«Οι ανισότητες πλήττουν την ποιότητα της Δημοκρατίας μας»

Τις πολιτικές και τις δράσεις της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στην εκπαίδευση με στόχο την ανάδειξη και άρση των έμφυλων διακρίσεων, που καθορίζουν ακόμα και σήμερα τη νοοτροπία της ελληνικής κοινωνίας, παρουσίασε στη Σύρο η κ. Φωτεινή Κούβελα, στο πλαίσιο της διημερίδας «Φύλο και Εκπαίδευση», στη συνεδριακή αίθουσα του Επιμελητηρίου Κυκλάδων.

Η Διημερίδα διοργανώθηκε από την Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων και αποτέλεσε συνέχεια των επιτυχημένων διοργανώσεων σε πολλές πόλεις της Ελλάδας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Καρδίτσα) και της αντίστοιχης διημερίδας στη Ρόδο.

Ως αρμόδιος φορέας για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την παρακολούθηση των πολιτικών ισότητας των φύλων και έχοντας επίγνωση του δομικού ρόλου που διαδραματίζει η εκπαίδευση στην προώθηση της έμφυλης ισότητας, η ΓΓΙΦ έχει θέσει την εκπαίδευση ως βασικό άξονα προτεραιότητας του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα Φύλων (2016-2020).

Στο πλαίσιο αυτό έχει αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και δράσεις, τις οποίες υλοποιεί σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα, το υπουργείο Παιδείας, το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, την Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων και τις αρμόδιες Επιτροπές των Δήμων.

«Για να μπορέσουμε να περάσουμε αυτές τις αντιλήψεις περί ισότητας απαιτείται η συμβολή και η συνεργασία πολλών φορέων», επισημαίνει σε συνέντευξή της στην «Κοινή Γνώμη» η Γενική Γραμματέας, Φωτεινή Κούβελα. «Στόχος μας είναι να αναδείξουμε τις ανισότητες μεταξύ των φύλων και τα στερεότυπα, τα οποία οδηγούν και σε συμπεριφορές ζωής. Θεωρούμε ότι, η παιδεία αποτελεί τον πρώτο τομέα, στον οποίο πρέπει να παρέμβουμε, γιατί τα παιδιά από μικρά μαθαίνουν στις διαφορές και τις ανισότητες».

Αναγνώριση της πολύπλευρης σχέσης Φύλου-Εκπαίδευσης

Μεταξύ των πρωτοβουλιών της ΓΓΙΦ είναι η υπογραφή Συμφώνου Συνεργασίας με το υπουργείο Παιδείας, το ΕΚΔΔΑ και το ΚΕΘΙ με στόχο την ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση στελεχών και εκπαιδευτικών της Προσχολικής και Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε ζητήματα ισότητας των φύλων και έμφυλων διακρίσεων. Σημειώνεται μάλιστα, πως τη φετινή χρονιά η επιμόρφωση επεκτάθηκε και σε εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Επιπλέον, πραγματοποιούνται επισκέψεις σχολικών τμημάτων στη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, όπου οι μαθητές και οι μαθήτριες ενημερώνονται σχετικά, ενώ αντίστοιχα εξειδικευμένα στελέχη της Γραμματείας επισκέπτονται σχολικές μονάδες, επιμορφώνοντας τα παιδιά σε θέματα έμφυλων ρόλων, στερεοτυπικών συμπεριφορών και έμφυλης βίας.

«Στηρίξαμε επίσης την ένταξη του άξονα των έμφυλων ταυτοτήτων στη Θεματική Εβδομάδα με τίτλο «Σώμα και Ταυτότητα», που υλοποιήθηκε για πρώτη φορά την περσινή χρονιά στα Γυμνάσια της χώρας και συνεχίστηκε φέτος με μεγάλη επιτυχία», υπογράμμισε η κ. Κούβελα. ΗΓΓΙΦ υποδέχτηκε με ικανοποίηση την ενσωμάτωση του πυλώνα του φύλου στην καινοτόμα δράση της Θεματικής Εβδομάδας, ως μια αναγνώριση της αναγκαιότητας διάχυσης της διάστασης του φύλου στην εκπαιδευτική κοινότητα.

«Παρόλο που πέρυσι, είχαμε ενστάσεις από συγκεκριμένους κύκλους που είχαν ή συμφέροντα ή άγνοια, εντούτοις η δράση αγκαλιάστηκε από τους καθηγητές και τις καθηγήτριες και περισσότερο από τους μαθητές και τις μαθήτριες. Η αποδοχή αυτή είναι παρήγορη για εμάς. Θα ξεπεράσουμε δυσκολίες καθηγητών, αλλά και των γονέων. Πρέπει να αναδεικνύουμε αυτά τα θέματα, να τα συζητάμε και όταν το κάνουμε, μπορούμε να καθησυχάσουμε αντιδράσεις  και να πάμε μπροστά».

«Η Ελλάδα βρίσκεται πίσω στα θέματα ισότητας»

Η Γενική Γραμματέας καθιστά γνωστό ότι, πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας κατατάσσει την Ελλάδα στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης, μαζί με χώρες, όπου κυριαρχεί ακόμα η νοοτροπία που θέλει τη γυναίκα στο σπίτι και τον άντρα στη δουλειά. «Σαφώς υπάρχει πρόοδος, η οποία φαίνεται και από την νομοθεσία, ωστόσο βρισκόμαστε ακόμα πολύ πίσω. Δε γίνεται μια ολοκληρωμένη ενημέρωση μέσα από την εκπαιδευτική κοινότητα, τα βιβλία, τα συγγράμματα, μέσα από τον τρόπο που παρουσιάζονται στις τάξεις και αν αυτά παρουσιάζονται, συγκριτικά με την Ευρώπη. Άρα λαμβάνουμε υπόψη μας το τι γίνεται στην Ευρώπη και προσπαθούμε να το προσαρμόσουμε και στη χώρα μας με τα δικά μας χαρακτηριστικά».

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη αυτού του σκοπού κρίνεται ο σχεδιασμός οργανωμένων δράσεων και όχι αποσπασματικών πρωτοβουλιών, όπως συνέβαινε κατά το παρελθόν. «Παλαιότερα γίνονταν σεμινάρια, αλλά αποσπασματικά. Πολλές κυβερνήσεις έλεγαν να μπει η σεξουαλική αγωγή στα σχολεία. Δεν έχει μπει, εμείς πρέπει να την εισάγουμε και με τη μορφή που θα επιλέξει η εκπαιδευτική κοινότητα. Πρέπει επιτέλους να μπει. Προσπαθούμε με πολλούς τρόπους, πολιτικές, δράσεις, συνεργασίες να συμβάλουμε στην άρση των ανισοτήτων για μια κοινωνία με αλληλεγγύη, σεβασμό και χωρίς προκαταλήψεις, διότι αν υπάρχουν ανισότητες στα φύλα, έχουμε πλήγμα στην ίδια την ποιότητα της δημοκρατίας μας».

Πρόοδος στη νομοθεσία

Μία από τις προσπάθειες της Γενικής Γραμματείας είναι και η αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων. «Η πολιτική βούληση και από το Υπουργείο βρίσκεται σε σωστή κατεύθυνση. Αντίπαλοί μας είναι μόνο ο χρόνος και το οικονομικό. Αλλά, από ό,τι ακούσαμε, το υπουργείο αρχίζει να ανασυγκροτεί όλη τη διδακτέα ύλη».

Ιδιαίτερα αναφορά έκανε και στην ψήφιση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας και προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας», που προβλέπει την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. «Σε αυτήν περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, ένα άρθρο το οποίο αναφέρει πως, στην εκπαίδευση πρέπει να συζητάμε για την αλληλεγγύη, την ισότητα και τις έμφυλες διακρίσεις».

Έτοιμο προς ψήφιση είναι το καινούριο νομοσχέδιο για την ουσιαστική ισότητα των φύλων, που προωθεί την οριζόντια εφαρμογή της πολιτικής της έμφυλης ισότητας στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα με συγκεκριμένα μέτρα. Έμφαση αναμένεται να δοθεί και στο νομοσχέδιο για την ταυτότητα φύλου, το οποίο σύμφωνα με την κ. Κούβελα, κάνει ορατό στην κοινωνία μια ομάδα ανθρώπων διαφορετική. «Η ψήφισή του είναι μια αφορμή για να γίνει μια συζήτηση ώστε τα παιδιά να καταλάβουν ότι δεν πρόκειται για κάτι ξεχωριστό ή αφύσικο και οι ίδιοι οι γονείς που έχουν τέτοια παιδιά να μη νιώθουν ενοχές και να ξέρουν πώς να συμπεριφέρονται». Καταλήγοντας, η Γενική Γραμματέας υπογραμμίζει επίσης τη σπουδαιότητα του νομοσχεδίου για την υιοθεσία και την αναδοχή παιδιών, που διευκολύνει όλα τα ζευγάρια γενικότερα, μεταξύ αυτών και τα ομόφυλα.

«Σε νομικό επίπεδο έχουμε προχωρήσει, άρα λοιπόν πρέπει να συνεχίσουμε να συζητάμε αυτά τα θέματα. Η διαμόρφωση ενός αξιακού συστήματος, που προωθεί την έμφυλη ισότητα δεν μπορεί παρά να περνάει μέσα από το σχολείο».