Δυσκολότερη βλέπουν οι ακτοπλόοι την φετινή χρονιά

Στον απολογισμό για το 2020, κατά την ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας, ο Πρόεδρος κ. Μιχάλης Σακέλλης έκανε αναφορά σε θέματα που απασχόλησαν τον Σύνδεσμο στη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς.

Ο κ. Σακέλλης αναφέρθηκε στις ενέργειες του Συνδέσμου την χρονιά που πέρασε, μεταξύ των οποίων η συμπερίληψη στους πληγέντες κλάδους, με ωφέλεια των οριζόντιων μέτρων που αποφασίστηκαν. Η αναστολή των συμβάσεων εργασίας, αφού δεν συμπεριλαμβάνονταν οι ναυτικοί και χρειάστηκαν οι παρεμβάσεις του Συνδέσμου για να συμπεριληφθούν, ενώ το ίδιο συνέβη και με τις επιδοτήσεις των εργοδοτικών εισφορών.

Επίσης, οι προτάσεις για τις Συμβάσεις Δημόσιας Υπηρεσίας COVID, το ύψος των μισθωμάτων των οποίων δεν ικανοποιεί, αλλά απετέλεσαν μία σημαντική βοήθεια για τις εταιρείες.

Το μέτρο των έκτακτων αυτών συμβάσεων εφαρμόζεται και σήμερα και γίνονται σημαντικές προσπάθειες για την συνεχή και χωρίς διακοπές εφαρμογή τους, επίσης την προσαρμογή των μισθωμάτων στα πραγματικά έξοδα των πλοίων.

Τονίστηκε δε ότι τα πλοία που εξυπηρετούν όλα τα νησιά δεν έλαβαν το 2020 βοήθεια 55 εκ., αλλά 31, μετά την αφαίρεση του ΦΠΑ και λαμβανομένου υπόψη ότι το 25% αφορούσε τα πορθμεία.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΣΕΕΝ, τα ζημιογόνα αποτελέσματα των εταιρειών του κλάδου την τρέχουσα περίοδο ξεπερνούν τα 25 εκ. το μήνα και για να καλυφθούν πρέπει να αυξηθούν 75% τα τρέχοντα μισθώματα συμβάσεων covid-19.

Άλλα θέματα τα οποία ο Σύνδεσμός πρότεινε και υλοποιήθηκαν είναι:

· Να συμπεριληφθούν οι θαλάσσιες μεταφορές στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ 13%., χωρίς ακόμα να έχουν δοθεί οι τελικές απαντήσεις στην εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών και στα αυτοκίνητα αλλά και στις συμβάσεις Δημόσιας Υπηρεσίας.

· Την παράταση της χειμερινής περιόδου τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2020.

· Την επιδότηση των εργοδοτικών εισφορών από 1/7-30/9.

· Τη μείωση των λιμενικών εξόδων 20% σε όλα τα λιμάνια με εξαίρεση τους Οργανισμούς Λιμένων, για τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο, Νοέμβριο, Δεκέμβριο 2020 και τον Ιανουάριο 2021.

· Την εφαρμογή μειωμένων τιμολογίων στις επισκευαστικές θέσεις του ΟΛΠ.

· Η συμμετοχή του κλάδου των θαλάσσιων συγκοινωνιών στα προβλεπόμενα στο άρθρο 29 του Ν.4772/21 για την κάλυψη των πάγιων δαπανών των εταιρειών οι οποίες δραστηριοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης.

· Εκπονήθηκε μελέτη για την ανάγκη εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στην ακτοπλοΐα, η οποία εν όψει των εξελίξεων θα επικαιροποιηθεί για να συμπεριλάβει τις τελευταίες εξελίξεις.

· Έγινε μελέτη από την Εταιρεία Grant Thornton με σκοπό την επιλογή συγκεκριμένων δράσεων για την ενίσχυσή του κλάδου από το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και ΕΣΠΑ 21/27, οι προτάσεις της οποίας ήδη χρησιμοποιούνται από το ΥΝΑΝΠ για την στήριξη των προτεινόμενων μέτρων κυρίως σε ότι αφορά στην επιλεξιμότητα του κλάδου.

· Ζητήθηκε η μελέτη και η γνωμοδότηση από πανεπιστημιακό καθηγητή για θέματα που αφορούν στην ελεύθερη παροχή λιμενικών υπηρεσιών και κυρίως των αποβλήτων, προκειμένου οι γνωμοδοτήσεις αυτές, που έχουν κατατεθεί στη ΡΑΛ και στη ΓΓ Λιμένων, να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος της μονοπωλιακής παροχής των υπηρεσιών σε όλα τα λιμάνια της χώρας.

· Η απόφαση της κυβέρνησης για την αύξηση των μισθωμάτων των αγόνων γραμμών ήταν σημαντική για την αντιμετώπιση των υποχρεώσεων των εταιρειών αλλά και για την αύξηση των δρομολογίων Δημόσιας Υπηρεσίας και την καλύτερη εξυπηρέτηση των μικρών νησιών.

· Έχει ήδη αποφασιστεί και θα υλοποιηθεί η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων Δημόσιας Υπηρεσίας μέχρι 12 χρόνια, απόφαση που θα συμβάλει θετικά στο μεγάλο θέμα της ανανέωσης του ακτοπλοϊκού στόλου.

· Σε ότι αφορά τα λιμάνια κατατέθηκαν στη Γ.Γ Λιμένων οι παρατηρήσεις των πλοιάρχων για όλα τα λιμάνια τα οποία προσεγγίζουν, σε μία προσπάθεια να προγραμματιστούν και να συντονιστούν οι απαραίτητες εργασίες. Ταυτόχρονα έχει τεθεί θέμα αξιοποίησης των λιμενικών τελών.

· Αποτελεσματική η συμμετοχή του κλάδου το 2017-2018 στην εφαρμογή του μεταφορικού ισοδυνάμου, ένα μέτρο με μεγάλη σημασία για τις μελλοντικές εξελίξεις.

Ακόμα δυσκολότερη η φετινή χρονιά

Η δεκαετία 2021-2030 είναι ίσως η δυσκολότερη στην ιστορία των θαλάσσιων συγκοινωνιών.

Το 2021 ξεκίνησε με ζημιές του κλάδου που ξεπερνούν τα 130 εκ. € και έναντι των οποίων δόθηκε ενίσχυση μόνο 31 εκ.

Δυσάρεστες αναμένονται οι εξελίξεις για την τρέχουσα χρονιά, με δεδομένη την καθυστέρηση των εμβολιασμών διεθνώς, που θα επηρεάσει δυσμενώς τον εισερχόμενο τουρισμό.

Είναι βέβαιο ότι το πρώτο εξάμηνο του 2021 δεν θα είναι καλύτερο από αυτό του 2020, χωρίς να αποκλείεται να είναι και χειρότερο. Η κίνηση την τρέχουσα περίοδο είναι μειωμένη κατά 70% και οι τιμές των καυσίμων αυξημένες κατά 65%. Υπολογίζεται ότι οι εταιρείες του κλάδου δαπανούν την τρέχουσα περίοδο €15 εκ. μηνιαίως για να καλύψουν το κόστος των καυσίμων, όταν τον Απρίλιο του 2020 δαπανούσαν €9 εκ. για τα ίδια δρομολόγια.

Παράλληλα, η ενίσχυση των εταιρειών δεν είναι συνεχής, π.χ. διεκόπη την περίοδο 2/5-19/7, 8/8-25/9, 1/10-24/11 του 2020, επίσης τον Ιανουάριο του 2021, ενώ ανησυχία εκφράζεται και για τον Μάρτιο.

Χωρίς να υπολογίζονται τα υπόλοιπα έξοδα, το κόστος των καυσίμων των εταιρειών τους μήνες Ιανουάριο – Φεβρουάριο 2021 εκτιμάται σε 30 εκατ. ευρώ, ενώ η ενίσχυση που δόθηκε με βάση τις Συμβάσεις Covid ήταν 6.800.000 ευρώ.

Σε ότι αφορά τη θερινή περίοδο οι προβλέψεις είναι ότι ο εισερχόμενος τουρισμός θα κυμανθεί στο 50% του 2019, χωρίς όμως αυτό να επιβεβαιώνεται λόγω των αρνητικών εξελίξεων της της πανδημίας.

Για την αποφυγή της αύξησης των λειτουργικών εξόδων που θα επηρεάσει και το μεταφορικό κόστος, θα πρέπει να συζητηθεί το θέμα της επιδότησης του κόστους των καυσίμων αλλά και της επέκτασης του μέτρου του μεταφορικού ισοδυνάμου στο σύνολο των επιβατών και οχημάτων που μεταφέρονται στις ακτοπλοϊκές γραμμές. Είναι μεγάλη η σημασία της εφαρμογής του μεταφορικού ισοδυνάμου, που αποτελεί πρότυπο και που μελλοντικά είναι βέβαιο ότι θα αποτελέσει το κύριο εργαλείο για την ενίσχυση του κλάδου και την ανταγωνιστικότητα των υπηρεσιών.

Γερασμένα πλοία

Άλλο μεγάλο θέμα της τρέχουσας δεκαετίας είναι η ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου. Ο μέσος όρος ηλικίας των πλοίων σήμερα είναι 27,32 ετών και για τα συμβατικά 29,9. Το 2030 ο μέσος όρος θα είναι 37,32 και για τα συμβατικά 39,9, περισσότερα από 42 πλοία θα είναι πάνω από 40 ετών, ενώ 18 μεγαλύτερα των 50 ετών, το οποίο δεν έχει συμβεί ποτέ στην ακτοπλοΐα τουλάχιστον τα τελευταία 40 χρόνια. Στην διεθνή αγορά δεν υπάρχουν πλοία μικρής ηλικίας που να πληρούν τα αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια αλλά και κατάλληλα για τις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες, πρέπει λοιπόν να κατασκευαστούν νέα πλοία. Εδώ επαναλαμβάνεται ότι οι 12ετείς συμβάσεις ΔΥ αναμένεται να έχουν σημαντικό ρόλο.

Συλλογική Σύμβαση

Σε ότι αφορά τη ΣΣΕ με τους ναυτικούς επαναλαμβάνεται η πρόταση για συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες όμως δεν μπορεί να γίνουν λόγω των γνωστών προβλημάτων της ΠΝΟ. Οι ΣΣΕ δεν είναι δυνατόν να υπογραφούν με κάθε σωματείο ή ομάδα σωματείων ξεχωριστά, πράγμα το οποίο δεν είναι επιθυμητό και από τα σωματεία των εργαζομένων γιατί θα σήμαινε το οριστικό τέλος της ΠΝΟ.

Τα κύρια αιτήματα των απεργιακών κινητοποιήσεων που αποφασίστηκαν δεν αφορούν τον κλάδο αλλά τα επιβατικά πλοία είναι αυτά που θα υποστούν τις συνέπειες και για τον λόγο αυτόν καλούνται τα συνδικαλιστικά σωματεία να επανεξετάσουν την απόφασή τους για να μη δημιουργηθούν σοβαρά θέματα στις θαλάσσιες συγκοινωνίες.

Οι διεκδικήσεις

Στον επίλογο του ο κ. Μιχάλης Σακέλλης επεσήμανε ότι οι διεκδικήσεις θα επικεντρωθούν:

· Στην αποζημίωση του κλάδου για τις ζημιές του 2020

· Στην ενίσχυση των πλοίων της γραμμής της Αδριατικής

· Στην αναπροσαρμογή των μισθωμάτων των Συμβάσεων COVID σύμφωνα με τα πραγματικά έξοδα των πλοίων

· Στη συμμετοχή σε όλα τα οριζόντια μέτρα που θεσμοθετούνται

· Στην επιλεξιμότητα του κλάδου σε ότι αφορά στο Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ 21/27

· Στην αύξηση των μισθωμάτων των αγόνων γραμμών

· Στην υλοποίηση των προβλεπόμενων από το άρθρο 29 του Ν. 4772/21 για την κάλυψη παγίων δαπανών

· Στην αναστολή συμβάσεων εργασίας των ναυτικών

· Στις επιδοτήσεις εργοδοτικών εισφορών ναυτικών και υπαλλήλων

· Στη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 13% και για τα ΙΧ αυτοκίνητα

· Στη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 13% στις Συμβάσεις Δημόσιας Υπηρεσίας

· Την παράταση της μείωσης των λιμενικών εξόδων -20% για όλο το 2021

· Στην αξιοποίηση των λιμενικών τελών για εργασίες στα λιμάνια

· Στην αποποινικοποίηση του κλάδου.