Τα ηφαιστειακά κρασιά της Σαντορίνης κατακτούν την Ευρώπη

Με δυναμικό τρόπο συνεχίζεται το δεύτερο έτος υλοποίησης της ευρωπαϊκής καμπάνιας Heroes of Europe: Volcanic Agriculture (HEVA), η οποία έχει ως στόχο την προώθηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των οίνων που παράγονται στα ηφαιστειακά εδάφη της Ευρώπης. Η διακρατική αυτή καμπάνια, η οποία συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποτελεί αποτέλεσμα της συνεργασίας της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων – Santo Wines με την Ένωση Οινοπαραγωγών Soave και Lessini Durello, αλλά και της Ένωσης Παραγωγών τυριού ΠΟΠ Monte Veronese.

Μετά από μια σειρά επιτυχημένων εκδηλώσεων σε Ολλανδία, Σουηδία και Ισπανία, αλλά και συμμετοχή σε εκθέσεις οίνου όπως η Prowein, το Οινόραμα και ο Χάρτης των Γεύσεων, οι εκδηλώσεις του δεύτερου έτους της καμπάνιας ολοκληρώνονται με μια σειρά masterclasses σε Ελλάδα και Γερμανία.

Μ. Δημόπουλος: "Κάνουμε συνεργασίες σε όλη την Ευρώπη και δεν πάμε μόνοι μας"

Ο γενικός διευθυντής της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων – Santo Wines, Ματθαίος Δημόπουλος, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για την σπουδαία αυτή δράση που εκτυλίσσεται στο εξωτερικό, τονίζοντας ότι, "υλοποιούμε αυτό το πρόγραμμα το οποίο είναι ενταγμένο σε πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφορά την εσωτερική αγορά της Ευρώπης. Σε συνεργασία, λοιπόν, με αντίστοιχους συνεταιρισμούς και φορείς από την Ιταλία υλοποιούμε αυτό το πρόγραμμα που αφορά προϊόντα από ηφαιστειογενείς περιοχές και ηρωικής γεωργίας, με την έννοια ότι είναι τόσο δύσκολη η καλλιέργεια και τόσο μικρές οι αποδόσεις, που θεωρούνται "ήρωες" όλοι όσοι καλλιεργούν αυτού του είδους τα προϊόντα. Είναι μία προσπάθεια που κάνουμε στο πλαίσιο της προβολής των Π.Ο.Π. προϊόντων μας, αξιοποιώντας κοινοτικούς πόρους. Πηγαίνει πάρα πολύ καλά γιατί όπως έχουμε πει πολλές φορές, είμαστε καταδικασμένοι, εμείς στη Σαντορίνη, με τα 3 Π.Ο.Π. προϊόντα που έχουμε, τα κρασιά, τις τομάτες και τη φάβα, να απευθυνόμαστε στην υψηλή κατηγορία των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο, που αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται έντονες ενέργειες μάρκετινγκ και διαφήμισης. Κάνουμε συνεργασίες σε όλη την Ευρώπη και δεν πάμε μόνοι μας."

"Το 2023 ήταν μία από τις χειρότερες χρονιές ποσοτικά"

Με την ευκαιρία της επικοινωνίας, ο κ. Δημόπουλος αναφέρθηκε και στα προβλήματα που προκλήθηκαν μέσα στο 2023 στη Σαντορίνη λόγω των καιρικών συνθηκών και πως αυτές επηρέασαν τους παραγωγούς. Μεταξύ άλλων είπε, ότι, "η παραγωγή κρασιού φέτος έπεσε κατά 65% και της τομάτας κατά 80% και της φάβας κατά 90%. Ήταν μία από τις χειρότερες χρονιές ποσοτικά, αλλά ποιοτικά είναι πάντα σε πολύ υψηλό επίπεδο. Υπήρξε μία πολύ μεγάλη ζημιά για τους παραγωγούς και τα έσοδα τους φέτος θα είναι πολύ μειωμένα, αλλά εμείς επειδή οι καιρικές συνθήκες ήταν αυτές που προκάλεσαν τη μείωση αυτή της παραγωγής, με χαλάζια και καύσωνες, έχουμε απευθυνθεί και περιμένουμε τις σχετικές αποζημιώσεις, αλλά όπως και να έχει σε σχέση με τα κανονικά επίπεδα, τα έσοδα θα είναι πολύ μειωμένα. Ευελπιστούμε την τρέχουσα σεζόν να ισορροπήσει η κατάσταση."

Η σημαντική εκδήλωση στην Αθήνα

Στις 19/10 φιλοξενήθηκε στην Αθήνα και στο WSPC εξειδικευμένο σεμινάριο με τίτλο: “Σαντορίνες υψηλής ωριμότητας” με παρουσίαση από τον MW Κωνσταντίνο Λαζαράκη. Περισσότεροι από 50 συμμετέχοντες επαγγελματίες κυρίως από HORECA αλλά και σπουδαστές της σχολής είχαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν γευστική δοκιμή σε σπάνιες, παλαιωμένες και special cuvées οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη και να ενημερωθούν για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες των κρασιών που προέρχονται από ηφαιστειακά εδάφη. Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η συζήτηση για τα διαφορετικά χαρακτηριστικά οίνων που παράγονται σε ηφαιστιογενείς περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά και η ποιοτική διάσταση της ένδειξης Νυκτέρι για τους οίνους ΠΟΠ Σαντορίνη στα μάτια των καταναλωτών.

