Αντοχή και πρωτόκολλα για την επόμενη ημέρα στην εστίαση

Εν αναμονή της έκδοσης των υγειονομικών πρωτοκόλλων για την επαναλειτουργία του κλάδου της εστίασης βρίσκονται οι επιχειρηματίες της Σύρου, μετά από τις επίσημες Κυβερνητικές ανακοινώσεις σχετικά με το άνοιγμα στις 25 Μαΐου αντί της 1ης Ιουνίου που είχε ειπωθεί αρχικά.

Αναφορικά με την ετοιμότητα αλλά και την προετοιμασία των επιχειρηματιών εστίασης σε τοπικό επίπεδο κλήθηκε να μιλήσει ο πρόεδρος του Συλλόγου “Τερψιχόρη”, Δημήτρης Αρβανίτης, ο οποίος δήλωσε κατηγορηματικά πως οι επιχειρηματίες περιμένουν τις επίσημες οδηγίες, οι οποίες και θα καθορίσουν τους χώρους αλλά και τους τρόπους λειτουργίας της κάθε επιχείρησης.

Ο ίδιος τόνισε πως η “Τερψιχόρη” έχει συνεργασία με τη Δημοτική Αρχή και τη Διοίκηση του Λιμενικού Ταμείου, προκειμένου να εξετασθεί ο τρόπος της διάθεσης επιπλέον τετραγωνικών σε επιχειρήσεις που είναι εφικτό να γίνει. Σε διαφορετική περίπτωση, κρίνει απαραίτητη τη μείωση των τελών κατά 50%, σύμφωνα άλλωστε και με τις δυνατότητες που προσφέρει στους Δήμους το κεντρικό κράτος.

Εκτός των ανωτέρω, ο κ. Αρβανίτης εκφράζει τον φόβο και την ανησυχία των επιχειρηματιών για τον επόμενο χειμώνα, καθώς όπως εξηγεί χαρακτηριστικά, ακόμη και το πιο αισιόδοξο σενάριο κατά την καλοκαιρινή περίοδο, δεν θα ανατρέψει πρωτόγνωρες συνθήκες για τη Σύρο.

Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ για την επαναλειτουργία του πολύπαθου κλάδου της εστίασης, αξίζει να σημειωθεί πως, σήμερα, θα κατατεθεί στη Βουλή η σχετική τροπολογία για την ανάπτυξη των τραπεζοκαθισμάτων σε δημόσιους χώρους, η οποία θα περιλαμβάνεται μάλιστα στο περιεχόμενο του νομοσχεδίου του Υπουργείου Τουρισμού με τίτλο “Ειδικές μορφές τουρισμού και διατάξεις για την τουριστική ανάπτυξη”.

• Mετά από ένα διάστημα αναγκαστικού “λουκέτου” που επιβλήθηκε και στις επιχειρήσεις εστίασης λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, ανακοινώθηκε επισήμως το άνοιγμα του κλάδου από 25 Μαΐου. Την επαναλειτουργία των επιχειρήσεών σας την αναμένετε με αγωνία με δεδομένες τις σοβαρές απώλειες σε οικονομικό επίπεδο...

“Σίγουρα. Το κλείσιμο της επιχειρήσεών μας ήταν ένα αναγκαστικό μέτρο καθώς μιλάμε για μία πανδημία και προέχει η δημόσια υγεία. Το πλήγμα για την εστίαση είναι μεγάλο καθώς συμπληρώνουμε διάστημα 3μηνου που είμαστε εκτός λειτουργίας. Μπορεί η Κυβέρνηση να προχώρησε σε κάποιες “ελαφρύνσεις” σε φορολογικό επίπεδο, αλλά αυτές δεν χαρίζονται, πρέπει να καταβληθούν τον Αύγουστο.

