγάλα οικονομικά οφέλη για την Ευρώπη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου ανάκαμψης, προωθώντας την πολυπόθητη απασχόληση για τους Ευρωπαίους πολίτες, καθώς και νέες προοπτικές για τις επιχειρήσεις και έσοδα για τα κράτη που την απαρτίζουν».

Ολοένα και περισσότερες περιοχές της χώρας έχουν ήδη στρέψει την προσοχή και το ενδιαφέρον τους στην αγορά της κρουαζιέρας, προσπαθώντας να παγιώσουν την παρουσία τους ως λιμένες υποδοχής, ώστε να εκμεταλλευτούν στο έπακρο την αύξηση της ζήτησης που παρατηρείται.

Τα αριθμητικά στοιχεία

Η Ελλάδα υποδέχθηκε πέρυσι 6,4 εκατ. ευρωπαίους επιβάτες κρουαζιέρας, δηλαδή το 30% του συνολικού αριθμού επιβατών κρουαζιέρας παγκοσμίως, καταγράφοντας αύξηση 3,6% συγκριτικά με το 2012.

Πέραν των νησιών όπως η Σαντορίνη, η Κέρκυρα και η Μύκονος, που έρχονται πρώτα στις προτιμήσεις των εταιρειών κρουαζιέρας, το λιμάνι του Πειραιά κατατάσσεται πέμπτο μεταξύ των λιμένων εκκίνησης κρουαζιέρας, εξυπηρετώντας πέρυσι 1,3 εκατ. επιβάτες, μέγεθος αυξημένο κατά 1% σε σχέση με το 2012.

Τα έσοδα από την κρουαζιέρα στην Ευρώπη άγγιξαν το 2013 τα 39,4 δις ευρώ αυξημένα σε σχέση με το 2012 που είχαν φτάσει στα 37,9%, ενώ οι άμεσες δαπάνες ανήλθαν στα 16,2 δις ευρώ.

Ειδικά για την Ελλάδα, που αντιμετωπίζει ιδιαίτερα οικονομικά προβλήματα, τα έσοδα από την κρουαζιέρα ανήλθαν πέρυσι στα 574 εκ. ευρώ, κατατάσσοντας την στην 7η θέση στην Ευρώπη, προσφέροντας παράλληλα στη χώρα περί τις 11.000 θέσεις εργασίας.

Συνολικά στην Ευρώπη η κρουαζιέρα το 2013 κάλυψε 339.417 θέσεις εργασίας, με τις απολαβές των εργαζομένων να αυξάνονται κατά 4% σε σύγκριση με το 2012 και να ανέρχονται σε 10,5 δις ευρώ.

Συνολικά 43 εταιρείες κρουαζιέρας, με έδρα Ευρωπαϊκές χώρες, διαθέτουν στόλο 125 κρουαζιερόπλοιων, με χωρητικότητα 145.000 κλίνες, ενώ άλλες 24 μη ευρωπαϊκές εταιρείες εκτελούν δρομολόγια εντός του ευρωπαϊκού χώρου με 73 κρουαζιερόπλοια, δυναμικής 104.000 κλινών.

Οι ανοδικές οικονομικές τάσεις είχαν αντίστοιχο αντίκτυπο και στον τομέα της ναυπήγησης νέων κρουαζιερόπλοιων, ο οποίος παρουσίασε αύξηση εσόδων της τάξης 4,7%, με τις ευρωπαϊκές εταιρείες να δαπανούν πέρυσι 4,03 δις ευρώ για νέες κατασκευές και αναβαθμίσεις κρουαζιερόπλοιων, ενώ ήδη κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014 οι συμβάσεις για την κατασκευή 24 νέων κρουαζιερόπλοιων και την παράδοση τους έως το 2017, ανέρχονται σε 12,1 δις ευρώ.

