Η Σύρος στο επίκεντρο του ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος

Η Σύρος στο επίκεντρο του ακαδημαϊκού ενδιαφέροντος, με τη διεξαγωγή και του 5ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, όπως ανακοινώθηκε σε μία λαμπρή εκδήλωση στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, με την παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Εκδήλωση ανακοίνωσης του 5ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου «Ελληνική Γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ», το οποίο φέτος θα έχει ως κύριο θέμα «Η γλώσσα του άλλου. Η ηθική της εταιρότητας», πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 18 Ιανουαρίου, στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, ενώ ακολούθησε και η εσπερίδα αναγνώρισης της προσφοράς των έμψυχων συντελεστών της ακαδημαϊκής δράσης.

Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης, παρέστησαν πανεπιστημιακοί, πολιτικά πρόσωπα, επιχειρηματίες από τον χώρο της ναυτιλίας, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι και σπουδαστές του Θερινού. Κεντρικοί ομιλητές ήταν οι κ.κ. Fernanda Lemos De Lima (Πανεπιστήμιο Rio De Janeiro), Nicolas Prevelakis (Πανεπιστήμιο Harvard), Γιώργος Κιμούλης (ηθοποιός), Τέτα Βαρλάμη (Κοινή Γνώμη) και Γιάννης Μαμάης (εκδ. Gutenberg), ενώ τον συντονισμό και την παρουσίαση της όλης εκδήλωσης είχαν η ακαδημαϊκή Διευθύντρια του προγράμματος, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη και ο ηθοποιός Τάσος Νούσιας.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε, η ομολογημένη επιτυχία των προηγούμενων ετών, όπως καταγράφηκε στα κείμενα των φοιτητών και ερευνητών που παρακολούθησαν τα 4 προηγούμενα Θερινά Πανεπιστήμια και οι εγκωμιαστικές αναφορές του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας και του ελληνικού και ξένου τύπου, λειτούργησαν ως η μεγαλύτερη ενθάρρυνση για τη συνέχιση του προγράμματος, ψυχή του οποίου είναι η ακαδημαϊκή Διευθύντρια του, Νικολέττα Τσιτσανούδη – Μαλλίδη, που παθιασμένα επιδιώκει και τελικώς επιτυγχάνει να κατακτά αυτό ολοένα και υψηλότερο ακαδημαϊκό επίπεδο.

Μετά από 4 χρόνια αναγνωρισμένης επιτυχίας της διοργάνωσης, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο, που διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων – Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών σε συνεργασία με το Instituto De Letras του Rio De Janeiro University της Βραζιλίας, πρόκειται να διεξαχθεί στη Σύρο, 8-14 Ιουλίου και θα είναι αφιερωμένο, όπως και η εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, στη μνήμη του Συριανού, αδικοχαμένου εναερίτη της ΔΕΗ, Γιάννη Βαμβακάρη, που διετέλεσε φοιτητής του Θερινού Πανεπιστημίου και έχασε τη ζωή του λίγες ημέρες μετά τη λήξη του περυσινού προγράμματος, η μητέρα του οποίου, Μ. Βαμβακάρη, ήταν παρούσα στην εκδήλωση.

Ένθερμη αναφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Σύρο

Η σημαντικότητα αυτού του ακαδημαϊκού γεγονότος επιβεβαιώνονται από τη άοκνη παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος έθεσε υπό την αιγίδα του τόσο το περυσινό όσο και το φετινό πρόγραμμα του Θερινού Πανεπιστημίου και ήταν παρών στην εκδήλωση.

Με ιδιαίτερη θέρμη αναφέρθηκε ο κ. Παυλόπουλος, τόσο στο πρόγραμμα όσο και στο νησί της Σύρου, δηλώνοντας συγκινημένος και λέγοντας χαρακτηριστικά «έριξε άγκυρα για τα καλά το Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο στη Σύρο. Άλλωστε αυτός είναι ο προορισμός της Σύρου. Να φιλοξενεί, να αγκαλιάζει τέτοιες εκδηλώσεις, αν συλλογιστούμε τι είναι η Σύρος. Είναι αυτό το αμάλγαμα φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, που συμπλέκονται τόσο αρμονικά, που δεν ξέρεις αν το φως είναι εκείνο το οποίο καταπίνει τα έργα των ανθρώπων ή τα έργα των ανθρώπων υπάρχουν για να μπορεί το φως να εκπέμπει την λάμψη».