Η επόμενη ημέρα είναι αρκετά δύσκολη για όλους. Μπροστά μας έχουμε αχαρτογράφητα νερά. Δεν γνωρίζουμε τί ακριβώς θα γίνει. Μόλις τελειώσει το lockdown στα πλοία, επιτραπούν οι μετακινήσεις και αρχίσουν και ταξιδεύουν επισκέπτες, τότε θα δούμε ποια θα είναι η κατάσταση στα νησιά και άρα και στη Σύρο. Γνωρίζουμε ότι τα νησιά μας δεν είχαν κρούσματα, αλλά δεν ξέρουμε από εδώ και πέρα πως θα διαμορφωθεί η κατάσταση”.

• Άρα, υπάρχει ένας έντονος προβληματισμός σχετικά με το αν θα προκύψουν κρούσματα στα νησιά.

“Σαφώς. Υπάρχει μεγάλη ανησυχία. Όταν έχουμε lockdown το νησί είναι ασφαλές. Όταν αρθούν τα μέτρα, δεν μπορούμε να ξέρουμε πως θα διαμορφωθεί η νέα κατάσταση και άρα, αν υπάρξει εμφάνιση αυξημένων κρουσμάτων ποια θα είναι ίσως τα νέα μέτρα που θα θελήσει η Κυβέρνηση”.

• Απομένουν λίγες ημέρες μέχρι το άνοιγμα του κλάδου σας. Είναι έτοιμοι οι επιχειρηματίες εστίασης να λειτουργήσουν; Έχετε κάνει συναντήσεις με τα μέλη σας και ποιες οι επαφές και οι συζητήσεις με τη Δημοτική Αρχή και το Λιμενικό Ταμείο Σύρου;

“Είμαστε σε ανοικτή γραμμή με τον Δήμο και το Λιμενικό Ταμείο. Όμως τόσο εκείνοι, όσο και εμείς περιμένουμε το τελικό πρωτόκολλο γιατί κάθε μέρα παρακολουθούμε στους τηλεοπτικούς σταθμούς πως λέγονται πολλά. Άρα, περιμένουμε τις οριστικές οδηγίες γιατί μέχρι σήμερα, δεν ξέρουμε για παράδειγμα πόσα μέτρα απόσταση θα πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στα τραπεζοκαθίσματα ή και στις ξαπλώστρες. Αν δεν μας σταλούν συγκεκριμένες οδηγίες, δεν ξέρουμε τα νέα δεδομένα και όλοι έχουν προβληματισμό αναφορικά με τον τρόπο που θα διαμορφώσουν τις επιχειρήσεις τους. Συζητώντας με τα μέλη μας και στα χωριά και στην πόλη, γίνεται κατανοητό πως όλοι περιμένουν την έκδοση αυτών των πρωτοκόλλων”.

• Προς το παρόν, το βέβαιο είναι πως από τη στιγμή που για λόγους δημόσιας υγείας θα πρέπει να τηρηθούν αποστάσεις, θα έχετε απώλειες σε τραπεζοκαθίσματα, ξαπλώστρες. Πέραν των δημόσιων αναφορών που έχει κάνει η πλευρά του Λιμενικού Ταμείου και του Δήμου, από την πλευρά σας, έχετε καταλήξει σε κάποια σενάρια ή προτάσεις για την αναπλήρωση αυτών των απωλειών; Για παράδειγμα έχει γίνει γνωστό πως υπάρχει η πρόθεση να δοθεί προς χρήση επιπλέον δημόσιος χώρος.

“Η κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Στα παραλιακά μαγαζιά που παρέχουν ξαπλώστρες στον αιγιαλό περιμένουμε το τελικό πρωτόκολλο ώστε να δούμε αν θα μπορέσουμε ή να πάρουν το 50% επιπλέον χώρου που συζητήθηκε, λόγω των αποστάσεων ή να γίνει μείωση των τελών. Είναι κατανοητό πως με τα μέτρα για τις απαραίτητες αποστάσεις θα δουλέψουμε προφανώς με το 50% των ταπεζοκαθισμάτων μας είτε στη χερσαία ζώνη, είτε στον αιγιαλό.

Όσον αφορά τα χωριά λοιπόν, περιμένουμε το πρωτόκολλο για να δούμε αν θα γίνει μείωση τελών ή αν θα καταληφθεί χώρος και δρόμος.

Στην χερσαία ζώνη, στο παραλιακό μέτωπο της Ερμούπολης θέλουμε να δούμε κατά πόσον μπορούμε να αξιοποιήσουμε δημόσιο χώρο. Ίσως εξεταστεί και το σενάριο να “περάσουμε” στην κατάσταση του κλεισίματος της παραλιακής οδού, καθώς – δυστυχώς – το πλήγμα για την εστίαση είναι μεγάλο. Εκτός από τις απώλειες στους τζίρους, μιλάμε και για τις απώλειες θέσεων εργασίας”.

• Σίγουρα εκτός από το οικονομικό πλήγμα στις επιχειρήσεις, θα προκληθεί σοβαρό πρόβλημα και σε επίπεδο θέσεων εργασίας. Εκτιμάτε ότι στη Σύρο θα υπάρξει πολύ μικρότερος αριθμός προσλήψεων φέτος το καλοκαίρι; Έχετε εικόνα από τα μέλη της “Τερψιχόρης”;

“Με βεβαιότητα δεν μπορούμε να το πούμε αυτό τώρα, γιατί εξαρτώνται πολλά από τα μέτρα που θα πάρει η Δημοτική Αρχή σχετικά με τη διάθεση χώρων βάσει των δυνατοτήτων που θα δοθούν από πλευράς Κυβέρνησης. Ωστόσο, αν προχωρήσουμε με τα δεδομένα των αποστάσεων, τότε θα χαθούν τα 2/3 του εργατικού δυναμικού. Κάθε καλοκαιρινή σεζόν πλέον, η εστίαση απασχολεί σχεδόν 2.000 άτομα σε όλη τη Σύρο. Οπότε το νούμερο που θα χαθεί σε θέσεις εργασίας είναι αρκετά μεγάλο. Δηλαδή μπορεί να χαθεί το 30 – 40% των θέσεων εργασίας. Σκεφθείτε ο δείκτης ανεργίας του νησιού σε τί ύψος θα φτάσει...”.

• Φοβάστε για ενδεχόμενα λουκέτα σε επιχειρήσεις εστίασης; Έχετε σχετικές αναφορές ή εικόνα από επιχειρηματίες που σκέφτονται πως δεδομένης της ζημιάς, δεν τους συμφέρει να λειτουργήσουν τη φετινή σεζόν;

“Υπάρχουν και αυτές οι σκέψεις. Γι αυτό από την πλευρά του κλάδου μας, λέμε πως θα περιμένουμε να δούμε τα πρωτόκολλα πρώτα και από εκεί και μετά, τη συνεργασία μας με Δήμο και Λιμενικό Ταμείο. Μην ξεχνάμε πως δυστυχώς, αν χαθεί μία σεζόν για τη Σύρο - και επειδή δεν είμαστε τουριστικό νησί όπως αυτά που έχουμε κοντά μας στις Κυκλάδες, που και να χαθεί μία σεζόν, θα συντηρηθούν -, είναι καταστροφή για το νησί και για τα καταστήματα.

Ήδη υπάρχουν αγοραπωλησίες καταστημάτων από εξωτερικά κεφάλαια. Δηλαδή δεν γίνονται αγορές από Συριανούς καταστηματάρχες. Από εκεί και πέρα, γίνεται κατανοητό πως διαμορφώνονται νέα δεδομένα στην τοπική αγορά”.

• Άμεσα θα υπάρξει άρση στα μέτρα απαγόρευσης και των μετακινήσεων, ακτοπλοϊκών και αεροπορικών. Η Σύρος στηριζόταν ανέκαθεν στον εσωτερικό τουρισμό. Με φόντο όμως την κατάσταση όπως διαμορφώνεται και τις οικονομικές δυσκολίες, εκτιμάτε ότι η επισκεψιμότητα στο νησί θα κινηθεί σε ικανοποιητικό επίπεδο ή όχι;

“Ακούγονται πολλά. Αν ο κοινωνικός τουρισμός που όχι μόνον εμείς, αλλά όλη η Ελλάδα στηρίζεται σε αυτό το πρόγραμμα, προχωρήσει διαφορετικά, δηλαδή να αυξηθούν οι δικαιούχοι, να δοθούν περισσότερα κουπόνια και να υπάρχει κίνητρο, τότε θα προκύψει κάτι ικανοποιητικό.