Το Νοέμβριο η καμπάνια HEVA ταξιδεύει στη Γερμανία για την πραγματοποίηση παρουσιάσεων σε πέντε γερμανικές πόλεις. Μόναχο, Ντίσελντορφ, Αμβούργο, Βερολίνο και Καρλσρούη θα φιλοξενήσουν ειδικές εκδηλώσεις για την παρουσίαση της καμπάνιας και οινικές γευστικές δοκιμές. Το κοινό, το οποίο θα απαρτίζεται από επαγγελματίες οίνου και διαμορφωτές γνώμης, θα έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει επιλεγμένες ετικέτες οίνων ΠΟΠ Σαντορίνη με εκτενή παρουσίαση από την κα Caro Maurer MW. Η κα Maurer, που πριν δύο μήνες είχε επισκεφθεί τη ζώνη ΠΟΠ Σαντορίνη, έχει επιλέξει 13 ξεχωριστούς οίνους ΠΟΠ Σαντορίνη τους οποίους θα παρουσιάσει σε τέσσερις ενότητες, με τίτλο: Fresh & Pure, Single Vineyards, Nykteri και Vinsanto.

Μ. Καφούρος: "Η ανταπόκριση από τους συμμετέχοντες είναι ενθουσιώδης"

Ο πρόεδρος της Ένωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων, Μάρκος Καφούρος, δήλωσε σχετικά με την εκδήλωση, ότι “η καμπάνια HEVA μας δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνήσουμε την υψηλή ποιότητα των κρασιών ΠΟΠ Σαντορίνη στο ευρωπαϊκό κοινό. Συνεργαζόμενοι με οινοποιητικές ζώνες της Ιταλίας, πραγματοποιούμε εκπαιδευτικές δράσεις για την προώθηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των ηφαιστειακών κρασιών και την εξασφάλιση ποιότητας που παρέχει η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης. Η ανταπόκριση από τους συμμετέχοντες των εκδηλώσεων είναι ενθουσιώδης, καθώς ναι μεν είναι εξοικειωμένοι με τους οίνους Σαντορίνης, αλλά συχνά δε γνωρίζουν την πολυπλοκότητα και το εύρος που μπορούν να έχουν τα κρασιά μας”.

Το ξεχωριστό ηφαιστειακό οικοσύστημα της Σαντορίνης

Το έδαφος αποτελείται από ελάχιστη έως καθόλου οργανική ύλη και άργιλο, ιδιότητες που το καθιστούν απρόσβλητο στην φυλλοξήρα. Έτσι ο αμπελώνας της Σαντορίνης είναι ίσως ο παλαιότερος, σε συνεχή παραγωγή αυτόρριζος αμπελώνας στον κόσμο, δίνοντας λευκά κρασιά, πλούσια και συμπυκνωμένα, με δομή που τα κάνει να μοιάζουν με ερυθρά αλλά την ίδια στιγμή αποδόσεις απίστευτα μικρές. Το έδαφος της Σαντορίνης είναι πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία εκτός από κάλλιο. Η μεγάλη συγκέντρωση μεταλλικών στοιχείων οδηγεί στην παραγωγή κρασιών με έντονη ορυκτότητα, ενώ στην ελάχιστη συγκέντρωση καλίου οφείλεται κατά πολύ η υψηλή οξύτητα των Σαντορινιών κρασιών που αρκετές φορές έχουν pH μικρότερο από 3.

Παρά τις μοναδικές ιδιότητες του ηφαιστειογενούς οικοσυστήματος στην παραγωγή εξαιρετικά υψηλής ποιότητας κρασιών, οι συνθήκες καλλιέργειας στο νησί είναι σκληρές. Σύμφωνα με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, η Σαντορίνη παρουσιάζει ένα θερμό ημίξηρο κλίμα στέπας, με ελάχιστες βροχοπτώσεις που συνήθως κυμαίνονται γύρω στα 280 χιλιοστά το χρόνο, και μόνο κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Τις σπάνιες φορές που βρέχει, το νερό στραγγίζει μέσα από το πορώδες ηφαιστειακό έδαφος όπου παραμένει μέχρι η ζέστη του καλοκαιριού να το φέρει κοντά στην επιφάνεια για να θρέψει τα αμπέλια. Η κύρια πηγή νερού προέρχεται από τη θαλάσσια ομίχλη που τυλίγει το νησί τις βραδινές και πρώτες πρωινές ώρες, λόγω της επίδρασης του ενεργού ηφαιστείου στη γύρω θάλασσα. Η υγρασία της ομίχλης απορροφάται από το πλούσιο σε ελαφρόπετρα έδαφος του νησιού και δροσίζει τ’ αμπέλια κατά τη διάρκεια της θερμής και ξηρής ημέρας, όταν τη χρειάζονται περισσότερο. 

Ταυτόχρονα, οι δροσεροί, βόρειοι άνεμοι, γνωστοί ως “μελτέμια”, μειώνουν αρκετά την θερμοκρασία στο νησί μεταφέροντας το γεμάτο αλμύρα θαλασσινό αέρα στ’ αμπέλια και περιορίζοντας σημαντικά την ανάγκη φυτοπροστασίας τους πέρα από τις βιολογικές μεθόδους. Μέσα από μια συνεχιζόμενη αλληλουχία καταστροφών και αναγέννησης, κινδύνων και ευκαιριών και κυρίως προκλήσεων της φύσης έχει διατηρηθεί εν ζωή εδώ και πάνω από 3.500 χρόνια ένας μαγικός χειροποίητος αμπελώνας που οδηγεί στην παραγωγή κάποιων από τα εκλεκτότερα λευκά κρασιά του πλανήτη.