25 χρόνια Νεώριο

Ένας κύκλος 25ετής υπό την ιδιοκτησία Ταβουλάρη κλείνει για το ναυπηγείο του Νεωρίου, το οποίο μπαίνει πλέον στην τελική ευθεία μεταβίβασης του στην ONEX του Πάνου Ξενοκώστα.

Μία πορεία κατά την οποία η ναυπηγική μονάδα της Σύρου κατέγραψε σημαντικές επιτυχίες, γνώρισε όμως και την πτώση και την απαξίωση.

Χωρίς να αποτελεί ζητούμενο η απόδοση ευθυνών, ο πρόεδρος του Ομίλου Νεώριον και επί 25 χρόνια ιδιοκτήτης του Νεωρίου, Νίκος Ταβουλάρης, παραχώρησε στην «Κοινή Γνώμη», την τελευταία υπό αυτή του την ιδιότητα, συνέντευξη, δίνοντας απαντήσεις, για τις πράξεις, τις παραλείψεις, την άνοδο και την πτώση της ναυπηγικής επιχείρησης της Σύρου.

Η πλέον των 2 δεκαετιών ιδιοκτησία Ταβουλάρη κλήθηκε να απαντήσει για τη δυναμική που επέδειξε το ναυπηγείο και την επιχειρησιακή του ικανότητα, για τις ενέργειες αναβάθμισης του, για τους κλυδωνισμούς που άρχισε να υφίσταται και τα αίτια που οδήγησαν σε αυτούς, για τον ρόλο των συνδικαλιστικών αλλά και των θεσμικών παραγόντων, όπως και για την πτώση που ακολούθησε η άλλοτε κραταιά επιχείρηση, έως την κατάληξη της εξαγοράς της από την ONEX.

Μετά από 25 χρόνια που το ναυπηγείο του Νεωρίου βρίσκεται στην κυριότητα σας ήρθε η στιγμή που αλλάζει χέρια, καθώς έχει κατατεθεί προς εκδίκαση η πρόταση εξυγίανσης, γεγονός που προήλθε ως αναμενόμενο επακόλουθο της προβληματικής πορείας της επιχείρησης την τελευταία της περίοδο.

Ν. Τ.: «Η κατάθεση από τους Δικηγόρους της ΝΕΩΡΙΟΝ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΣΥΡΟΥ (ΝΑΒΙΕΣ) της Συμφωνίας Εξυγίανσης στο Πρωτοδικείο Σύρου στις 27 Ιουλίου 2018 «κλείνει» ουσιαστικά τον κύκλο της 25χρονης παρουσίας μας στη Σύρο. Το 1994 παραλάβαμε το Νεώριο κερδίζοντας στον διεθνή διαγωνισμό. Δεν μας το χάρισε ούτε μας το παραχώρησε κανείς. Το τίμημα που προσφέραμε ήταν της τάξεως των 6 εκ. ευρώ. Και όσο και αν είναι δύσκολο να συγκρίνει κανείς το σημερινό τίμημα που θα καταβάλει εντός 25ετίας η ΟΝΕΧ (που υπερβαίνει τα 45 εκ. ευρώ), είναι αναμφισβήτητο ότι μέσα στα 25 χρόνια παρουσίας μας δημιουργήσαμε υπεραξίες δεκάδων εκατομμυρίων επ΄ ωφελεία της εθνικής οικονομίας. Παραλάβαμε το 1994 ένα ναυπηγείο σε πλήρη αποσύνθεση. Επί δύο χρόνια κλειστό. Με όλο το προσωπικό σε δίχρονη ανεργία. Παραδίδουμε σήμερα ένα ναυπηγείο σε λειτουργία. Με το προσωπικό εξασφαλισμένο από κάθε άποψη».

Πρόκειται για μία ναυπηγική μονάδα, που πέραν του μεγάλου μεριδίου στον κύκλο εργασιών της, που αφορούν στις επισκευές, έδωσε κατά το παρελθόν και δείγματα κατασκευαστικής δραστηριότητας, τέτοια που επιβεβαιώνουν την υψηλή τεχνογνωσία των εργαζομένων της.