Η Σύρος πληροί τις προϋποθέσεις για διακοπές με ασφάλεια. Αρχικά έχουμε το Νοσοκομείο. Είναι μεγάλο ατού για το νησί και την προβολή του. Ανά πάσα στιγμή, ο επισκέπτης έχει την περίθαλψη που θα χρειαστεί. Επίσης, είναι οικονομικό νησί. Ωστόσο, σε γενικότερο επίπεδο είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Επίσης, το βασικό ζήτημα είναι πώς θα διαμορφωθεί ο δείκτης των κρουσμάτων του Covid-19. Αν χτυπήσει “κόκκινο” ή αυξηθεί πολύ η διασπορά δεν ξέρουμε ποια θα είναι τα νέα δεδομένα. Οπότε είναι λίγο δύσκολο να γίνει προγραμματισμός και πρόβλεψη. Γίνεται αντιληπτό πως αυτή η κατάσταση έχει προκαλέσει μεγάλο πλήγμα σε όλες τις επιχειρήσεις. Κάποιες στα χωριά ίσως και να μην ανοίξουν γιατί το κόστος της προετοιμασίας μπορεί να εκτιμηθεί ότι δεν θα καλυφθεί από τον τζίρο του καλοκαιριού. Οι περισσότεροι περιμένουν το πρωτόκολλο για να εξετάσουν τις κινήσεις τους”.

• Με δεδομένη αυτή τη ρευστή κατάσταση, προσεχώς έχετε φόβο για έναν ακόμη πιο δύσκολο χειμώνα ή και για έναν πρωτόγνωρα δύσκολο χειμώνα;

“Θα μιλήσω για έναν πρωτόγνωρα δύσκολο χειμώνα γιατί βαδίζουμε στο άγνωστο. Δυστυχώς, η Σύρος δεν μπορεί να χάσει μία σεζόν γιατί πάντα είναι δύσκολοι οι χειμώνες στο νησί. Άλλωστε, ήδη, πολλές επιχειρήσεις τον χειμώνα κλείνουν κι αυτό όχι επειδή θέλουν οι επιχειρηματίες να ξεκουραστούν, αλλά επειδή δεν βγαίνουν. Οπότε ο επόμενος χειμώνας, σίγουρα θα είναι πρωτόγνωρα δύσκολος. Δεν θα είναι σαν τους χειμώνες που ήδη ξέρουμε. Θεωρώ μάλιστα, πως, όσο αισιόδοξο και να είναι το σχέδιο του καλοκαιριού, ο χειμώνας θα παραμείνει δύσκολος. Δεν ξέρουμε βέβαια και πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση με την πανδημία από τον Οκτώβριο και μετά. Αν θα έχουμε άλλα μέτρα, αν θα είναι πολύ πιο δύσκολη η κατάσταση.

Με αφορμή την ερώτησή σας, θέλω να προσθέσω και κάτι σημαντικό. Με την επιβολή του lockdown, τα νησιά ήταν ιδιαιτέρως ασφαλή το τελευταίο τρίμηνο, από τη στιγμή που δεν υπήρχε και η μεταφορά από νομό σε νομό ώστε να υπάρχει ο κίνδυνος της μετάδοσης. Ίσως, λοιπόν, η εστίαση ή και άλλοι κλάδοι, - για το νησί μιλάμε πάντα – να μπορούσαν να ανοίξουν πιο γρήγορα”.

• Πράγματι είναι μία σκέψη που έχουν διατυπώσει ορισμένοι επιχειρηματίες και πολίτες. Ότι το νησί χωρίς τις μετακινήσεις, θα μπορούσε να έχει σε λειτουργία την οικονομία του.

