Προτάσεις ριζικών αλλαγών στην παιδεία

Αλλαγές εκ βάθρων στην παιδεία προτείνονται στο υπόμνημα του προέδρου της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία, Αντώνη Λιάκου, το οποίο υποβλήθηκε στον υπουργό Παιδείας.

Στο υπόμνημα περιλαμβάνονται όλες οι προτάσεις της Επιτροπής Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία για την αναδιοργάνωση της Μέσης εκπαίδευσης, με κύρια αλλαγή 2ετές νηπιαγωγείο, 6τάξιο δημοτικό, 4ετές Γυμνάσιο, που συμπληρώνουν την υποχρεωτική 12ετή εκπαίδευση και 2ετές λύκειο.

Η πρόταση είναι μέρος ενός τετράπτυχου το οποίο έχει μια συνεκτική λογική:

1. Ριζική ανασυγκρότηση του Γυμνασίου με μετατροπή του σε τετραετές

2. ∆ιετές Λύκειο και αναδιοργάνωση τόσο του γενικού όσο επίσης και του επαγγελματικού – τεχνικού Λυκείου και αναβάθμισή τους, ώστε να γίνουν ισόκυρα.

3. Αλλαγή του τρόπου εισδοχής στα ΑΕΙ-ΤΕΙ και συναρμογή τους με τις μαθησιακές επιλογές εντός του γενικού και του επαγγελματικού Λυκείου

4. Κινητικότητα εντός της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και συνδυασμός ειδικεύσεων στο πτυχίο.

Το Τετραετές Γυμνάσιο

Το τετραετές Γυμνάσιο ολοκληρώνει την υποχρεωτική 12ετή κοινή εκπαίδευση.

Σημαντικό στοιχείο να αναπτυχθούν ελεύθερες ζώνες δράσης, δηλαδή προγράμματα που αναπτύσσει το σχολείο και αφορούν συλλογικές δράσεις & σχέδια δράσης (project), που θα μπορούσαν να έχουν και διεπιστημονικό προσανατολισμό (ενοποιημένοι κύκλοι μαθημάτων). Απαραίτητο επίσης είναι τα Αναλυτικά Προγράμματα να μην προκαθορίζουν σε κάθε λεπτομέρεια την εκπαιδευτική διαδικασία αλλά να δίνουν τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς να συμπληρώσουν και να αναμορφώσουν το ΑΠ με σεβασμό στο πλαίσιο αρχών αλλά με βάση το συγκεκριμένο κάθε φορά εκπαιδευτικό πλαίσιο.

Η διαδικασία αξιολόγησης στο Γυμνάσιο θα είναι συμβατή με όλο το ακαδημαϊκό πρόγραμμα που θα αναπτυχθεί.

Η προαγωγή των μαθητών από τη μια τάξη στην άλλη θα γίνεται υπό προϋποθέσεις, συνεκτιμώντας τόσο την προφορική επίδοση των μαθητών κατά τη διάρκεια της χρονιάς όσο και γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις.

Με την ολοκλήρωση των σπουδών στο τετρατάξιο Γυμνάσιο οι μαθητές θα εισάγονται στο Λύκειο με χρήση τράπεζας θεμάτων, χωρίς πανελλαδικές τελικές εξετάσεις μεν, αλλά με θέματα που θα προκύπτουν από την τράπεζα.

Παράλληλα, θα θεσπιστεί ένα πλέγμα κριτηρίων για την επιλογή σε ένα από τα δύο Λύκεια.

Τέλος, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι για τους μαθητές που είτε δε θα μπορέσουν είτε δε θα θελήσουν να συνεχίσουν στο Λύκειο, θα υπάρχει η κατάλληλη δομή για να συνεχίσουν την κατάρτισή τους για άλλα δύο χρόνια (Τεχνική Σχολή ΕΠΑΣ).

Η δομή του Γενικού Λυκείου

Κάθε μαθητής θα παρακολουθεί 6 συνολικά μαθήματα, των οποίων το πρόγραμμα θα εξελίσσεται ενιαία κατά τα τελευταία δύο χρόνια του Λυκείου.

Η συγγραφή ∆ιπλωματικής Εργασίας, η οποία θα συνυπολογίζεται στον βαθμό του εθνικού απολυτηρίου, αποτελεί το μαθησιακό μέρος των μαθημάτων, το οποίο συμπληρώνεται με πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής και τη συμμετοχή σε προγράμματα ∆ημιουργικότητας, Εθελοντισμού και Κοινωνικής Προσφοράς (∆ΕΚΠ).

