“Η θηλιά έσφιξε πλέον για τον εμπορικό κόσμο”

Τη λειτουργία του λιανικού εμπορίου με τήρηση μέτρων και αυστηρή εφαρμογή υγειονομικών πρωτοκόλλων στα νησιά, δεδομένης της απομόνωσής τους από το κέντρο και με συνέχιση της απαγόρευσης των μετακινήσεων, υπερασπίζεται ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Σύρου, Βαγγέλης Αλεξανδρίδης, μιλώντας στην “Κοινή Γνώμη” με αφορμή τις τελευταίες κυβερνητικές αποφάσεις σχετικά με την πορεία των εμπορικών καταστημάτων την περίοδο των Χριστουγέννων.

Η γνωστοποίηση της παράτασης της αναστολής λειτουργίας τους μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου (2021), όπως ανακοινώθηκε την Παρασκευή από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Στέλιο Πέτσα, προκάλεσε εντονότατη ανησυχία, αλλά και αγανάκτηση στην τάξη των καταστηματαρχών του νησιού, καθώς η ήδη κακή οικονομική κατάσταση που συνοδεύει τις επιχειρήσεις τους, τους τελευταίους μήνες, έρχεται να απειληθεί περαιτέρω από την – όπως όλα δείχνουν - χαμένη εορταστική περίοδο.

Παρά το γεγονός πως δίνεται η δυνατότητα στις επιχειρήσεις να έχουν κάποια έσοδα μέσω της “λειτουργίας” τους με τη μέθοδο click away, ωστόσο, ο ίδιος σημειώνει πως δυστυχώς, σε τοπικό επίπεδο - αλλά και σε επίπεδο νομού -, τα περισσότερα καταστήματα δεν διαθέτουν οργανωμένες σελίδες για ανάπτυξη ηλεκτρονικού εμπορίου, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να πρέπει είτε να ταλαιπωρηθούν για τις αγορές τους, είτε να συνεχίζουν να στρέφονται σε μεγάλες αλυσίδες για τις όποιες αγορές τους.

Σύμφωνα με όσα διαπιστώνει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Σύρου, δυστυχώς, αναπτύσσεται αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ μεγάλων πολυκαταστημάτων και μικρών εμπορικών, με αποτέλεσμα, οι καταστηματάρχες στα νησιά να έρχονται αντιμέτωποι με οικονομικά αδιέξοδα.

Με φόντο τις αποφάσεις της κυβέρνησης για το μη άνοιγμα των εμπορικών την εορταστική περίοδο, γνωστοποίησε την απόφασή του, σε συνεργασία με τους Εμπορικούς Συλλόγους των νησιών στις Κυκλάδες, να προβούν άμεσα σε νέα παρέμβαση προς τον Πρωθυπουργό, προκειμένου να διεκδικήσουν το καλύτερο, ώστε τα νησιά να μπορέσουν να λειτουργήσουν σε διαφορετική ταχύτητα από την ηπειρωτική χώρα, οι περισσότερες περιοχές της οποίας βρίσκονται “στο κόκκινο” όσον αφορά την εξέλιξη της πανδημίας και τη διασπορά των κρουσμάτων.

Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως από χθες μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου τα εμπορικά συνεχίζουν σε καθεστώς αναστολής και θα εξυπηρετούν μόνον με τη μέθοδο της παράδοσης – παραλαβής (click away) στην είσοδο του καταστήματος, κατόπιν τηλεφωνικής ή ηλεκτρονικής παραγγελίας.