Αναφερόμενος ειδικά στη θεματική του προγράμματος για την «γλώσσα του άλλου», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μίλησε για «εμβληματική προβληματική» του θέματος, λόγω, όπως είπε «της άμεσης σύνδεσής του με τον εν γένει πολιτισμό μας και, κατ’ εξοχήν, με τους σύγχρονους κινδύνους που τον απειλούν. Πραγματικά, η γλώσσα, κάθε λαού και των ανθρώπων του, είναι βασικό –θα ‘λεγα «πυρηνικό» -στοιχείο του πολιτισμού τους, δοθέντος ότι, δίχως την «αντηρίδα» της γλώσσας, ο αντίστοιχος πολιτισμός δεν έχει, ουσιαστικά, ρίζες και θεμέλια. Κατά λογική συνέπεια, προσεγγίζοντας την «γλώσσα του άλλου» -του άλλου λαού και των ανθρώπων του- προσεγγίζουμε τον ίδιο τον πολιτισμό του, υπακούοντας, ταυτοχρόνως, στους σχετικούς κανόνες της ηθικής της ετερότητας. Κανόνες, οι οποίοι θεσπίζουν, μεταξύ άλλων, την αρχή ότι κάθε πραγματικός πολιτισμός επιδιώκει, οιονεί εκ φύσεως, την επικοινωνία με τους άλλους πολιτισμούς. Και μέσα από την επικοινωνία αυτή επέρχεται, αμφιδρόμως, ο εμπλουτισμός των πολιτισμών με νέα, πολύτιμα, στοιχεία, αφού αναμφιβόλως, η στατικότητα είναι «εχθρός» του πολιτισμού… Από την μια πλευρά δεν νοείται «σύγκρουση» μεταξύ πραγματικών πολιτισμών. Υπάρχει, όμως, συχνά έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ τους, την οποία πρέπει, ιδίως σήμερα, ν’ αποκαταστήσουμε. Και, από την άλλη πλευρά, ο διάλογος μεταξύ πολιτισμών -διάλογος τον οποίο η γλώσσα διευκολύνει τα μέγιστα- είναι το καταλληλότερο μέσο για να εμπεδωθεί η ειρηνική συνύπαρξη των λαών παγκοσμίως, με στόχο την υπεράσπιση του ανθρώπου, της αξίας του, της προσωπικότητάς του και των θεμελιωδών δικαιωμάτων του. Το 5ο Διεθνές Θερινό Πανεπιστήμιο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του Γιάννη Βαμβακάρη, ενός βιοπαλαιστή εναερίτη της ΔΕΗ, ο οποίος σπούδαζε στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και έχασε την ζωή του, εν ώρα εργασίας πάνω σε στύλο τη ΔΕΗ, λίγο πριν πάρει το πτυχίο του και -τι τραγική σύμπτωση- λίγο μετά την λήξη του Θερινού Πανεπιστημίου. Αυτό το γνήσιο υπόδειγμα συνανθρώπου μας, ας είναι ένας «δείκτης πορείας», ως προς το τι σημαίνει ο αγώνας για την επί γης καταξίωση του ανθρώπου, σύμφωνα με τον προορισμό του».

«Ακαδημαϊκή δράση υψηλών προδιαγραφών»

Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι «το Θερινό Πανεπιστήμιο μετά από 4 συναπτά έτη αποτελεί θεσμό στη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα. Η ενδιαφέρουσα και πλούσια θεματολογία, οι επιστημονικές προσεγγίσεις, καθώς και πλαισίωση του προγράμματος από κορυφαίες προσωπικότητες των γραμμάτων, των τεχνών, της ενημέρωσης και της επικοινωνίας έχουν καταστήσει το πρόγραμμα μία ακαδημαϊκή δράση ιδιαίτερα υψηλών προδιαγραφών».

Η Υφυπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Μερόπη Τζούφη, η οποία εκπροσώπησε την κυβέρνηση, στον χαιρετισμό της εστίασε στη σημαντικότητα της θεματικής του 5ου Θερινού Πανεπιστημίου, στάθηκε ιδιαιτέρως στη θεματική του για τη «γλώσσα του άλλου», τονίζοντας ότι «έχουν πολύ μεγάλη σημασία για τον σημερινό άνθρωπο ζητήματα που έχουν στο επίκεντρο την γλώσσα, νοούμενη ως εργαλείο μάθησης, αλληλεπίδρασης, δημιουργίας και πολιτισμού. Ζητήματα όπως ο σεβασμός στη διαφορετικότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες…τα οποία καθίστανται πολύ σημαντικά για τη σημερινή πολυπολιτισμική πραγματικότητα, ιδιαίτερα υπό το πρίσμα της έξαρσης των διακρίσεων, του εθνικισμού, της ρατσιστικής βίας με στόχο και θύματα κυρίως τον αδύναμο άλλο, τον ξένο, την γυναίκα, το παιδί».

Με ιδιαιτέρως συγκινητικό τρόπο εκφράστηκε για την Ελλάδα, η φιλέλληνας και ελληνίστρια, Fernanda Lemos De Lima, καθηγήτρια ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Rio De Janeiro, λέγοντας «πιστεύουμε στις συνεργασίες, εμβαθύνουμε σε αυτή τη συνεργασία με το Θερινό Πανεπιστήμιο. Δεσμευόμαστε κι εμείς να σταθούμε στο ύψος αυτού του προγράμματος, ενός προγράμματος υπόδειγμα για το οποίο συζητάμε στη Βραζιλία με αγάπη και θαυμασμό. Καλή αντάμωση στην υπέροχη Σύρο, που άνοιξε μία σπουδαία αγκαλιά για το πρόγραμμα».

Στους κεντρικούς ομιλητές και η Διευθύντρια της «Κοινής Γνώμης», Τέτα Βαρλάμη, ήταν αυτή που έφερε το πρόγραμμα στη Σύρο, μετά από τα 3 πρώτα χρόνια που διεξαγόταν στην Άνδρο, η οποία αναλαμβάνει τη διεύθυνση του πολιτιστικού προγράμματος, για το οποίο ανέφερε στην παρουσίαση της το σκεπτικό με το οποίο αυτό πλαισίωσε το ακαδημαϊκό έργο του Θερινού. Ένα σκεπτικό που αφορούσε στο συνδυασμό των άξιων επισκεψιμότητας σημαντικών κτιρίων που κοσμούν τη νεοκλασική Σύρο, με τις πολλές διαφορετικές πτυχές του πολιτιστικού γίγνεσθαι του νησιού. Κύριος λόγος και βασική παράμετρος ο πολιτισμός, λέγοντας χαρακτηριστικά «Το πρόγραμμα που ετοιμάζεται είναι για μας μέσα στο θέμα του φετινού Θερινού, τη «γλώσσα του άλλου» και η Σύρος έρχεται να ποντάρει σε αυτή τη διαφορετικότητα και να την επικοινωνήσει. Μέσα στην πολιτιστική φτήνια, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, της οποίας γινόμαστε όλοι μάρτυρες και παθητικοί αποδέκτες και η οποία διαχέεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, επικρατώντας ως κυρίαρχη, η «γλώσσα του άλλου» είναι για μας η γλώσσα του πολιτισμού».

Οι τιμώμενοι

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ως διοργανωτής φορέας, αναγνώρισε τη συμβολή όλων όσων στήριξαν το Θερινό Πανεπιστήμιο κατά την πορεία των 4 χρόνων του, στην Άνδρο και τη Σύρο. Συγκεκριμένα, τιμήθηκαν οι κ.κ. Christophe Chantepy, Πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σύρου, Δωρόθεος Β’, ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Γεώργιος Καψάλης, η Αντιπρύτανης του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, Ζωή Γαβριηλίδου, η πρόεδρος του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Κατερίνα Πλακίτση, ο καθηγητής του Harvard University, Gregory Nagy, ο Διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard στην Ελλάδα, καθηγητής, Ιωάννης Πετρόπουλος, ο Λέκτορας του ίδιου Πανεπιστημίου, Nicolas Prevelakis, οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ.κ. Ι. Στεφανίδης και Ν. Μήτσης, η καθηγήτρια του Rio De Janeiro, Fernanda Lemos De Lima, ο Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Κυριάκος Κουτσομάλλης και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ , Γιάννης Δρόσος.

Στην εσπερίδα τιμήθηκε επίσης η προσφορά των αιρετών: Δημάρχου Σύρου-Ερμούπολης, Γιώργου Μαραγκού και της Αντιδημάρχου, Θωμαής Μηνδρινού, του Δημάρχου Άνδρου, Θεοδόση Σουσούδη. Τιμήθηκαν επίσης οι κ.κ. Γιώργος Κιμούλης, Loula Loi Alafoyiannis, πρόεδρος του Euro – American Women’s Council, Γιώργος Δαρδανός εκδότης Gutenberg, Αθανάσιος Παπανδρόπουλος, Επίτιμος Διεθνής Πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων, οι δημοσιογράφοι κ.κ. Νατάσα Σπαγαδώρου (CNN.GR), Μαρία Δεναξά (STAR και γαλλικά ΜΜΕ), Τέτα Βαρλάμη (Κοινή Γνώμη), Μαριάνα Φωτοπούλου (Ανδριακή), καθώς και οι σκηνοθέτες και παραγωγοί κ.κ. Α. Καπλάνης και Π. Μανωλίτσης (Production House). Τιμητική αναγνώριση έλαβαν επίσης οι ιδιοκτήτες/εκπρόσωποι των ναυτιλιακών εταιρειών κ.κ. Μανώλης Νιώτης (Hellenic Seaways), Γιάννης Διακογιάννης (Sailor’s Home) και Θεολόγος Παναγιωτάκης (Fast Ferries). Εκ μέρους του συλλόγου αποφοίτων των Θερινών Πανεπιστημίων «Ελληνική γλώσσα, Πολιτισμός και ΜΜΕ» τιμήθηκε ο φοιτητής, Δημήτρης Βαρδαβάς.

Στα τιμώμενα πρόσωπα ήταν και ο Μητροπολίτης Σύρου, Δωρόθεος Β΄, για τη σημαντική συνδρομή της Ιεράς Μητρόπολης Σύρου και του ιδίου προσωπικά στη διεξαγωγή τόσο του περυσινού, όσο και του φετινού Θερινού Πανεπιστημίου, με τον ίδιο να ευχαριστεί ιδιαιτέρως για την τιμή στον Γιάννη Βαμβακάρη και για την επιλογή εκ νέου της Σύρου για την σημαντική αυτή ακαδημαϊκή δράση, στην οποία δήλωσε ότι η Ιερά Μητρόπολη «θα είναι συνοδοιπόρος και πάλι».

Για την αρωγή της αυτοδιοίκησης στα προγράμματα του Θερινού Πανεπιστημίου, τιμήθηκαν ο Δήμαρχος Σύρου-Ερμούπολης Γιώργος Μαραγκός και η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Θωμαή Μενδρινού, με τον Δήμαρχο να τονίζει ότι «αυτή σημαντική διοργάνωση ταυτίζεται με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τη μοναδική ταυτότητα της Σύρου, καθώς είναι ένα νησί με μία ιδιαίτερη και μοναδική πολιτιστική ταυτότητα», ενώ η κ. Μενδρινού σημείωσε ότι «ο πολιτισμός μας είναι η περιουσία μας, είναι η κληρονομιά μας, είναι αυτό που μας προσδιορίζει εμάς ως νησιώτες».