Σύμβαση του υπουργείου Εθνικής Άμυνας για τις ΤΠΚ με το ναυπηγείο της Ελευσίνας

Νέα τροπολογία υπέρ Ταβουλάρη

Αγνοήθηκε το Νεώριο

Συνέχεια σε μία σύμβαση που εκτείνεται σε βάθος χρόνου, έρχεται να δώσει το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, με μία νέα τροπολογία που υπερψηφίστηκε στη Βουλή, σχετικά με τις υπολειπόμενες δύο πυραυλακάτους του Πολεμικού Ναυτικού από το έργο που είχαν αναλάβει τα ναυπηγεία του Νεωρίου και της Ελευσίνας.

Η παλαιά ιστορία των ΤΠΚ του ΠΝ, που επί χρόνια ταλαιπώρησε το ναυπηγείο του Νεωρίου και τους εργαζομένους του και είχε προκαλέσει έντονη αντιπαράθεση με τον πρόεδρο του ομίλου Ν. Ταβουλάρη, τώρα επανέρχεται στο προσκήνιο εξ αφορμής της νέας τροπολογίας που πέρασε από τη Βουλή σχετικά με την ολοκλήρωση και παράδοση των δύο ΤΠΚ (06 και 07) στο ΠΝ.

Η ολοκλήρωση του έργου των δύο ΤΠΚ, περνά από το ναυπηγείο της Ελευσίνας, προς ικανοποίηση της οποίας το υπουργείο Εθνικής Άμυνας μέσω τροπολογίας στο νέο νομοσχέδιο του καλύπτει οικονομικά επιχείρηση και εργαζόμενους.

Η τροπολογία του αναπληρωτή υπουργού Εθνικής Άμυνας, Δημήτρη Βίτσα, προστέθηκε στο κύριο νομοσχέδιο, το οποίο υπερψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής, την Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2016.

Για ακόμα μία φορά, η σύμβαση των ΤΠΚ έρχεται εις βάρος του Νεωρίου, για στήριξη του οποίου είχε αρχικώς συναφθεί, επί πρωθυπουργίας Κ. Καραμανλή, παρά του ότι το ναυπηγείο της Σύρου, το οποίο είχε αναλάβει το κατασκευαστικό κομμάτι, ουδέποτε εισέπραξε το ποσό που του αναλογούσε.

Το ιστορικό του έργου

Το πρόγραμμα των ΤΠΚ είχε αποφασιστεί να δοθεί προς στήριξη του Νεωρίου κατόπιν επιτόπιας επίσκεψης στη Σύρο το 2008 του τότε πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή, ο οποίος είχε δεσμευτεί για στήριξη του ναυπηγείου.

Με μεγάλη προσπάθεια εκ μέρους των εργαζομένων και των τότε εκπροσώπων του Εργοστασιακού Σωματείου του Νεωρίου, Γ. Πολυδούλη και Γ. Μήτσκα, κατόπιν συνεχών επαφών με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Άμυνας, επί υπουργίας Ευ. Μεϊμαράκη, είχε επιτευχθεί η συμφωνία στη σύμβαση ανάθεση των 3+2 πυραυλακάτων να προστεθούν και άλλες 2, οι οποίες είναι και οι τελευταίες που δεν παραδόθηκαν.

Με την ανάθεση της κατασκευής των ΤΠΚ, στις 25 Σεπτεμβρίου 2008, με σύμβαση μεταξύ της ΝΒΕΕ Α.Ε. και της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, αρχικού προϋπολογισμού 299 εκ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη σύμβαση, οι χρόνοι παράδοσης των δύο ΤΠΚ ήταν 46 μήνες από την ενεργοποίηση της σύμβασης για την πρώτη πυραυλάκατο και 52 μήνες για τη δεύτερη.

Αυτό είχε ως συνέχεια, μεταξύ των ναυπηγείων Ελευσίνας και Νεωρίου να υπογραφεί στις 4 Αυγούστου 2008 «Σύμβαση ανάθεσης του υποκατασκευαστικού έργου», για τη ναυπήγηση των ΤΠΚ 06 ΚΑΙ 07, ίση με το 35% του ναυπηγικού έργου.

Για την ανάθεση αυτή υπεγράφη τροποποίηση (Ν10) της αρχικής σύμβασης, η οποία προέκυψε από νομικό κώλυμα, που δεν επέτρεπε τη νέα ανάθεση στο Νεώριο, οπότε δόθηκε ως επιπλέον έργο στην Ελευσίνα, με την ρητή δέσμευση ώστε το 1/3 του κατασκευαστικού έργου να δοθεί στο Νεώριο.