• Ποια είναι η θέση σας αναφορικά με την απόφαση της κυβέρνησης να παραταθεί η αναστολή λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων και κατά την εορταστική περίοδο, με δεδομένη την ανησυχητική πορεία της πανδημίας στη χώρα;

“Αποφασίστηκε να δουλέψουμε με τη μέθοδο “παράδοση – παραλαβή στην είσοδο του καταστήματος” σίγουρα μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου. Από τη στιγμή της ανακοίνωσης αυτής της απόφασης και μετά, έχει υπάρξει “βροχή” από τηλεφωνήματα από μέλη καθώς και από το ΔΣ του Εμπορικού Συλλόγου σχετικά με το πώς θα λειτουργήσουμε και τί θα κάνουμε. Μεταφέρουν όλοι την αγωνία τους και έχουν απόλυτο δίκιο γιατί η περίοδος των Χριστουγέννων αφορά στο 40% του ετήσιου τζίρου τους, την ίδια στιγμή που “τρέχουν” και πολλές ληξιπρόθεσμες επιταγές τον Ιανουάριο. Ανησυχούν σχετικά με το πώς θα πληρώσουν.

Δυστυχώς, η πραγματικότητα είναι συγκεκριμένη. Η “θηλιά” έχει σφίξει πάρα πολύ στον λαιμό των επιχειρηματιών. Σαφέστατα αντιλαμβανόμαστε ότι προτεραιότητα έχει η διασφάλιση της δημόσιας υγείας. Όμως, ζούμε σε μία περιοχή που δεν έχει πρόβλημα, όπως πολλές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας. Από τη στιγμή που δεν έχουμε κρούσματα, γιατί λήφθηκε αυτή η απόφαση για οριζόντια μέτρα;”.

• Άρα, στον νησιώτικο χώρο που υπάρχει η απομόνωση ως γεωγραφικό χαρακτηριστικό, θεωρείτε ότι θα μπορούσαν να διατηρηθούν σε λειτουργία τα καταστήματα, οι επιχειρήσεις και άρα, ζωντανή η τοπική οικονομία; Επιπλέον, έχει επιβληθεί η απαγόρευση στις μετακινήσεις.

“Βεβαίως και θα μπορούσε να λειτουργεί η αγορά πάντα με αυστηρούς όρους για την προστασία των καταναλωτών, των καταστηματαρχών και των εργαζομένων. Θα μπορούσε να λειτουργήσει η αγορά και να τηρούνται αυστηρά τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Για παράδειγμα, θα μπορούσαμε να μη βάζουμε τρία άτομα στο κατάστημα αλλά έναν πελάτη. Ή ακόμη και με ραντεβού για να δει τί θέλει να αγοράσει. Στα νησιά τα πράγματα θα έπρεπε να είναι διαφορετικά, καθώς υπάρχει η απομόνωση και ελέγχονται οι περιττές μετακινήσεις”.

• Παρόλα αυτά δίνεται η δυνατότητα να λειτουργήσουν τα εμπορικά μέσω e-shop. Πώς αντιδρούν σε αυτήν την απόφαση τα μέλη σας; Πανελλαδικά καταγράφονται αντιδράσεις σχετικά με τις περιορισμένες δυνατότητες που έχουν αρκετά εμπορικά, επειδή δηλαδή δεν διαθέτουν ιστοσελίδες. Ποια είναι η κατάσταση στη Σύρο;

“Η αγωνία των καταστηματαρχών αφορά και(!) στο γεγονός ότι δεν έχουν όλοι ηλεκτρονικό κατάστημα. Άρα το ερώτημα είναι, αυτή η απόφαση που πήραν, θα βοηθήσει τα καταστήματα να λειτουργήσουν; Δυστυχώς όχι, δεν θα βοηθηθούν τα καταστήματα.

Πανελλαδικώς είναι πολύ μεγάλες οι αντιδράσεις. Μου έχουν προωθηθεί πολλές επιστολές από Εμπορικούς Συλλόγους όλης της χώρας, που λένε ότι πρέπει να αντιδράσουμε.

Αυτή τη στιγμή, γνωρίζουμε πως αύριο (σσ. σήμερα) θα γίνει μία συνέλευση των Εμπορικών και των Επιμελητηρίων στην οποία θα παραστεί και ο Υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης. Δεν γνωρίζω τί θα γίνει, πάντως σύμφωνα με όσα πληροφορούμαστε οι αρμόδιοι επιστήμονες κάνουν λόγο για πολλά κρούσματα και πολλούς νεκρούς.

