Νησιωτικότητα κι εκπαίδευση

Διεκδικήσεις για την ποιοτική βελτίωση της εκπαίδευσης στο νησιώτικο χώρο καταγράφονται και προωθούνται από την πλευρά των Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων, στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του Περιφερειακού Συνεδρίου που θα πραγματοποιηθεί στη Σύρο, στις 5 και 6 Ιουνίου.

Οι διευθυντές των δύο Διευθύνσεων, Μαρκέλλα Παραμυθιώτου και Χρήστος Μιχαλόπουλος συμμετείχαν στη συνάντηση με τον εκπρόσωπο της συντονιστικής ομάδας των Περιφερειακών Συνεδρίων πανελλαδικά, Γιάννη Βουλγαράκη, αποστέλλοντας εν συνεχεία τις θέσεις και τα αιτήματα της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Κυκλάδων) μέσω υπομνημάτων, προκειμένου να έχει σαφή γνώση των προτάσεών τους η κεντρική κυβέρνηση.

Κύριο και βασικό αίτημα που συμπυκνώνει την ουσία όλων των προτάσεών τους αποτελεί η βελτίωση και η ποιοτική αναβάθμιση της εκπαίδευσης στο νησιώτικο χώρο, αλλά και η υποστήριξη του Δημόσιου Σχολείου.

Τις παρεμβάσεις τους, ως φαίνεται, υποστηρίζει και προωθεί μέσω ξεχωριστού υπομνήματος και η τοπική οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ Σύρου. Ακολούθως, γίνεται αναφορά στα κύρια σημεία του υπομνήματος της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του νομού Κυκλάδων, ενώ φιλοξενούνται και οι δηλώσεις του Διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων, Χρήστου Μιχαλόπουλου, με τον οποίον κατέστη εφικτή η επικοινωνία.

Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση: Προβλήματα λόγω νησιωτικότητας

Ειδικότερα, από την πλευρά της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας επισημαίνονται προβλήματα όσον αφορά στο πεδίο της εκπαίδευσης στο νησιώτικο χώρο. Αρχικά, στο υπόμνημα γίνεται αναφορά σε αριθμητικά δεδομένα και εξηγείται πως στις Κυκλάδες στα σχολεία της Πρωτοβάθμιας φοιτούν σήμερα 11.090 μαθητές ενώ υπάρχουν 817 μόνιμοι και 513 αναπληρωτές εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων σε 200 περίπου σχολικές μονάδες.

Σχετικά με τους περιορισμούς και τις δυσκολίες στον ιδιαίτερο γεωγραφικό χώρο του νομού, καταγράφεται πρωτίστως η έλλειψη υποστηρικτικών δομών για τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, υποστηρικτικά κέντρα κ.α.) με τη σημείωση δε πως, τέτοιες δομές υπάρχουν μόνο στη Σύρο και μερικές από αυτές σε Νάξο και Σαντορίνη.

Επιπλέον, γίνεται σαφή αναφορά στη δυσκολία σε επίπεδο “πλήρους κάλυψης των κενών για παράλληλες στηρίξεις” ενώ τονίζεται πως, “Τα παιδιά και οι οικογένειές τους αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα καθώς δεν υπάρχουν όπως προαναφέρθηκε ειδικοί επιστήμονες ή κέντρα στήριξης”.

Σαφώς απασχολεί έντονα και η “μεγάλη έλλειψη σχολικής στέγης σε κάποια νησιά εξ αιτίας της απότομης αύξησης μαθητικού δυναμικού κυρίως από παιδιά οικονομικών μεταναστών και αλλοδαπών (Σαντορίνη, Μύκονος, Πάρος)” ενώ η αρμόδια Διεύθυνση δεν έχει παραλείψει να θίξει “το υψηλό κόστος διαβίωσης για όλους τους εκπαιδευτικούς και κυρίως για τους αναπληρωτές”.

Στις δυσκολίες που βιώνει η εκπαιδευτική πλευρά αναφέρεται και “η απομόνωση και δυσκολία μετακίνησης κυρίως κατά τους χειμερινούς μήνες” ενώ σχολιάζεται έντονα και το στεγαστικό πρόβλημα για τους αναπληρωτές και μάλιστα σε νησιά με υψηλή τουριστική κίνηση, όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος.

Στα προβλήματα, από την πλευρά της Διεύθυνσης έχει συμπεριληφθεί και η περιορισμένη δυνατότητα παρακολούθησης επιμορφωτικών προγραμμάτων, μεταπτυχιακών και διδακτορικών για τους εκπαιδευτικούς, ενώ τέλος, γίνεται αναφορά και στις “ελλείψεις στη στελέχωση διοικητικού προσωπικού της Διεύθυνσης με κυρίαρχες δυσκολίες στη διαχείριση της μισθοδοσίας και των προγραμμάτων ΕΣΠΑ”.

Προτάσεις και έμφαση σε προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών

Ως προς τον στόχο της ποιοτικής αναβάθμισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας και της ομαλής λειτουργίας των σχολείων της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στις Κυκλάδες, η αρμόδια Διεύθυνση καταθέτει συγκεκριμένες προτάσεις, μεταξύ των οποίων επισημαίνει και την ανάγκη πρόσληψης μόνιμων εκπαιδευτικών.

“Λαμβάνοντας υπόψιν τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου θα πρέπει η νησιωτικότητα να αποτελεί βασική αρχή της Πολιτείας για την άσκηση πολιτικής” αναφέρεται στο υπόμνημα, ενώ προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση προτείνονται συγκεκριμένες προτάσεις.

Αυτές έχουν ως εξής: “α. Μείωση της γραφειοκρατίας και των ασφυκτικών διοικητικών δεσμεύσεων με αποκέντρωση αρμοδιοτήτων σε τοπικό επίπεδο (Περιφερειακές Διευθύνσεις και Διευθύνσεις Εκπαίδευσης). Σχετικό με τα ανωτέρω είναι η αναγκαία δραστική απλοποίηση διαδικασιών, η γενίκευση της χρήσης της ψηφιακής τεχνολογίας και η κωδικοποίηση της νομοθεσίας. β. Οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί να αναλαμβάνουν υπηρεσία κατευθείαν στη σχολική μονάδα και όχι στην έδρα της Διεύθυνσης (εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος). γ. Στο πλαίσιο της ψήφισης των νέων δομών για την εκπαίδευση θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η ανάγκη για καθοδήγηση, επιμόρφωση και επιστημονική υποστήριξη των εκπαιδευτικών ιδιαίτερα στις νησιωτικές περιοχές. Θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική τη δημιουργία ομάδων όμορων σχολείων για τον καλύτερο προγραμματισμό των σχολικών μονάδων σε ένα πλαίσιο συνεργασίας. δ. Σημαντική και απαραίτητη θεωρείται ότι είναι η πρόσληψη μονίμων εκπαιδευτικών σε μεγάλο αριθμό κενών θέσεων που παρατηρείται στη Διεύθυνσή μας. Οι μόνιμοι διορισμοί εκτός από ένα δίκαιο αίτημα του κλάδου είναι μία επιτακτική ανάγκη που θα βελτιώσει τη λειτουργία των σχολικών μονάδων, την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου αλλά θα εξαλείψει και την επαγγελματική αβεβαιότητα των εκπαιδευτικών. ε. Συνεργασίες της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με άλλα Υπουργεία (Υγείας, Πολιτισμού, Ανάπτυξης κλπ). Ήδη πραγματοποιείται μία συνεργασία με τη 2η ΥΠΕ με την πραγματοποίηση σεμιναρίων για εκπαιδευτικούς μέσω τηλεϊατρικής για την παροχή πρώτων βοηθειών και δηλητηριάσεων κλπ”.

“Ενισχύεται η κοινωνική συνοχή και μειώνονται οι ανισότητες”

Προ του επιλόγου του υπομνήματος της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων επισημαίνεται η ανάγκη ανάπτυξης συνεργασιών τόσο με φορείς Υπουργείων, όπως του Υπουργείου Πολιτισμού, όπως και με πλευρές του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.

Ενδεικτικά, σημειώνεται πως, “Καθώς ο πολιτισμός αποτελεί τον κορμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας και καθώς μαθήματα της τέχνης και της καλλιτεχνικής παιδείας περιέχονται στο ωρολόγιο πρόγραμμα, θεωρούμε ότι μέσα από οργανωμένες συνέργειες με φορείς του Υπουργείου Πολιτισμού μπορούν να υλοποιηθούν δράσεις και προγράμματα που θα αναδεικνύουν την τοπική ιστορία, την παράδοση των νησιών μας και γενικότερα τον Κυκλαδικό πολιτισμό”. Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι, “Στην ίδια κατεύθυνση μπορούν να πραγματοποιούνται σε οργανωμένο πλαίσιο, συνεργασίες της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Κυκλάδων με τομείς του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα των νησιών που παρουσιάζουν ξεχωριστή δράση”.