Τότε εκ μέρους του Νεωρίου είχαν διεκπεραιωθεί οι εργασίες που του είχαν ανατεθεί κι επρόκειτο για εργασίες προκατασκευής προεξοπλισμένων τμημάτων καθώς και η κατασκευή των στοιχείων ναυπηγικού εξοπλισμού όπως στεγανές πόρτες, βάσεις, σκάλες, ιστοί κ.λ.π. στις εγκαταστάσεις της Σύρου, με τα τμήματα του σκάφους να έχουν σταλθεί προς συναρμολόγηση στις εγκαταστάσεις της Ελευσίνας.

Από τις δύο ΤΠΚ η 06 βρίσκεται συναρμολογημένη στην Ελευσίνα ενώ η 07 βρίσκεται σε τμήματα απομένοντας η συναρμολόγηση της.

Το Νεώριο, παρά του ότι έχει δώσει εγγυητικές επιστολές για το 30% του έργου, απορίας άξιο είναι γιατί ενώ η νέα τροπολογία αναφέρει πως παραμένουν σε ισχύ τα ισχύοντα της κύρια σύμβασης, οι εγγυητικές αυτές δεν αποσύρθηκαν από την πλευρά του Νεωρίου, από τη στιγμή που η περάτωση του έργου ανατίθεται εξ ολοκλήρου αποκλειστικά στην εταιρεία της Ελευσίνας.

Παρά του ότι πρόκειται για ενιαίο εταιρικό όμιλο, το Νεώριο ούτε και κατά την ενεργό συμμετοχή του στην κατασκευή των ΤΠΚ δεν εισέπραξε τα ποσά που του αναλογούσαν, με αποτέλεσμα να κατατεθούν και εξώδικες προσκλήσεις εκ μέρους των εργαζομένων, που είχαν ήδη να λαμβάνουν καθυστερούμενα δεδουλευμένα.

Η παραδοχή της κάλυψης των οφειλόμενων προς τους εργαζόμενους με τις καταβολές από τις δύο ΤΠΚ γίνεται και μέσω επιστολής προς τους εργαζόμενους του προέδρου του ομίλου, Ν. Ταβουλάρη, στις 8 Μαΐου 2013 στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει ότι «με μεγάλο κόπο καταφέραμε να εξασφαλίσουμε την καταβολή από το δημόσιο του μεγαλύτερου μέρους των απαιτήσεων μας και την αναδιάταξη των όρων της σύμβασης για τις ΤΠΚ 5,6 και 7. Έτσι ανοίγει ο δρόμο για την πληρωμή των οφειλομένων σε σας».

Μόλις δύο ημέρες αργότερα, στις 10 Μαΐου 2013 με επιστολή του η τότε διοίκηση του Εργοστασιακού Σωματείου του Νεωρίου, που υπογράφεται από τους Γ. Πολυδούλη και Θ. Μήτσκα, στον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Π. Παναγιωτόπουλο, συνεχίζει να διεκδικεί το 1/3 από τις ΤΠΚ 06 και 07, καθώς το πρόγραμμα συνεχιζόταν επί του οποίου γινόταν συνεχείς αναπροσαρμογές κόστους.

Η εν λόγω αναπροσαρμογή πέρασε με κυβερνητική παρέμβαση από την Βουλή στις 30 Απριλίου 2013 και αφορούσε κόστος εργασιών του παρελθόντος ύψους 25 εκ. ευρώ, με τον υπουργό Π. Παναγιωτόπουλο να αναφέρει ότι «Δεσμεύουμε την εργοδοσία να παραδώσει σε συγκεκριμένες ημερομηνίες τα πλοία χωρίς αύξηση του τιμήματος».

Ο δε βουλευτής της αντιπολίτευσης τότε και νυν υπουργό Ναυτιλίας, Θ. Δρίτσα έλεγε στη Βουλή ότι το κράτος αυτή τη στιγμή έχει μπροστά του «25,4 εκ. που έδωσε τον Απρίλιο το υπουργείο, 35 εκ. σε εγγυήσεις χάριν τρίτων για να μπορέσει να λειτουργήσει η εταιρεία, κι αν λειτουργήσει έχει καλώς, αν όμως δεν ανταποκριθούν, είναι επισφαλείς, συν 20 εκ. ακόμα που θα καταβάλλουν για την ολοκλήρωση του έργου μέχρι το 2016. Αναλαμβάνει ρίσκο το κράτος 80 εκατομμύρια. Ένα ρίσκο που πιθανότατα θα κληθούν, για άλλη μία φορά, να πληρώσουν οι πολίτες».