Από την πλευρά μας, αντιλαμβανόμαστε ότι προέχει η υγεία, αλλά σχετικά με τις νησιωτικές κοινωνίες και σε συνδυασμό με τον έλεγχο και την απαγόρευση μετακινήσεων, θεωρούμε πως ίσως να μην έπρεπε να εντασσόμαστε στα οριζόντια μέτρα. Θα μπορούσε η Ελλάδα να είναι χωρισμένη σε δύο ταχύτητες.

Με αυτόν τον τρόπο αγορών, τη μέθοδο click away, δεν θα αλλάξουν πολλά. Θεωρώ πως πάλι θα ευνοηθούν τα μεγάλα καταστήματα, δηλαδή, οι αλυσίδες που λειτουργούν οργανωμένα και διαθέτουν ηλεκτρονική σελίδα”.

• Κρίνετε ότι οι καταναλωτές θα ανταποκριθούν και θα στηρίξουν τη λειτουργία των τοπικών καταστημάτων με αυτή τη μέθοδο;

“Πραγματικά ελάχιστοι έχουν e-shop, αλλά εκτός από αυτό το θέμα, προκύπτει και κάτι επιπλέον σοβαρό. Ουσιαστικά, καλείς τον καταναλωτή στο κατάστημα, δεν του επιτρέπεις να εισέλθει και του παραδίδεις στην είσοδο όσα έχει αγοράσει. Αν μπορεί να κάνει τις αγορές του και να φθάσουν στο σπίτι του τα πράγματα, γιατί να επιλέξει αυτή την ταλαιπωρία; Θα περιμένει να πάρει με αντικαταβολή τα πράγματα που θέλει και θα αποφεύγει την αποστολή sms κλπ..

Υποστηρίζω πως σε μικρές περιοχές δεν θα λειτουργήσει αυτός ο τρόπος. Θα συνεχίσουν να δουλεύουν όσοι λειτουργούν με οργανωμένα e-shop και τα μικρά μαγαζιά θα καταστραφούν.

Με στοιχεία που δημοσιοποιούνται, παρατηρούμε άλλωστε ότι από 200 χιλ. αποστολές που έκαναν ημερησίως διάφορες αλυσίδες, το διάστημα της καραντίνας φθάνουν στο 1 εκατομμύριο.

Οι τζίροι που γίνονται σε συγκεκριμένα site μεγάλων εταιρειών είναι ασύλληπτοι και εις βάρος όλων των μικρών.

Επαναλαμβάνω λοιπόν, πως, τηρώντας αυστηρά υγειονομικούς κανόνες θα μπορούσαμε στα νησιά να λειτουργήσουμε για να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στα έξοδά μας. Και όλα αυτά συμβαίνουν δυστυχώς σε μία περίοδο που είναι άκρως σημαντική για τη βιωσιμότητα των καταστημάτων”.

• Άρα, σήμερα δεν μπορεί άμεσα ένα μικρό κατάστημα να δημιουργήσει e-shop για να εξυπηρετήσει το καταναλωτικό κοινό και να “κερδίσει” την περίοδο των Χριστουγέννων. Προκύπτει όμως σαν λογική ανάγκη να ανταποκριθεί προσεχώς σε αυτή την απαίτηση με δεδομένη τη νέα πραγματικότητα;

“Οι αποφάσεις που πάρθηκαν, δεν ευνοούν τη λειτουργία της μικρομεσαίας επιχείρησης, αν δεν έχει οργανωμένο e-shop. Ποια καταστήματα σήμερα έχουν οργανωμένη ιστοσελίδα, αλλά και ποια μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα στη δημιουργία της;

Από πληροφορίες που έχουμε από την Ομοσπονδία μας, γνωρίζουμε πως θα βγει πρόγραμμα για την επιδότηση επιχειρήσεων προκειμένου να δημιουργήσουν e-shop. Αυτό όμως θα... γίνει. Μέχρι σήμερα, δεν γίνεται. Άρα, χάνουμε δυστυχώς άλλη μία σημαντική περίοδο.