Ν. Τ.: «Το Νεώριο από το 1994 μέχρι και το 2016 ναυπήγησε μεγάλα Super Yachts και διάφορα πλοία για το Πυροσβεστικό Σώμα. Συμμετείχε στην κατασκευή Πυραυλακάτων (ΤΠΚ) μαζί με τα Ναυπηγεία Ελευσίνας. Επίσης ανέλαβε την κατασκευή μέρους εκτοξευτήρων πυραύλων για λογαριασμό της γαλλικής εταιρείας MBDA. Από το 1995 έως 2016 επισκεύασε 1.500 πλοία. Ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 700εκ. ευρώ. Αυτά χωρίς απολύσεις, διαθεσιμότητες, περικοπές μισθών γνωρίζοντας ότι οι ευκαιρίες για έκτακτη απασχόληση στη Σύρο είναι περιορισμένες σε σύγκριση με το Λεκανοπέδιο».

Έφτασε αυτό το ναυπηγείο, μετά από την μεγαλειώδη πορεία που έχει καταγράψει στον χώρο του, να φαντάζει ως κουφάρι ενός παλιού μεγαλείου, προκαλώντας την απορία για το εάν και ποιες ενέργειες έγιναν για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του.

Ν. Τ.: «Το σημαντικότερο έργο εκσυγχρονισμού είναι η προμήθεια και εγκατάσταση του Syncrolift. Πρόκειται για μία ηλεκτρονικής λειτουργίας αυτοβυθιζόμενη πλατφόρμα που εξυπηρετεί σκάφη μέχρι 100 μέτρων. Είναι η μοναδική στη χώρα. Σε συνδυασμό δε με την υποδομή για ταυτόχρονη ανέγερση/κατασκευή 2 πλοίων δίνει στο Νεώριο εξέχουσα θέση στην ναυπηγική βιομηχανία της χώρας. Πέραν των ανωτέρω εγκαταστάθηκαν νέα μηχανήματα κοπής, ηλεκτρονικοί τόρνοι και συστήματα υδροβολής. Και τέλος ανακατασκευάστηκαν - και μάλιστα στην αρχική τους μορφή και όψη - τα σε πλήρη αποσύνθεση, ιστορικά κτίρια».

Πόσο αντιληπτή ήταν τόσο η δυναμική του Νεωρίου όσο και η στρατηγική θέση της ναυπηγικής μονάδας στο Αιγαίο, στοιχεία που ενισχύουν την πραγματική της αξία, ώστε να μην της αρμόζει η απαξίωση στην οποία περιήλθε;

Ν. Τ.: «Η στρατηγική σημασία του ναυπηγείου στο κέντρο του Αιγαίου φαίνεται ότι δεν έγινε έγκαιρα αντικείμενο προσοχής αρμοδίων και μη. Η γεωπολιτική παράμετρος αγνοήθηκε. Το θέμα της επιβίωσης του Νεωρίου αφέθηκε στα «χέρια» θλιβερών λογιστών και κατευθυνόμενων συνδικαλιστών. Και έπρεπε να παρέμβει δυναμικά ο πρεσβευτής των ΗΠΑ για να αντιληφθούν επιτέλους μερικοί ότι το Νεώριο δεν είναι ένα μικρό επαρχιακό ναυπηγείο που απλά συνεισφέρει στην τοπική οικονομία».

Γύρω από το ναυπηγείο, ιδιαίτερα κατά την τελευταία περίοδο της πτώσης του, αναπτύχθηκε ένας έντονος παραγοντισμός, με πολλούς από τους τοπικούς θεσμικούς εκπροσώπους είτε να σιωπούν είτε να προσπαθούν να εμπλακούν παρασκηνιακά, ενώ επεισοδιακή ήταν και η παρουσία των συνδικαλιστών.