Προβληματικές υποδομές

Και ενώ τα στοιχεία από τον συγκεκριμένο χώρο είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, παρ’ όλα αυτά οι δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί της χώρας, που συγκαταλέγονται στα ευρωπαϊκά προγράμματα κρουαζιέρας, δείχνουν αδυναμία να αξιοποιήσουν την αύξηση που παρατηρείται, πόσο μάλλον οι λοιποί λιμένες που προβλέπουν στην εκμετάλλευση αυτού του είδους θαλάσσιου τουρισμού.

Τα υπάρχοντα προβλήματα στα λιμάνια υποδοχής κρουαζιέρας, όπως αυτά καταγράφηκαν προσφάτως σε Μύκονο, Πάτμο, Ρόδο και Σαντορίνη, από την Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας και η ανυπαρξία προθυμίας επίλυσης τους, πρόκειται να λειτουργήσουν ανασταλτικά στην πλήρη εκμετάλλευση της κρουαζιέρας.

Η προσέλκυση μεγάλων κρουαζιερόπλοιων, στην οποία προσβλέπουν οι φορείς του τουρισμού για την οικονομική ενίσχυση της χώρας, φαίνεται να παραμένει απλώς μία επιθυμητή έκβαση, αλλά δύσκολα πραγματοποιήσιμη, καθώς τα νησιά με τα τεράστια προβλήματα των λιμενικών τους υποδομών δεν επιτρέπουν στις μεγάλες εταιρείες της κρουαζιέρας να τα επιλέξουν για τον απόπλου και τον τελικό κατάπλου των πλοίων τους, γεγονός που συνεχίζει να οδηγεί στην απώλεια πολλών εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.

Συγκεκριμένα τα προβλήματα που έχουν καταγραφεί στους λιμένες της Σαντορίνης και αφορούν στην επισκευή και συντήρηση των 4 ναυδέτων στη Σκάλα Φηρών - Γυαλός, προς εξυπηρέτηση περισσότερων κρουαζιερόπλοιων, την κατασκευή νέου τελεφερίκ, για την εξυπηρέτηση των επιβατών των κρουαζιερόπλοιων που αποβιβάζονται με λέμβους στο Γυαλό, για να μεταφέρονται στην πόλη, την συγκράτηση των πρανών του υπάρχοντος τελεφερίκ και του λιμανιού του Αθηνιού και τις βελτιώσεις των κρηπιδωμάτων, όπου γίνεται από-επιβίβαση επιβατών στις λέμβους.

Στη Μύκονο τα προβλήματα που καταγράφηκαν αφορούν στην ολοκλήρωση της αίθουσας επιβατών στον Τούρλο και την ανάπτυξη νέων κρηπιδωμάτων, την κατασκευή προβλήτας μήκους 200 - 300 μέτρων για την κάλυψη των απαιτήσεων που δημιουργούνται με αίθουσα επιβατών, στο παλιό λιμάνι, όπου η από-επιβίβαση των επιβατών κρουαζιεροπλοίων γίνεται με λάντζες, την βελτίωση των υποδομών μεταξύ Τούρλου και Παλαιού λιμανιού, τις ευκολίες παραλαβής υγρών και στερεών καταλοίπων και την ύπαρξη έμπειρου πλοηγού, σε μόνιμη βάση, προς εξυπηρέτηση των πλοίων.

Στις ελλείψεις υποδομών εστίασε και ο διευθύνων σύμβουλος της Louis Cruises και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής CLIA Ευρώπης, Κυριάκος Αναστασιάδης, ο οποίος ναι μεν παραδέχτηκε ότι η απίστευτη πολιτιστική κληρονομιά και φυσική ομορφιά της Ελλάδας αποτελεί μία πολύ σημαντική αγορά για την ευρωπαϊκή βιομηχανία κρουαζιέρας, όμως δήλωσε ότι «Είμαστε αποφασισμένοι να αξιοποιήσουμε περαιτέρω τις δυνατότητες της ελληνικής αγοράς, σε συνεργασία με τις τοπικές, εθνικές και ευρωπαϊκές Αρχές, προκειμένου να ξεπεραστούν τα εμπόδια που εξακολουθούν να εμποδίζουν τις επενδύσεις στη χώρα, από τα λιμενικά τέλη και την ελλιπή ανάπτυξη των υποδομών».