Το Οκτώβριο του 2014, ο Δ. Αβραμόπουλος υποστήριζε σε ανακοίνωση του πως «Όσα ισχυρίζεται η διοίκηση των Ναυπηγείων Ελευσίνας είναι διεκδικήσεις της από παλαιότερα προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού, τις οποίες οι αρμόδιες υπηρεσίες ΥΠΕΘΑ και ΠΝ δεν αναγνώρισαν ως βάσιμες», συμπληρώνοντας μία ημέρα αργότερα πως «Το ΥΕΘΑ οφείλει να απαντήσει στα ψεύδη της διοίκησης των Ναυπηγείων Ελευσίνας και τονίζει ότι καμία συμβατική οφειλή δεν υπάρχει από το ΥΠΕΘΑ προς τα ναυπηγεία».

Η νέα τροπολογία

Στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τον τίτλο «Ρύθμιση θεμάτων μεταθέσεων οπλιτών, μέριμνας προσωπικού και άλλες διατάξεις», συμπεριλήφθηκε τροπολογία-προσθήκη για την ολοκλήρωση της ναυπήγησης, εντός 29μηνου, των δύο τορπιλακάτων τύπου Super Vita του Πολεμικού Ναυτικού, από το ναυπηγείο της Ελευσίνας.

Η σχετική συμφωνία, υπογράφηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2015 και προβλέπει, σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, ότι το ΠΝ αναλαμβάνει το συντονισμό ολοκλήρωσης της ναυπήγησης των πλοίων ΤΠΚ, ενώ εκ μέρους της εταιρείας «Ναυπηγικές και Βιομηχανικές Επιχειρήσεις Ελευσίνας Α.Ε.» αναλαμβάνονται οι υποχρεώσεις «καταβολής του 30% του καθαρού μισθού κάθε εργαζόμενο, ενώ το ΠΝ συμβάλλει στο συνολικό κόστος των εν λόγω εισφορών με καταβολή 70% αυτών.

Επίσης, η εταιρεία ΝΒΕΕ Α.Ε. υποχρεούται στην εμπρόθεσμη καταβολή του 40% τρεχόντων λογαριασμών κοινής ωφελείας από την έναρξη του προγράμματος, στην αποπληρωμή οφειλών παρελθόντων ετών εξολοκλήρου βάσει διακανονισμών.

Ουσιαστικά δηλαδή δίνεται κρατικό χρήμα ώστε η εταιρεία να πληρώσει μέρος των οφειλών της προς το δημόσιο!

Όσον αφορά στις αρμοδιότητες του ΠΝ, αυτό συμβάλλεται με τους εργαζόμενους των ναυπηγείων Ελευσίνας προκειμένου να παράσχουν τις υπηρεσίες τους μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος και καταβάλλει τις μηνιαίες αμοιβές, βάσει των προβλεπόμενων ορίων και χρονοδιαγραμμάτων. Οι εν λόγω αμοιβές προσδιορίζονται στο 70% των πληρωτέων αμοιβών των εργαζομένων δυνάμει της υπάρχουσας εργασιακής τους σχέσης με την ΝΒΕΕ Α.Ε.

Επίσης το ΠΝ «συμβάλλεται με υφιστάμενους ή νέους προμηθευτές, υπεργολάβους ή και τρίτους, για την εκτέλεση του έργου».

Επιπλέον, για την υλοποίηση του προγράμματος απαιτείται πρόσθετη χρηματοδότηση ύψους 40 εκ. ευρώ, που θα βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό για τα έτη 2016-2018 (10 εκ/ ευρώ για το 2016, 20 εκ. ευρώ για το 2017 και 10 εκ. ευρώ για το 2018). Από τη χρηματοδότηση αυτή, το ποσό που τελικώς θα δαπανηθεί, καταλογίζεται στη ΝΒΕΕ Α.Ε., ενώ ποσά άνω των 40 εκ. ευρώ καταλογίζονται σε βάρος των κατεχόμενων από το ΠΝ εγγυητικών επιστολών προκαταβολής, οι οποίες παραμένουν σε ισχύ μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.