Ν. Τ.: «Οι περισσότεροι απέφυγαν να τοποθετηθούν στα θέματα του Νεωρίου, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις που αγνόησαν συνολικά την κατάσταση του Νεωρίου. Αρχές του 2015 η εταιρεία αιφνιδιάστηκε από μια «εξέγερση» του προσωπικού με καθοδηγητές στελέχη του Σωματείου. Ως λύση για το πρόβλημα του Νεωρίου πρότεινε σε συνδικαλιστές πολιτικός που τους «σύστησε» να μεταβούν στην Θεσσαλονίκη και να συναντήσουν τον κ. Ιβάν Σαββίδη και να τον προσκαλέσουν να αγοράσει το Ναυπηγείο! Οι ευκολόπιστοι συνδικαλιστές έσπευσαν στην συμπρωτεύουσα. Εν τω μεταξύ διάφοροι πρόθυμοι «διαμεσολαβητές» έσπευσαν να δικτυωθούν με συνδικαλιστές και στελέχη της εταιρίας προτείνοντας διαφόρους «περιφερόμενους» αγοραστές. Η δραστηριότητα των «προθύμων» προκάλεσε «στοχευμένα» γενικευμένη αναταραχή και κατέληξε σε γενική απεργία στις 20 Απριλίου 2015 που έληξε μετά 3 και πλέον μήνες στις 29 Ιουλίου 2015. Να σημειωθεί ότι την ημέρα κήρυξης της απεργίας η εταιρία όφειλε στο προσωπικό μόνο ένα 15νθήμερο, ενώ λαλίστατοι παντογνώστες κλήθηκαν να καλύψουν τις πραγματικές αιτίες της αναταραχής. Μετά την λήξη της απεργίας είχαμε συνεχείς αναταράξεις, «αιχμαλωσίες» πλοίων κ.λ.π. με ομάδες εργαζομένων να παρεμποδίζουν συστηματικά τη λειτουργία του. Στις 30.9.2016 επετέθησαν στον Πρόεδρο και τον Δ. Σύμβουλο του Νεωρίου, τους εξύβρισαν, άσκησαν σωματική βία και τους κράτησαν παράνομα στο ναυπηγείο. Το πιο χαρακτηριστικό είναι ότι ουσιαστικά από τις 30.9.2016 το ναυπηγείο «κατελήφθη» και παρέμενε υπό κατάληψη. Η νόμιμη διοίκηση δεν μπορούσε να ασκήσει πλέον κανένα έλεγχο ή εξουσία. Τις ημέρες εκείνες ο νόμος – σε ότι αφορά στο Νεώριο –αδυνατούσε να «λειτουργήσει». Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο έγκυρης εφημερίδας σχετικά με τα γεγονότα «…ιδιαιτέρως είναι εντυπωσιακή και η εκκωφαντική σιωπή που επέλεξαν να τηρήσουν σχετικά με τα γεγονότα όλοι οι παράγοντες της πολιτικής, αυτοδιοικητικής, εκκλησιαστικής και επιχειρηματικής ζωής του τόπου...». Από τα παράδοξα των ημερών είναι και δήλωση υπευθύνου πολιτικού προς το Σωματείο «…μην ανησυχείτε. Θα το πάρουμε (το Νεώριο) εμείς (το δημόσιο) και θα σας το δώσουμε να το δουλέψετε!».

Τα έντονα γεγονότα εκείνης της περιόδου ανέδειξαν την ιδιοκτησία σε πρώτο, βασικό και κύριο υπαίτιο της βαθιάς κρίσης στην οποία είχε περιέλθει του Νεώριο.

Ν. Τ.: «Οι «τραμπουκισμοί», σε βάρος του Προέδρου και του Δ. Συμβούλου στις 30.9/1.10.2016 προκάλεσαν γενικότερη κρίση. Όπως ήταν φυσικό τα γεγονότα του 2015-2016 ανέτρεψαν κάθε προσπάθεια για προσέλκυση πελατών. Πράγμα που οδηγούσε μαθηματικά στο κλείσιμο του Ναυπηγείου. Οι ενδοσυνδικαλιστικές διαμάχες και η στάση πολιτικών και τοπικών παραγόντων δεν άφηναν πλέον περιθώρια για μια ομαλή εμπορική δραστηριότητα και ακύρωναν κάθε προοπτική για τη συνέχιση της λειτουργίας του. Από την άλλη πλευρά Δημόσιες και Τοπικές Αρχές ενθάρρυναν, με δηλώσεις τους και πράξεις, τις ακραίες συμπεριφορές και δεν άφηναν κανένα περιθώριο για εξομάλυνση της κατάστασης υιοθετώντας αντιφατικές θέσεις χωρίς ενιαία γραμμή απέναντι στο ναυπηγείο. Πολλές φορές αγνοούσαν, προκλητικά και παράλογα, το ότι λειτουργούσαμε σε χώρα με σοβαρότατη οικονομική, κοινωνική και δημοσιονομική κρίση. Με περισσή και προφανή προχειρότητα εστράφησαν σχεδόν όλοι εναντίον της ιδιοκτησίας. Άσχετοι παντελώς και πραγματικά «ξένοι» για τη κατάσταση της χώρας κατέφυγαν στο καταφύγιο του ανεύθυνου λαϊκισμού».