Η αρμόδια Διεύθυνση καθιστά σαφή την ανάγκη ενίσχυσης του Δημόσιου Σχολείου στην κατεύθυνση της προώθησης της κοινωνικής συνοχής και μείωσης και περιορισμού των ανισοτήτων.

“Με στόχο να προάγουμε ένα δημοκρατικό κλίμα συνεργασίας που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις δυνατότητες των τοπικών κοινωνιών των νησιών των Κυκλάδων πρέπει να αναδείξουμε τον σημαντικό ρόλο του Δημόσιου Σχολείου στο πλαίσιο μίας δημιουργικής σχέσης μεταξύ του σχολείου, της κοινωνίας και των παραγωγικών τάξεων, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή και περιορίζοντας τις κοινωνικές ανισότητες, μέσα σε ένα πλαίσιο δίκαιης βιώσιμης κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης των νησιών μας” τονίζεται σχετικά στον επίλογο του υπομνήματος.

Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: Προβλήματα στέγασης, έλλειψη προσωπικού και ενίσχυση του ΕΠΑΛ

Σε παρόμοιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο κ. Μιχαλόπουλος, ο οποίος μέσω των δηλώσεών του έθιξε βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Δευτεροβάθμια στις Κυκλάδες και συγκεκριμένα την έλλειψη προσωπικού – εκπαιδευτικών, αλλά και τα ζητήματα στέγασης των ίδιων στα τουριστικά νησιά με φόντο τα υψηλά κόστη διαμονής.

Αρχικώς, σημειώνεται πως, στις Κυκλάδες υπάρχουν 8.000 μαθητές και 1.040 περίπου καθηγητές (μόνιμοι και αναπληρωτές όλων των ειδικοτήτων σε γυμνάσια, λύκεια και ειδικά σχολεία).

Στην ενότητα των αιτημάτων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας, επισημαίνεται το “έντονο πρόβλημα στέγασης ιδίως σε Μύκονο, Σαντορίνη αλλά και Σύρο”, όπως επίσης και της έλλειψης εκπαιδευτικών, με τον κ. Μιχαλόπουλο μιλώντας στην Κοινή Γνώμη να σημειώνει σχετικά τα ακόλουθα: “Κατά κύριο λόγο θίγουμε τα προβλήματα που υπάρχουν. Δυστυχώς η περιοχή των Κυκλάδων είναι μία περιοχή που έχει πάρα πολλές δυσκολίες όπως το πρόβλημα της ύπαρξης κενών θέσεων εκπαιδευτικών στα σχολεία, αφού έχουμε και 400 αναπληρωτές σε ένα σύνολο άνω των 1.000 εκπαιδευτικών. Μιλάμε για ένα σημαντικό ποσοστό αναπληρωτών που δεν μπορεί να εκπαιδευτεί και να ειδικευθεί επαρκώς για τη δουλειά του. Τοποθετούνται σε μικρά νησιά, αλλά απαιτείται χρόνος για την παραμονή τους και για να μπορέσουν να αναπτύξουν το έργο τους”.

Συμπλήρωσε επιπλέον πως, “Φέτος έχουμε και σοβαρότατο πρόβλημα σε τουριστικά νησιά όσον αφορά στη διαμονή των εκπαιδευτικών”, εξηγώντας πως πάγιο αίτημα είναι η υποστήριξη από την πολιτεία του Δημόσιου Σχολείου – εν προκειμένω – στα νησιά.

“Οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού από τα νησιά και η υποστήριξη αυτών των εκπαιδευτικών είναι κάτι που συζητάμε χρόνια τώρα” σχολίασε ο Διευθυντής, εξηγώντας πως η εξασφάλιση επαρκούς αριθμού εκπαιδευτικών για τους μαθητές στα σχολεία του νησιώτικου νομού, πρέπει να ικανοποιηθεί και να εξετασθεί σοβαρά ως αίτημα από την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας.

Στα ανωτέρω, μεταξύ των αιτημάτων έχει επισημανθεί και η ενίσχυση της παράλληλης στήριξης, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην ουσιαστική βελτίωση της λειτουργίας των ΕΠΑΛ.

Ενδυνάμωση τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης, δημιουργία Γυμνασίου και ίδρυση μουσικού σχολείου

“Πρέπει ουσιαστικά να ενδυναμωθεί κατά κύριο λόγο η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση” σημείωσε εν συνεχεία κατηγορηματικά ο Διευθυντής της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στις Κυκλάδες, εξηγώντας πως για τα ΕΠΑΛ “Χωρίς να κοιτάζουμε τις διοικήσεις στα Υπουργεία, πρέπει να πούμε πως έχει γίνει ένα πολύ καλό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση όπως παρομοίως και στο θέμα της μαθητείας για να βρίσκουν δουλειά οι μαθητές μετά την εκπαίδευση”.

Αναφορικά με τη νομοθεσία, τόνισε επιπλέον πως “έχουν γίνει αρκετά βήματα στη νομοθεσία για την τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, έχουν οργανωθεί”, αφού όπως πρόσθεσε ένας μεγάλος αριθμός μαθητών επιλέγει τη σταδιοδρομία του μέσω των ΕΠΑΛ.

“Για παράδειγμα στο ΕΠΑΛ Σύρου κάθε χρόνο αυξάνεται ο αριθμός των μαθητών του” αναφέρει, καθιστώντας ξεκάθαρη τη θέση πως πρέπει να ενδυναμωθεί η τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση.

“Θα είναι θετικό αυτό καθώς τα παιδιά θα αποφοιτούν με ένα απολυτήριο που θα τους δίνει τα εφόδια για δυνατότητα δουλειάς” συμπλήρωσε ο κ. Μιχαλόπουλος.

Εκτός των ανωτέρω, από τη πλευρά της Δευτεροβάθμιας έχει προταθεί και η ικανοποίηση της δημοτικής απόφασης για “δημιουργία γυμνασιακής σχολικής μονάδας εκτός πόλης”, ενώ έχει προταθεί και η ίδρυση μουσικού σχολείου για την πρωτεύουσα των Κυκλάδων.

Επιμόρφωση – Δια βίου μάθηση

Σαφείς κατευθύνσεις επισημαίνονται και ως προς το θέμα της επιμόρφωσης και της Δια Βίου Μάθησης, με τα αιτήματα να έχουν ως εξής: “Α. Λειτουργία εκπαιδευτικών δομών για την εκπαίδευση / κατάρτιση σε επαγγέλματα σχετικά με το ναυπηγείο Νεωρίου (ελασματουργοί, ηλεκτροσυγκολλητές, σωληνουργοί, εφαρμοστές κλπ), ώστε να δύναται να λειτουργεί με εντόπιο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και όχι με εισαγόμενους εργολάβους” και “Β. Ανάπτυξης της ελληνικής Παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης στη Σύρο”. Σύμφωνα με όσα σχολίασε και ο κ. Μιχαλόπουλος σχετικά, “Η τέχνη του καραβομαραγκού χάνεται. Είναι η τελευταία ευκαιρία να διασωθεί. Το έγκλημα της καταστροφής των ξύλινων παραδοσιακών σκαφών με επιδότηση από την ΕΕ πρέπει να σταματήσει και να αναστραφεί (εκατομμύρια ευρώ διατίθενται για την καταστροφή αντί για τη διατήρηση της ναυτικής μας κληρονομιάς). Είναι ζήτημα πολιτισμού. Υπάρχει άμεση ανάγκη για τη δημιουργία δομής για τη μετάδοση σε νέους, μιας γνώσης που σίγουρα θα χαθεί αν δεν γίνουν άμεσες ενέργειες”.

“Να έχουν πρόσβαση όλοι οι άνθρωποι”

Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις του, ο κ. Μιχαλόπουλος επεσήμανε πως πρέπει να επεξεργασθούν και να εφαρμοσθούν αλλαγές και βελτιώσεις στην Παιδεία, από τη πλευρά του αρμόδιου Υπουργείου, με έμφαση πάντα στην καθολική πρόσβαση όλων των ανθρώπων σε αυτήν.

“Εμείς από την πλευρά μας συζητάμε πάντα για την ενίσχυση της Παιδείας, γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να οργανωθεί καλύτερα και είναι ένα θέμα που δεν θα σταματήσουμε να το συζητάμε. Η Παιδεία και η Υγεία πρέπει να είναι στις προτεραιότητες συνολικά για τον ελληνικό λαό. Προφανώς λοιπόν και το Δημόσιο Σχολείο πρέπει να οργανωθεί έτσι και πιστεύω να υπάρξει και στο επόμενο χρονικό διάστημα συζήτηση στη Βουλή γι αυτό” δήλωσε κατηγορηματικά, καταλήγοντας τέλος πως, “Πρέπει η Δημόσια Παιδεία να πάρει έναν χαρακτήρα καθολικό με την ιδέα ότι θα εφαρμόζουμε στα παιδιά καινούργιες μεθόδους. Για εμάς τους Έλληνες η Παιδεία από παλαιά ήταν προτεραιότητα. Πρέπει να έχουν πρόσβαση σε αυτήν, όλοι οι άνθρωποι”.