Μια αστραπή η ζωή… μα προλαβαίνουμε

Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, ενός εκ των μεγαλυτέρων συγγραφέων των νεότερων χρόνων, μελετά φέτος η Α’ Τάξη του 2ου Γυμνασίου Νάξου με υπεύθυνη εκπαιδευτικό την φιλόλογο κ. Ειρήνη Ζαζάνη.

Κατόπιν προτάσεως της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη, που εδρεύει στη Γενεύη με πρόεδρο τον κ. Γιώργο Στασινάκη, το σχολείο υλοποιεί ένα μεγάλο πολιτιστικό πρόγραμμα, αφιερωμένο στον σπουδαίο Έλληνα λογοτέχνη.

Σημειώνεται ότι, με αφορμή τη συμπλήρωση 60 χρόνων από το θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη, το υπουργείο Πολιτισμού έχει κηρύξει και επίσημα το 2017 ως «Έτος Νίκου Καζαντζάκη».

Η Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Κυκλάδων Παρασκευή Δεληκάρη απηύθυνε κάλεσμα σε όλα τα σχολεία της Νάξου για την διεξαγωγή αντίστοιχων προγραμμάτων, στην οποία ανταποκρίθηκαν το 1ο και 2ο Γυμνάσιο Νάξου, το Γενικό Λύκειο Νάξου και το Γενικό Λύκειο Τραγαίας.

«Το δικό μας σχολείο έχει εργαστεί λίγο περισσότερο, καθώς στα τέλη Ιανουαρίου πήραμε την άδεια να ασχοληθούμε αποκλειστικά με τα κείμενα του Καζαντζάκη στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, δύο ώρες κάθε εβδομάδα, αντικαθιστώντας τη θεματολογία που ορίζει το υπουργείο Παιδείας», εξηγεί στην «Κοινή Γνώμη» η εκπαιδευτικός του 2ου Γυμνασίου Νάξου κ. Ζαζάνη.

Άσκηση δημιουργικής γραφής

Στο πλαίσιο αυτό, οι 65 μαθητές της Α’ Τάξης έχουν ασκηθεί στη δημιουργική γραφή. «Για παράδειγμα, μελετήσαμε ένα κείμενο που ξεκινά με ένα γράμμα του πατέρα του Καζαντζάκη προς τον ίδιο και συνεχίζεται με την αφήγηση του συγγραφέα. Τα παιδιά, παίρνοντας τη θέση του Νίκου Καζαντζάκη του απάντησαν, δίνοντας μια δική τους εκδοχή στην ιστορία και μετατρέποντας την αφήγηση σε διάλογο και αντίστροφα», αναφέρει χαρακτηριστικά η υπεύθυνη. Επιπλέον, οι μαθητές εξοικειώθηκαν με τις νέες τεχνολογίες και δημιούργησαν δικά τους κόμικς, εμπνευσμένα από σκηνές διαφόρων λογοτεχνικών κειμένων, όπως η «Αναφορά στον Γκρέκο», με τα οποία ασχολήθηκαν εντός της τάξης.

Μεταξύ άλλων, επισκέφτηκαν το Τοπικό Αρχείο Νάξου, μέσα στο Κάστρο, όπου μελέτησαν παλαιά έγγραφα σχετικά με τη Γαλλική Εμπορική Σχολή Τιμίου Σταυρού, στην οποία σπούδασε ο Καζαντζάκης τη διετία 1897-1899. Τα παιδιά βρήκαν τον κανονισμό της σχολής και τον σύγκριναν με τον σημερινό τρόπο λειτουργίας της. Την ομάδα συνόδευσε και η εκπρόσωπος της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη στην Ελλάδα και ειδική μελετήτρια του έργου του, Αθηνά Βουγιούκα, η οποία επισκέφτηκε τα σχολεία της Νάξου και μίλησε στους μαθητές για γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής του Έλληνα συγγραφέα.

Συνεργασία με τοπικούς φορείς

Με δεδομένες τις συχνές αναφορές του Καζαντζάκη στα πτηνά, τα οποία ταύτιζε με την ευτυχία, το σχολείο ήρθε σε επαφή με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία και δύο μέλη της, μαθητές Λυκείου, οι οποίοι μελετούν και καταγράφουν την ορνιθοπανίδα της Νάξου. Τα δύο παιδιά μίλησαν στους μαθητές του 2ου Γυμνασίου για τα όρνια του νησιού και τη αξία της προστασίας του περιβάλλοντος. Σημειώνεται μάλιστα πως αρκετοί μαθητές έγιναν και οι ίδιοι μέλη της Ορνιθολογικής Εταιρείας, κατανόησαν τη σημασία της ορνιθοπαρατήρησης και παρακολούθησαν εκ του σύνεγγυς την όλη διαδικασία.

Καλλιτεχνικές δημιουργίες

Το πρόγραμμα της Α’ Τάξης θα παρουσιαστεί στις 11 Μαΐου, στο πλαίσιο ημερίδας που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Θεατρικού Μουσείου «Ιάκωβος Καμπανέλλης» στη Χώρα Νάξου. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, τα παιδιά θα ερμηνεύσουν δύο τραγούδια, τους στίχους των οποίων έχει γράψει ο Νίκος Καζαντζάκης. Τα ίδια θα παίξουν μουσικά όργανα, υπό την καθοδήγηση της  καθηγήτριας μουσικής του σχολείου. Στην ημερίδα θα ακουστεί επίσης ένα ομοιοκατάληκτο παραδοσιακό (κοτσάκι) 12 στροφών, με στίχους που αναφέρονται στον συγγραφέα, πάνω σε παλιό παραδοσιακό σκοπό της Νάξου.

Στο πλαίσιο του μαθήματος των εικαστικών, τα παιδιά μυήθηκαν στην τέχνη του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (Ελ Γκρέκο), στον οποίο έχει αναφερθεί ο Καζαντζάκης. «Οι μαθητές έχουν ξεσηκώσει έργα και έχουν δει πώς ήταν οι μορφές του Γκρέκο», επισημαίνει η κ. Ζαζάνη. Παράλληλα, τα παιδιά μαζί με την καθηγήτρια της Τεχνολογίας έφτιαξαν μακέτες, στις οποίες αναπαρίστανται σκηνές που έχουν επεξεργαστεί στην Νεοελληνική Λογοτεχνία, όπως η σκηνή όπου ο Καζαντζάκης πηγαίνει σχολείο, πάνω στο Κάστρο μαζί με τον πατέρα του.

Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με τη δημιουργία ενός ψηφιακού μουσείου Νίκου Καζαντζάκη από το σύνολο των σημειώσεων που έχει συλλέξει το σχολείο. «Θα κάνουμε ένα μικρό εικονικό μουσείο, στο οποίο θα μπαίνεις μέσω υπολογιστή, θα περιηγείσαι στις αίθουσες με τα πλήκτρα σαν να είναι βιντεοπαιχνίδι και θα έχει πράγματα που αφορούν στον Νίκο Καζαντζάκη» σημειώνει η εκπαιδευτικός, εξηγώντας ότι στο συγκεκριμένο λογισμικό, οι επισκέπτες θα βρίσκουν πράγματα που αποτέλεσαν σταθμούς της ζωής του συγγραφέα. «Τα κόμικς των παιδιών θα μπορούσαν να γίνουν ένα ψηφιακό βιβλίο με συγκεκριμένη διαδικτυακή διεύθυνση για να μπορεί ο επισκέπτης να το βλέπει», καταλήγει.

Σημειώνεται ότι στόχος των εκπαιδευτικών ήταν να εντάξουν τις συγκεκριμένες δράσεις εντός του διδακτικού ωραρίου, δεδομένου ότι πολλά παιδιά μένουν σε χωριά και συνεπώς, θα αποκλείονταν από κάποιες διαδικασίες. «Ως εκ τούτου, οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο των μαθημάτων, ώστε να συμμετέχουν όλοι και να μην έχουμε μόνο μια ομάδα ελίτ», υπογραμμίζει η κ. Ζαζάνη.