Επίσκεψη του Γενικού Λυκείου Θήρας στο CERN

Την ευκαιρία να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και να πάρουν μία καλή γεύση από τα πειράματα που πραγματοποιούνται στο διάσημο ερευνητικό κέντρο CERN, είχαν 40 μαθητές της Β’ Τάξης του Γενικού Λυκείου Θήρας, στο πλαίσιο της πενθήμερης εκπαιδευτικής εκδρομής τους στη Γενεύη της Ελβετίας.

Το CERN είναι το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Σωματιδιακής Φυσικής, το μεγαλύτερο στον κόσμο ερευνητικό κέντρο του είδους του. Περίπου 6500 επιστήμονες, δηλαδή σχεδόν το 50% των επιστημόνων σε όλο τον κόσμο, που ασχολούνται με τα σωματίδια, χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του CERN. Οι επιστήμονες αυτοί εκπροσωπούν 500 πανεπιστήμια και πάνω από 80 εθνικότητες. Έργο του CERN είναι η καθαρή επιστήμη και η διερεύνηση των πλέον θεμελιωδών ερωτημάτων για τη Φύση: «τι είναι η ύλη;», «από πού προέρχεται;», «πώς συγκρατείται για να σχηματίσει άστρα, πλανήτες και ανθρώπινα όντα;».

Ο λόγος ύπαρξης του CERN είναι η βασική έρευνα, αλλά το Εργαστήριο παίζει επίσης ένα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της τεχνολογίας αιχμής. Από την επιστήμη των υλικών μέχρι τους υπολογιστές, η φυσική των σωματιδίων απαιτεί εξαιρετικές επιδόσεις, αναδεικνύοντας το CERN σε ένα σπουδαίο πεδίο πειραματισμού και ελέγχου για τη βιομηχανία.

Πολύμηνη προετοιμασία

Ο σχεδιασμός της επίσκεψης του Γενικού Λυκείου Θήρας στο CERN ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2017. Το αίτημα του σχολείου έγινε δεκτό τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτος χάρη στην πολύτιμη βοήθεια των Ελλήνων καθηγητών, οι οποίοι εργάζονται στο ερευνητικό κέντρο.

Πριν από την αναχώρηση της ομάδας, διοργανώθηκε σχετική ημερίδα στο Μπελλώνιο Πολιτιστικό Κέντρο, όπου γονείς και μαθητές ενημερώθηκαν για τους στόχους και το περιεχόμενο του εκπαιδευτικού ταξιδιού. Οι συμμετέχοντες, σε συνεργασία με τον Φυσικό κ. Λουκά Λιγνό αναφέρθηκαν στα πειράματα που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στο CERN και στα μεγάλα ερωτήματα της Φυσικής που προσπαθούν να επιλύσουν μερικές χιλιάδες επιστημόνων.

Ένα από τα τέσσερα βασικά πειράματα είναι το σωματίδιο Χιγκς, ονομαζόμενο και ως «σωματίδιο του Θεού», που δημιουργεί την αίσθηση της βαρύτητας. Η ενημέρωση βασίστηκε σε παρουσιάσεις και φωτογραφίες άλλων, καθώς και στις προσωπικές γνώσεις τόσο του υπεύθυνου εκπαιδευτικού, όσο και των μαθητών.

Με βάση τα σωματίδια της πυρηνικής φυσικής, η ομάδα προσπάθησε να ανακαλύψει τι συνέβη ακριβώς κατά τη διάρκεια της μεγάλης έκρηξης.

Μοναδική εμπειρία

Κατά την επίσκεψή τους στο CERN, στα μέσα Φεβρουαρίου, οι μαθητές, συνοδευόμενοι από τους καθηγητές Τερέζα Μωυσίδου (μαθηματικό), Λουκά Λιγνό (φυσικό) και Παναγιώτη Κουτσομπόγερα (χημικό), περιηγήθηκαν στους χώρους του και ξεναγήθηκαν από τέσσερις Έλληνες επιστήμονες που δραστηριοποιούνται εκεί.

«Είχαμε τη χαρά να ξεναγηθούμε από δύο καθηγητές και δύο μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές», δήλωσε στην «Κοινή Γνώμη» ο κ. Λιγνός.

Η ομάδα παρακολούθησε μία 3D προβολή για όλα όσα συμβαίνουν μέσα στις υπόγειες εγκαταστάσεις του CERN, ειδικά με τους επιταχυντές και ανιχνευτές στοιχειωδών σωματιδίων και συζήτησε με τους Έλληνες επιστήμονες για τα πειράματα που πραγματοποιούνται σήμερα. Επιπλέον, περιηγήθηκε σε χώρο, όπου είχε τοποθετηθεί ένα είδος απομίμησης των εγκαταστάσεων του ανιχνευτή. Μέσω μιας προσομοίωσης, οι μαθητές είδαν πώς λειτουργεί ο επιταχυντής, πώς επιταχύνονται τα πρωτόνια, πώς συγκρούονται μεταξύ τους και στη συνέχεια πώς ανιχνεύονται τα παράγωγα της σύγκρουσης των πρωτονίων τα οποία κινούνται με ταχύτητες, ίσες με την ταχύτητα του φωτός.

Εμπλουτισμών των βασικών γνώσεων

Το ελληνικό προσωπικό του CERN απάντησε σε όλες τις απορίες των μαθητών, τους οποίους βοήθησαν να λάβουν μέρος σε διαδραστικά εκπαιδευτικά σενάρια, αποκομίζοντας πλούσιες γνώσεις και εμπειρίες, που θα τους μείνουν αξέχαστες. «Όλα τα παιδιά πανηγύριζαν. Είναι κάτι που θυμούνται ακόμα και θα θυμούνται για πάντα» σημείωσε ο κ. Λιγνός, εξηγώντας πως λίγοι είναι εκείνοι που έχουν την ευκαιρία να ξεναγηθούν από Έλληνες επιστήμονες που απασχολούνται στο κέντρο και να δουν τι συμβαίνει στο μεγαλύτερο επιταχυντή του πλανήτη.  «Μπορεί να μην πιάσαμε το 100% της θεωρίας, άλλωστε ο άνθρωποι εκεί ψάχνουν ακόμα, αλλά με τις βασικές γνώσεις μας πήραμε μια καλή γεύση από το τι προσπαθούν να κάνουν οι επιστήμονες και πλέον, οι μαθητές μας μπορούν να ονειρεύονται με περισσότερες εικόνες το μέλλον τους, δεδομένου ότι κάποιοι εξ’ αυτών ίσως θελήσουν να ασχοληθούν και με την έρευνα».  

Στο πλαίσιο της εκδρομής τους, μαθητές και εκπαιδευτικοί πραγματοποίησαν επισκέψεις στη Γενεύη, το Μιλάνο, και τη Λωζάνη, όπου βρίσκεται και το Ολυμπιακό Μουσείο, ένα από τα σημαντικότερα τουριστικά αξιοθέατα της πόλης με περισσότερους από 250.000 επισκέπτες το χρόνο.