Σαφώς, προτροπή του Συλλόγου είναι να φτιάξουν όλοι οι καταστηματάρχες ηλεκτρονικό κατάστημα καθώς με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουμε να κάνουμε αποστολές και σε άλλα νησιά του νομού μας, αλλά αυτό δυστυχώς δεν είναι άμεσο.

Ο κόσμος όσο και να δυσκολευτεί θα αγοράσει ένα δώρο τα Χριστούγεννα. Θα κάνει αγορές. Όμως, με αυτά τα δεδομένα θα προτιμήσει την παραγγελία. Παρατηρούμε άλλωστε τί γίνεται και με τις εταιρείες courier στη Σύρο. Παραλαμβάνουν πολλά εμπορεύματα προς παράδοση καθημερινά. Μιλάμε για χιλιάδες ευρώ που φεύγουν από το νησί”.

• Κρίνετε πως δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός σε βάρος των μικρών εμπορικών καταστημάτων;

“Σίγουρα προκύπτει αθέμιτος ανταγωνισμός από τη στιγμή που υπάρχουν και λειτουργούν οργανωμένα μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν πολλαπλασιάσει τα κέρδη τους. Και δεν προλαβαίνουν να εξυπηρετήσουν τον κόσμο. 

Και από την άλλη πλευρά, έχουμε ένα μικρό κατάστημα σε ένα νησί, το οποίο δεν έχει e-shop, δεν προλαβαίνει να φτιάξει άμεσα ιστοσελίδα, ο κόσμος καλείται να περιμένει στην ουρά έξω από το μαγαζί και δυστυχώς, πρακτικά ο τρόπος που επέλεξαν δεν εξυπηρετεί. Άρα, το μικρό μαγαζί χάνει και τη χριστουγεννιάτικη περίοδο”.

• Ο εμπορικός κόσμος νιώθει θιγμένος από τις συγκεκριμένες αποφάσεις; Σας έχουν μεταφερθεί αρνητικά μηνύματα αναφορικά με τις τελευταίες ανακοινώσεις της κυβέρνησης;

“Αναμφισβήτητα, προέχει η υγεία όλων μας. Αν στον βωμό της προάσπισης της δημόσιας υγείας γίνονται όλα αυτά, τότε... υπάρχει μία “ανοχή”.

Όμως, θα μπορούσε να μην υπάρχει η εφαρμογή μέτρων οριζόντια για όλη την Ελλάδα και η χώρα να λειτουργεί σε δύο ταχύτητες. Θα ήταν καλύτερο για την οικονομία. Είναι γεγονός πως δεν έχουν όλες οι περιοχές την ίδια επιβάρυνση με κρούσματα. Η απομόνωση αυτή τη στιγμή για τα νησιά θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά”.

• Έχετε έρθει σε επικοινωνία με τους Εμπορικούς Συλλόγους των Κυκλάδων; Επεξεργάζεστε κάποια αντίδραση ή κάποια διεκδίκηση;

“Θα προσπαθήσουμε να πιέσουμε από κοινού με περιοχές που δεν παρουσιάζουν μεγάλο αριθμό κρουσμάτων. Από την Παρασκευή που ανακοινώθηκαν τα μέτρα σκεφτόμαστε να συνεργαστούμε οι Εμπορικοί Σύλλογοι των Κυκλάδων καθώς τα νησιά είναι όλα στην ίδια κατάσταση. Δεν έχουμε κρούσματα. Επιδίωξή μας είναι να απευθυνθούμε στον Πρωθυπουργό και να εξηγήσουμε την κατάσταση. Οι Κυκλάδες είναι καθαρές! Άρα, αν μπορούσε να εξετασθεί μία διαφορετική απόφαση, θα ήταν ωφέλιμο.

Δηλαδή, να δουλέψουμε με διευρυμένο ωράριο, με περιορισμό των ατόμων εντός του καταστήματος, με ραντεβού και με υγειονομικά πρωτόκολλα. Ας κάνει περιπολίες κι ελέγχους η Αστυνομία, αλλά να δουλέψουμε. Είμαστε στο στάδιο σύνταξης μίας επιστολής. Θα γνωστοποιήσουμε τι θα κάνουμε”.