Τίθεται το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης κατασκευής των ΤΠΚ στους 29 μήνες, ενώ η σχετική Κύρια Σύμβαση (με τις τροποποιήσεις της) εξακολουθεί να ισχύει για τα θέματα που δεν διέπονται από την νέα συμφωνία.

Από τη δημοσίευση της ρύθμισης, δεν επισπεύδονται και αναστέλλονται οι πάσης φύσεως πράξεις διοικητικής και αναγκαστικής εκτέλεσης, καθώς και η λήψη κάθε ασφαλιστικού μέτρου, που ασκούνται από τους πάσης φύσεως πιστωτές της εταιρείας, για οποιαδήποτε αιτία σε βάρος της κινητής και ακίνητης περιουσίας της, καθόσον επηρεάζει την ολοκλήρωση του προγράμματος και για όσο χρονικό διάστημα αυτό διαρκεί.

 

Υπουργική τοποθέτηση και «θολά» σημεία

Ο αναπληρωτής υπουργός, ο οποίος ήταν και ο βασικός εισηγητής του σχεδίου νόμου, κατά την αιτιολόγηση της τροπολογίας από το βήμα της Βουλής, ανέφερε για την ολοκλήρωση της ναυπήγησης των δύο αυτών πλοίων του ΠΝ ότι «Για τα πλοία αυτά το ελληνικό δημόσιο έχει ήδη καταβάλει σχεδόν το 90% του τιμήματός τους, χωρίς όχι μόνο να τα έχει παραλάβει, αλλά χωρίς να βρίσκονται καν κοντά στην ολοκλήρωσή τους. Οι επιχειρησιακές ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού επιβάλλουν την άμεση ολοκλήρωση της κατασκευής τους. Με τη συμφωνία που έχει επιτευχθεί ανάμεσα στο Πολεμικό Ναυτικό, την ιδιοκτησία και τους εργαζόμενους, που σήμερα καλούμαστε να κυρώσουμε, εξασφαλίζουμε την άμεση έναρξη των εργασιών κατασκευής υπό τον συντονισμό του Ναυτικού, την ολοκλήρωση της ναυπήγησης των πλοίων σε είκοσι εννιά μήνες, τον μικρό, αλλά κρίσιμο χρόνο για να αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί -και άλλα αρμόδια Υπουργεία- το ζήτημα της Ναυπηγοεπισκευαστικής Βιομηχανίας. Συγχρόνως, το Πολεμικό Ναυτικό εξασφαλίζει την κάλυψη επιχειρησιακών του αναγκών και οι εργαζόμενοι εργασία αλλά και προοπτική από τους είκοσι εννέα μήνες και μετά».

Σαφώς, η εν λόγω ρύθμιση και μπορεί να λειτουργήσει θετικά ως προς την οικονομική ικανοποίηση των εκατοντάδων εργαζομένων της Ελευσίνας, που επί μακρόν παραμένουν απλήρωτοι, όμως δεν παύει να ξαναπληρώνει επί της ουσίας ένα έργο που κατόπιν των συνεχών αναπροσαρμογών έχει υπερβεί την πραγματική του αξία.

Παράλληλα, ο χρόνος αποπεράτωσης του έργου των 29 μηνών εμφανίζεται δυσανάλογος του μεγέθους των εργασιών που υπολείπονται, καθώς κατασκευαστικά οι ΤΠΚ έχουν ολοκληρωθεί, απομένοντας μόνο οι τοποθετήσεις των μηχανών.

Σε αυτό δε πρέπει να συνυπολογιστεί πως το μεγαλύτερο τμήμα του έργου, σε ποσοστό περίπου 50-60%, αφορά στα εξοπλιστικά που πρέπει να τοποθετηθούν στα σκάφη και όχι στο κατασκευαστικό που αφορά στο ναυπηγείο.

Άρα οι όροι της νέας σύμβασης και πως αυτή έρχεται ως συνέχεια μίας παλαιότερης που τυπικά την αναγνωρίζει, πρέπει να εξεταστούν στην πράξη με περισσότερη προσοχή, καθώς με τις συνεχείς αναπροσαρμογές και την επιπλέον ενίσχυση των 40 εκ. ευρώ συν την επιβάρυνση της μισθοδοσίας και των ασφαλιστικών εισφορών του συνόλου των εργαζομένων της Ελευσίνας, δεν αποσαφηνίζεται το κατά πόσον έχει υπερβεί ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου.