Αυξάνονται τα ποσοστά, παραμένει η αβεβαιότητα

Αυξητική τάση στην τουριστική κίνηση παρουσιάζει η Σύρος το τελευταίο εικοσαήμερο, με τους επαγγελματίες του τουρισμού να εμφανίζονται συγκρατημένα αισιόδοξοι, καθώς η ελληνική αγορά παρουσιάζει μεγάλες απώλειες, ενώ αναμένονται και οι εξελίξεις για το πολυ-διαφημισμένο marketing plan για τον τουρισμό.

Έπειτα από την αστάθεια, η οποία επικράτησε και έθεσε σε «συναγερμό» την τουριστική βιομηχανία της χώρας, οι ρυθμοί έχουν αρχίσει να επανέρχονται για την αγορά, με τις προβλέψεις, αναφορικά με τη θετική ή αρνητική έκβαση της σεζόν, ως προς τους στόχους, οι οποίοι είχαν αρχικά τεθεί, ως προς τους 25 εκατομμύρια τουρίστες, ένα εκατομμύριο επισκέπτες, περισσότεροι από αυτούς του 2014.

Το μόνο σίγουρο είναι, ότι τα στοιχεία κατά τον μήνα Αύγουστο, δείχνουν αρκετά βελτιωμένα, σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, με το ηθικό και την ψυχολογία να βελτιώνονται αισθητά ανάμεσα στους επαγγελματίες του τουρισμού, καθώς ο Αύγουστος είναι παραδοσιακά ο μήνας, κατά τον οποίο λαμβάνει χώρα, παραδοσιακά, ετησίως, η περίοδος υψηλής επισκεψιμότητας, ή υψηλή σεζόν.

Παρ’ όλα αυτά, η ανησυχία στην αγορά δεν αποτελεί παρελθόν, καθώς το «σοκ», της πολιτικής αστάθειας, των κλειστών τραπεζών και των capital controls, διάρκειας περίπου τεσσάρων εβδομάδων – περίοδος τεράστια, λόγω υψηλής εποχικότητας – που υπέστη ο ελληνικός τουρισμός έχει αφήσει τα σημάδια του, ακόμη και σήμερα στην πορεία της τουριστικής κίνησης. Παράλληλα, οι συζητήσεις για τη διενέργεια νέων εκλογών, εντείνουν το κλίμα ανησυχίας, που έως τώρα είχε σταθεροποιηθεί.

Ενώ η ζήτηση και οι αφίξεις από το εξωτερικό, φαίνεται να ανακάμπτουν σε ικανοποιητικά επίπεδα, οι επαγγελματίες της αγοράς κρατούν τις επιφυλάξεις τους, καθώς υπάρχει το στοιχείο του απρόβλεπτου, αναφορικά με τις εξελίξεις, κατά τη φετινή σεζόν.

Ο ελληνικός τουρισμός αποδείχθηκε ανθεκτικός στις δύσκολες συνθήκες, κυρίως λόγω της ψυχραιμίας που επέδειξαν οι επαγγελματίες, προσφέροντας φθηνά πακέτα, εκπτώσεις, ενώ προέβησαν στον καθησυχασμό και την καλή ενημέρωση των ξένων τουριστών, έτσι ώστε να περιοριστούν οι απώλειες, εν μέσω της θερινής τουριστικής περιόδου, η οποία βρίσκει την Ελλάδα σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον, με Ισπανία και Τουρκία, να μπαίνουν δυναμικά στη διεκδίκηση μέρους της «πίτας» της τουριστικής κίνησης.

Σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, η αύξηση στις αφίξεις για τα βασικά ελληνικά αεροδρόμια το πρώτο επτάμηνο του 2015, ανέρχεται στο 6,5%, ποσοστό μικρότερο, συγκριτικά με το 2014 και το 2013, το οποίο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ικανοποιητικό, ούτε λαμβάνοντας υπόψιν ότι για το Ελ. Βενιζέλος, η αύξηση στις αφίξεις άγγιξε το 28% μόνο τον Ιούλιο.

Θετικά, πέραν των μεγάλων παραδοσιακά πηγών εισερχόμενου τουρισμού, κινούνται και άλλες, νέες αγορές, όπως αυτή της Πολωνίας, με αύξηση περί το 15,5%, ή της Αυστρίας.

Αντιθέτως, στον τομέα του εσωτερικού τουρισμού οι απώλειες είναι τεράστιες, όχι μόνο φέτος, αλλά κλιμακωτά στην πάροδο των τελευταίων ετών, γεγονός, το οποίο συμβάλλει αρνητικά στα συνολικά έσοδα της τουριστικής βιομηχανίας. Ενδεικτικό της κατάστασης, είναι, ότι η κίνηση του Δεκαπενταύγουστου για τους Έλληνες επισκέπτες υπήρξε ιδιαίτερα χαμηλή – δεδομένης της περιόδου – ενώ η ζήτηση για το Σεπτέμβριο είναι και αυτή αρκετά περιορισμένη.

Το «στοίχημα» το οποίο πρέπει να κερδίσουν οι τουριστικοί επαγγελματίες, με το βλέμμα στην επόμενη τουριστική περίοδο, είναι η περεταίρω ανοδική πορεία, δεδομένου, ότι έρχεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση στο ΦΠΑ για τη διαμονή, εξίσωση του φορολογικού συντελεστή για την εστίαση, αλλά και μία αρνητική εξέλιξη στον τομέα των ξενοδοχειακών επενδύσεων.

Η εικόνα της επισκεψιμότητας της Σύρου τον Αύγουστο

Για την εικόνα που παρουσιάζει η Σύρος στο απόγειο της υψηλής τουριστικής περιόδου, μίλησε στην εφημερίδα ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων, κ. Ιάκωβος Αρβανίτης.

Περιγράφοντας τη γενική εικόνα, ο κ. Αρβανίτης ανέφερε, πως «ξεκίνησε μία αύξηση της επισκεψιμότητας και ζήτησης δωματίων, ιδιαίτερα μετά τις 25-27 Ιουλίου. Αποκορύφωμα αυτής της ζήτησης αποτέλεσε η εβδομάδα που πέρασε, η εβδομάδα, δηλαδή, του Δεκαπενταύγουστου, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι επειδή 15 Αυγούστου έπεσε ημέρα Σάββατο, πολλοί το χρησιμοποίησαν ως “long weekend”, όπως λέγεται στην τουριστική ορολογία, καθώς πολλοί πήραν τις άδειές τους τις προηγούμενες ή επόμενες ημέρες, διαμορφώνοντας μία τετραήμερη απόδραση. Γι’ αυτό και παρατηρήθηκε και αυξημένος όγκος επιστροφών τα απογεύματα της Κυριακής και της Δευτέρας»

«Όσον αφορά στην πληρότητα, υπολογίζουμε, ότι την εβδομάδα του Δεκαπενταύγουστου έφτασε περίπου στο 90%, ενώ πρέπει να συνυπολογίσουμε και το γεγονός, ότι, όπως και πέρσι, η Σύρος στο σύνολό της λειτουργεί με μειωμένο αριθμό προσφερόμενων κλινών, από τη στιγμή που υπάρχουν 11 ξενοδοχεία, τα οποία δε λειτουργούν. Από την επισκεψιμότητα αυτή, η οποία παρουσιάστηκε, κατά κύριο λόγο, σε ποσοστό γύρω στο 60%-65% κατέλυσε σε ξενοδοχεία μέσα στην Ερμούπολη και η πληρότητα της Ερμούπολης, δημιούργησε το “κύμα” προς την περιφέρεια. Επίσης, ακόμη ένα γεγονός, που είναι ιδιαίτερα σημαντικό και παρατηρήσαμε μέσα από συζήτηση με πελάτες, είναι, ότι ένα μέρος της επισκεψιμότητας αυτής, ήταν δευτερογενούς ζήτησης, δηλαδή, η πληρότητα των άλλων νησιών, αποτέλεσε την αφορμή για την αύξηση της επισκεψιμότητας προς το δικό μας νησί», σημείωσε.

Επιπλέον, «ακόμη ένα στοιχείο, που παρουσιάστηκε κατά την περίοδο αυτή των 20 πρώτων ημερών του Αυγούστου, είναι ότι έχουν αλλάξει τα δεδομένα των επισκεπτών του νησιού, όσον αφορά στις ηλικίες. Παρατηρείται σε πολύ μεγάλο ποσοστό, ένας μέσος όρος ηλικίας μεταξύ 21-25 ετών, νεαρής ηλικίας άτομα, τα οποία επισκέπτονται τη Σύρο. Είναι ένα στοιχείο, το οποίο πρέπει να εκτιμήσει και να αξιολογήσει η Τουριστική Επιτροπή του Δήμου, ή αυτοί, οι οποίοι θα αναλάβουν τον τουριστικό σχεδιασμό, το marketing plan του νησιού, σε ό,τι αφορά στην εσωτερική αγορά».

Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός, σύμφωνα με τον κ. Αρβανίτη, ότι «πάλι μιλώντας για την συγκεκριμένη περίοδο, εμφανίστηκε αύξηση ζήτησης από την εξωτερική αγορά και ιδιαίτερα από την αγορά της Γαλλίας. Έχει βοηθήσει, φυσικά, το γεγονός, πως φέτος η Γαλλία είναι η πρώτη χώρα σε ποσοστά επισκεψιμότητας προς την Ελλάδα, πάνω από 33%, ενώ συνέβαλε σε πολύ μεγάλο βαθμό, ότι η Aegean Airlines συνέδεσε αεροπορικά φέτος, προβλέποντας τις τάσεις της αγοράς, την Αθήνα με τέσσερις επιπλέον πόλεις της Γαλλίας. Επίσης, κάτι που βοήθησε ιδιαίτερα τις Κυκλάδες, ήταν το ότι μέσω της Swiss Air συνδέθηκαν απευθείας Ζυρίχη και Μύκονος, καθώς επίσης και ότι μία εταιρεία low cost της Air France, συνέδεσε το Παρίσι με τη Μύκονο. Έτσι έγινε πολύ πιο εύκολη η προσβασιμότητα, ιδιαίτερα των Γάλλων προς την Ελλάδα. Από συζητήσεις, που είχα με συναδέλφους, λέγεται, ότι φέτος οι Κυκλάδες έγιναν “γαλλική αποικία”».

Παρ’ όλα αυτά, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων τονίζει, πως τα θετικά πρόσημα, σταματούν απότομα. «Από περίπου 20-21 Αυγούστου και έπειτα έχουμε μία κατακόρυφη πτώση στη ζήτηση, πόσο μάλλον από την εσωτερική αγορά, οπότε η υψηλή σεζόν για το νησί, θα πρέπει να οριοθετηθεί μεταξύ 25 Ιουλίου και 20 Αυγούστου. Υπάρχει μία μικρή ζήτηση, που αφορά σε διήμερες αποδράσεις του Σαββατοκύριακου, για αυτούς, οι οποίοι εργάστηκαν τον Αύγουστο και ψάχνουν να εκμεταλλευτούν κοντινούς προορισμούς. Φυσικά, για την εσωτερική αγορά βλέπουμε μια εξαιρετικά μεγάλη πτώση στη ζήτηση», προσθέτοντας, πως αντίστοιχα στην ξένη αγορά, κατά τον Σεπτέμβριο, αναμένεται μία μειωμένη μεν, αλλά υπαρκτή δε, κίνηση.

Καταλήγοντας, ο κ. Αρβανίτης επεσήμανε, πως «η γενική εικόνα, την οποία έχουμε αυτή τη στιγμή, συγκριτικά με τον Αύγουστο του 2014, είναι ότι υφίσταται μία αύξηση της τάξεως του 10%-15%», για την οποία, ωστόσο, ερωτώμενος, αν θεωρεί, πως οφείλεται σε κινήσεις προβολής και προώθησης, ή αν το ανάγει σε τυχαίο γεγονός, απάντησε, πως «όχι. Το θεωρώ κάτι στιγμιαίο. Μέχρι στιγμής δεν έχουν γίνει σημαντικές κινήσεις, στις οποίες θα μπορούσε να αποδοθεί αυτή η αύξηση. Άποψή μου είναι ότι πρόκειται για μία συγκυρία, λόγω του ότι ο Ιούλιος απέκλεισε μία πολύ μεγάλη μερίδα ανθρώπων, όσον αφορά στην ελληνική τουριστική αγορά, από τις διακοπές, ενώ συνέβαλε και ο πολύ καλός καιρός του Αυγούστου, οπότε είχαμε αυτή την “έκρηξη”, η οποία συντελέστηκε μέσα σε αυτό το εικοσαήμερο».

Παραμένει η ανησυχία

Αναφορικά με την περίοδο αβεβαιότητας, την οποία διένυσε ο τουρισμός, κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, ο κ. Αρβανίτης τόνισε, πως «η ανησυχία παραμένει. Αν και εφόσον δρομολογηθούν και πάλι εξελίξεις, με τη χώρα να οδηγείται και πάλι σε εκλογές, όλο αυτό το κλίμα, θα επηρεάσει και πάλι αρνητικά, κατά κύριο λόγο, στην ελληνική τουριστική αγορά, ενώ σε δεύτερο επίπεδο – και αυτό συμβαίνει πάντοτε, όποτε έχουμε εκλογές – θα επιβαρυνθεί σε μεγάλο βαθμό η Αθήνα και εν γένει οι μεγάλες πόλεις, διότι οι επισκέπτες του εξωτερικού αποφεύγουν, λόγω πολιτικών συγκεντρώσεων, λόγω γενικότερης αναστάτωσης, τα μεγάλα αστικά κέντρα. Για εμάς, που χρησιμοποιούμε το αεροδρόμιο της Αθήνας ως δεύτερη πύλη εισόδου, θα μας δημιουργήσει οπωσδήποτε ένα μικρό πρόβλημα».

Εν αναμονή του marketing plan και της διαχείρισής του

Δεδομένου, ότι ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, ανακοίνωσε τη συνεργασία του με με την εταιρεία FCB Γνώμη Α.Ε, που αποσκοπεί στην εκπόνηση στρατηγικού πλάνου και ταυτότητας προορισμού (Marketing Plan & Branding), ο κ. Αρβανίτης υποστήριξε, πως αν και δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια επικοινωνία της εταιρείας ή του Δήμου με τους ξενοδόχους, η Ένωση έχει προχωρήσει στην κατάθεση των σχετικών θέσεών της, ενώ τόνισε, ότι θεωρείται αναγκαία η συνεργασία της εταιρείας με την Ένωση, καθώς «οι επαγγελματίες του χώρου σε τοπικό επίπεδο, γνωρίζουν πάρα πολύ καλά και έχουν μία πληρέστερη εικόνα της τουριστικής κατάστασης του νησιού. Οι δικές μας πληροφορίες θα αποτελέσουν την “σπονδυλική στήλη” και τη βάση, πάνω στην οποία θα στηριχθεί το marketing plan».

«Όποιος πιστεύει για τον τουρισμό, ότι μπορεί να κάνει άλματα, ότι δηλαδή από τη μία μέρα στην άλλη να δημιουργήσει θαύματα, αυτό είναι τραγικό λάθος. Στον τουρισμό “χτίζουμε”. Πρόκειται για το λεγόμενο “step by step”. Προχωράμε σιγά-σιγά. Αυτό που θέλει το νησί, είναι οπωσδήποτε, κάτι που είναι και τελικός σκοπός και ενός marketing plan, η δημιουργία της τουριστικής ταυτότητας του προορισμού, η προώθηση και προβολή αυτής της τουριστικής ταυτότητας, με απώτερο σκοπό, να διευρύνει την τουριστική περίοδο. Σκεφτείτε τι οικονομικά και κοινωνικά οφέλη θα είχαμε σε τοπικό επίπεδο, αν αυτό που είδαμε αυτό το εικοσαήμερο του Αυγούστου, το είχαμε για 5 μήνες. Ιδιαίτερα στον τομέα της ανεργίας, οι τουριστικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να απασχολήσουν έναν μεγάλο αριθμό άνεργων ανθρώπων εδώ στο νησί».

Ο πρόεδρος, ωστόσο, τόνισε, ότι «αυτοί που θα διαχειριστούν το συγκεκριμένο project, πρέπει να έχουν γνώσεις στο τουριστικό marketing, στην επικοινωνία, προκειμένου αυτός ο σχεδιασμός να έχει αποτέλεσμα. Το να λέμε, ότι θα κάνουμε ένα marketing plan και έπειτα θα το διαχειριστούν άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο, αυτό θα είναι δώρον-άδωρον. Αν προχωρήσουμε και δημιουργηθεί αυτό το marketing plan, πρέπει να το διαχειριστούν άνθρωποι, γνώστες του τουριστικού αντικειμένου, ώστε μερικά πράγματα να μπουν σε μια σταθερή βάση και από κει και πέρα να “χτιστεί” η τουριστική πορεία της Σύρου».

Καθώς η Σύρος διατηρεί έναν ξεχωριστό χαρακτήρα, διαχωρισμένο από τα υπόλοιπα Κυκλαδίτικα νησιά, ο κ. Αρβανίτης υπογράμμισε, πως «ναι μεν, η Σύρος, γεωγραφικά και διοικητικά, ανήκει στις Κυκλάδες, σε τουριστικό επίπεδο, όμως, δεν είναι Κυκλάδες. Στο εξωτερικό, η εικόνα που έχει περάσει για τις Κυκλάδες, όλα αυτά τα χρόνια στον ξένο καταναλωτή, είναι τα χαμηλά λευκά σπίτια με τα μπλε παράθυρα, χταπόδια να κρέμονται πάνω από τη θάλασσα με το ούζο, στενά σοκάκια και λοιπά. Όταν, λοιπόν, ένας ξένος τουρίστας επισκέπτεται τη Σύρο και βγαίνοντας στο λιμάνι δει τα νεοκλασικά, το Δημαρχείο, το Νεώριο και δε δει όλα αυτά, που συνεπάγεται η “κλασική” εικόνα των Κυκλάδων, ξαφνιάζεται, θεωρώντας, ότι “ξεγελάστηκε” κατά κάποιον τρόπο, από την πληροφόρηση, την οποία είχε. Τα χαρακτηριστικά της Σύρου, τα οποία και χρειάζεται να προβληθούν, τη διαφοροποιούν. Τα υπόλοιπα 23 νησιά είναι ανταγωνιστικά ως προς εμάς, στον τουριστικό τομέα. Αν προβληθούν τα στοιχεία εκείνα που σε διαφοροποιούν από τον ανταγωνιστή σου, όπως και των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, που έχεις τη δυνατότητα να αναπτύξεις, μπορείς να απευθυνθείς σε συγκεκριμένες αγορές, διεκδικώντας, έτσι, επάξια ένα κομμάτι της “πίτας”».

Κλείνοντας, ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων, σχετικά με την προετοιμασία, που θα έπρεπε να έχει υπάρξει, για την οργάνωση του τουριστικού σχεδιασμού, τόνισε, πως «αν αυτό είναι κάτι, που είχε σχεδιαστεί από πριν, σήμερα, ή έως το τέλος της σεζόν, θα έπρεπε να έχουμε στα χέρια μας, τουλάχιστον 500 απαντημένα ερωτηματολόγια. Αυτό εννοούμε “σχεδιασμό”. Να έχουμε μία άμεση, ως προς τον πελάτη, εικόνα, για ποιο λόγο ήρθε στο νησί, με ποιο μέσο ήρθε στο νησί, πού έμεινε, τι τον δυσαρέστησε, τι τον ευχαρίστησε και άλλες ερωτήσεις, έτσι ώστε μετά να μπορέσουμε να κάνουμε μία αξιολόγηση όλων αυτών των πληροφοριών και με αυτά τα δεδομένα να σχεδιαστούν και τα επόμενά μας βήματα».