• Πώς κρίνετε τα μέτρα στήριξης προς τον εμπορικό κόσμο μέχρι σήμερα;

“Διεκδίκηση της Ομοσπονδίας μας είναι να συνεχιστεί μέχρι 30 Μαρτίου η μείωση των ενοικίων σε ποσοστό 40%. Αυτό θεωρούμε πως είναι δεδομένο και πρέπει να γίνει. Ακόμη και τα καταστήματα να ανοίξουν μετά τις 7 Ιανουαρίου, η καταναλωτική κίνηση μετά τις γιορτές θα είναι πολύ υποτονική. Άρα, αυτό είναι ένα δίκαιο αίτημα.

Επιπλέον, με την επιστρεπτέα προκαταβολή έχουν βοηθηθεί ορισμένοι ενώ κάποιοι άλλοι δεν την έλαβαν λόγω ορισμένων κριτηρίων. Αυτό το μέτρο χρειάζεται βελτίωση για να ωφεληθούν επιχειρήσεις που το έχουν πραγματικά ανάγκη αυτήν την εποχή.

Ακόμη - και αυτό αφορά τις Τράπεζες -, απαραίτητο είναι να δοθούν παρατάσεις για τις επιταγές καθώς με κλειστά τα καταστήματα, οι επιχειρηματίες δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν. Ενδεχομένως, οι Τράπεζες να δώσουν παρατάσεις, αλλά οι εταιρείες που προμηθεύουν με εμπορεύματα τα καταστήματα, δεν είμαι βέβαιος πως θα συμφωνήσουν σε παρατάσεις. Κι αυτό προφανώς επειδή από την πλευρά τους έχουν υπολογίσει ένα ποσό για έναν κύκλο εργασιών που κάνουν”.

• Παρά τις δυσκολίες και την ταλαιπωρία – όπως την περιγράψατε – των καταναλωτών, απευθύνετε έκκληση στους κατοίκους της Σύρου να στηρίξουν την τοπική αγορά και οικονομία;

“Φέτος είναι όλα διαφορετικά. Ένα κατάστημα που είναι κλειστό και μπορεί να δουλέψει με παράδοση – παραλαβή στην είσοδό του, αξίζει να στηριχθεί. Ο Εμπορικός Σύλλογος Σύρου προσανατολίζεται άμεσα να βγάλει μία ανακοίνωση με τη λίστα των καταστημάτων του νησιού, καθώς επίσης με τα mail και τα τηλέφωνα επικοινωνίας, για να μπορεί ο καταναλωτής να εξυπηρετηθεί όσο καλύτερα γίνεται και με τη μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία.

Είναι σημαντικό να βοηθήσει ο κόσμος την τοπική αγορά, να απευθυνθεί σε αυτήν και να κάνει τις αγορές του, προκειμένου τα καταστήματα να υπάρχουν και “αύριο”.

Πιστεύω ότι θα λειτουργήσει σε όφελος του τόπου η υποστήριξη των καταστημάτων του νησιού".

• Ποια είναι η εκτίμησή σας για το παρόν αλλά και το μέλλον της τοπικής αγοράς. Υποστηρίξατε πως “η θηλιά έσφιξε”. Φοβάστε για λουκέτα;

“Δεν θα πω πολλά, παρά μόνον ότι μετά την ανακοίνωση των μέτρων την Παρασκευή από την κυβέρνηση, με κάλεσαν πολλοί επαγγελματίες κι έτρεμαν κυριολεκτικά. Η κατάσταση είναι τραγική. Αδυνατούσαν να πιστέψουν ότι η αναστολή παρατείνεται μέχρι τον Ιανουάριο. Και βέβαια κανένας δεν γνωρίζει αν στις 7 Ιανουαρίου θα ανοίξουμε. Αρκετά από τα μέλη μας, επαναλαμβάνουν πως με αυτά τα μέτρα, μας έχουν “τελειώσει”. Όποια μικρή ελπίδα υπήρχε, χάνεται”.