∆εν θα βαθμολογούνται, αλλά θα είναι προαπαιτούμενα για το Εθνικό Απολυτήριο.

Ενδεικτικά οι 4 ομάδες των επιλεγόμενων μαθημάτων, με βάση και την ευρωπαϊκή εμπειρία, θα είναι: Μαθηματικά και Πληροφορική, Πειραματικές Επιστήμες, Ανθρωπιστικές/Κοινωνικές Επιστήμες και Πολιτισμός και Τέχνη.

Οι μαθητές θα επιλέγουν ένα μάθημα από κάθε ομάδα, ενώ θα έχουν το δικαίωμα να αντικαταστήσουν το μάθημα μιας ομάδας με ένα δεύτερο μάθημα μιας από τις άλλες τρεις ομάδες, έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν τις πιθανές ειδικές απαιτήσεις, κάποιου πανεπιστημιακού τμήματος.

Όλα τα μαθήματα θα προσφέρονται σε δύο επίπεδα: το βασικό και το υψηλό.

Οι μαθητές θα μπορούν να παρακολουθήσουν μέχρι τρία μαθήματα σε υψηλό επίπεδο για τα οποία το τελικό αποτέλεσμα θα πολλαπλασιάζεται με συγκεκριμένο συντελεστή.

Επίσης, τα πανεπιστημιακά τμήματα θα μπορούν να ορίσουν ως προαπαιτούμενο οι υποψήφιοι να έχουν παρακολουθήσει συγκεκριμένα μαθήματα σε υψηλό επίπεδο.

Α. Κοινά Υποχρεωτικά Μαθήματα

1. Αγγλικά, 2. Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία.

Για το επαγγελματικό Λύκειο το μάθημα Γλώσσα-Λογοτεχνία θα μπορούσε να γίνει

Κινηματογράφος-Οπτικοακουστική Εκπαίδευση, Πληροφορική.

Β. Ομάδες Μαθημάτων Επιλογής

1 Μαθηματικά και Πληροφορική, 2 Πειραματικές επιστήμες, 3 Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες, 4 Τέχνη και Πολιτισμός.

Το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα του Γενικού Λυκείου θα διαρκεί 32 ώρες, οι οποίες θα κατανέμονται ως εξής: 27 ώρες η διδασκαλία των μαθημάτων, 3 ώρες Φυσική Αγωγή, 2 ώρες μελέτη στο σχολείο.

Το νέο Επαγγελματικό Λύκειο

Για την απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου οι απόφοιτοι του Επαγγελματικού

Λυκείου θα συμμετέχουν σε διαδικασίες αντίστοιχες με αυτές των Γενικών Λυκείων.

Θα παρακολουθούν συνολικά 6 μαθήματα, εκ των οποίων τα 2 θα είναι υποχρεωτικά (Αγγλικά και οι Σπουδές Πολιτισμού) για όλους και τα 4 θα επιλέγονται από αντίστοιχες ομάδες μαθημάτων που θα είναι καθορισμένες για κάθε τομέα.

Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών τους στο ΕΠΑΛ οι μαθητές θα μπορούν να αποκτήσουν τόσο Εθνικό Απολυτήριο, ισότιμο με αυτό του ΓΕΛ, όσο και Πτυχίο Ειδικότητας, με βάση τα προβλεπόμενα από το προσοντολόγιο.

Θα έχουν πρόσβαση σε ΑΕΙ και ΤΕΙ ακριβώς με την ίδια διαδικασία που θα έχουν και οι απόφοιτοι Γενικού Λυκείου.

Το ΕΠΑΛ μπορεί να συνοδεύεται από έναν πρόσθετο χρόνο (που έχει ήδη καθιερωθεί, και στον οποίο θα δίδεται πιστοποιητικό τεχνικής και επαγγελματικής επάρκειας).

Στα ΕΠΑΛ οι ομάδες μαθημάτων συνδέονται άρρηκτα με την επιλογή τομέα, διαδικασία η οποία θα ολοκληρώνεται στην αρχή της Α’ τάξης.