Πλέον η παρουσία της ONEX ταυτίζεται με το μέλλον του ναυπηγείου, όταν πολλοί υποστήριζαν ότι ναρκοθετείτε με κάθε τρόπο την θετική εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση, πολύ δε περισσότερο όταν αφήνατε το απαξιωμένο πλέον ναυπηγείο να εκκρεμεί χωρίς να αναλαμβάνετε, ως οφείλατε, την εκκαθάριση της επιχείρησης.

Ν. Τ.: «Μία εκκαθάριση θα είχε βαρύτατες συνέπειες και για τους εργαζομένους. Για το λόγο αυτό η ΝΑΒΙΕΣ αναζητούσε λύση που θα εξασφάλιζε την συνέχεια λειτουργίας και το προσωπικό. Εν το μεταξύ και ενώ τράπεζα (Alpha) και συμβουλευτικοί Οίκοι προσπαθούσαν ανεπιτυχώς επί δύο χρόνια να αλιεύσουν ενδιαφερομένους, η ΝΑΒΙΕΣ έδωσε θετική απάντηση στην πρωτοβουλία του κ. Βασίλη Σαββίδη που μας μετέφερε το ενδιαφέρον της ΟΝΕΧ για το Νεώριο. Μετά σύντονες διαπραγματεύσεις υπεγράφη στις 13 Σεπτεμβρίου 2017 Ιδιωτικό Συμφωνητικό μεταξύ της ΝΕΩΡΙΟΝ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ και ΟΝΕΧ. Η υπόθεση προσέκρουσε και πάλι σε ατελείωτες γραφειοκρατικές και αντιπαραγωγικές διαδικασίες. Το ναυπηγείο παρέμενε κλειστό. Όλοι ανησυχούσαν. Αρκετοί (αρμόδιοι και μη) απειλούσαν, την βίαια εκδιωχθείσα Διοίκηση του Ναυπηγείου, με προσφυγές στον Εισαγγελέα για τους κινδύνους που δημιουργούσε η παρατεταμένη αργία του εξοπλισμού. Προφανώς ήταν απόντες όταν το Νεώριο είχε γίνει στόχος από πολλούς και για πολλούς λόγους. Την 31 Ιανουαρίου 2018 ο Πρόεδρος και ο Γεν. Γραμματέας του Εργοστασιακού Σωματείου επισκέφθηκαν τον υπογράφοντα το παρόν αναζητώντας λύση στα πολλαπλά αδιέξοδα που είχαν εκ νέου προκύψει. Ως προσφορότερη λύση συμφωνήθηκε η προταθείσα από τη ΝΑΒΙΕΣ ανάθεση στον κ. Βασίλη Σαββίδη της ευθύνης για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων του Ναυπηγείου για τη μεταβατική περίοδο. Την ίδια ημέρα υπεγράφη το σχετικό Συμφωνητικό μεταξύ της ΝΑΒΙΕΣ και της ΣΥΡΟΣ ΕΛΛΑΣ Μον ΙΚΕ του κ. Βασίλη Σαββίδη και τέθηκε άμεσα σε εφαρμογή. Εύχομαι να ολοκληρωθούν σύντομα οι διαδικασίες και το Νεώριο να συνεχίσει απρόσκοπτα πλέον την πορεία του και στην ONEX επιτυχία. Στους Συριανούς ευχαριστίες για τη μακρόχρονη φιλοξενία και ιδιαίτερα σε αυτούς που το στήριξαν τους τελευταίους δύσκολους καιρούς».