“Καλώς ή κακώς, η νησιωτική Ελλάδα, δεν είμαστε ηπειρωτική Ελλάδα. Καλά έπραξε η Κυβέρνηση και πήρε τα μέτρα που πήρε και ίσως το lockdown έπρεπε να γίνει πιο γρήγορα, αλλά θα μπορούσε η αγορά στη νησιωτική Ελλάδα να ανοίξει λίγο πιο γρήγορα.

Και πέρα από το οικονομικό θέμα είναι και θέμα ψυχολογίας. Ξαφνικά ένας επιχειρηματίες πρέπει να ξεκινήσει να στήνει την επιχείρησή του, μετά από τρίμηνο λουκέτο. Όσο και να θέλουμε, δεν είναι εύκολο. Άλλος είχε στο πρόγραμμά του ανακαίνιση, κάποιος άλλος πρέπει να βρει και να αποφασίσει για το προσωπικό που θα έχει. Όλα αυτά δεν είναι εύκολο να γίνουν μέσα σε λίγες μόνο ημέρες όταν μάλιστα είχαμε και την απόφαση ότι αντί για 1η Ιουνίου, θα ανοίξουμε τελικά στις 25 Μαΐου”.

• Θα χαρακτηρίζατε “κέρδος” το γρηγορότερο άνοιγμα των επιχειρήσεών σας κατά μία εβδομάδα;

“Ούτως ή άλλως, οι επιχειρηματίες στην εστίαση ήταν προετοιμασμένοι να ανοίξουν την 1η Ιουνίου. Οπότε, ο κάθε ένας τις τελευταίες ημέρες του Μαΐου ξεκινά και κάνει κάποιες εργασίες. Είτε καθαρισμό και φροντίδα, ή συντηρήσεις κ.α.. Επίσης, από τη στιγμή που δεν υπήρξε κρούσμα, ο κόσμος μετά την άρση απαγόρευσης της εξόδου από το σπίτι γεμίζει την παραλία της Ερμούπολης. Σίγουρα είναι κέρδος η μία εβδομάδα νωρίτερα, αλλά πιο καλά θα ήταν να είχαμε ανοίξει ακόμη νωρίτερα στη νησιωτική Ελλάδα, αφού δεν υπήρξαν κρούσματα”.

• Αναμένετε τα σχετικά πρωτόκολλα λοιπόν για να προχωρήσετε κι εσείς στις διαμορφώσεις των εξωτερικών χώρων σας όσο το δυνατόν συντομότερα;

“Λογικά άμεσα θα έχουμε τα πρωτόκολλα. Οπότε θα τα δούμε, θα γίνουν οι πρώτες συζητήσεις με Δήμο και Λιμενικό Ταμείο, που γνωρίζουμε ότι είναι θετικοί σε οποιοδήποτε μέτρο, σύμφωνα με όσα λέμε τις τελευταίες ημέρες και από εκεί και μετά, θα γίνει συζήτηση με επιχειρηματίες της κάθε περιοχής, αφού κάθε περιοχή έχει τις ιδιαιτερότητές της. Θα τεθούν στο τραπέζι όλες οι προτάσεις ώστε να είμαστε έτοιμοι στις 25 Μαΐου να ανοίξουμε με τα νέα πλέον δεδομένα.

Γίνεται ένα restart, μία επανεκκίνηση σε όλον τον κόσμο στην οικονομία και καλό θα είναι πλέον, εμείς εδώ, να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα και τις καταστάσεις συλλογικά. Πρέπει να στηρίξουμε την τοπική οικονομία μας και τη συριανή αγορά γιατί θα είναι πάρα πολύ δύσκολα για όλα τα καταστήματα. Είτε είναι λιανικό εμπόριο, είτε εστίαση. Καλό είναι να βοηθούμε και να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον. Να στηρίξουμε τον τόπο μας. Πρέπει συλλογικά να δούμε την επόμενη ημέρα για το νησί και να δούμε το “αύριο” και όχι μόνο το “σήμερα””.