Με βάση τη σημερινή εικόνα οι τομείς είναι Μηχανολογίας Οχημάτων, Ηλεκτρολογίας, ∆ομικών έργων, Εφαρμοσμένων Τεχνών, Ηλεκτρονικής, Υγείας και Πρόνοιας, Γεωπονίας και Τροφίμων, Πληροφορικής, Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών, Ναυτικού Πλοιάρχων και Ναυτικού Μηχανικών.

Το πρόγραμμα διδασκαλίας, κατ’ αναλογία με το ΓΕΛ, περιλαμβάνει 27 ώρες διδασκαλίας των μαθημάτων (3 ώρες Αγγλικά, 4 ώρες το δεύτερο υποχρεωτικό και 20 ώρες τα επιλεγόμενα), 3 ώρες Φυσική Αγωγή, 2 ώρες η ενασχόληση με την διπλωματική εργασία ή το αντίστοιχο project που θα έχει επιλέξει ο μαθητής.

Εξετάσεις

Στο τέλος της Α’ Λυκείου οι μαθητές συμμετέχουν σε γραπτές ανακεφαλαιωτικές

εξετάσεις, οι οποίες έχουν στόχο να τους ανατροφοδοτήσουν και να τους καθοδηγήσουν σχετικά με την πορεία τους.

Τα θέματα των εξετάσεων της Α’ Λυκείου θα ορίζονται κατά ένα μέρος από τους διδάσκοντες και κατά ένα μέρος θα αντλούνται από τράπεζα θεμάτων, ενώ ο βαθμός θα συμμετέχει ως στοιχείο του προφορικού βαθμού, ο οποίος θα συμμετέχει στη διαμόρφωση της τελικής επίδοσης σε κάθε μάθημα.

∆εν υπάρχει διαδικασία απόρριψης ούτε μετεξεταστέοι.

Οι μαθητές των Λυκείων στο τέλος της Β’ Λυκείου συμμετέχουν σε γραπτές εξετάσεις με τις οποίες ολοκληρώνονται οι δευτεροβάθμιες σπουδές τους και αποκτούν το σχετικό καταληκτικό τίτλο.

Η ύλη για τις τελικές εξετάσεις του Εθνικού Απολυτηρίου είναι αυτή της τελευταίας τάξης του Λυκείου (Β’ ΤΑΞΗ), αλλά θεωρείται ότι ο μαθητής γνωρίζει και αυτά που διδάχτηκε κατά την προηγούμενη τάξη (Α’ ΤΑΞΗ).

Τα θέματα, αρχικά τουλάχιστον και ως μεταβατική φάση, θα ορίζονται από μία κεντρική επιτροπή εξετάσεων για όλη την Ελλάδα, για να διασφαλιστεί το αδιάβλητο των αποτελεσμάτων.

Ο βαθμός προφορικής επίδοσης θα προκύπτει ως μέσος όρος των εξής τριών βαθμών: Α. Του ΜΟ των προφορικών βαθμών των 4 τετραμήνων (2 στην Α’ και 2 στη Β’ Λυκείου)

Β. Του ΜΟ των γραπτών εργασιών που θα ζητούνται σε κάθε μάθημα.

Αυτές οι εργασίες θα είναι τουλάχιστον 2 (μία σε κάθε τάξη), τα θέματα τους θα προκύπτουν από λίστα προτεινομένων θεμάτων, πιθανόν με την εμπλοκή και του ΙΕΠ, και του συστήματος των σχολικών συμβούλων και γενικότερα της επαγγελματικής καθοδήγησης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, η αξιολόγησή τους θα γίνεται ενδοσχολικά.

Στο βαθμό του Εθνικού Απολυτηρίου (και των δύο Λυκείων) προσμετράται με σημαντικό ποσοστό (της τάξης του 10-15%) η επίδοση στη διπλωματική εργασία την οποία συγγράφουν οι μαθητές.

Πρόσβαση στα Πανεπιστήμια

Τα τριτοβάθμια Ιδρύματα θα προκηρύσσουν τις θέσεις για τους πρωτοετείς και για την επιλογή φοιτητών θα χρησιμοποιούν ποικίλα κριτήρια.

Υποχρεωτικό θα είναι κατά 80% τουλάχιστον η μοριοδότηση των υποψηφίων να στηρίζεται στην πρόοδο των υποψήφιων προς την απόκτηση του Εθνικού Απολυτηρίου.

Το υπόλοιπο 20% θα μπορεί να συναποτελείται από την πριμοδότηση της επιλογής του υποψηφίου, της γλωσσομάθειας ή άλλων στοιχείων.